Pha oresol không đúng cách

Đơn cử, như trường hợp bệnh nhân Nguyễn Thu [8 tháng tuổi, Hà Nội], bị sốt cao, đi ngoài liên tục gần 20 lần/ ngày, được gia đình cho đi khám tại Bệnh viện Nhi Trung ương và được chẩn đoán tiêu chảy cấp do rotavirus. Tại đây, các bác sĩ đã kê đơn thuốc cho cháu điều trị ngoại chú, đồng thời hướng dẫn cụ thể cách sử dụng oresol và men tiêu hóa để bù nước điện giải cho trẻ.

Tuy nhiên, sau 2 ngày điều trị, tình trạng tiêu chảy vẫn không thuyên giảm, trẻ có triệu chứng lơ mơ và ngủ nhiều. Sau đó, trẻ được gia đình đưa vào Khoa cấp cứu, Bệnh viện Nhi Trung ương với dấu hiệu mất nước nặng, rối loạn ý thức, ly bì. Sau khi khám và làm xét nghiệm kiểm tra, bác sĩ chẩn đoán cháu bị mất nước nặng do tiêu chảy và rối loạn điện giải nặng do tăng natri hàm lượng muối trong máu tăng cao. Nguyên nhân là do gia đình đã pha oresol cho trẻ uống không đúng cách.

Theo Ths. BS Ngô Anh Vinh, Khoa cấp cứu Chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết: Tăng natri máu là dấu hiệu của mất nước trong tế bào, nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn tới biến chứng thần kinh nguy hiểm và có thể gây teo não. Các triệu chứng thần kinh lâm sàng thường gặp gồm: Mệt mỏi, hôn mê, co giật, rối loạn tri giác.

Tại Khoa Cấp cứu chống độc, cháu An được bù dịch bằng đường tĩnh mạch và kết hợp điều trị tăng natri máu. Sau 2 ngày điều trị theo phác đồ, bệnh của trẻ đã cải thiện, tỉnh táo, dấu hiệu mất nước giảm và nồng độ natri máu trở về giới hạn bình thường. Tuy nhiên, các bác sĩ cho biết về lâu dài bệnh nhi vẫn cần được kiểm tra, đánh dá lại xem có tổn thương thần kinh hay không.

Bác sĩ Vinh thông tin, hiện nay tình trạng trẻ nhập viện do pha oresol vì pha không đúng cách, do các bậc phụ huynh chủ quan, và thiếu hiểu biết rất thường gặp. Một số phụ huynh do sợ oresol có mùi vị khó chịu, con không chịu uống nên pha ít nước, đặc và cho con uống. Việc này đã vô tình gây nguy hiểm cho trẻ, bởi nếu oresol được pha quá đặc, sẽ khiến trẻ nạp quá nhiều muối từ thuốc vào cơ thể, dẫn đến lượng muối trong máu tăng cao.

Đáng lo ngại, hàm lượng muối trong máu quá cao còn có thể gây ra các triệu chứng như: co giật, hôn mê và dẫn đến tổn thương não nguy hiểm, nếu không được cấp cứu kịp thời trẻ có thể tử vong nhanh chóng. Ngược lại, những trường hợp pha oresol quá loãng sẽ làm giảm hiệu quả bù nước cũng như điện giải của oresol.

Bởi vậy, các bậc phụ huynh cần đọc kỹ hướng dẫn cách pha oresol, tuân thủ theo liều lượng thuốc quy định. Cụ thể, nếu gói oresol theo hướng dẫn pha với 200ml thì cần pha chính xác 200ml nước, không ước lượng hay áng chừng hoặc đong bằng các dụng cụ đo lường không chính xác, bác sĩ Vinh nhấn mạnh.

Sau khi pha dung dịch oresol với nước phải uống hết trong vòng 24h, sau 24h giờ nên bỏ đi và pha gói mới. Tuyệt đối không bảo quản thuốc trong tủ lạnh cho trẻ uống dần. Không chia nhỏ gói thuốc để sử dụng. Và cũng không đun sôi dung dịch đã pha, có thể làm mất các phẩm chất của thuốc, bay hơi, tăng độ thẩm thấu.

Đặc biệt, các bậc phụ huynh khi pha thuốc không được cho thêm đường, pha với sữa, nước trái cây, nước ngọt để tránh tác dụng ngược có thể xảy ra. Khi xuất hiện dấu hiệu như trẻ thay đổi ý thức: lơ mơ, mệt mỏi, nôn nhiềubố mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được các bác sĩ thăm khám và điều trị kịp thời.

Nguyễn Minh