Cách ngoáy hậu môn cho trẻ sơ sinh

Cách thụt hậu môn cho trẻ sơ sinh thường được cha mẹ áp dụng khi con trẻ bị táo bón, gây khó chịu. Tuy nhiên, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tiến hành thủ thuật cho trẻ nhé! Thụt hậu môn là quá trình đưa thuốc vào để kích thích ruột. […]

Cách thụt hậu môn cho trẻ sơ sinh thường được cha mẹ áp dụng khi con trẻ bị táo bón, gây khó chịu. Tuy nhiên, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tiến hành thủ thuật cho trẻ nhé!

Thụt hậu môn là quá trình đưa thuốc vào để kích thích ruột. Một khi chất lỏng này xâm nhập vào ruột, chúng sẽ làm cho mọi thứ bên trong thành bột nhão, phân cứng sẽ mềm. Nhờ đó, phân sẽ dễ dàng ra khỏi hậu môn, làm giảm tình trạng khó chịu cho trẻ mà không gây ra nhiều đau đớn hoặc tổn hại như rách hậu môn.

Cách thụt hậu môn cho trẻ sơ sinh

Thụt hậu môn cho trẻ sơ sinh không phải dễ dàng. Nếu có thể, bạn cần nhờ bác sĩ thực hiện trước để bạn biết cách làm thế nào tốt nhất cho trẻ. MarryBaby sẽ hướng dẫn bạn thêm về quy trình này.

1. Dụng cụ cần thiết

• Dung dịch nước muối sinh lý 0,9%, nhiệt độ 37,8ºC, bock
• Chất bôi trơn tan trong nước
• Bồn hạt đậu
• Gạc
• Giấy vệ sinh
• Găng tay sạch
• Một ống bơm thụt có đầu cao su mềm. Ống thông hậu môn (ống sonde đưa vào hậu môn) có độ dài tùy thuộc độ tuổi của trẻ: Trẻ nhũ nhi dưới 10kg: 2,5 – 3,75cm
• Lượng nước thụt tháo: Nếu là trẻ sơ sinh non tháng: 5 – 20ml, trẻ dưới 1 tuổi: 50 – 100ml, trẻ dưới 2 tuổi: 100 – 150ml

2. Các bước thực hiện thông hậu môn cho trẻ sơ sinh

• Tư thế 1: Đặt trẻ nằm nghiêng trái, 2 đầu gối hướng lên ngực.
• Tư thế 2: Để trẻ nằm ngửa, 2 chân giơ lên cao và để lộ hậu môn (tư thế tốt nhất cho trẻ sơ sinh).
• Tư thế 3: Nằm nghiêng trái, đùi phải cong khoảng 45 độ so với trục cơ thể, nằm sát mép giường.
• Tư thế 4: Còn gọi là tư thế gối – ngực, tức là trẻ được giữ thăng bằng với đầu gối, cánh tay và đầu đặt lên một cái gối làm sao cho mông sẽ tạo một góc hướng lên so với giường, tạo điều kiện thuận lợi để thực hiện thụt tháo.

3. Quy trình thực hiện cách bơm hậu môn cho trẻ sơ sinh

• Đặt trẻ nằm ở tư thế thích hợp.
• Mẹ đổ nước vào bock, treo lên cao sao cho cách hậu môn của bé khoảng 10-15 cm.
• Sau đó mẹ cho con nằm ở vị trí thích hợp và trải miếng lót ở dưới mông.
• Bồn hạt đậu mẹ đặt ở vị trí thuận tiện, sau đó rửa tay, lau khô và đeo găng tay y tế.
• Gắn ống thông vào dây nối, đuổi khí, thoa trơn ống thông.
• Đưa ống thông vào hậu môn: Mẹ bôi một ít chất bôi trơn vào đầu chèn được gắn vào ống.
• Vạch mông trẻ ra, nhẹ nhàng đưa ống vào hậu môn theo chiều hậu môn – rốn. Tiếp đến mẹ mở khóa van nước nhẹ để nước chảy vào ống. Lúc này bé sẽ thấy khó chịu và khóc. Hãy xoa và giữ đầu rồi vỗ về con.

