Bánh trung thu hình tròn có ý nghĩa gì

Bánh trung thu là món đặc trưng không thể thiếu mỗi dịp rằm tháng tám ở những quốc gia tổ chức ăn mừng ngày lễ truyền thống này. Tuy nhiên, câu hỏi bánh trung thu có nguồn gốc từ đâu, xuất hiện từ bao giờ... hiện vẫn chưa có câu trả lời chính xác từ giới nghiên cứu.

Bánh trung thu hình tròn có ý nghĩa gì
Ảnh minh họa - Nguồn: internet

Với người Trung Quốc, có giả thuyết cho rằng từ thời Ân, Chu, ở vùng Triết Giang đã có loại bánh kỷ niệm Thái sư Văn Trọng, gọi là bánh Thái sư. Đây có thể coi như là "thuỷ tổ" của bánh trung thu. Vào thời Tây Hán, Trương Thiên đi Tây Vực mang về Trung Quốc hạt mè, hạt hồ đào (walnut), dưa hấu làm nguyên liệu cho loại bánh này, nên nó được gọi là bánh hồ đào.

Đến thời Đường, ở thành phố Tràng An có những tiệm bánh trứ danh. Tương truyền có một đêm Trung thu, Đường Huyền Tông và Dương Quý Phi ăn bánh hồ đào, thưởng ngoạn trăng rằm, Đường Huyền Tông chê tên bánh không hay nên đặt tên là bánh nguyệt (mặt trăng) cho thơ mộng hơn. Từ đó về sau người Trung Quốc gọi nó là bánh mặt trăng. 

Đến thời nhà Tống, tập tục ăn bánh trung thu rất thịnh hành trong giới quý tộc. Thơ Tống có nhiều bài viết về việc ăn bánh, ngắm trăng vào ngày này. Tuy nhiên, trong dân gian, việc ăn bánh trung thu lúc đó chưa phổ cập. 

Có giả thuyết cho rằng tập quán ăn bánh mặt trăng mỗi dịp Trung thu bắt đầu từ cuối thời Nguyên, khi Chu Nguyên Chương và Lưu Bá Ôn nổi dậy. Để có thể truyền đạt tin tức và mệnh lệnh một cách bí mật, họ cho làm những cái bánh hình tròn, phía trong nhét tờ giấy ước định thời gian khởi nghĩa là thời điểm trăng sáng nhất trong đêm rằm tháng Tám.

Những cái bánh này được người ta truyền đi cho nhau và trở thành một phương tiện liên lạc. Phương pháp này tỏ ra hết sức hiệu nghiệm, tin tức hô hào khởi nghĩa được truyền đi khắp nơi. Về sau, người Trung Quốc lấy việc làm bánh này vào ngày rằm tháng Tám để kỷ niệm sự kiện ấy, tạo thành phong tục.

Ở Việt Nam, bánh trung thu truyền thống gồm có 2 loại là bánh nướng và bánh dẻo. Với hình dáng tròn đầy, ngập các loại nhân, bánh trung thu thể hiện sự viên mãn, sung túc. Bên cạnh đó, nó còn có ý nghĩa đoàn viên. Nhân bánh mặn, ngọt, đủ vị thể hiện sự ấm áp, ngọt ngào của gia đình.

Ngoài ra, người dân các nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan, Singapore, Philippines, Malaysia cũng ăn bánh trung thu mỗi dịp rằm tháng Tám âm lịch, bánh của mỗi nước đều có nét riêng về hình thức và hương vị.

Ăn bánh Trung Thu vào mỗi dịp rằm tháng Tám hàng năm dường như đã trở thành một nét đẹp truyền thống của dân tộc Việt từ xưa tới nay. Vào dịp đặc biệt này, ngoài việc trao nhau những lời hay ý đẹp thì mọi người còn gửi tặng cho nhau những chiếc bánh Trung Thu đầy ý nghĩa. Dù vậy nhưng vẫn có một số người đặt ra câu hỏi rằng “Ý nghĩa bánh Trung Thu là gì?”. Vậy thì ngay bây giờ, hãy cùng với Digi giải đáp xem chiếc bánh nhỏ xinh này mang điều gì đặc biệt nhé!

1. Nguồn gốc của bánh Trung Thu

Tết Trung Thu hay còn được gọi là Tết Đoàn Viên, Tết Thiếu Nhi. Đây là dịp mà tất cả mọi người trong gia đình có cơ hội quây quần bên nhau, để cùng nhau sum vầy tụ họp. Đối với những người con xa quê thì đây là khoảnh khắc họ cần trở về nhà, tìm lại mùi hương khói bếp. Và đương nhiên, món quà của sự trở về sẽ không thể thiếu được những chiếc bánh trung thu thơm lừng, đầy ý nghĩa.

