Ông bà ta đã khuyên dạy và truyền lại những câu ca dao thấm nhuần triết lý ai ơi đừng bỏ ruộng hoang bao nhiêu tấc đất tấc vàng bấy nhiêu. Ruộng đất bao la, mỗi tấc đất là mỗi tấc vàng. Nhưng vàng không tự nhiên mà lấy được, chúng ta phải bỏ công chăm sóc, làm lụng thì mới mong có ngày nhận được quả ngọt xứng đáng.
Xưa nay, có làm thì mới có ăn chính là quy luật. Không ai tự nhiên đem của cải lại cho mình và tài sản dù có nhiều nhưng ngồi không ăn cũng hết. Như vậy, cuộc sống của mình phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Trong đó, siêng năng, chăm chỉ không thể không kể đến.Hãy tham khảo với onthihsg ngay bên dưới nhé.
Hai câu ca dao đã ghúp ta hiểu được ý nghĩa đẹp đẽ của lao động trong cuộc sống của con người. Câu ca dao thứ nhất khuyên người nông dân hãy chăm chỉ cày cấy, trồng trọt, đừng bỏ ruộng hoang. Bởi vì, mỗi tấc đất có giá trị như tấc vàng [“Bao nhiêu tấc đất,tấc vàng bấy nhiêu”]. Câu ca dao thứ hai cũng là lời nhắn gửi người nông dân hãy cần cù lao động. Bởi vì, công việc đi cấy đi cày hôm nay tuy vất vả, khó nhọc nhưng sẽ đem lại cuộc sống no đủ, sung túc cho ngày mai [“Bây giờ khó nhọc, có ngày phong lưu”].
Dưới đây sẽ giải thích cho bạn tấc đất tấc vàng nghĩa là gì ? hãy theo dõi nhé.
Câu ca dao trên hàm ý khuyên mọi người phải biết quý trọng và bảo vệ ruộng đồng, bảo vệ nghề nông vì đó là một nghề căn bản.
Trên đồng cạn, dưới đồng sâu
Chồng cày, vợ cấy, con trâu đi bừa
Khúc hoà ca lao động này và biết bao bài ca dao khác là tiếng nói của đại chúng đã hướng về đồng ruộng. Điều này thật dễ hiểu. Bởi vì nhân dân Việt Nam ta trên tám mươi phần trăm làm nghề nông. Mọi người từ xưa đến nay nối đời truyền tụng với nhau hai câu ca dao nổi tiếng sau đây:
Ai ơi đừng bỏ ruộng hoang
Bao nhiêu tấc đất tấc vàng bấy nhiêu
Lời khuyên này của tác giả dân gian ngày xưa đối với hoàn cảnh của đất nước và của nhận dân chúng ta ngày nay có ý nghĩa như thế nào?
Hai câu ca dao trên, trước tiên, mở đầu bằng hai tiếng: Ai ơi! Ai là đại từ phiếm chỉ. Vì vậy, Ai ơi! đã bao hàm một sắc thái nội dung vừa tha thiết lại vừa có tính cách rộng rãi. Nói rộng rãi là vì lời kêu gọi của nhà thơ dân gian ở đây không chỉ nhắm vào chồng cày vợ cấy hay những ai mồ hôi thánh thót như mưa ruộng [ca dao] mà còn như nhắn nhủ đến tất cả toàn thể những ai đã từng bưng bát cơm đầy nghĩa là toàn dân trên đất nước ta không chừa một ai.
Câu thơ đầu sau hai tiếng ai ơi tiếp theo là đừng bỏ ruộng hoang. Tiếng đừng vừa bao hàm ý nghĩa can ngăn lại vừa có tính cách chí tình van vỉ. Tác giả van xin mọi người đừng vì một cớ gì hoặc sợ vất vả gian lao một sương hai nắng hoặc xem thường đời sống lam lũ của nghề nông tay lấm chân bùn mà vội “vồ vập” lấy một nghề mới ăn trắng mặt trơn đến đỗi ruộng đồng không cày xới gieo trồng chi nữa, nghĩa là phải bỏ ruộng hoang.
