Hoả thiêu trong bao lâu

Trung tâm cấp cứu vệ tinh 115 chuyển bệnh nhân đến cấp cứu tại Bệnh viện Quân y 175 sáng 29-7 - Ảnh minh họa: LÊ PHAN

Một số bạn đọc còn phản ảnh hiện nay giá chi phí hỏa táng người chết liên quan đến COVID-19 không thống nhất. Có người sau khi hỏa táng, gia đình tới lấy cốt về mất phí 18 triệu, có người lại đưa ra con số khác mà gia đình họ đã phải chi trả.  

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online về vấn đề này, ông Huỳnh Minh Nhựt - giám đốc Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị TP.HCM, đơn vị được TP.HCM giao thực hiện hỏa táng người mất do mắc COVID-19 - cho biết chi phí này ở mức 4,2 triệu đồng.

Trước đây thời gian hỏa táng và nhận tro cốt người mất diễn ra trong khoảng 3 giờ, gần đây có thể kéo dài hơn 5-6 giờ. Hoàn toàn không có việc người mất phải 2-3 ngày mới được hỏa táng.

"Chi phí hỏa táng được Nhà nước quy định thống nhất một giá, không có chuyện tăng giá để làm khó dễ bà con. Việc có sự chênh lệch như bà con phản ảnh là do các đơn vị mai táng thỏa thuận dịch vụ với người dân bao gồm chất lượng quan tài, hũ đựng tro cốt, vận chuyển…

Chúng tôi cũng đã làm việc với các đơn vị mai táng, yêu cầu họ nhận được tro cốt phải giao ngay cho người dân, không được "làm giá" khó dễ bà con. Trong giai đoạn giãn cách xã hội này, việc tang lễ cho người mất vì COVID-19 bà con đều ủy thác cho các đơn vị mai táng, phải làm việc có tâm, đạo đức", ông Nhựt nói.

Theo quy trình, người mất do mắc COVID-19 sẽ được chuyển từ bệnh viện đến thẳng trung tâm mai táng và hỏa táng. Quy trình này được đảm bảo khử khuẩn kỹ càng, không có người thân tham dự hay tổ chức tang lễ.

Những người mất còn thân nhân thì sẽ trao tro cốt ngay để người thân mang về thờ tự. Đối với gia đình phải thực hiện cách ly, tro cốt sẽ được giữ lại đợi người dân hoàn thành cách ly đến nhận về. Ngoài chi phí hỏa táng 4,2 triệu đồng sẽ không có bất cứ chi phí phát sinh nào khác.

Theo Sở Y tế TP.HCM, hiện nay chi phí cách ly, khám chữa bệnh cho bệnh nhân liên quan COVID-19 và những chi phí khác sinh khác (trong trường hợp có bệnh nhân mất vì COVID-19) sẽ được miễn phí hoàn toàn. 

Đối với người mất vì COVID-19, chi phí hỏa táng ở mức 4,2 triệu đồng sẽ được miễn phí, còn lại các chi phí khác về dịch vụ mai táng thì người nhà sẽ tự chọn với đơn vị dịch vụ mai táng. Phần chi phí hỏa táng sẽ được phía bệnh viện chi trả với đơn vị thực hiện dịch vụ mai táng.

HỎI - ĐÁP về dịch COVID-19

Từ ngày 8-7, báo Tuổi Trẻ tổ chức chuyên mục HỎI - ĐÁP về dịch COVID-19. Chuyên mục này sẽ đáp ứng nhu cầu thông tin cụ thể của bạn đọc về các vấn đề dân sinh. Bạn đọc có thể đặt câu hỏi trong phần comment của mỗi bài.

Các câu hỏi sẽ được báo Tuổi Trẻ chuyển đến các chuyên gia, các nhà quản lý, các cơ quan có chức năng để phần nào giải đáp những thắc mắc của bạn đọc liên quan đến chính sách, cơ chế, quy định... đang được triển khai, đặc biệt trong mùa dịch COVID-19 khi TP.HCM thực hiện chỉ thị 16 của Chính phủ để dập dịch.

Cụ ông 102 tuổi, tổn thương phổi 80% vì COVID-19, đã thắng thần chết

LÊ PHAN

Hỏa táng là quá trình đốt cháy, làm bay hơi và oxy hóa cơ thể đã chết để thu được các chất ở dạng cơ bản như khí, tro và các mảnh khoáng thu được sau khi làm khô xương cốt. Hỏa táng còn được coi như là một tang lễ hoặc một nghi thức sau đám tang để thay thế cho hình thức an táng khác như chôn cất xác chết nguyên vẹn trong một chiếc quan tài.

Tro cốt của hỏa táng vốn không chứa yếu tố gây hại cho sức khỏe sẽ được gom lại và chôn cất ở các nghĩa trang hoặc các khu tưởng niệm tập trung, thậm chí có thể được người nhà giữ lại hoặc phân tán theo nhiều hình thức khác nhau.

Ở thời hiện đại, việc hỏa táng thường được thực hiện trong lò thiêu, trừ một số ít quốc gia như Ấn Độ và Nepal chọn hình thức khác, chẳng hạn như hỏa táng ngoài trời.Ở Mỹ và một số nước, hầu hết các dịch vụ đều bắt buộc phải sử dụng quan tài được thiết kế riêng (dạng container) dành cho hỏa táng dưới dạng thuê, trong đó có các lớp lót sẽ được thay thế sau mỗi lần sử dụng. Ngoài ra còn một lựa chọn khác là hộp các-tông đặt vừa trong một hộp gỗ giống như quan tài truyền thống.

Ở Anh cũng giống ở Đức thường hỏa táng luôn cùng với quan tài chứ không đặt trong một container như ở Mỹ. Nên bộ luật Hỏa táng của Anh có quy định rõ lớp vỏ gỗ quan tài phải là loại gỗ dễ cháy, cấm mở quan tài một khi đã được chuyển tới lò thiêu và buộc phải hỏa táng trong vòng 72 giờ.

Hỏa táng xong phần thu được sẽ chuyển qua một thiết bị từ trường để loại bỏ các thành phần kim loại, sau đó phần tro cốt sẽ được chuyển cho người thân.

Trong thời đại hiện nay, các hộp chứa xác (container) được đặt trong một nồi chưng bằng điện và được thiêu hủy ở nhiệt độ dao động từ 760-1150 độ C.

Bí ẩn đằng sau các lò hỏa thiêu người chết ít ai biết. Ảnh minh hoạ

Quá trình hỏa táng này sẽ khiến phần lớn cơ thể (đặc biệt là các cơ quan nội tạng và các mô mềm) đều bốc hơi và oxy hóa ở nhiệt độ cao, trong khi phần khí thải ra sẽ được xử lý thông qua hệ thống xả. Quá trình thiêu này thường diễn ra trong vòng 90 phút tới 120 phút, với những cơ thể lớn hơn có thể mất thời gian lâu hơn.

Các đồ trang sức như dây chuyền, đồng hồ, nhẫn… thường được loại bỏ trước khi hỏa táng và gửi về gia đình. Đặc biệt, các thiết bị cấy ghép trong cơ thể đều buộc phải loại bỏ, bởi các thiết bị như máy trợ tim hay kích thích tủy sống có thể phát nổ và làm hỏng lò hỏa táng cũng như gây tổn thương cho nhân viên hỏa táng.

Do vậy hầu hết các lò hỏa táng đều yêu cầu ký cam kết không chứa các thiết bị gây tổn hại trong cơ thể trước khi đưa vào hỏa táng.

Trái với những gì nhiều người tưởng tượng, gần như thứ thu được sau khi hỏa táng không phải là tro cốt thông thường, bởi sau khi đốt xong các mảnh xương khô tồn tại dưới dạng tinh thể và được đưa ra khỏi nồi chưng rồi nghiền thành bông thông qua một thiết bị gọi là Cremulator, một thiết bị xay tốc độ cao tương tự như máy sinh tố, để xử lý chúng thành "tro cốt thực sự" trước khi trao cho người thân.

Quá trình này khiến tinh thể xương cốt thu được giống như cát mịn, có thể phân tán mà không cần pha trộn.

Kích thước bột thu được tùy thuộc vào các thiết bị xay Cremulator khác nhau, trọng lượng tro thu được tương ứng khoảng 1,8kg với thân thể phụ nữ và 2,7kg với nam giới trưởng thành, quá trình "xay" này diễn ra khoảng 20 phút.

Tro cốt chiếm khoảng 3,5% khối lượng cơ thể so với trước khi hỏa táng (con số này ở trẻ em là 2,5%).Tro cốt thu được sau khi hỏa táng chủ yếu là phốt-phát canxi khô và một số ít chất khoáng như muối natri và kali.

Trong khi đó lưu huỳnh và carbon bị thổi bay thành khí trong quá trình oxy hóa ở nhiệt độ cao, dù có thể vẫn còn lượng nhỏ carbon tồn tại dưới dạng cacbonat.