Chuyện xưa kể rằng, bánh Trung Thu được ra đời vào thời nhà Minh. Trong một cuộc chiến lật đổ chế độ cai trị Mông Cổ của Trung Quốc vào cuối triều Nguyên. Lúc này, để có thể truyền thông tin một cách bí mật thì quân dân nhà Minh đã nghĩ ra được một kế sách. Đó là giấu tờ giấy có ghi thời gian bắt đầu trận chiến là ngày 15 tháng 8 âm lịch vào trong những chiếc bánh hình tròn.

Bánh trung thu hình tròn có ý nghĩa gì
Ảnh sưu tầm

Sau đó những chiếc bánh này đã được truyền đi khắp nơi. Trở thành một công cụ liên lạc vừa an toàn lại vô cùng hiệu quả. Chính vì vậy, tin tức về cuộc khởi nghĩa đã lan rộng đến mọi người dân, thu hút hàng triệu người yêu nước tham gia. Dành được thắng lợi vô cùng vẻ vang, ghi vào sử sách nước nhà. Kể từ đó cứ vào dịp trăng tròn tháng 8 hàng năm, người dân Trung Quốc đã làm bánh Trung Thu để kỷ niệm ngày này.

Xem thêm: 10 tiệm bánh trung thu Hà Nội mua về làm quà

2. Ý nghĩa bánh Trung Thu

Bánh trung thu không chỉ đơn thuần là một món ăn ngày lễ mà còn mang trên mình nhiều ý nghĩa, giá trị nhân văn sâu sắc. Bánh trung thu ở Việt Nam đa dạng về cả về hình dáng lẫn phần nhân bên trong. Tuy nhiên hai loại bánh truyền thống và được yêu thích nhất đó chính là bánh nướng và bánh dẻo. Mỗi loại bánh đều mang một hương vị riêng và ý nghĩa khác nhau.

Ý nghĩa về hình dáng

Về mặt ngôn ngữ, người ta liên kết ý niệm “tròn” (phiên âm tiếng Hán là “viên”) của trăng với cảnh “đoàn viên” của mọi người trong gia đình. Chính vì vậy, bánh trung thu truyền thống thường có hình tròn, tượng trưng cho sự tròn đầy, viên mãn. Đồng thời còn có ngụ ý rằng, đi hết một vòng tròn Trái đất thì “tâm vòng tròn” vẫn sẽ là ngôi nhà của bạn mà thôi.

Bánh trung thu hình tròn có ý nghĩa gì
Ảnh sưu tầm

Bánh trung thu hình vuông đại diện cho hình dáng trời đất. Cũng như hướng đến sự tự do và hạnh phúc của con người. Ngày nay, bánh trung thu còn có nhiều hình dạng hơn như hình ngôi sao, hình các con vật,… để đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Tuy nhiên về mặt giá trị và ý nghĩa thì vẫn không hề thay đổi và trở thành một món quà không thể thiếu mỗi khi đến Tết Đoàn Viên.

Ý nghĩa về loại bánh

Bánh trung thu dẻo được làm từ bột nếp và nhân bánh thường sẽ có vị ngọt. Nguyên liệu sử dụng thường là hạt sen hoặc đậu xanh để chế biến. Bánh có màu trắng ngà mang đến ý nghĩa “đoàn viên gia đình”. Nhất là về tình yêu chung thủy, sắt son của vợ chồng. Chiếc bánh vừa mang dáng dấp của một vầng trăng tròn đầy và ngọt ngào. Lại vừa khiến bạn liên tưởng đến một bông hoa lê tuyết tinh khôi, tràn đầy sức sống.

Bánh trung thu hình tròn có ý nghĩa gì

Bánh trung thu hình tròn có ý nghĩa gì
Ảnh sưu tầm

Đối với bánh trung thu nướng thì điểm nhấn đặc biệt chính là những quả trứng muối tượng trưng cho trăng rằm. Vị mặn của trứng muối kết hợp với vị ngọt của các nguyên liệu khác tưởng chừng như “trái khoáy”. Nhưng thực tế là hai thứ lại “trung hòa” với nhau. Cũng giống như thông điệp mà loại bánh muốn gửi tới. Cuộc sống có thể xảy ra những khó khăn, thử thách, nhưng nó không ảnh hưởng đến việc bạn ngắm nhìn thế giới này một lần nữa, nỗ lực một lần nữa, yêu thương bản thân một lần nữa. Bởi sau cơn mưa trời lại sáng, dưới nệm gai sẽ là mật ngọt!

