To Hoài trước Cách mạng tháng 8

Lazi - Người trợ giúp bài tập về nhà 24/7 của bạn

  • Hỏi 15 triệu học sinh cả nước bất kỳ câu hỏi nào về bài tập
  • Nhận câu trả lời nhanh chóng, chính xác và miễn phí
  • Kết nối với các bạn học sinh giỏi và bạn bè cả nước

Là một trong những nhà văn lớn của nền văn học Việt Nam. Sự đóng góp của Tô Hoài như một nguồn cảm hứng đến nhiều người trong sự nghiệp sáng tác nghệ thuật. Điều gì đã làm nên một Tô Hoài nổi tiếng với nhiều tác phẩm để đời, ngày hôm nay Sách Hay 24H sẽ đem đến cho các bạn câu trả lời. Hãy cùng chúng mình khám phá về tiểu sử và sự nghiệp của nhà văn đầy tài năng này nhé!

1. Tóm lược tiểu sử nhà văn Tô Hoài

Nhà văn Tô Hoài có tên khai sinh là Nguyễn Sen [1920 – 2014] ông sinh ra ở quê nội thôn Cát Đồng, thị trấn Kim Bài, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Đông cũ trong một gia đình thợ thủ công. Tuy nhiên ông lớn lên ở quê ngoại là làng Nghĩa Đô, huyện Từ Liêm, phủ Hoài Đức, tỉnh Hà Đông. Ông nổi tiếng với nhiều tác phẩm nổi tiếng thế giới trong đó có Dế mèn phiêu lưu kí. Bút danh Tô Hoài của ông gắn liền với hai địa danh: sông Tô Lịch và phủ Hoài Đức.

Ở tuổi thiếu niên Tô Hoài tự lập rất sớm, ông đã phải ra ngoài làm việc kiếm sống. Ông lăn lộn đủ nghề từ dạy trẻ, bán hàng, kế toán hiệu buôn,… cũng có những lúc thất nghiệp.

Cuộc đời của Tô Hoài như bước sang trang mới khi ông bắt đầu viết văn, mở đầu là tác phẩm Dế mèn phiêu lưu kí, sau khi tác phẩm ra đời mặc dù chưa hoàn thành nhưng nó nhận được sự đón nhận rất tích cực từ độc giả.

Năm 1943, Tô Hoài gia nhập Hội văn hóa cứu quốc, trong cuộc chiến tranh Đông Dương ông chủ yếu hoạt động bên lĩnh vực báo chí.

Từ năm 1954, ông có thời gian và bắt đầu tập trung nhiều vào sự nghiệp viết. Tính đến nay, với sự đam mê, lòng nhiệt huyết với văn học ông đã có hơn 100 tác phẩm để đời với nhiều thể loại khác nhau: truyện ngắn, hồi ký, tiểu luận, kịch bản phim,…

2. Phong cách sáng tác của Tô Hoài

Là một người có vốn sống phong phú, những câu chữ Tô Hoài dẫn dắt vào tác phẩm luôn đem đến cho người đọc nhiều cảm nhận sâu sắc về cuộc đời, về con người. Ông có lối viết trần thuật hóm hỉnh, sở trường của Tô Hoài là truyện phong tục và hồi kí. Trước cách mạng tháng 8, ngòi bút của ông chủ yếu hướng về người nông dân nghèo và loài vật, sau cách mạng tháng 8 Tô Hoài có hướng đi mới đó là hướng đến vùng nông thôn rộng lớn đặc biệt là vùng núi Tây Bắc.

Một trong những thành công của Tô Hoài chính là tác phẩm “Dế mèn phiêu lưu ký” dành cho lứa tuổi thiếu nhi, tác phẩm đã được dịch ra 40 thứ tiếng trên thế giới. Trong truyện, nhân vật chính là Dế Mèn, cậu đã trải qua muôn vạn cuộc phiêu lưu thử thách đầy mạo hiểm. Ở chặng đường ấy là những bài học giúp Dế Mèn trưởng thành và trở thành một chàng Dế cao thượng. Chúng ta có thể đúc kết kinh nghiệm từ tác phẩm này từ chính nhân vật Dế Mèn đó là đi một ngày đàng học một sàng khôn.