• Cha mẹ cần quan sát kỹ để phát hiện kịp thời các triệu chứng lạ. Nếu bé đau bụng thì tạm ngưng việc cho nước chảy vào. Nếu bé đau bụng nhiều thì hạ bock xuống thấp hơn mặt giường để giảm áp lực nước vào.
• Sau đó, rút ống ra và để con nằm khoảng 20 phút. Đây sẽ là thời gian đủ để làm mềm tất cả các phân cứng bên trong ruột.
• Đối với trẻ sơ sinh, việc giữ chất lỏng bên trong ruột có thể khá khó khăn. Bé có thể cảm thấy cần phải đi vệ sinh ngay cả trước thời gian 20 phút con nằm chờ. Vì thế, sau đó bạn nên lót hoặc mang tã cho con để giữ vệ sinh.
• Mẹ cho bé nghỉ ngơi và vệ sinh các dụng cụ.

Trên đây là cách thụt hậu môn cho trẻ sơ sinh tại bệnh viện. Nếu tự thực hiện tại nhà, mẹ có thể mua thuốc thụt tại nhà thuốc (cần bác sĩ tư vấn kỹ kẻo có thể gây hại cho bé). Cách bơm hậu môn cho trẻ sơ sinh này khá đơn giản, mẹ chỉ cần chuẩn bị thuốc thụt, nước ấm và găng tay y tế.

Mẹ đeo găng, cho con nằm nghiêng, gối gập lại, có lót miếng kê bên dưới bé, rồi thụt thuốc qua đường hậu môn. Sau khi thuốc đã vào hết bên trong, mẹ rút tuýp thuốc ra, cho bé nằm yên để chờ đến khi bé muốn đi ị. Sau khi bé đi “nặng” xong, mẹ dùng nước ấm rửa sạch cho bé.

Lưu ý khi thụt hậu môn cho trẻ tại nhà

Nhiều bạn lựa chọn cách thụt hậu môn cho trẻ sơ sinh tại nhà khi con yêu bị táo bón nặng. Song, khi làm việc này, bạn cần lưu ý tới những vấn đề sau:

• Chất lỏng được bơm vào ruột sẽ khiến bé khó chịu, muốn đi vệ sinh ngay lập tức. Lúc này, bạn cần xoa dịu bé. Đối với bé lớn, bạn có thể yêu cầu bé thở sâu để giảm căng thẳng và trì hoãn thời gian đi tiêu vài phút để làm mềm phân giúp đại tiện dễ hơn.
• Thuốc thụt thường dùng cho bé trên 2 tuổi. Với những bé nhỏ hơn, khi dùng biện pháp này phải có chỉ định của bác sĩ và nên tuân thủ nghiêm ngặt theo hướng dẫn.
• Đối với trẻ dưới 6 tuổi, cha mẹ nên theo dõi kỹ tình trạng táo bón của bé. Trường hợp đi tiêu ít hơn 3 lần/tuần nhưng con vẫn chơi, ăn uống bình thường, không khó chịu và phân không cứng thì bạn chưa phải can thiệp bằng thuốc thụt hay thuốc nhuận tràng.

• Bạn cũng không nên làm việc này quá thường xuyên mỗi khi trẻ bị táo bón. Cách thụt hậu môn cho trẻ sơ sinh tùy tiện dễ khiến bé bị lệ thuộc vào thuốc, thậm chí khiến hậu môn dễ bị kích thích và gây tổn thương các mô.
• Nếu bé bị táo bón, buồn nôn, nôn mửa, sưng đau hậu môn…, bạn cần đưa trẻ đến bác sĩ ngay thay vì tìm cách thụt hậu môn cho trẻ sơ sinh tại nhà để tránh bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.

Uyên Hồ

Các bài viết của MarryBaby chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Bơm đít cho bé nhiều có sao không? Theo các chuyên gia, việc sử dụng thuốc thụt hậu môn cho bé chỉ nên thực hiện khi các biện pháp khác không có tác dụng bởi phương pháp này có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng.

