TP Cần Thơ vừa khởi động Dự án “Hỗ trợ can thiệp sớm cho trẻ em có rối loạn phổ tự kỷ [RLPTK] tại TP Cần Thơ giai đoạn 2022-2024” do Tổ chức Saigon Children’s Charity [SCC] tài trợ. Xoay quanh vấn đề này, ông Hồ Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Công tác xã hội [CTXH] thành phố, Trưởng Ban quản lý Dự án, cho biết:
- Theo thống kê của Phòng khám tâm lý, Bệnh viện Nhi đồng TP Cần Thơ, từ tháng 9-2019 đến nay, có 1.161 trẻ từ 0,5-16 tuổi được tiếp nhận đánh giá, sàng lọc; trong đó, có 112 trẻ được kết luận RLPTK, có 93/112 trẻ từ 0,5-6 tuổi. Hiện khó khăn lớn nhất là hệ thống cơ sở chuyên về hỗ trợ trẻ tự kỷ sau khi được chẩn đoán tại Cần Thơ còn khá ít, gần như chưa có cơ sở công lập. Người dân, nhất là phụ huynh trẻ tự kỷ, hạn chế nhận thức, hiểu biết về RLPTK; đội ngũ nhân viên được đào tạo chuyên sâu về can thiệp sớm chưa đáp ứng nhu cầu thực tế. Bên cạnh đó, bệnh viện gặp khó khăn nguồn nhân lực thực hiện chẩn đoán đạt hiệu quả cao; các hoạt động truyền thông, tập huấn giáo viên để phát hiện sớm trẻ tự kỷ chưa thường xuyên. Ðối với trẻ tự kỷ các gia đình nghèo, cận nghèo không có điều kiện tiếp cận các dịch vụ với chi phí khá cao [từ 4-6 triệu đồng/tháng].
* Xin ông cho biết mục tiêu, các hoạt động cụ thể cũng như tính khả thi của Dự án?
- Dự án được triển khai thực hiện đưa vào hoạt động mô hình can thiệp sớm cho trẻ em tự kỷ tại thành phố, ưu tiên hoạt động đào tạo trang bị kiến thức và kỹ năng làm việc trực tiếp với trẻ tự kỷ cho nhân viên CTXH để vận hành Phòng can thiệp sớm cho trẻ có RLPTK tại Trung tâm. Những năm tiếp theo, Dự án tiếp tục tập trung nâng cao năng lực công tác sàng lọc, chẩn đoán và đánh giá về trẻ tự kỷ cho nhân viên y tế tại Bệnh viện Nhi đồng TP Cần Thơ; đặc biệt, cung cấp và tổ chức tập huấn kỹ thuật sử dụng bộ công cụ sàng lọc và chẩn đoán trẻ tự kỷ. Dự án mong muốn hỗ trợ phụ huynh hiểu biết về tự kỷ và kỹ năng hỗ trợ con tự kỷ trong quá trình can thiệp sớm. Ðồng thời, nâng cao nhận thức về RLPTK cho cán bộ phụ trách công tác, hoạt động liên quan trẻ em, giáo viên mầm non.
Dự án hướng đến hỗ trợ can thiệp sớm, tạo cơ hội để trẻ tự kỷ hòa nhập xã hội tốt nhất. Quá trình triển khai thực hiện, Dự án mong muốn được cả hệ thống chính trị và cộng đồng ủng hộ, hưởng ứng. Tham gia Dự án, nhóm viên chức, nhân viên phụ trách lĩnh vực này được đào tạo bài bản, chuyên sâu bởi các chuyên gia hàng đầu về lĩnh vực can thiệp sớm cho trẻ tự kỷ. Qua đó, nắm vững kiến thức, thực hành thành thạo các kỹ năng, đảm bảo ứng dụng hiệu quả trong quá trình can thiệp sớm cho trẻ tự kỷ.
* Sau khi khởi động, Dự án vận hành các hoạt động gì nhằm đảm bảo sớm đến với đối tượng thụ hưởng, thưa ông?
- Trước mắt, năm đầu tiên, Dự án tập trung nâng cao năng lực nhóm nhân viên can thiệp sớm trẻ có RLPTK tại Trung tâm. Cụ thể, sẽ tham gia khóa đào tạo tại Khoa Giáo dục đặc biệt thuộc Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương TP Hồ Chí Minh. Ðồng thời, tại Trung tâm CTXH thành phố sẽ hình thành và vận hành phòng can thiệp sớm cho trẻ tự kỷ, với sự hỗ trợ của các chuyên gia thuộc Tổ chức SCC. Trung tâm phối hợp Bệnh viện Nhi đồng thành phố và các trung tâm, phòng khám trên địa bàn thành phố tiếp nhận hỗ trợ trẻ tự kỷ, ưu tiên trẻ tự kỷ thuộc gia đình nghèo, hoàn cảnh khó khăn. Các năm tiếp theo, Dự án quan tâm nâng cao năng lực đội ngũ y, bác sĩ Bệnh viện Nhi đồng thành phố về công tác sàng lọc, chẩn đoán và đánh giá trẻ có RLPTK; phối hợp ngành giáo dục và đào tạo, các địa phương nâng cao nhận thức giáo viên mầm non và phụ huynh để sớm phát hiện trẻ có RLPTK.
Lãnh đạo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội và Trung tâm CTXH thành phố tặng hoa và quà cho đại diện Tổ chức SCC tại Lễ khởi động Dự án.
RLPTK ngày càng phổ biến và trở thành vấn đề cấp bách đối với đời sống, rất cần sự chung tay góp sức của toàn xã hội. Ðể Dự án đi vào cuộc sống, Trung tâm CTXH thành phố đề xuất lãnh đạo thành phố, các ngành chức năng đặc biệt quan tâm việc phát hiện và can thiệp sớm đối với trẻ RLPTK, tăng cường phát triển nguồn nhân lực lĩnh vực này cả về số và chất lượng. Riêng đối với ngành y tế, ngành giáo dục và đào tạo, Hội LHPN thành phố thường xuyên quan tâm phối hợp, tạo điều kiện để các hoạt động Dự án được triển khai thực hiện thuận lợi và đạt hiệu quả cao nhất.
* Xin cảm ơn ông!l
ANH PHƯƠNG [thực hiện]
Qua đợt khám này, Bệnh viện Nhi Trung ương đã phối hợp với Bệnh viện Phục hồi chức năng khám bệnh cho 91 trẻ [trong đó có 80% trẻ được phát hiện mới]. Qua tổng hợp, có 50% trẻ bị tự kỷ, 40% rối loạn ngôn ngữ, 10% trẻ tăng động. Tất cả phụ huynh của các trẻ được các bác sĩ của Bệnh viện Nhi Trung ương tư vấn kỹ về những giải pháp để điều trị cho trẻ.
Thạc sĩ giáo dục đặc biệt Mai Thị Xuân Thu, khoa Tâm thần, Bệnh viện Nhi Trung ương hỗ trợ tập vận động, luyện khả năng chú ý, giao tiếp cho trẻThạc sĩ, bác sĩ CKII Thành Ngọc Minh, Trưởng khoa Tâm thần, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, mục tiêu của chuyến công tác này là chuyển giao kỹ thuật cho cán bộ y tế tuyến cơ sở, nhằm chủ động thực hiện việc sàng lọc, phát hiện sớm và can thiệp sớm cho trẻ tự kỷ. Đồng thời, đẩy mạnh truyền thông và củng cố thêm kiến thức để hướng dẫn gia đình có trẻ tự kỷ biết cách can thiệp sớm và đánh giá sự tiến triển bệnh của trẻ trong quá trình can thiệp tại gia đình. Nhằm giảm tải cho tuyến trên, giảm kinh phí cho gia đình, giúp trẻ sớm hòa nhập cộng đồng.
Cán bộ Phòng âm ngữ trị liệu, Bệnh viện PHCN tỉnh được thạc sĩ, bác sĩ Thành Ngọc Minh hướng dẫn, chuyển giao kỹ thuật.Từ 2014, Bệnh viện PHCN tỉnh Hà Tĩnh đã thành lập Phòng âm ngữ trị liệu, khám, điều trị các bệnh rối loạn phổ tự kỷ, tăng động giảm chú ý, rối loạn âm lời nói, rối loạn ngôn ngữ… cho trẻ. Năm đầu chỉ có 180 đến 200 lượt trẻ điều trị. Những năm tiếp theo số trẻ đến khám và điều trị tăng dần. Từ đầu năm 2022 đến nay đã có hơn 750 lượt trẻ điều trị tại bệnh viện.
Thanh Loan
Cập nhật: 08:49 - 02/04/2022 | Lần xem: 1294
Tự kỷ hoặc rối loạn phổ tự kỷ [Autism spectrum disorder, viết tắt là ASD] là một khuyết tật đề cập đến một loạt các tình trạng được đặc trưng bởi những vấn đề về kỹ năng xã hội, hành vi và khả năng giao tiếp ở những trẻ mắc bệnh. Chẩn đoán rối loạn phổ tự kỷ có thể khó khăn vì không có xét nghiệm nào để chẩn đoán chứng rối loạn này. Các bác sĩ thường dựa trên lịch sử phát triển và hành vi của trẻ để đưa ra chẩn đoán. Rối loạn phổ tự kỷ đôi khi có thể được phát hiện khi trẻ 18 tháng hoặc nhỏ hơn. Đến 2 tuổi, chẩn đoán được đưa ra từ một chuyên gia có kinh nghiệm là rất đáng tin cậy.
Một số dấu hiệu trẻ mắc chứng tự kỷ có thể bao gồm:
- Tránh sự giao tiếp bằng mắt,
- Ít quan tâm đến những đứa trẻ hoặc người chăm sóc khác,
- Khả năng ngôn ngữ hạn chế [ví dụ: có ít từ ngữ hơn các bạn cùng lứa tuổi hoặc khó sử dụng các từ để giao tiếp]
- Khó chịu vì những thay đổi nhỏ trong thói quen.
Trong thập kỷ vừa qua, những tiến bộ lớn đã được thực hiện nhằm tăng cường khả năng tiếp cận giáo dục cho những trẻ mắc chứng tự kỷ. Tuy nhiên, vào năm 2020, khi đại dịch COVID-19 lan rộng trên toàn cầu, phần lớn các quốc gia đã thông báo đóng cửa tạm thời các trường học, ảnh hưởng đến hơn 90% học sinh trên toàn thế giới. Sự gián đoạn trong học tập do đại dịch đã gây đảo ngược và làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng trong giáo dục. Từ đó, nhiều học sinh mắc chứng tự kỷ đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Trong các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc đề cập đến nhu cầu đảm bảo tiếp cận bình đẳng với mọi trình độ giáo dục và đào tạo nghề cho người khuyết tật, xây dựng và nâng cấp các cơ sở giáo dục dành cho người khuyết tật, đồng thời cung cấp môi trường học tập hòa nhập và hiệu quả cho tất cả mọi người.
Thủy Tiên – Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM
Nguồn:
[1] //www.un.org/en/observances/autism-day
[2] //www.cdc.gov/ncbddd/autism/screening.html
Tải file PDF tại đây.
Ngày 18 tháng 12 năm 2007, Đại hội đồng Liên hợp quốc - Khóa 62 thông qua một nghị quyết đặc biệt số A/RES/62/139. Theo đó, ngày 2 tháng 4 hàng năm được công nhận là “Ngày Thế giới nhận thức về tự kỷ” [World Autism Awareness Day – WAAD], với mục đích kêu gọi cộng đồng tăng cường sự quan tâm và hiểu biết về hội chứng này.