Tiếp theo có thể kể đến tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” trong tập truyện Tây Bắc [1952] được giải nhất của Giải thưởng Hội văn nghệ Việt Nam năm 1954 – 1955 kể về câu chuyện bi thảm của cô Mị khi phải sống một kiếp người không bằng trâu bò. Nỗi đau khổ ấy được Tô Hoài khắc họa một cách đau đớn trên trang sách thế nhưng đằng sau khuôn mặt có vẻ như cam chịu ấy lại là một con người có sức sống mãnh liệt. Mị đại diện cho người nông dân lao động vùng núi Tây Bắc – dù trong bất cứ hoàn cảnh nào cũng khao khát được sống một cuộc đời tự do và hạnh phúc.

3. Những tác phẩm tiêu biểu của nhà văn Tô Hoài

Cả cuộc đời dành cho sự nghiệp cầm bút, nhà văn Tô Hoài đã để lại nhiều tác phẩm giá trị cho nền văn học nước nhà và được đánh giá là cây đại thụ trong khu rừng văn học hiện đại Việt Nam. 

Khởi đầu sự nghiệp từ trước Cách mạng tháng Tám, sau hơn 60 năm lao động nghệ thuật, nhà văn Tô Hoài đã có hơn 100 tác phẩm thuộc nhiều thể loại: truyện ngắn, truyện dài kỳ, tiểu thuyết, hồi ký, kịch bản phim, tiểu luận và kinh nghiệm sáng tác. Ở mọi thể loại sáng tác, Tô Hoài cũng tạo lập được một giá trị riêng, một gương mặt riêng không thể nhòe lẫn và để lại nhiều dấu ấn với những tác phẩm có giá trị. 

Một số tác phẩm tiêu biểu của nhà văn Tô Hoài: Dế mèn phiêu lưu ký, Võ sĩ Bọ Ngựa, Đám cưới Chuột, Vợ chồng A Phủ, Chuyện cũ Hà Nội, Truyện Tây Bắc, Người con gái xóm Cung, Giữ gìn 36 phố phường, Những ký ức không chịu ngủ yên, Nghệ thuật và phương pháp viết văn, Nhật ký vùng cao, Nhà nghèo, Quê người, Cỏ dại,…

4. Lời phê bình văn học

“Không chỉ hấp dẫn người đọc ở nguồn tư liệu tươi rói về đời sống văn nghệ một thời mà còn ở giọng kể và cách tạo không khí truyện kể trong tác phẩm Tô Hoài.

Dù ở thể loại nào, hồi ký hay tiểu thuyết, người kể chuyện trần thuật ở ngôi thứ nhất xuyên suốt 3 tác phẩm Cát bụi chân ai, Chiều chiều và Ba người khác, vẫn là nhân vật giàu trải nghiệm, luôn chuyển dẫn từ quá khứ đến hiện tại nhờ hồi tưởng và liên tưởng, với giọng kể hóm hỉnh thể hiện cái nhìn bình thản và an nhiên trước mọi biến cố…

Sự linh hoạt của ngòi bút và phong cách văn xuôi hấp dẫn của Tô Hoài có lẽ bắt nguồn từ chính quan niệm của ông: Cuộc đời như là văn chương.” – Nhà phê bình văn học Đỗ Hải Ninh.

5. Giải thưởng

Giải nhất Tiểu thuyết của Hội Văn nghệ Việt Nam năm 1965

Giải A giải Hội văn nghệ Hà Nội 1970 [tiểu thuyết Quê nhà]

Giải thưởng Hội nhà văn Á – Phi năm 1970

Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học – nghệ thuật

Giải Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội [2010]

Có lẽ điều làm nên tên tuổi của Tô Hoài không chỉ là lòng tâm huyết với nghiệp viết mà còn là sự đóng góp to lớn vào nền văn học Việt Nam. Cho đến ngày nay, Tô Hoài không chỉ nổi tiếng ở trong nước mà khắp thế giới đều thích tác phẩm của ông.

Lời cuối cùng, cảm ơn bạn đã đọc hết bài viết này. Nếu cảm thấy bổ ích hãy chia sẻ nó cho mọi người cùng đọc nhé. Thời gian tới Sách Hay 24H sẽ cho ra thêm nhiều bài viết chất lượng hơn nữa, hy vọng rằng sẽ nhận được sự ủng hộ của các bạn!

Tô Hoài [tên khai sinh: Nguyễn Sen; 27 tháng 9 năm 1920 – 6 tháng 7 năm 2014][1] là một nhà văn Việt Nam. Một số tác phẩm đề tài thiếu nhi của ông được dịch ra ngoại ngữ. Ông được nhà nước Việt Nam trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học – Nghệ thuật Đợt 1 [1996] cho các tác phẩm: Xóm giếng, Nhà nghèo, O chuột, Dế mèn phiêu lưu ký, Núi Cứu quốc, Truyện Tây Bắc, Mười năm, Xuống làng, Vỡ tỉnh, Tào lường, Họ Giàng ở Phìn Sa, Miền Tây, Vợ chồng A Phủ, Tuổi trẻ Hoàng Văn Thụ.

Tô HoàiThông tin cá nhânSinhMấtGiới tínhQuốc tịchDân tộcNghề nghiệpVợCon cáiSự nghiệp văn họcBút danhGiai đoạn sáng tácThể loạiTác phẩmGiải thưởng
Nguyễn Sen
[1920-09-27]27 tháng 9, 1920
Phủ Hoài Đức, Hà Đông, Nhà Nguyễn
6 tháng 7, 2014[2014-07-06] [93tuổi]
Hà Nội, Việt Nam
nam
Việt Nam
Kinh
nhà văn, nhà báo
Nguyễn Thị Cúc

4 người con

  • Đan Hà
  • Đan Thanh
  • Sông Thao
  • Phương Vũ

nhiều bút danh

  • Tô Hoài
  • Mai Trang
  • Mắt Biển
  • Thái Yên
  • Vũ Đột Kích
  • Hồng Hoa

1941 - 2006
Truyện ngắn, thơ
Dế Mèn phiêu lưu ký [1941]
Giải thưởng Hồ Chí Minh 1996
Văn học nghệ thuật
Website
Tô Hoài trên IMDb

  • x
  • t
  • s

Mục lục

  • 1 Tiểu sử
  • 2 Sự nghiệp văn học
  • 3 Giải thưởng
  • 4 Quan điểm
  • 5 Đánh giá
  • 6 Tưởng nhớ
  • 7 Chú thích
  • 8 Liên kết ngoài

Tiểu sử

Tô Hoài sinh ra tại quê nội ở thôn Cát Động, Thị trấn Kim Bài, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Đông cũ trong một gia đình thợ thủ công. Tuy nhiên, ông lớn lên ở quê ngoại là làng Nghĩa Đô, huyện Từ Liêm, phủ Hoài Đức, tỉnh Hà Đông [nay thuộc phường Nghĩa Đô, quận Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam[2]]. Bút danh Tô Hoài gắn với hai địa danh: sông Tô Lịch và phủ Hoài Đức.

Bước vào tuổi thanh niên, ông đã phải làm nhiều công việc để kiếm sống như dạy trẻ, bán hàng, kế toán hiệu buôn,... nhưng có những lúc thất nghiệp. Khi đến với văn chương, ông nhanh chóng được người đọc chú ý, nhất là qua truyện Dế Mèn phiêu lưu ký. Năm 1943, Tô Hoài gia nhập Hội Văn hóa cứu quốc. Trong chiến tranh Đông Dương, ông chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực báo chí, nhưng vẫn có một số thành tựu quan trọng như Truyện Tây Bắc.

Từ năm 1954 trở đi, ông có điều kiện tập trung vào sáng tác. Tính đến nay, sau hơn sáu mươi năm lao động nghệ thuật, ông đã có hơn 100 tác phẩm thuộc nhiều thể loại khác nhau: truyện ngắn, truyện dài kỳ, hồi ký, kịch bản phim, tiểu luận và kinh nghiệm sáng tác.

Ông mất ngày 6 tháng 7 năm 2014 tại Hà Nội, hưởng thọ 94 tuổi.

