Phân số và số thập phân là loại số quen thuộc trong tất cả các bài toán đại số và hình học. Mỗi loại sẽ có ưu điểm và cách tính khác nhau. Và khi gặp các trường hợp cần thiết, bạn sẽ cần phải đổi phân số thành số thập phân và ngược lại.
Phân số, số thập phân là gì?
Phân số là sự biểu diễn số hữu tỷ dưới dạng tỷ lệ của hai số nguyên, trong đó số ở trên được gọi là tử số, còn số ở dưới được gọi là mẫu số. Điều kiện bắt buộc là mẫu số phải khác 0. Với tử số là a và mẫu số là b, b khác 0, a, b là số nguyên.
Mẫu số đại diện cho tổng số phần bằng nhau. Ví dụ, nếu cắt cùng một chiếc bánh thành 12 miếng, thì mẫu số sẽ là 12.
Tử số đại diện cho một phần, hoặc một số phần của tổng. Một miếng bánh sẽ được biểu thị bằng tử số 1. Bốn miếng sẽ được biểu thị bằng tử số 4.
Ví dụ về phân số là:
Số thập phân là số gồm có hai phần: Phần nguyên và phần thập phân trong đó:
+ Những chữ số viết bên trái dấu phẩy gọi là phần nguyên
+ Những chữ số viết bên phải dấu phẩy gọi là phần thập phân
Số thập phân không sử dụng dấu gạch để chỉ ra phần nào của tổng mà chúng đại diện. Thay vào đó, dấu thập phân nằm ở bên trái của các số biểu thị rằng các số này nhỏ hơn một. Với một số thập phân, tổng được coi là 10, 100, 1000, v.v., tùy thuộc vào số lượng khoảng trống ở bên phải của số thập phân.
Ví dụ của các số thập phân: 2,7 8,56 0,195
Đổi phân số thành số thập phân
Cách đổi phân số thành số thập phânđơn giản nhất là bấm máy tính. Ví dụ với phân số 2/3, bạn bấm máy tính là 2:3 sẽ ra ngay số thập phân.Đây chính là cách chia tử số của phân số cho mẫu số của phân số đó. Bạn có thể tính nhẩm trong đầu, đặc biệt nếu tử số và mẫu số là bội số của nhau, hoặc với máy tính nếu là phép chia số lớn.
Ví dụ: 2 là số chia trong phép chia 1 cho 2] ở dưới và số bị chia [1 là số bị chia trong phép chia 1 cho 2] ở trên. Vì vậy, 1 chia cho 2 sẽ bằng một nửa [1/2].
Ngoài ra, với một số phân số đặc biệt, ta có thể tính nhẩm số thập phân tương ứng.
Với các phân số có mẫu số là 10, 100, 1000, v.v. thì số lượng số 0 của mẫu số tương ứng với số lượng số thập phân.
Ví dụ:
5/100 chuyển thành số thập phân là 0,05
347/1000 chuyển thành số thập phân là 0,347
457/10 chuyển thành số thập phân là 4,57
Đây có thể coi là mẹo tính nhẩm chuyển đổi phân số thành số thập phân. Nếu là các số thập phân như 1/5, 3/25, . bạn cũng có thể hoàn toàn tính nhẩm bằng cách nhân mẫu số lên thành các số 10, 100, 1000, .
Ví dụ: 1/5 = 2/10 = 0,2
3/25 = 12/100 = 0,12
Ngoài ra, mọi người có thể nhớ nhanh một vài phân số thường được chuyển sang số thập phân để tính nhẩm nhanh hơn:
1/2 0,5
1/5 0,2
1/4 0,25
3/4 0,75
Đổi số thập phân sang phân số
Bạn cũng có thể sử dụng máy tính để đổi số thập phân sang phân số. Bên cạnh đó, bạn có thể chuyển dạng thập phân của số thành dạng phân số dựa trên vị trí dấu phẩy, sau đó tiến hành rút gọn.
VD: 0,75 = 75/100 = 3/4
0,125 = 125/1000 = 1/8
XEM THÊM:
- Cách Tính Phương Sai Tổng Thể & Tập Con