Ảnh minh họa. Nguồn: patienthelp.org
Sau khi uống sữa hoặc ăn kem, con bạn có bị đau bụng hoặc tiêu chảy? Nếu có, con bạn có thể bị chứng không dung nạp lactose.
Không dung nạp lactose có thể làm trẻ rất khó chịu, nhưng chỉ một vài thay đổi nhỏ trong chế độ ăn uống có thể giúp cải thiện vấn đề này.
Chúng ta hãy cùng tìm hiểu chứng không dung nạp lactose là gì và làm sao để giúp trẻ 'sống chung' với nó.
Không dung nạp lactose là gì?
Không dung nạp lactose là tình trạng xảy ra với những người không thể tiêu hóa lactose. Lactose là chất đường có trong sữa. Chất đường này cũng có trong các sản phẩm khác làm từ sữa như kem và các loại phô-mai tươi [mềm]. Cơ thể của những người có chứng không dung nạp lactose không sản sinh đủ lactase. Lactase là một loại men tự nhiên do đường ruột tạo ra, giúp tiêu hóa lactose. Khi không có đủ chất men này, lactose ăn vào sẽ không được tiêu hóa và ứ đọng lại ở ruột, gây ra đầy hơi, sình bụng, đau bụng và tiêu chảy.
Nhiều bậc cha mẹ nhầm lẫn giữa hai thuật ngữ không dung nạp lactose và dị ứng sữa. Mặc dù có triệu chứng tương tự nhau, đây là hai tình trạng hoàn toàn khác nhau. Chứng không dung nạp lactose là một chứng bệnh của hệ tiêu hóa, trong khi dị ứng sữa liên quan đến hệ miễn dịch. Có thể cho trẻ đi xét nghiệm để biết liệu trẻ bị dị ứng sữa hay bị chứng không dung nạp lactose.
Không dung nạp lactose tạm thời?
Rất hiếm thấy trường hợp trẻ sinh ra đã bị chứng không dung nạp lactose. Tuy nhiên, sau một đợt tiêu chảy nặng và có thể gây ảnh hưởng tạm thời đến khả năng sản xuất lactase, trẻ có thể gặp khó khăn trong việc tiêu hóa sữa trong 1 đến 2 tuần. Uống sữa hoặc ăn các loại thực phẩm làm từ sữa có thể dẫn đến các triệu chứng thông thường của chứng không dung nạp lactose và tiêu chảy.
Nếu con bạn thích uống sữa và bị các triệu chứng này, hãy cho bé dùng các loại sữa không có chất lactose hoặc đã giảm hàm lượng lactose trong vòng 1 đến 2 tuần. Sữa chua và các loại phô-mai để lâu [thời gian ủ, lên men lâu] thường rất dễ tiêu hóa vì chất lactose đã bị phân hủy trong quá trình chế biến.
Ai bị chứng không dung nạp lactose?
Nếu con bạn không thể dung nạp lactose, bạn có thể nhận thấy các triệu chứng khi bé bắt đầu đi học hoặc trong độ tuổi thiếu niên.
Một trong những nguyên nhân của chứng không dung nạp lactose là do di truyền. Không dung nạp lactose còn xảy ra ở những người bị các chứng bệnh ảnh hưởng đến ruột non như bệnh Celiac hoặc bệnh Crohn.
Triệu chứng bệnh là gì?
Các triệu chứng thông thường của không dung nạp lactose gồm có:
- Đau bụng.
- Sình bụng.
- Đầy hơi.
- Tiêu chảy.
- Buồn nôn.
Các triệu chứng này thường bắt đầu khoảng 30 phút đến 2 tiếng sau khi uống hoặc ăn các thức ăn có chứa lactose.
Làm thế nào để biết con tôi không thể dung nạp lactose?
Một cách để kiểm tra liệu con bạn có vấn đề về tiêu hóa lactose là không cho bé sử dụng bất kỳ sản phẩm nào từ sữa trong 2 tuần và xem thử tình hình có tiến triển không. Sau 2 tuần, thử cho bé dùng các sản phẩm đó với lượng nhỏ mỗi ngày để xem thử liệu các triệu chứng có quay trở lại.
Do nhiều loại thực phẩm không làm từ sữa nhưng có chứa lactose, rất khó để loại trừ tất cả các loại thức ăn đó trong chế độ ăn uống của trẻ.