Tự kỷ là gì?
Tự kỷ là một rối loạn phát triển lan tỏa do bất thường của não bộ, có các mức độ khác nhau từ nhẹ đến nặng. Người tự kỷ có những biểu hiện như kém tương tác xã hội, bất thường về ngôn ngữ, giao tiếp hay hành vi. Năm 2020, theo số liệu thống kê của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh [CDC], ước tính trên toàn thế giới, cứ 54 người thì có 1 người mắc chứng tự kỷ.
Thực trạng của Giáo dục hòa nhập chất lượng đối với trẻ tự kỷ
Từ năm 2020, khi đại dịch COVID-19 lan rộng trên toàn cầu, phần lớn các quốc gia đã thông báo tạm thời đóng cửa các trường học, ảnh hưởng đến hơn 90% học sinh trên toàn thế giới. Sự gián đoạn trong học tập do đại dịch gây ra đã làm đảo lộn quá trình giảng dạy và học tập, đồng thời, làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng trong giáo dục.
Nhiều học sinh mắc chứng tự kỷ đang phải đối mặt với những khó khăn đặc biệt nghiêm trọng. Các nghiên cứu cho thấy người bị tự kỷ đã bị ảnh hưởng rất nhiều do sự gián đoạn các quyền lợi, cũng như các dịch vụ và hỗ trợ mà họ vốn đang được hưởng.
Chương trình Best Buddies Việt Nam
Mục tiêu phát triển bền vững số 4
Năm 2015, 17 Mục tiêu Phát triển Bền vững đã được các lãnh đạo thế giới tại Liên hợp quốc đề xuất kế hoạch chi tiết để giải quyết những thách thức lớn mà thế giới đang phải đối mặt, bao gồm cả bất bình đẳng.
Mục tiêu Phát triển Bền vững 4 [SDG 4] tập trung vào việc đảm bảo giáo dục hòa nhập và bình đẳng có chất lượng, đồng thời thúc đẩy cơ hội học tập suốt đời cho mọi đối tượng, làm nền tảng để cải thiện cuộc sống của toàn dân và giảm sự bất bình đẳng.
Các mục tiêu cụ thể cho SDG 4 đề cập đến nhu cầu đảm bảo “tiếp cận bình đẳng với tất cả các cấp học và dạy nghề” cho người khuyết tật và xây dựng các cơ sở giáo dục nhằm cung cấp “môi trường học tập hòa nhập và hiệu quả cho tất cả mọi người.”
Về mục tiêu này, SDGs đã lặp lại nội dung trong Công ước của Liên hợp quốc về Quyền của người khuyết tật. Điều 24 của Công ước công nhận rằng người khuyết tật có quyền được giáo dục hòa nhập, có chất lượng trên cơ sở bình đẳng với những người khác và phải cung cấp chỗ ở phù hợp theo yêu cầu của cá nhân.
Ngày Thế giới nhận thức về tự kỷ 2022
Năm nay, Liên hợp quốc công bố chủ đề Ngày Thế giới Nhận thức về Tự kỷ 02/04 là “Giáo dục hòa nhập chất lượng cho tất cả”. Chủ đề năm nay là sự tiếp nối với chủ đề WAAD năm 2021 - “Hòa nhập tại nơi làm việc”, nhằm nhấn mạnh rằng người tự kỷ cũng có quyền được hưởng một nền giáo dục chất lượng như những người khác. Việc thúc đẩy giáo dục hòa nhập chất lượng cho những người mắc chứng tự kỷ sẽ giúp họ phát huy hết tiềm năng của mình và đạt được thành công bền vững khi tham gia thị trường lao động. Hơn nữa, giáo dục hòa nhập còn là chìa khóa cho lời hứa mang tính đột phá của các Mục tiêu Phát triển Bền vững nhằm “không để ai bị bỏ lại phía sau”.
Nguồn: //www.un.org/en/observances/autism-day