Việc sử dụng đài hóa thânkhông phải là cách hỏa táng ở nhiều quốc gia. Tại một số nước, họ sử dụng củi và các vật liệu dễ cháy khác để người quá cố trở về với cát bụi. Phương thức hỏa táng này được diễn ra ngoài trời, trước sự chứng kiến của thân nhân, bạn bè người đã khuất.

Công nghệ tối tân còn giúp người Mỹ có cách hỏa táng không cần dùng lửa. Phương thức"hỏa táng xanh"chỉ cần dùng nước, kali hydroxit và nhiệt độ sẽ làm phân rã thi thể người quá cố bên trong một buồng thép kín. Không chỉ thân thiện với môi trường, phương pháp"hỏa táng xanh"còn cần ít thời gian hơn so với cách hỏa táng truyền thống.

Lê Cao (Theo VietQ)

https://khoahoc.tv/mat-bao-lau-va-nong-bao-nhieu-do-de-thieu-1-thi-the-thanh-tro-110398


Trở lại năm 1980, có ít hơn 10% người Mỹ (đã mất) được hỏa táng. Con số này hiện là khoảng 53%, theo Hiệp hội Hỏa táng Quốc gia Bắc Mỹ.

Sự thay đổi đến từ nhiều nguyên nhân từ tôn giáo, văn hóa đến sự chấp nhận rộng rãi của xã hội. Tuy nhiên, không có sự kiện nào thúc đẩy sự thay đổi đó nhanh hơn cuộc Đại suy thoái (Cuộc suy thoái toàn cầu 2009). "Chúng tôi nhận thấy tỷ lệ hỏa táng tăng lên khi kinh tế suy thoái hồi cuối năm 2008 và mọi người mất việc làm. Hỏa táng là một giải pháp thay thế ít tốn kém hơn so với chôn cất trong lòng đất truyền thống" - Jim Koslovski, Giám đốc Nghĩa trang Rosehill và Rosedale tại bang New Jersey (Mỹ) nhận định.

Nghĩa trang Rosehill và Rosedale chỉ tính phí 190 đô la để hỏa táng một thi thể, và tính thêm phí cho linh cữu, hoa và dịch vụ khác. Ngược lại, một ngôi mộ có thể có giá 2.500 đô la, cộng thêm 1.900 đô la phụ phí.

Cách thức hoạt động của lò hỏa táng​

Thông thường, khi xe tang tiến vào nhà hỏa táng, thi thể người chết sẽ được bọc kín, bỏ trong quan tài. Điều này một phần thể hiện sự tôn trọng người chết cũng như bảo vệ kỹ thuật viên hỏa táng khỏi các bệnh truyền nhiễm, cũng như giúp họ xử lý hài cốt an toàn nhất trước khi hỏa táng.

Các quan tài đi vào khu vực bảo quản lạnh của lò hỏa táng. Tại Rosehill, người ta cố gắng thực hiện tất cả các lễ hỏa táng và đưa hài cốt về với gia đình thân nhân trong vòng 24 giờ. Điều này cũng phù hợp với nguyên tắc an táng người đã mất ở các tiểu bang của Mỹ.

Khi công tác chuẩn bị cho việc hỏa táng đã sẵn sàng, quan tài sẽ được đưa ra khỏi kho lạnh và được đặt trên một bàn nâng thủy lực trông giống như một cái thùng, sau đó được chuyển đến một trong những đơn vị hỏa táng (hiểu rõ hơn là lò hỏa táng, tuy nhiên, người Mỹ tránh gọi từ này vì nó khiến người ta nghĩ đến lò thiêu ở trại tập trung Auschwitz của phát xít Đức).

Một sai sót/nhầm lẫn nhỏ sẽ để lại hậu quả không thể tha thứ, vì vậy Rosehill sử dụng hai hình thức ID để đảm bảo gia đình nhận lại đúng hài cốt. Một bản sao của biên nhận được đính kèm bên ngoài đơn vị hỏa táng và thẻ ID bằng kim loại đi kèm với người đã khuất bên trong đơn vị.

Một đơn vị hỏa táng có hai buồng: Buồng chính, nơi thi thể được đưa vào và buồng thứ cấp hoặc "buồng sau", nơi tiêu thụ các khí được tạo ra bởi quá trình hỏa táng. Buồng sơ cấp điển hình có tường lót gạch, sàn và mái bằng bê tông chịu nhiệt cao.

Buồng chính (nơi hỏa táng thi thể) được làm nóng từ 760 độ C đến 1.093 độ C trong 1,5 đến 2 giờ.