Táo bón là căn bệnh thường gặp ở cả người lớn lẫn trẻ em. Đa phần, đối với những trường hợp nhẹ, các bác sĩ vẫn khuyên cha mẹ nên hạn chế cho bé dùng thuốc bơm hậu môn cho trẻ em, mà thay vào đó nên thay đổi chế độ ăn cho bé. Tuy nhiên, với những trường hợp đã nhiều ngày bé vẫn chưa đi tiêu được thì thuốc thụt hậu môn vẫn là giải pháp tạm thời được nhiều cha mẹ nghĩ đến. Dùng thuốc thụt hậu môn cho bé có an toàn không và nên sử dụng như thế nào? Những băn khoăn này sẽ được giải đáp trong những chia sẻ sau của Hello Bacsi.

Sử dụng thuốc thụt hậu môn cho bé có an toàn không?

Có nên bơm hậu môn cho trẻ? Theo các chuyên gia, việc dùng thuốc thụt hậu môn cho bé khá là an toàn. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ nên được sử dụng khi những phương pháp khác không đem lại bất kỳ hiệu quả tích cực nào và trước khi sử dụng, bạn vẫn nên hỏi ý kiến bác sĩ. Bởi sau đây là một số tác dụng phụ của thuốc thụt hậu môn:

• Gây cảm giác bỏng rát và tổn thương thành hậu môn do hậu môn của bé vẫn còn rất non nớt
• Mất phản xạ đi vệ sinh tự nhiên
• Chảy máu hậu môn
• Phụ thuộc vào thuốc

Thông thường, với những trường hợp táo bón mãn tính, bác sĩ có thể chỉ định một loại thuốc thụt phù hợp với bé. Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ nói rõ khoảng cách giữa các lần thụt và nên thụt như thế nào.

Thuốc thụt hậu môn cho trẻ hoạt động như thế nào?

Thuốc thụt hậu môn là loại thuốc nhuận tràng được điều chế dưới dạng gel hoặc dung dịch với mục đích làm mềm phân để dễ bài tiết ra ngoài, mà không gây ra quá nhiều đau đớn hoặc tổn thương cho hậu môn.

Với trẻ nhỏ, có 3 loại thuốc thụt hậu môn được sử dụng khá phổ biến đó là thuốc có chứa dầu khoáng (như dầu paraphin), thuốc có chứa muối và thuốc có chứa phốt phát. Với các loại thuốc có chứa phốt phát, bạn cần phải hết sức thận trọng về liều lượng, bởi nếu không việc bơm hậu môn cho trẻ có thể gây hại.

Cách thụt hậu môn cho bé

Thuốc thụt hậu môn thường có tác dụng khá nhanh, chỉ khoảng vài phút là bé đã có thể tống phân ra khỏi cơ thể. Để thụt hậu môn cho bé, bạn cần chuẩn bị các vật dụng sau:

• Một chai thuốc thụt hậu môn cho bé (có thể kèm theo ống bơm hậu môn cho bé)
• Một ít nước ấm
• Găng tay không chứa hóa chất

Cách bơm hậu môn cho bé:

Bước 1: Để trẻ nằm nghiêng bên trái, đầu gối gập lại, thả lỏng hai tay hoặc gập người lại. Hạ thấp đầu và ngực của trẻ về phía trước sao cho cánh tay trái áp vào mặt trái ở tư thế thoải mái nhất.

Bước 2: Mở nắp hộp thuốc, đưa thuốc vào trực tràng qua đường hậu môn. Để thụt hậu môn cho trẻ, bóp mạnh hộp thuốc để tạo lực cho thuốc được đưa hết vào cơ thể.

Bước 3: Khi thuốc bơm hậu môn cho trẻ đã vào trong trực tràng, bạn rút tuýp thuốc ra khỏi hậu môn và dùng tay bóp nhẹ hậu môn để thuốc không tràn ra ngoài. Đặt bé nằm nguyên vị trí cho đến khi có nhu cầu đi “ị” (thông thường chỉ 2 – 5 phút sau khi bơm hậu môn cho bé).

Bước 4: Sau khi bé “ị” xong, bạn dùng nước ấm vệ sinh sạch sẽ cơ thể bé.

Những lưu ý khi thụt hậu môn cho bé

Trước khi thụt hậu môn cho bé, bạn cần lưu ý một số điều sau:

• Đối với một đứa trẻ, việc bơm chất lỏng vào bên trong ruột có thể khiến bé khó chịu. Thậm chí, bé sẽ muốn đi vệ sinh ngay lập tức. Với trường hợp này, bạn hãy xoa dịu bé, yêu cầu bé hít thở sâu để giảm căng thẳng và trì hoãn thời gian đi “ị” một vài phút.
• Khi đưa thuốc thụt hậu môn vào trực tràng của bé, bạn có thể bôi thêm một ít dầu bôi trơn vào đầu tuýp thuốc để dễ đưa vào hơn. Nếu vẫn không vào được, bạn đừng quá cố gắng vì như vậy có thể khiến các mô hậu môn bị rách, dễ khiến bé cảm thấy đau đớn. Trong lúc đưa thuốc vào, hãy giúp bé cảm thấy thoải mái, điều này sẽ giúp bạn dễ cho thuốc vào hơn.
• Thuốc thụt thường được chỉ định cho các bé trên 2 tuổi. Vậy có nên dùng thuốc thụt hậu môn cho trẻ sơ sinh? Với những bé dưới 2 tuổi, bạn chỉ nên sử dụng thuốc nhét hậu môn trị táo bón cho trẻ khi có yêu cầu của bác sĩ và cần tuân thủ nghiêm ngặt theo hướng dẫn.
• Với những bé dưới 6 tháng tuổi, bạn cần theo dõi kĩ các biểu hiện táo bón của bé. Nếu bé đi “ị” ít hơn 3 lần/tuần nhưng vẫn chơi ngoan, bú ngoan, phân không cứng thì bạn không nhất thiết phải bơm hậu môn trẻ sơ sinh hoặc sử dụng các loại thuốc nhuận tràng khác.
• Mặc dù các loại thuốc thụt hậu môn có thể giúp giảm táo bón nhưng bạn nên tránh làm điều này quá thường xuyên vì nó rất dễ khiến bé bị lệ thuộc vào thuốc. Không những vậy, việc thụt thuốc vào hậu môn thường xuyên còn khiến hậu môn dễ bị kích thích và gây hại cho các mô.
• Nếu bé bị táo bón có đi kèm với các triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, sưng đau, hãy đưa bé đến bác sĩ ngay để tránh tình trạng các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn.

>>> Bạn có thể quan tâm: Phương pháp điều trị nôn mửa tại nhà cho bé

Giải pháp điều trị táo bón không dùng thuốc bơm hậu môn cho trẻ

Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, tập cho bé thói quen đi vệ sinh vào một giờ nhất định, tăng cường vận động, uống nhiều nước, đây là những nguyên tắc “vàng” giúp bé ít bị táo bón. Bạn cũng cần lưu ý là nên cho bé ăn nhiều sữa chua, các loại rau giàu chất xơ như rau mồng tơi, rau muống, rau dền, rau lang, rau ngót, rau đay… và các loại thực phẩm nhuận tràng như khoai lang, chuối, thanh long, cam… để giúp trẻ đi ngoài dễ dàng hơn.

Bên cạnh đó, bạn cũng có thể tham khảo thêm các biện pháp thụt dân gian để tạo phản xạ đi ngoài cho bé như:

• Bôi mật ong vào hậu môn của bé bởi mật ong có tính nóng sẽ kích thích bé đi ngoài dễ dàng.
• Dùng tăm bông sạch tẩm mật ong và ngoáy nhẹ nhàng vào hậu môn cho bé (sâu khoảng 1cm), làm như vậy vài lần là bé có thể đi được.
• Dùng cọng mồng tơi sạch, tước bỏ vỏ rồi tẩm mật ong ngoáy nhẹ nhàng vào hậu môn trẻ (vào khoảng 1cm) để kích thích bé đi ngoài.

>>> Bạn có thể quan tâm: Dạy trẻ tự đi vệ sinh: mẹ nên làm thế nào?

Trên đây Hello Bacsi đã giúp bạn giải đáp thắc mắc: “Bơm hậu môn cho trẻ sơ sinh có tốt không?” cũng như cách thụt hậu môn cho trẻ. Thụt hậu môn có thể an toàn nhưng bạn chỉ nên dùng khi các biện pháp khác không có hiệu quả và khi có sự đồng ý của bác sĩ. Nếu bạn cảm thấy khó khăn trong việc thụt hậu môn cho bé, đừng ngần ngại hỏi bác sĩ hoặc nhờ bác sĩ làm mẫu nhé.

Ngân Phạm/HELLO BACSI

Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.