Nếu bạn nghĩ con bạn không thể dung nạp lactose, hãy trao đổi với bác sĩ. Có thể con bạn cần được xét nghiệm. Loại xét nghiệm phổ biến nhất để chẩn đoán chứng không dung nạp lactose là xét nghiệm hơi thở với lactose, còn gọi là xét nghiệm hơi thở hydro. Loại xét nghiệm này đo lượng hydro trong hơi thở sau khi uống lactose hòa tan. Thông thường, chỉ có lượng hydro rất thấp trong hơi thở một người bình thường. Tuy nhiên, nếu chất lactose không được tiêu hóa, nó sẽ lên men trong ruột và sản sinh ra hydro, rồi sau đó sẽ được thở ra qua phổi.
Nếu cần, bác sĩ chuyên khoa có thể đo lượng lactase và các loại men khác từ một mẫu thử ở ruột non. Mẫu thử thường được lấy trong khi thực hiện nội soi chẩn đoán. Qui trình này giúp các bác sĩ có thể thấy bên trong ruột và lấy các mẫu mô.
Những loại thức ăn khác có thể chứa lactose?
Bạn và con bạn phải trở thành các chuyên gia đọc thành phần trên nhãn mác của thực phẩm để biết được loại thực phẩm nào có chứa lactose. Nếu có các thuật ngữ sau trên nhãn mác thức ăn, có thể loại thức ăn đó có chứa lactose:
- Váng sữa.
- Sữa đông.
- Phụ phẩm chế biến từ sữa.
- Sữa khô đã tách bơ [milk solids].
- Sữa bột không béo.
Chất lactose cũng được cho thêm vào nhiều loại thức ăn làm sẵn và không làm từ sữa. Nếu con bạn có khả năng dung nạp lactose kém, bé có thể mẫn cảm với các loại thực phẩm có thể có chứa lactose:
- Bánh mì, các loại bánh nướng.
- Cốm cereal ăn sáng và thức uống.
- Khoai tây và súp ăn liền.
- Bơ thực vật [magarine].
- Thịt trong các thức ăn trưa làm sẵn [không kể thịt kosher - loại thịt được chấp nhận theo luật ăn kiêng của người Do Thái].
- Nước sốt trộn sa-lát.
- Kẹo.
- Thức ăn nhẹ.
- Các loại bột để làm bánh kếp [pancake] và các loại bánh qui.
- Kem bột để uống cà-phê.
- Kem tươi [whipped topping] không làm từ sữa.
Những thay đổi nào sẽ có ích cho con tôi?
Không có phương pháp nào để chữa trị chứng không dung nạp lactose. Tuy nhiên, nếu con bạn không thể dung nạp lactose, cần có thay đổi trong chế độ ăn uống của bé. Bạn có thể quyết định loại thay đổi nào là tốt nhất cho con của mình.
Bằng thử nghiệm và sai sót. Theo thời gian, qua thử nghiệm và sai sót, con bạn sẽ biết được bé có thể dung nạp được bao nhiêu sữa và bao nhiêu thức ăn làm từ sữa. Trẻ em nhỏ tuổi bị chứng không dung nạp lactose nên tránh các loại thực phẩm có chứa lactose. Các loại thức ăn đó bao gồm sữa, kem, phô-mai tươi [mềm] như cottage cheese, American cheese [loại phô-mai đã qua xử lý, chế biến, tiệt trùng của Mỹ], và phô mai mozzarella. Trẻ lớn hơn thường có thể ăn được lượng nhỏ thức ăn có chứa lactose, đặc biệt là khi chỉ ăn kèm trong bữa ăn chứ không phải chỉ ăn riêng mỗi loại thức ăn đó. Nhiều trẻ em vẫn có thể tiếp tục ăn sữa chua hoặc phô-mai để lâu, như phô mai Thụy Sĩ, cheddar và parmesan.
Lactase không kê toa. Cho con bạn dùng lactase không kê toa ngay trước mỗi bữa ăn để giúp cơ thể bé tiêu hóa thức ăn có chứa lactose.
Không chứa Lactose hoặc giảm hàm lượng lactose. Cho bé dùng sữa và các sản phẩm từ sữa không chứa lactose hoặc giảm hàm lượng lactose. Sữa có hàm lượng lactose gia giảm có tất cả các thành phần nguyên liệu khác của sữa thường. Thời gian có thể cất giữ loại sữa này và sữa thường trong tủ lạnh là như nhau.
Các nguồn can-xi khác?