Các chất khí và hạt tạo thành đi vào buồng sau, một mê cung dài 9 mét được thiết kế để giữ lại các chất khí trong ít nhất một giây. Buồng sau được thiết kế để chịu các luồng khí nóng tới nhiệt độ 927 độ C.

Các đơn vị hỏa táng (lò hỏa táng - ND) ở Rosehill. (Ảnh: CAREN CHESLER/Popularmechanics).​

"Bất kỳ chất rắn nào cũng sẽ chuyển thành khí nếu được nung nóng đến đúng điểm. Về cơ bản, đó là những gì xảy ra với cơ thể khi mô bị đốt nóng đến mức chất rắn của nó chuyển thành khí và trở nên dễ cháy. Điều cốt yếu là thiết kế thiết bị tiêu thụ phần lớn lượng khí thải để chúng nằm trong các quy định về môi trường của tiểu bang" - Brian Gamage, Giám đốc tiếp thị của Thiết bị hỏa táng Mỹ ở bang Florida cho biết.

Theo các cơ quan môi trường ở hầu hết các bang của Mỹ, các hạt thải ra phải nhỏ hơn 0,1 trên 0,0283 mét khối tiêu chuẩn. Các vấn đề phát sinh khi khối lượng khí (khói) trở nên quá lớn đối với buồng sau xử lý và nó tràn ra ngoài. Điều đó có thể xảy ra nếu máy không được thiết kế phù hợp hoặc nếu người vận hành làm quá tải buồng chính, điều này có thể xảy ra vì những lý do đáng ngạc nhiên - ví dụ: Đưa một người béo phì vào thiết bị vào sai thời điểm trong ngày.

Nghe có vẻ rùng rợn nhưng trọng lượng là điều mà những người vận hành lò hỏa táng phải lo lắng. Máy không biết sự khác biệt giữa một người nặng 68 kg và một người nặng 180 kg. Nó chỉ thực hiện công việc của nó.

Quy tắc chung của nhà hỏa táng là 45kg mỡ người tương đương 65 lít dầu hỏa. Nếu một người nặng 180kg thì ít nhất 90kg trong số đó sẽ là chất béo đốt cháy nhanh chóng. Nếu bạn đặt người đó vào một cái máy quá nóng, vì đơn vị hỏa táng (lò thiêu) có xu hướng nóng hơn vào cuối ngày, buồng sau có thể tỏa khói và mùi ồ ạt và tràn ra ngoài không khí.

Mặc dù một số lò hỏa táng có thể xử lý thi thể nhanh hơn, về cơ bản một đơn vị hỏa táng có thể hoàn thành việc hỏa táng trong khoảng 1,5 giờ. Và điều đó thay đổi tùy thuộc vào trọng lượng của người chết và loại quan tài mang họ. Tính chất tốn thời gian giới hạn số lượng hỏa táng mà mỗi đơn vị có thể xử lý trong một ngày.

Quy trình hỏa táng qua ảnh: (1) Thi thể được xác định và gia đình người quá cố cho phép hỏa táng. Các thiết bị y tế và bộ phận giả được lấy ra và đồ trang sức được thu hồi trước khi thi thể được đặt vào hộp dễ cháy. (2) Hộp được đặt bên trong buồng hỏa táng và được làm nóng từ 760 độ C đến 1.093 độ C trong 1,5 đến 2 giờ. (3) Phần còn lại được làm nguội và kỹ thuật viên loại bỏ các mảnh kim loại bằng nam châm. (4) Phần còn lại được nghiền thành bột mịn. (5) Tro cốt được cho vào thùng, lọ và trả lại cho gia đình. (Ảnh: CAREN CHESLER/Popularmechanics).​

Sau khi quá trình hỏa táng hoàn tất, hài cốt được đưa vào một khay nướng bằng bạc. Một kỹ thuật viên chạy một nam châm lên chúng để loại bỏ các vật liệu không bắt lửa trong quá trình hỏa táng. Những thứ này thường đến từ kim ghim, đinh vít, bản lề và khớp giả của một người. Sau đó, kỹ thuật viên sẽ kiểm tra trực quan và loại bỏ bất kỳ vật liệu nào mà nam châm bỏ sót, ví dụ, những mảnh thủy tinh bị bỏ lại.

Lò hỏa táng đưa xương và tro còn sót lại vào một máy nghiền bột, không giống như một máy xử lý thực phẩm, để xay chúng thành một dạng bột đồng nhất hơn. Hài cốt sau đó được đưa vào một thùng chứa cho gia đình..

Trở về đất mẹ​

Tất nhiên, thiêu xác người chết không phải là một khái niệm mới. Hỏa táng bắt đầu từ thời kỳ đồ đá, và nó phổ biến ở Hy Lạp và La Mã cổ đại. Trong một số tôn giáo nhất định như Ấn Độ giáo, hỏa táng, đặc biệt là hỏa táng ngoài trời là hình thức an táng người chết rất phổ biến.

Sự trỗi dậy của Cơ đốc giáo đã kìm hãm việc hỏa táng ở phương Tây. Đến năm 400 sau Công Nguyên, vào khoảng thời gian Hoàng đế Constantine Cơ đốc hóa Đế chế La Mã, La Mã đã cấm hỏa táng như một tập tục ngoại giáo. Lý do thần học cho lệnh cấm này có liên quan đến sự sống lại (hồi sinh) - họ muốn giữ xác nguyên vẹn để người chết có thể hồi sinh ở thế giới khác. Luật Do Thái cũng cấm việc này. Đến thế kỷ thứ 5, hỏa táng đã biến mất khỏi châu Âu.

Hoạt động này đã chứng kiến sự hồi sinh ở châu Âu vào những năm 1870, chủ yếu là trong nỗ lực hạn chế sự lây lan của dịch bệnh.

Nhà hỏa táng hiện đại đầu tiên được xây dựng ở Mỹ vào năm 1876. Đến năm 1900, có 20 nhà hỏa táng ở Mỹ. Việc thực hiện này được thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa vào năm 1963, khi Giáo hội Công giáo đảo ngược quan điểm về hỏa táng trong những cải cách của Công đồng Vatican II và nói rằng hỏa táng được cho phép. Ngày nay, có hơn 3.000 nhà hỏa táng trên khắp Mỹ.

Jim Koslovski cho biết, việc mọi người chấp nhận rộng rãi hỏa táng phù hợp với điều kiện thực tế khi các nghĩa trang sắp hết chỗ. Ông ước tính Rosehill chỉ còn 15 năm nữa trước khi nó hết chỗ.

"Cát bụi lại trở về với cát bụi" - Con người sinh ra từ Trái đất rồi cũng trở về với Trái đất. Nhưng cách chúng ta trở lại Đất Mẹ quan trọng hơn câu chuyện cảm xúc - Đó là vấn đề môi trường.

Lọ đựng tro cốt. (Ảnh: GETTY IMAGES).​

Khi hỏa táng tiếp tục được xem là giải pháp hàng đầu thay thế chôn cất người chết thì lượng khí thải đi kèm với quá trình này đã trở thành mối quan tâm - đến nỗi mọi người bắt đầu cân nhắc một số lựa chọn thay thế hỏa táng.

Hiện nay có một quy trình dựa trên nước được gọi là thuỷ phân kiềm, được phát minh ra như một cách để loại bỏ những động vật bị nhiễm bệnh bò điên. Nó đang được bán trên thị trường như một lựa chọn thân thiện hơn với môi trường sau khi giết mổ cho con người vì nó tạo ra ít khí carbon monoxide và ô nhiễm hơn.

Quá trình thủy phân bằng kiềm bao gồm việc đặt một thi thể vào một khoang chứa đầy nước và kali hydroxit và được làm nóng lên đến 149 độ C ở áp suất cao. Sau ba giờ, cơ thể trở thành một chất lỏng có màu nâu xanh và xương đủ mềm để nghiền nát. Xương có thể được trả lại cho gia đình, trong khi chất lỏng có thể thải vào hệ thống cống rãnh.

Có lẽ không có gì đáng ngạc nhiên, biện pháp này không thực sự thành công. Nó chậm hơn hỏa táng. Và quan trọng hơn, công nghệ này đắt hơn: Một thiết bị điều áp bằng thép không gỉ có thể có giá từ 175.000 đô la cho một đơn vị cơ bản đến 500.000 đô la cho một đơn vị cao cấp, trong khi một đơn vị hỏa táng có giá khoảng 110.000 đô la. Cũng có những vấn đề pháp lý vì quy trình này bị cấm trừ khi một tiểu bang thông qua luật cho phép cụ thể.

Hơn nữa, vấn đề đạo đức cũng được đặt ra khi một phần thi thể người chết (sau khi thủy phân kiềm) bị biến thành chất lỏng rồi chảy ra hệ thống cống rãnh. Điều này khó lòng mà chấp nhận đươc với thân nhân gia đình.