Bánh trung thu hình tròn có ý nghĩa gì

Ảnh sưu tầm

Ý nghĩa bánh trung thu khi mang làm quà tặng

Vì ý nghĩa bánh trung thu rất lớn cho nên việc tặng bánh cũng trở nên thiêng liêng hơn bao giờ hết. Đây dường như đã trở thành một nét đẹp văn của hóa của người Việt Nam mỗi độ trăng rằm. Việc tặng bánh trung thu không chỉ bày tỏ được tấm lòng. Nó còn thay cho một lời ước nguyện gửi tới người nhận có được một mùa đoàn viên ấm áp, trọn vẹn.

Bánh trung thu hình tròn có ý nghĩa gì
Ảnh sưu tầm

Gửi nhau chiếc bánh, không chỉ đơn thuần là việc trao nhau món quà, mà gói trong đó còn là tâm tư, tình cảm. Thời điểm hoàn hảo để tặng bánh trung thu là khoảng trước dịp lễ từ 1 đến 2 tuần. Hãy gửi tặng những chiếc bánh trung thu đến những người thân yêu nhất của bạn với tất cả sự chân thành. Như vậy thì món quà sẽ càng trở nên ý nghĩa và quý giá hơn bao giờ hết.

3. Địa điểm mua bánh trung thu thơm ngon, chuẩn vị nhất

Dưới đây là một số địa chỉ bán bánh trung thu thơm ngon, chuẩn vị kèm theo thông tin chi tiết nhất:

Địa chỉ bán bánh trung thu ở Hà Nội

 Bánh trung thu Bảo Phương

  • Địa chỉ: 183 Thụy Khuê, Quận Tây Hồ
  • Giá tham khảo: 40.000 – 110.000 VNĐ

Banh trung thu Bảo Minh 

  • Địa chỉ: 12 Hàng Than, Quận Ba Đình
  • Giá tham khảo: 50.000 – 500.000 VNĐ

Bánh trung thu Cổ truyền Phương Soát

  • Địa chỉ: 12 Hàng Than, Quận Ba Đình
  • Giá tham khảo: 50.000 – 550.000 VNĐ

Bánh trung thu Kinh Đô 

  • Địa chỉ: 451 Lạc Long Quân, Xuân La, Tây Hồ
  • Giá tham khảo: 40.000 – 480.000 VNĐ

Bánh trung thu JW Marriott Hanoi

  • Địa chỉ: 122 Định Công, Hoàng Mai
  • Giá tham khảo: 688.000 – 880.000 VNĐ

Bánh trung thu hình tròn có ý nghĩa gì
Ảnh: JW Marriott Hanoi

Địa chỉ bán bánh trung thu ở Sài Gòn

Bánh trung thu Kinh Đô

  • Địa chỉ: 02 Lê Đức Thọ, phường 17, quận Gò Vấp
  • Giá tham khảo: 40.000 – 480.000 VNĐ

Bánh trung thu Givral Bakery

  • Địa chỉ: 499 Quang Trung, phường 10, quận Gò Vấp
  • Giá tham khảo: 454.000 – 865.000 VNĐ

Bánh trung thu Tài Đông

  • Địa chỉ: 9 Phan Kế Bính, Đa Kao, Quận 1
  • Giá tham khảo: 680.000 – 1.388.000 VNĐ

Bánh trung thu Brodard Bakery

  • Địa chỉ: 11 Nguyễn Thiệp, Bến Nghé, Quận 1
  • Giá tham khảo: 152.000 – 2.600.000 VNĐ

Bánh trung thu Phúc Long

  • Địa chỉ: Lầu 4, khu vực ẩm thực Food Creative, toà nhà Bitexco – 2 Hải Triều, Quận 1
  • Giá tham khảo: 290.000 – 790.000 VNĐ

Cám ơn bạn đã đọc đến cuối bài viết này. Hy vọng với những thông tin trên, Digi đã giúp bạn hiểu rõ hơn về nguồn gốc ra đời và ý nghĩa bánh trung thu. Chúc bạn sẽ có một ngày lễ trọn vẹn và hạnh phúc bên những người thân yêu nhất!

Có thể bạn quan tâm: