ý nghĩa truyện cáo, thỏ và gà trống
Phía sau một câu chuyện thiếu nhi và bài học của người làm sản phẩm
Lời tựaTôi rất thích các câu chuyện và cũng hay kể chuyện cho con tôi nghe. Một vài ngày trước, tôi có nghe được một câu chuyện trẻ em với lối kể hài hước khá ấn tượng, đó là chuyện Cáo, thỏ và gà trống (quảng cáo tí, các bạn có thể nghe tại đây https://www.youtube.com/watch?v=NujVVGbli-Q). Chuyện này tôi nhớ hình như đã được học lúc nhỏ trong sách giáo khoa, nội dung cũng không ấn tượng so với các chuyện ngụ ngôn hay cổ tích khác. Nội dung câu chuyện được tóm tắt như sau: Trong khu rừng nọ, có một con Thỏ và một con Cáo. Con Thỏ có một ngôi nhà bằng gỗ, còn Cáo có một ngôi nhà bằng băng. Mùa xuân đến, ngôi nhà bằng băng tan thành nước, Cáo xin sang nhà Thỏ sưởi nhờ rồi đuổi luôn Thỏ ra ngoài. Thỏ vừa lang thang vừa khóc thì gặp bầy Chó, và được bầy Chó hứa giúp lấy lại nhà. Thỏ và bầy Chó về căn nhà gỗ, bầy chó hét: Show
Câu chuyện khá ngắn, cũng không có gì đặc biệt, nhưng có thể vì phải kể nhiều cho con nên tôi lại bị ám ảnh, và khi đào sâu vào phía sau thì tôi thấy nó thật sự thú vị đối với các anh em làm sản phẩm, anh em startup cũng như UX, vì vậy mới có bài viết tào lao này. Dưới đây là một số điều tôi ngộ ra được qua câu chuyện này 1. Đừng buồn khi bạn không phải là NGƯỜI ĐẦU TIÊNBạn cứ tưởng tượng khách hàng là Cáo trong câu chuyện trên, và nhiệm vụ của bạn là đuổi Cáo ra khỏi vỏ bọc định kiến của mỗi người để sử dụng sản phẩm/dịch vụ của bạn. Vậy thì, như câu chuyện trên, NGƯỜI THỨ BA chứ không phải NGƯỜI ĐẦU TIÊN mới là dành chiến thắng. Vậy thì, bạn hãy cứ vui và tiếp tục công việc của mình vì đường vẫn còn dài. Lịch sử làng công nghệ đã chứng minh rất nhiều về việc các anh em đi sau mới là người nếm trái ngọt chứ không phải là người tiên phong, mà chúng ta có thể kể ra đây như:
Có thể có bạn sẽ nói các ví dụ ở trên đã lạc hậu, và ở thì hiện tại thì tốc độ và là người tiên phong là yếu tố quan trọng để chiếm lĩnh thị trường và đi trước các đối thủ. Tuy nhiên thì đấy chỉ là ưu thế tạm thời, còn trong cuộc chiến thì yếu tố then chốt là bạn cần phải thay đổi liên tục, kể cả là quay ngoắt 180 độ để đáp ứng nhu cầu và thị hiếu người dùng (có ai còn nhớ tôn chỉ màn hình bé và không dùng bút stylus của Apple) Và một điều quan trọng nữa khi bạn ở phía sau, đó là bạn luôn có mục tiêu để phấn đấu, cũng như học hỏi được khối thứ từ những cái hay và sai lầm của người phía trước, để có thể không vấp ổ gà hay đống shit khi chạy. Đối với những người làm sản phẩm thì điều này sẽ tiết kiệm kha khá chi phí cho các bạn. One more thing: một vấn đề trái ngoe luôn tồn tại mà chúng ta cần phải luôn suy xét, đó là nếu như đi sau, thị trường sẽ nhỏ đi một chút, nhưng người dùng lại cởi mở hơn, quen hơn với việc dùng sản phẩm (bản không phải đi phá vỡ định kiến của người dùng như người đi đầu), tuy nhiên sẽ khắt khe và khó tính hơn với UX của sản phẩm. 2. Nhiều hay Ít, To hay Nhỏ không quan trọng, Kĩ thuật mới quan trọngQuả thật tôi nghĩ tác giả câu chuyện đã muốn nói với chúng ta nhiều điều khi chọn ra các nhân vật bầy Chó, Gấu và Gà trống để nói chuyện với Cáo. Và xét trong tình huống chúng ta, những người làm sản phẩm và khách hàng, câu chuyện này để lại một vấn đề hay ho: cách tiếp cận khách hàng.
One more thing: ở đây có một chi tiết chúng ta cũng cần phải để ý, đó chính là việc trong nhiều trường hợp bạn phải dùng tool để tác động tới khách hàng, chứ khách hàng thường sẽ không bao giờ biết thứ họ cần chính xác là gì. Vậy thì tool là gì, kiếm ở đâu? Hãy tận dụng mọi thứ có thể, từ điều bất tiện của các sản phẩm tương tự (ví dụ khi iPhone ra đời thì kích động người dùng về việc dùng smartphone cảm ứng với bút stylus sẽ bất tiện thế nào, hay khi các điện thoại Android màn hình cỡ lớn ra đời thì hô hào người dùng về việc xem phim, lướt web trên màn hình nhỏ như iPhone sẽ bất tiện ra sao), từ tâm lý thích thể hiện bản thân của người dùng (ví dụ các điện thoại đánh vào tính năng selfie) đến nhu cầu cơ bản nhất của người dùng là giá rẻ (dù chất lượng sản phẩm có thể thấp) vì nhiều lúc người dùng chỉ thấy rẻ là mua dù không cần dùng. 3. Số BA thần thánhNếu bạn chưa bao giờ nghe về số BA thần thánh, đặc biệt là trong lĩnh vực về tâm lý con người thì bạn hãy Google ngày đi, có rất nhiều câu chuyện hay ho đấy. Rất nhiều các nhà lãnh đạo các công ty lớn cả tech lẫn non-tech đều đã áp dụng thành công con số này trong rất nhiều vấn đề khác nhau, từ thuyết trình sản phẩm, quản lý con người đến giải quyết khủng hoảng. Và không biết vô tình hay hữu ý mà tác giả câu chuyện này cũng chọn con số BA cho mình (bầy Chó, Gấu và Gà trống). Riêng tôi thì từ con số BA này đã ngộ ra một vài vấn đề
Lời kết:Những ý kiến trên đây của tôi là những thứ đan xen trộn lẫn theo dạng mối quan hệ biện chứng mà giáo sư Cù Trọng Xoay vẫn hay đề cập, và tôi nghĩ các bạn cũng sẽ có cho mình những cái Ngộ riêng khi tìm về với những câu chuyện thiếu nhi. Hãy cứ thử đi, biết đâu các bạn lại thấy nhiều điều thú vị, kiểu như Steve Jobs vẫn nói Simple can be harder complex: You have to work hard to get your thinking clean to make it simple. Suy ngược lại, đằng sau những thứ đơn giản luôn là những điều phức tạp Chuyện thiếu nhi chắc là đơn giản nhất quả đất rồi, đến trẻ con còn hiểu mà. Good luck ^^ Keep moving \m/ |