Bao nhiêu tấc đất tấc vàng bấy nhiêu
Nêu câu thơ đầu là một lời can ngăn thì câu thơ sau lại là một lời hứa hẹn mở ra trước mắt mọi người một nguồn chứa chan hi vọng. Lời hứa hẹn này rất thực tế vì nhà thơ dân gian đã dựa trên đúc kết kinh nghiệm từ bao đời nay đã minh chứng. Lấy tấc đất so với tấc vàng nghĩa là lấy cái bình thường so sánh với cái quý hiếm, câu ca dao khẳng định mạnh mẽ một chân lí: đất quý như vàng. Nếu chịu khó chăm sóc, cày xới, trồng trọt thì số hoa lợi thu được sẽ nhiều vô sô kể và do đó mà mỗi tấc đất sẽ có giá trị như một tấc vàng vậy.
Câu ca dao trên hàm ý khuyên mọi người phải biết quý trọng và bảo vệ ruộng đồng, bảo vệ nghề nông vì đó là một nghề căn bản.
Điều này là một sự thật không ai có thể chối cãi. Sự thật đó ngày xưa đúng, ngày nay vẫn đúng. Đất thật quý báu, đất là nơi dựng nhà, dựng cửa. Đất cũng là ruộng đồng nương rẫy để cày cấy gieo trồng làm ra bông trái, hoa màu, lúa gạo… Đất để phát triển nông nghiệp đem lại sự ấm no chung cho dân tộc. Đặc biệt, đối với nước ta, cho đến nay, nền công nghiệp mới chỉ ở trong thời kì ban đầu, chưa thể nào nuôi sống được toàn dân như ở các nước tiên tiến khác. Vì vậy, nếu dân ta lại xem thường nông nghiệp, không chịu nỗ lực sản xuất, bỏ mặc ruộng hoang, đất cằn thì chắc chắn sẽ lâm vào cảnh thiếu đói.
Từ một nền nông nghiệp đi lên, đôi với nước ta, đất đai đúng là một tài sản vô giá, có bàn tay khối óc con người tác động vào chăm bón, vun xới, dẫn thủy nhập điền… vườn tược ruộng đồng đó trở nên màu mỡ trù phú thêm lên và sẽ hoá thành bờ xôi ruộng mật tấc đất tấc vàng. Cộng vào đó là chính sách khai hoang, lấn biển, giao đất, giao rừng, mở mang thêm vùng kinh tế mới của Đảng và chính phủ hiện nay đã tạo ra một bước phát triển mới cho nông nghiệp nước ta. Từ đó, cuộc sống của hàng chục triệu nông dân càng ngày trở nên no ấm dư dả. Thêm vào nữa là cuộc cách mạng xanh, với nhiều giống lúa mới được phổ biến đưa vào sản xuất cho năng suất cao, kháng sâu bệnh… cũng là những nhân tố chủ yếu làm cho tấc đất thực sự là tấc vàng. Hiện nay ở đoạn đổi mới của đất nước, trong sự phát triển kinh tế thị trường, nông nghiệp nước ta đang trở thành nền sản xuất hàng hóa. Với hơn hai triệu tấn gạo xuất khẩu hàng năm, Việt Nam đã trở thành nước đứng thứ ba trong các nước xuất khẩu gạo trên thê giới. Cả vấn đề lương thực nuôi sông toàn dân, nước ta cũng đã giải quyết được. Trong tình huống này hơn ai hết, chúng ta càn thấm thìa hơn ý nghĩa của hai câu ca dao trên.