Trong một số ca hiếm bắt buộc phải tránh tất cả các sản phẩm sữa và làm từ sữa, điều quan trọng là con bạn phải có đủ can-xi từ các nguồn khác. Một số loại thực phẩm giàu can-xi bao gồm:
- Bông cải xanh.
- Đậu pinto.
- Khoai lang.
- Rau turnips.
- Rau collard greens.
- Rau diếp xanh như rau bina và kale.
- Cá hộp có xương như cá sardine, cá hồi và cá ngừ.
- Đậu phụ [Đậu hũ].
- Cam.
- Nước trái cây có thêm chất can-xi.
Nếu con bạn không có đủ lượng can-xi nên có hàng ngày [xem biểu đồ], bác sĩ có thể đề xuất cho dùng thuốc bổ sung can-xi.
Nhóm tuổi | Lượng Can-xi nên có hằng ngày |
1 – 3 tuổi | 500 mg |
4 – 8 tuổi | 800 mg |
9 – 18 tuổi | 1300 mg |
Không dung nạp lactose không nhất thiết làm cuộc sống của con bạn thật tội nghiệp, khổ sở. Có rất nhiều lựa chọn cho trẻ bị chứng không dung nạp lactose. Hãy trao đổi với bác sĩ để biết những sản phẩm gì hay những thay đổi gì trong chế độ ăn uống là tốt nhất cho con bạn.
Nguồn: Cổng thông tin Y học Cộng đồng
Lactose là gì? Cả người lớn và trẻ em đều đã sử dụng thành phần này hằng ngày nhưng lại chưa hiểu hết được tác dụng cũng như cách sử dụng đúng là như thế nào. Vậy bạn lại càng không thể bỏ qua những kiến thức cần thiết ngay bên dưới bài viết này đấy!
Lactose là gì?
Lactose là một loại carbohydrate tự nhiên được tìm thấy trong sữa động vật có vú, bao gồm cả sữa bò và các loại thực phẩm từ sữa khác.
Nó thường được phân hủy hoặc tiêu hóa bởi một loại enzyme trong cơ thể chúng ta có tên là lactase và cuối cùng là biến thành một loại glucose – đường đơn giản].
Thành phần của lactose gồm có một phân tử đường lớn được tạo thành từ hai phân tử đường nhỏ hơn là glucose và galactose.
Nếu cơ thể bạn không tạo ra đủ lactase, bạn có thể gặp tình trạng không phân hủy hoặc hấp thụ lactose không đúng cách. Từ đó dẫn đến các triệu chứng không dung nạp lactose.
Công dụng của Lactose đối với cơ thể
- Cung cấp năng lượng cho toàn bộ hoạt động của cơ thể, đặc biệt là trẻ sơ sinh.
- Góp phần kích thích sự phát triển và hoạt động của một số vi khuẩn có lợi trong ruột như Bifidus và Lactobacillus, từ đó nâng cao hệ miễn dịch.
- Hỗ trợ quá trình phát triển thần kinh và các tế bào não.
- Tham gia vào việc hấp thụ canxi và các khoáng chất khác như đồng và kẽm.
Nếu bạn đang tìm mua sản phẩm có chứa lactose thì liên hệ Mediphar USA hỗ trợ ngay giúp bạn với sản phẩm:
BC – COMPLEX
Bản chất thật sự của Lactose
Lactose là một loại đường cũng tương tự như các loại đường mà chúng ta thường tiêu thụ hằng ngày trong thực phẩm vì đó là đường tự nhiên hoặc đường bổ sung.
Dù rằng giống như nhiều loại đường khác, nhưng lactose khi được thêm vào thực phẩm và đồ uống đóng gói sẽ được xem là một thành phần trong quá trình sản xuất với tên gọi là đường thêm vào chứ không còn là đường tự nhiên nữa.
Cơ thể tiêu thụ Lactose bằng cách nào?
Quá trình tiêu hóa đường Lactose xảy ra ở ruột non với sự trợ giúp của enzym được gọi là lactase. Khi đó, Lactase sẽ phân hủy lactose thành các monosaccharide galactose và glucose, giúp chúng dễ hấp thu.
Glucose cuối cùng được các tế bào trong cơ thể hấp thụ với sự trợ giúp của insulin. Sau đó chúng được vận chuyển đến gan, biến thành glucose để sử dụng trong việc tạo ra năng lượng cho mọi hoạt động.
Gần như trong cơ thể chúng ta từ khi sinh ra đã có sẵn do lactose trong sữa mẹ cung cấp, nhờ đó sