DẤU HIỆU PHẢN ỨNG HÓA HỌC
Phương pháp
Có chất mới tạo thành dựa vào dấu hiệu:
- Thay đổi màu sắc.
- Tạo chất bay hơi.
- Tạo chất kết tủa.
- Tỏa nhiệt hoặc phát sáng.
Ví dụ minh họa
Ví dụ 1: Hãy cho biết trong các quá trình biến đổi sau đây,hiện tượng nào là hiện tượng vật lí? Hiện tượng hoá học? Viết các phương trình chữ của các phản ứng hoá học
a] Đốt cồn [rượu etylic] trong kk, tạo ra khí cacbonic và nước.
b] Chế biến gỗ thành giấy, bàn ghế…
c] Đốt bột nhôm trong không khí, tạo ra nhôm oxit
d] Điện phân nước, ta thu được khí hiđrô và khí oxi
Lời giải
a] Rượu etylic + Oxi Nước +cacbonic
c] Nhôm + Oxi nhôm oxit
d] Nước Hidro + Oxi
Ví dụ 2: Bỏ quả trứng vào dung dịch axit clo hidric thấy sủi bọt ở vỏ trứng. Biết rằng axit clohidric đã tác dụng với canxi cacbonat [chất này trong vỏ trứng] tạo ra canxi clorua [chất này tan], nước và khí cacbon dioxit thoát ra. Hãy chỉ ra dấu hiệu để nhận biết có phản ứng xảy ra. Ghi lại phương trình chữ của phản ứng?
Lời giải
Dấu hiệu để nhận biết phản ứng xảy ra là quả trứng sủi bọt, do khí cacbon dioxit thoát ra ngoài.
Phương trình phản ứng:
Axit clohidric + canxi cacbonat -> canxi clorua + cacbon dioxit + nước
Chất phản ứng: axit clohidric và canxi cacbonat.
Sản phẩm: canxi clorua, khí cacbon dioxit và nước.
Ví dụ 3
Hãy chỉ ra dấu hiệu nhận biết các phản ứng hóa học sau:
a] Đun nóng thuốc tím kali pemanganat [màu tím] sau một thời gian chuyển thành màu đen là mangan đioxit.
b] Thổi hơi vào dung dịch nước vôi trong chứa canxi hidroxit, thì trên bề mặt xuất hiện một ván trắng là canxi cacbonat.
c] Khi cho bồ tạt vào lọ mực xanh chứa đồng sunfat, thì màu của lọ mực nhạt dần đến trong suốt đồng thời có chất rắn lắng xuống đáy lọ.
d] Cây nến đang cháy, cây nến càng lúc càng ngắn lại.
e] Sao chổi là một hành tinh mà khi di chuyển, kéo theo vô vàn những hạt bụi vũ trụ. Khi tiến gần đến Mặt trời, các hạt bụi này bốc cháy, sáng rực và ánh sáng này có thể nhìn thấy từ Trái đất.
Lời giải
a] Dấu hiệu: từ màu tím chuyển sang màu đen.
b] Dấu hiệu: xuất hiện ván trắng.
c] Dấu hiệu: xanh ® trong suốt, có chất rắn lắng xuống.
d] Dấu hiệu: hình dạng ngắn lại.
e] Dấu hiệu: bốc cháy, sáng rực.
Bài tập áp dụng
Bài 1. Ghi lại PT chữ, nêu dấu hiệu xảy ra phản ứng của các hiện tượng mô tả sau đây:
a] Sắt cháy trong oxi không có ngọn lửa, không khói nhưng sáng chói, tạo ra các hạt nhỏ nóng chảy màu nâu là oxit sắt từ.
b] Lưu huỳnh cháy trong không khí với ngọn lửa nhỏ, màu xanh nhạt. Đưa lưu huỳnh đang cháy vào bình oxi nó cháy mãnh liệt hơn nhiều tạo thành khói màu trắng [chủ yếu là lưu huỳnh đioxit].
Bài 2
a] Khi cho một mẩu vôi sống [có tên là canxi oxit] vào nước, thấy nước nóng lên, thậm chí có thể sôi lên sùng sục, mẩu vôi sống tan ra. Hỏi có phản ứng hóa học xảy ra không? Vì sao?
b] Viết phương trình hóa học bằng chữ cho phản ứng vôi tôi, biết vôi tôi tạo thành có tên là canxi hidroxit.
Tất cả nội dung bài viết. Các em hãy xem thêm và tải file chi tiết dưới đây:
Luyện Bài tập trắc nghiệm môn Hóa lớp 8 - Xem ngay
>> Học trực tuyến lớp 9 và luyện vào lớp 10 tại Tuyensinh247.com. , cam kết giúp học sinh lớp 9 học tốt, hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả.
Trong bài viết hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu khái niệmphản ứng hóa học là gì, diễn biến của phản ứng hóa học. Bên cạnh đó là điều kiện và cách nhận biết khi nào phản ứng xảy ra. Mời các bạn cùng theo dõi chi tiết trong bài viết này nhé!
Phản ứng hóa học là gì?
1. Định nghĩa phản ứng hóa học
Phản ứng hóa học là quá trình biến đổi từ chất này thành chất khác.
Phương trình chữ của một PƯHH:
Tên các chất phản ứng→ Tên các sản phẩm
Trong đó:
+ Chất phản ứng [hay chất tham gia]: là chất ban đầu, bị biến đổi trong phản ứng.
+ Sản phẩm: là chất mới sinh ra sau phản ứng.
Ví dụ:
Cacbon + Oxi→ Khí cacbonic
phan-ung-hoa-hoc-la-gi
2. Diễn biến của một phản ứng hóa học
Trong một phản ứng hóa học, chỉ có liên kết giữa các nguyên tử thay đổi làm cho phân tử này biến đổi thành phân tử khác.
Ví dụ:
2H2 + O2 → 2H2O
⇒ Trước phản ứng, các nguyên tử H liên kết với H, O liên kết với O. Sau phản ứng, các nguyên tử H liên kết với nguyên tử O tạo thành nước. Số nguyên tử H và O không thay đổi mà chỉ có sự thay đổi liên kết giữa các nguyên tử.
3. Khi nào phản ứng hóa học xảy ra
– Các chất phản ứng tiếp xúc với nhau. [Bề mặt tiếp xúc càng lớn, PƯHH xảy ra càng dễ].
Ví dụ: Ở dạng bột, sắt và lưu huỳnh sẽ phản ứng dễ dàng hơn.
– Đun nóng đến một nhiệt độ nhất định. [Có những PƯHHcần đun nóng đến một nhiệt độ nào đó, cúng có nhữngPƯHH không cần đun nóng].
Ví dụ: Nhôm phản ứng với axit clohidric mà không cần đun nóng. Trong khi sắt và lưu huỳnh cần nhiệt độ để phản ứng xảy ra, tạo thành sắt [II] sunfua.
– Thêm chất xúc tác. [Chất xúc tác thúc đẩy phản ứng nhanh hơn và giữ nguyên sauPƯHH].
Ví dụ: Từ rượu muốn tạo thành giấm ăn cần có chất xúc tác là men.
4. Dấu hiệu nhận biết một phản ứng hóa học là gì?
– Dấu hiệu để nhận biết một phản ứng hóa học là có chất mới xuất hiện [khác với chất phản ứng].
– Chất mới tạo thành có thể nhận biết qua màu sắc, trạng thái, sự tỏa nhiệt, phát sáng…
Giải bài tập về phản ứng hóa học
Câu 1.
a] Phản ứng hóa học là gì?
♥ Trả lời:PƯHH là quá trình biến đổi chất này thành chất khác.
b] Chất nào được gọi là chất phản ứng [chất tham gia], chất nào là sản phấm?
♥ Trả lời: Trong một PƯHH. chất ban đầu, bị biến đổi trong phản ứng là chất phản ứng [hay chất tham gia], chất mới được tạo ra là sản phẩm.
c] Trong quá trình phản ứng, lượng chất nào giảm dần, lượng chất nào tăng dần?
♥ Trả lời: Trong một quá trình phản ứng, lượng chất phản ứng giảm dần, lượng sản phẩm tăng dần.
Câu 2.
a] Vì sao có thể nói: “Khi chất phản ứng chính là phân tử phản ứng [nếu là đơn chất kim loại thì là nguyên tử phản ứng]?
♥ Trả lời: Vì chất được tạo nên từ các phân tử [với đơn chất kim loại là nguyên tử]. Mà phân tử [hay nguyên tử] thể hiện đầy đủ tính chất của chất. Vì thế ta có thể nói khi chất phản ứng cũng chính là phân tử [hay nguyên tử] phản ứng.
b] Trong một PƯHH chỉ xảy ra sự thay đổi gì? Kết quả là gì?
♥ Trả lời: Trong một PƯHH, chỉ có sự thay đổi liên kết giữa các nguyên tử. Kết quả là phân tử này biến đổi thành phân tử khác.
c] Trong ví dụ về phản ứng giữa hidro và oxi tạo thành nước, số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố có giữ nguyên trước và sau phản ứng hay không.
♥ Trả lời: Có. Số lượng nguyên tử mỗi nguyên tố không thay đổi.
Câu 3.Ghi lại phương trình chữ của phản ứng xảy ra khi cây nến cháy [Hơi nến [nến được làm bằng parafin] cháy trong không khí có oxi tạo ra cacbon đioxit và hơi nước]. Cho biết đâu là chất tham gia, đâu là sản phẩm?
Phương trình chữ:
Parafin + Oxi→ Khí cacbon đioxit + Hơi nước
Chất tham gia: Parafin và oxi
Sản phẩm:Khí cacbon đioxit và hơi nước
Câu 4. Điền từ vào chỗ trống trong câu dưới đây, cho các từ và cụm từ sau: rắn, lỏng, hơi, phân tử, nguyên tử.
“Trước khi cháy chất parafin ở thể……….. còn khi cháy ở thể……….. Các……….. parafin phản ứng với các……….. khí oxi”.
⇒ Đáp án: rắn – hơi – phân tử – phân tử
Câu 5.Khi cho quả trứng vào dung dịch axit clohidric, ta thấy có hiện tượng sủi bọt khí ở vỏ trứng. Biết axit clohidric đã phản ứng với chất canxi cacbonat có trong vỏ trứng, tạo ra canxi clorua, nước và khí cacbon đioxit.Hãy:
+ Chỉ ra dấu hiệu nhận biết có phản ứng xảy ra?
+ Ghi lại phương trình chữ của phản ứng?
Đáp án:
+ Dấu hiệu có phản ứng xảy ra: sủi bọt ở vỏ trứng và có khícacbon đioxit thoát ra.
+ Phương trình chữ:
Canxi cacbonat + axit clohidric→ Canxi clorua + nước + khícacbon đioxit
Câu 6.Khi than cháy trong không khí xảy ra PƯHH giữa than và khí oxi.
a] Vì sao cần đập nhỏ than trước khi cho vào lò, sau đó dùng que lửa châm vào rồi quạt mạnh đến khi than cháy mạnh thì thôi?
b] Ghi lại phương trình chữ của P.ứ, biết sản phẩm là khícacbon đioxit.
Đáp án:
a] Tác dụng của việc đập nhỏ than trước khi cho vào lò là làm tăng bề mặt tiếp xúc giữa than với khí oxi đểPƯHH giữa than và khí oxi dễ dàng diễn ra hơn. Còn dùng que lửa để châm là docần phải nung nóng đểPƯHH giữa than và khí oxi diễn ra. Nếu không có lửa thì than sẽ không cháy.
b] Phương trình chữ của phản ứng:
Than + oxi→ Khí cacbon đioxit
Hi vọng qua bài viết này, các bạn sẽ biết phản ứng hóa học là gì, khi nào PƯHH diễn ra và dấu hiệu nhận biết nó. Cảm ơn các bạn đã xem qua bài viết. Nếu thấy hay, hãy chia sẻ nó cho bạn bè của mình nhé!
4.7 / 5 [ 4 bình chọn ]