Sự nghiệp văn học

Ông viết văn từ trước năm 1945, với các thể loại truyện phong phú, đa dạng. Các tác phẩm chính của ông là:

  • Dế Mèn phiêu lưu ký [truyện dài, 1941]
  • Giăng thề [tập truyện ngắn, 1941]
  • O chuột [tập truyện ngắn, 1942]
  • Quê người [tiểu thuyết, 1942]
  • Nhà nghèo [tập truyện ngắn, 1944]
  • Cỏ dại [hồi kí, 1944]
  • Núi cứu quốc [truyện ngắn, 1948]
  • Xuống làng [tập truyện ngắn, 1950]
  • Đại đội Thắng Bình [ký, 1950]
  • Truyện Tây Bắc [tập truyện, 1953]
  • Khác trước [truyện vừa, 1957]
  • Mười năm [tiểu thuyết, 1957]
  • Một số kinh nghiệm viết văn của tôi [1959]
  • Thành phố Lênin [ký sự, 1961]
  • Vỡ tỉnh [tập truyện ngắn, 1962]
  • Người bạn đọc ấy [kinh nghiệm sáng tác, 1963]
  • Tôi thăm Campuchia [ký, 1964]
  • Miền Tây [tiểu thuyết, 1967]
  • Nhật kí vùng cao [nhật kí, 1969]
  • Tuổi trẻ Hoàng Văn Thụ [tiểu thuyết, 1971]
  • Người ven thành [tập truyện ngắn, 1972]
  • Sổ tay viết văn: những chia sẻ về kinh nghiệm cầm bút [kinh nghiệm sáng tác, 1977]
  • Tự truyện [1978]
  • Trái Đất tên người [ký, 1978]
  • Những ngõ phố, người đường phố [tiểu thuyết, 1980]
  • Quê nhà [tiểu thuyết, 1981]
  • Hoa hồng vàng song cửa [tập bút ký, 1981]
  • Nhớ Mai Châu [tiểu thuyết, 1988]
  • Cát bụi chân ai [hồi kí, 1992]
  • Nghệ thuật và phương pháp viết văn [kinh nghiệm sáng tác, 1997]
  • Chiều chiều [tiểu thuyết, 1999]
  • Truyện Nỏ thần [truyện thiếu nhi, 2003]
  • Ba người khác [tiểu thuyết, 2006]
  • Mẹ mìn bố mìn [truyện thiếu nhi, 2007]
  • Chuyện cũ Hà Nội [ký sự, 2010]
  • Đảo hoang [tiểu thuyết, 2011]
  • Nhà Chử [truyện thiếu nhi, 2012]
  • Truyện li kì [tập truyện ngắn, 2012]
  • Những ký ức không chịu ngủ yên [tự truyện, 2017]
  • Giữ gìn 36 phố phường [tập tạp văn, 2017]
  • Người con gái xóm Cung [tuyển tập truyện ngắn, 2017]

Truyện dài Dế Mèn phiêu lưu ký được ông viết xong vào tháng 12 năm 1941 tại Nghĩa Đô, ngoại ô Hà Nội khi đó. Đây là tác phẩm rất nổi tiếng của ông dành cho thiếu nhi.

Tác phẩm gần đây nhất của ông là Ba người khác. Sách được viết xong năm 1992 nhưng đến 2006 mới được phép in, nội dung viết về thời kỳ cải cách ruộng đất tại miền Bắc Việt Nam, đã gây tiếng vang lớn và có thể so sánh với Dế Mèn phiêu lưu ký, "đã mở ra diện mạo mới cho văn chương Việt Nam" trong nền văn học hiện thực.[3][4][5]

Trong cuộc đời sáng tác, ông đã dùng nhiều bút danh khác ngoài Tô Hoài như Mai Trang, Mắt Biển, Thái Yên, Vũ Đột Kích, Hồng Hoa và Phạm Hòa.

Giải thưởng

  • Giải nhất Tiểu thuyết của Hội Văn nghệ Việt Nam 1956 [Truyện Tây bắc];
  • Giải A Giải thưởng Hội Văn nghệ Hà Nội 1970 [tiểu thuyết Quê nhà];
  • Giải thưởng của Hội Nhà văn Á – Phi năm 1970 [tiểu thuyết Miền Tây];
  • Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học - Nghệ thuật [đợt 1 – 1996].
  • Giải Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội 2010[6]

Quan điểm

Hà Nội do dân tứ phương lập nên. Người Hà Nội gốc có lẽ chỉ là mấy anh đánh cá ở sông Tô Lịch. Mà Tô Lịch chỉ còn là một phế tích. Chẳng có ai sống ở Hà Nội được đến mười đời. Vì thế muốn hiểu tính cách người Hà Nội, ta phải tìm hiểu tính cách chung của người Việt Nam, rồi nghiên cứu cá tính người thành thị thì mới ra tính cách người Hà Nội. Tất nhiên người Hà Nội có nét hào hoa phong nhã, nhưng đấy không phải tận gốc mà là tinh hoa của nhiều vùng đất tạo nên. Dân Hà Nội là dân tứ chiếng. Vì thế, ở Hà Nội tuyệt nhiên không có chuyện cục bộ địa phương. Bất cứ ai cũng có thể về làm Lãnh đạo Hà Nội. Tôi cho đó cũng là một nét rất hay của Hà Nội.[7]
— Nhà văn Tô Hoài

Đánh giá

Tô Hoài như một từ điển sống, một pho sách sống. Ông như cuốn Bách khoa Toàn thư mà không Viện sĩ nào, không Học giả nào có thể sánh được. Tôi đã có dịp tò mò hỏi ông về Hà Nội và rất ngạc nhiên. Tôi không ngờ ông hiểu Hà Nội sâu sắc đến thế. Tôi gọi ông là Nhà Hà Nội học, dù ông không nghiên cứu.[7]
— Nhà thơ Trần Đăng Khoa

Tưởng nhớ

Ngày 27 tháng 10 năm 2015, hiệu sách Dế Mèn khai trương tại ngôi nhà 108, C3, tập thể Nghĩa Tân, Hà Nội, vốn là thư phòng của nhà văn Tô Hoài trước kia. Hiệu sách Dế Mèn do chính con cháu Tô Hoài thực hiện, diện tích rộng hơn 10m² tương lai sẽ có thêm phòng đọc mini phía trong – nơi nhà văn Tô Hoài từng ngồi viết văn, ngủ, nghỉ.[8] Ngoài các đầu sách của nhà văn Tô Hoài, hiệu sách còn có nhiều tác phẩm cho thiếu nhi, phần lớn là sách văn học. Hiệu sách cũng tạo công việc cho con cháu trong nhà, giúp các cháu có cơ hội hiểu thêm về ông và là nơi để bạn bè, người yêu sách ghé thăm như khi ông còn sống.[9]

Chú thích

  1. ^ Hà An [6 tháng 7 năm 2014]. “Nhà văn Tô Hoài qua đời”. VnExpress.
  2. ^ Theo sách giáo khoa Ngữ Văn 12, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam
  3. ^ “Toạ đàm về Ba người khác của Tô Hoài [22/12/2006]”. talawas. 6 tháng 1 năm 2007.
  4. ^ Trúc Anh [27 tháng 1 năm 2007]. “Đọc "Ba người khác"”. SGGP online. Truy cập ngày 27 tháng 6 năm 2014. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |ngày truy cập= [trợ giúp]
  5. ^ Trần Thư. “Những ám ảnh quá khứ trong "Ba người khác"”. Tôn vinh văn hóa đọc. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 6 năm 2015. Truy cập ngày 12 tháng 7 năm 2014.
  6. ^ “Trao giải "Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội": Nhà văn Tô Hoài nhận Giải thưởng lớn”. Thể thao Văn hóa. Truy cập ngày 15 tháng 10 năm 2010.
  7. ^ a b Trần Đăng Khoa: Tô Hoài, tôi rất mê ông! Trần Đăng Khoa, VOV, ngày 07/07/2014 [bị cắt bớt sau đó]. Báo Quảng Ninh dẫn lại ngày 08/07/2014 [còn nguyên bản]. Truy cập ngày 21 tháng 11 năm 2014
  8. ^ “Hiệu sách Dế Mèn”.
  9. ^ “Phòng văn của nhà văn Tô Hoài thành hiệu sách Dế Mèn”.

Liên kết ngoài

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Tô Hoài.
  • Tô Hoài – người Hà Nội Lưu trữ 2010-12-24 tại Wayback Machine
  • Ba người khác trên talawas
  • Tô Hoài tại Từ điển bách khoa Việt Nam

Video liên quan

Chủ Đề