Xâm phạm quyền riêng tư của học sinh

Được pháp luật bảo vệ

Việc đọc trộm nhật ký, tin nhắn điện thoại, thư tín của trẻ được nhiều cha mẹ cho là điều cần phải làm khi có con ở độ tuổi “ẩm ương”. Bởi nếu không, chúng có thể sẽ đi sai đường mà người lớn không hay biết.

Đã có trường hợp, người mẹ nghi ngờ con gái đang dính vào quan hệ yêu đương quá sớm và có biểu hiện khám phá tình dục không lành mạnh với bạn trai. Mẹ gặng hỏi nhưng con không chịu thú nhận.

Sợ con gái gặp nguy hiểm, người mẹ nghĩ đến cách kiểm tra phòng riêng của con để xác nhận sự việc. Khi biết bị mẹ đọc trộm nhật ký và lục tung máy tính lên tìm bằng chứng, bé gái bất mãn, tuyệt vọng, “cắt quan hệ” với mẹ và dọa tự tử…

Hiến pháp 2013 quy định rất rõ về quyền được bảo vệ bí mật đời tư, bí mật thư tín, điện thoại, điện tín, hay gọi chung là quyền riêng tư. Quyền này được pháp luật mặc nhiên bảo vệ không phân biệt độ tuổi, giới tính.

Theo đó, mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình, có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình. Thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn.

Mọi người cũng có quyền bí mật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác. Không ai được bóc mở, kiểm soát, thu giữ trái luật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác.

Việc bóc mở, kiểm soát, thu giữ thư tín, điện thoại, điện tín, cơ sở dữ liệu điện tử và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác chỉ được thực hiện trong trường hợp luật quy định.

Luật Trẻ em cũng quy định, trẻ em có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình vì lợi ích tốt nhất của trẻ. Trẻ em được pháp luật bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín, bí mật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác. Đồng thời được bảo vệ và chống lại sự can thiệp trái pháp luật đối với thông tin riêng tư.

Nhật ký là nơi lưu giữ các thông tin về cuộc sống thường ngày của trẻ. Đó là các câu chuyện, tình huống trẻ gặp trong thực tế. Do đó, việc cha mẹ tự ý đọc nhật ký, tin nhắn, xem cuộc trò chuyện bí mật là đã vi phạm quyền riêng tư của trẻ.

Mặc dù, luật cũng có quy định trong một vài trường hợp đặc biệt cho phép cơ quan chức năng, người có thẩm quyền được kiểm soát thư tín, điện thoại, điện tín, các hình thức thông tin điện tử khác của cá nhân. Nhưng phải có quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật. Mà cha mẹ không thuộc trường hợp ngoại lệ này nên hành vi lén đọc tin nhắn, nhật ký của con trực tiếp xâm phạm quyền riêng tư của trẻ và là hành vi vi phạm pháp luật.

Xâm phạm quyền riêng tư của học sinh

Ảnh minh họa.

Trẻ em dễ bị xâm phạm quyền riêng tư

Luật sư Nguyễn Mạnh Hùng, Trưởng Văn phòng Luật sư Gia đình, cho biết, hành vi đọc nhật ký, tin nhắn của trẻ khi chưa được sự đồng ý là vi phạm pháp luật, trực tiếp xâm phạm quyền riêng tư của trẻ. Hành vi này có thể bị xử phạt hành chính hoặc tùy mức độ, hậu quả có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

“Tôn trọng quyền riêng tư của trẻ chính là tôn trọng nhân cách, sự phát triển lành mạnh của trẻ. Các nhà tâm lý học giáo dục đã cảnh báo, nhiều trẻ em bị tổn thương nặng nề khi bị xâm phạm thô bạo về quyền riêng tư. Do đó, cha, mẹ và người thân cần có các hành vi chuẩn mực, không xâm phạm quyền riêng tư của trẻ. Thay vào đó, cần có cách giáo dục và định hướng cho trẻ đúng đắn”, luật sư Hùng nói.

Ngay cả việc đăng thông tin bảng điểm của con lên mạng trước đây cũng từng gây nhiều tranh cãi. Căn cứ Luật Trẻ em năm 2016, quy định các hành vi bị nghiêm cấm. Trong đó có hành vi công bố, tiết lộ thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em mà không được sự đồng ý của trẻ em từ đủ 7 tuổi trở lên. Theo quy định này, đối với trẻ từ 7 tuổi trở lên, bố mẹ muốn đăng bảng điểm của con lên Facebook cần có sự đồng ý của trẻ.

Ngày nay, với sự bùng nổ của các trang mạng xã hội cũng như các phương tiện truyền thông, những bí mật đời tư của cá nhân có nguy cơ bị tiết lộ. Và trẻ em là đối tượng dễ bị xâm phạm về quyền riêng tư dưới nhiều hình thức khác nhau. Bởi các em còn nhỏ tuổi, chưa ý thức đầy đủ về các quyền của bản thân và cũng thiếu khả năng tự bảo vệ mình khi bị xâm phạm quyền riêng tư đó.

“Tôn trọng những điều riêng tư của trẻ, chính là tôn trọng nhân cách, sự phát triển lành mạnh của trẻ. Từ hệ lụy khó lường của việc xâm phạm quyền riêng tư của con trẻ, bên cạnh sự hỗ trợ của luật pháp, thì chính cha, mẹ và người thân của các em cần tự ý thức về nguy cơ con mình có thể bị xâm hại quyền riêng tư. Để từ đó, giáo dục và định hướng cho con em mình những kỹ năng sống cần thiết”, luật sư Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh.

Từ khóa liên quan số lượng

Câu hỏi ngày hỏi

Ngày hỏi:11/09/2019

Nhà trường nghiêm cấm học sinh hút thuốc, và em đã lén lục cặp bạn để kiểm chứng có thật hay không thì kết quả là bạn ấy có mang thuốc lá và em đã báo với cô giáo. Bạn bảo em là em đã vi phạm quyền riêng tư của bạn vì bạn ấy nghe được một số bạn trong lớp nói rằng em đã lục cặp bạn. Vậy thưa luật sư trong chuyện này em có sai không?

Nội dung này được Ban biên tập Thư Ký Luật tư vấn như sau:

  • Điều 21 Hiến pháp 2013 quy định:

    1. Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình.

    Thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn.

    2. Mọi người có quyền bí mật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác.

    Không ai được bóc mở, kiểm soát, thu giữ trái luật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác.

    Như vậy, sự việc bạn em mang thuốc lá vào trường mới chỉ là nghi ngờ và dù có thật đi chăng nữa thì em cũng không có quyền khám xét cặp bạn em, chỉ có cơ quan có thẩm quyền trong phát hiện vi phạm mới làm điều này. Do đó, chưa biết bạn em vi phạm nội quy như thế nào nhưng hành vi của em đã vi phạm quyền riêng tư.

    Trân trọng!


Xâm phạm quyền riêng tư của học sinh

Xâm phạm quyền riêng tư của học sinh

Xâm phạm quyền riêng tư của học sinh

Xâm phạm quyền riêng tư của học sinh

Xâm phạm quyền riêng tư của học sinh

Xâm phạm quyền riêng tư của học sinh

Xâm phạm quyền riêng tư của học sinh

THÔNG TIN NGƯỜI TRẢ LỜI

  • Xâm phạm quyền riêng tư của học sinh

  • Số 19 Nguyễn Gia Thiều, P. Võ Thị Sáu, Q.3, TP. HCM.
  • Click để xem thêm

Theo quy định tại Điều 38 Bộ luật dân sự năm 2015 về quyền riêng tư:

Điều 38. Quyền về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình

1. Đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ.

2. Việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được người đó đồng ý, việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến bí mật gia đình phải được các thành viên gia đình đồng ý, trừ trường hợp luật có quy định khác.

3. Thư tín, điện thoại, điện tín, cơ sở dữ liệu điện tử và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của cá nhân được bảo đảm an toàn và bí mật.

Việc bóc mở, kiểm soát, thu giữ thư tín, điện thoại, điện tín, cơ sở dữ liệu điện tử và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác chỉ được thực hiện trong trường hợp luật quy định.

4. Các bên trong hợp đồng không được tiết lộ thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình của nhau mà mình đã biết được trong quá trình xác lập, thực hiện hợp đồng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
 

Điều 46 Luật Giao dịch Điện tử 2005 quy định: 

Điều 46. Bảo mật thông tin trong giao dịch điện tử

1. Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền lựa chọn các biện pháp bảo mật phù hợp với quy định của pháp luật khi tiến hành giao dịch điện tử.

2. Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được sử dụng, cung cấp hoặc tiết lộ thông tin về bí mật đời tư hoặc thông tin của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác mà mình tiếp cận hoặc kiểm soát được trong giao dịch điện tử nếu không được sự đồng ý của họ, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
 

Xâm phạm quyền riêng tư của học sinh

1. Xử phạt hành chính đối với hành vi xâm phạm quyền riêng tư

Đối với trách nhiệm hành chính, điểm g Khoản 3 Điều 66 Nghị định 174/2013/NĐ-CP quy định mức phạt tiền cụ thể:

“Điều 66. Vi phạm quy định về lưu trữ, cho thuê, truyền đưa, cung cấp, truy nhập, thu thập, xử lý, trao đổi và sử dụng thông tin

Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

g) Cung cấp, trao đổi, truyền đưa hoặc lưu trữ, sử dụng thông tin số nhằm đe dọa, quấy rối, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác.”

2. Truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi xâm phạm quyền riêng tư

Trường hợp hành vi vi phạm cấu thành nên tội phạm theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) thì người thực hiện hành vi vi phạm phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định sau: 

“Điều 159. Tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác

1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm:

a) Chiếm đoạt thư tín, điện báo, telex, fax hoặc văn bản khác của người khác được truyền đưa bằng mạng bưu chính, viễn thông dưới bất kỳ hình thức nào;

b) Cố ý làm hư hỏng, thất lạc hoặc cố ý lấy các thông tin, nội dung của thư tín, điện báo, telex, fax hoặc văn bản khác của người khác được truyền đưa bằng mạng bưu chính, viễn thông;

c) Nghe, ghi âm cuộc đàm thoại trái pháp luật;

d) Khám xét, thu giữ thư tín, điện tín trái pháp luật;

đ) Hành vi khác xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín, telex, fax hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 03 năm:

a) Có tổ chức;

b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

c) Phạm tội 02 lần trở lên;

d) Tiết lộ các thông tin đã chiếm đoạt, làm ảnh hưởng đến danh dự, uy tín, nhân phẩm của người khác;

đ) Làm nạn nhân tự sát.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”