Trong khi chờ đợi xây dựng một nền công nghiệp hiện đại có cơ sở đủ để đảm bảo nuôi sống được toàn dân, thanh niên trí thức Việt Nam chúng ta hiện nay hãy hăng hái trở về với đồng ruộng, thực hiện lời dạy của Bác Hồ ngày nào trong kháng chiến:
Ruộng rẫy là chiến trường
Cuốc cày là vũ khí Nhà nông là chiến sĩ…
Các bạn hãy đem tất cả sáng kiến của mình góp vào với sự cần cù của bà con nông dân để nỗ lực sản xuất, khai khẩn đất hoang, đổi mới phương tiện sản xuất giúp cho công việc đồng án của bà con ta ngày một đỡ vất vả và thu hoạch được nhiều hoa lợi hơn. Hãy nhìn vào gương một số nước trên thế giới. Chẳng hạn nước Nhật Bản. Họ có ít ruộng đất, đã vậy đất đai của họ lại không màu mỡ vì lẫn nhiều cát sỏi. Thế nhưng nhờ óc sáng kiến, áp dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến, ruộng đất ở đây đã trở nên phì nhiêu, thu hoạch tăng lên rất nhiều lần. Những bằng chứng cụ thể đó đáng cho chúng ta suy ngẫm.
Tóm lại, hai câu ca dao:
Ai ơi đừng bỏ ruộng hoang
Bao nhiêu tấc đất tấc vàng bấy nhiêu
chính là lời kêu gọi mọi người không riêng gì anh đi cày, chị đi cấy mà kể cả thanh niên, sinh viên, những người trí thức hây trở về với đồng ruộng, vì đây chính là nguồn sống của dân tộc. Hai câu trên cũng đã khẳng định giá trị của đất tấc đất, tấc vàng để nhắc nhở mọi người phải biết quý trọng bảo vệ đất đai, vườn tược, ruộng đồng của mình và chăm bón, vun xới cho được màu mỡ, tươi tốt.
Sau chiến tranh, đất đai nước ta đã bị tàn phá nặng nề, hơn lúc nào hết, mỗi công dân phải có nhiệm vụ giữ gìn, bảo vệ vườn tược ruộng đồng của mình để góp phần vào việc nuôi sông chính mình và nuôi sống toàn dân. Chúng ta phải biết đất đai là tài sản vô giá của quốc gia, là giang sơn gấm vóc của Tổ quốc.
BÀI TẬP 3 Chỉ ra nghệ thuật và phân tích tác dụng của nghệ thuật đó trong những câu sau: a] Tổ quốc tôi như một con tàu Mũi thuyền ta đó – mũi Cà Mau b] Ai ơi chớ bỏ ruộng hoang Bao nhiêu tấc đất, tấc vàng bấy nhiêu.
a] Biện pháp nghệ thuật so sánh
Hiệu quả diễn đạt : so sánh nhấn mạnh vị trí của Cà Mau trên dáng hình Việt Nam: nếu đất nước là con tàu thì Cà Mau chính là mũi của con tàu ấy. Mũi tàu luôn đi trước, luôn hứng chịu gian lao thử thác trước và rẽ sóng mở đường cho tàu…
b]Biện pháp nghệ thuật: So sánh: tấc đất-tấc vàng
Tác dungj: nhấn mạnh giá trị của đất, qua đó khuyên bảo chúng ta nên biết quý trọng từng mảnh đất và sử dụng nó một cách hợp lý không nên lãng phí tài nguyên của đất nước. Đồng thời hãy tuyên truyền để cho mọi người biết quý trọng những mảnh đất của mình hơn.
Câu hỏi hot cùng chủ đề
-
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:
Mưa mùa xuân xôn xao, phơi phới. Những hạt mưa bé nhỏ, mềm mại, rơi như nhảy nhót. Hạt nọ tiếp hạt kia đan xuống mặt đất [...] Mặt đất đã kiệt sức bỗng thức dậy, âu yếm đón lấy những giọt mưa ấm áp, trong lành. Đất trời lại dịu mềm, lại cần mẫn tiếp nhựa cho cây cỏ. Mưa mùa xuân đã mang lại cho chúng cái sức sống ứ dầy, tràn lên các nhánh lá mầm non. Và cây trả nghĩa cho mưa bằng cả mùa hoa thơm trái ngọt.
[Tiếng mưa - Nguyễn Thị Thu Trang]
1. Đoạn văn trên được viết theo phương thức biểu đạt nào? [0,5 điểm]
2. Xác định và chỉ ra một biện pháp tu từ được tác giả sử dụng trong văn bản? [1 điểm]
3. Mưa mùa xuân đã đem đến cho muôn loài điều gì? [1 điểm]
4. Dựa vào nội dung câu in đậm trên, là một người con em sẽ trả nghĩa cho cha mẹ, thầy cô như thế nào khi đang ngồi trên ghế nhà trường? [1,5 điểm]
II. LÀM VĂN [6 điểm]
Giờ ra chơi luôn đầy ắp tiếng cười, tiếng nói, hãy viết bài văn tả quang cảnh ra chơi sân trường em.
Đáp án đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 6 năm 2020 - 2021
I. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN [4 điểm]
1. Phương thức biểu đạt chính là miêu tả [ 0,5 điểm]
2. Xác định một biện pháp tu từ:
Học sinh xác định và chỉ ra một trong những biên pháp tu từ sau: [1 điểm]
- Nhân hóa:
-> Hạt nọ tiếp hạt kia đan xuống mặt đất.
-> Mặt đất đã kiệt sức bỗng thức dậy, âu yếm đón lấy những giọt mưa ấm áp, trong lành.
-> Đất trời lại dịu mềm, lại cần mẫn tiếp nhựa cho cây cỏ.
- So sánh -> Những hạt mưa bé nhỏ, mềm mại, rơi như nhảy nhót.
- Ẩn dụ -> Và cây trả nghĩa cho mưa bằng cả mùa hoa thơm trái ngọt.
3. Mưa mùa xuân mang đến cho muôn loài:
Có thể trả lời 1 trong 2 ý sau:
Mưa mùa xuân mang đến cho muôn loài sự sống và sức sống mãnh liệt. [1 điểm]Mặt đất đã kiệt sức bỗng thức dậy, âu yếm đón lấy những giọt mưa ấm áp, trong lành. Đất trời lại dịu mềm, lại cần mẫn tiếp nhựa cho cây cỏ. [0,5 điểm]Mưa mùa xuân đã mang lại cho chúng cái sức sống ứ dầy, tràn lên các nhánh lá mầm non. [0,5 điểm]
4. Em sẽ trả nghĩa cho cha mẹ, thầy cô khi đang ngồi trên ghế nhà trường:
Chăn chỉ học tập, đạt thành tích cao trong học tập. [0,75 điểm]Yêu thương, kính trọng, ngoan ngoãn, lễ phép. [0,75 điểm]
II. LÀM VĂN [6 điểm]
*Yêu cầu hình thức:
Trình bày đúng hình thức một bài văn, viết đúng thể loại văn miêu tả.Kết cấu chặc chẽ, diễn đạt trôi chảy, không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, ngữ pháp.
* Yêu cầu nội dung:
Mở bài:
Giới thiệu quang cảnh giờ ra chơi bổ ích, thú vị. [0,5điểm]
Thân bài: [5 điểm]
* Tả khái quát quang cảnh trước giờ ra chơi
Sân trường vắng vẻ, có thầy giám thị đi lại, cô lao công quét dọn.Không gian chim chóc, nắng vàng…Tiếng chuông reo vang lên báo hiệu giờ ra chơiThầy cô kết thúc tiết học các bạn ùa ra sân chơi.
* Trong giờ ra chơi:
Học sinh ùa ra sân, thầy cô vào phòng giáo viên nghi ngơi.Sân trường rộn rã tiếng cười, mỗi nhóm học sinh chơi những trò chơi khác nhau: bóng rổ, cầu lông, đá bóng…Ghế đá có vài bạn ngồi trao đổi bài, nói chuyện cười rúc rích…Những chú chim trên cành hót ríu rít….Những con gió….Khôn mặt các bạn đã lấm tấm mồ hôi…
* Sau giờ ra chơi:
Tiếng chuông reo kết thúc giời ra chơiCác bạn học sinh nhanh chân vào lớp học.Sân trường vắng vẻ trở lại…
Kết bài: [0,5điểm]
Suy nghĩ của em về giờ ra chơi.
*Lưu ý: Tùy vào cách diễn đạt của HS để cho điểm phù hợp.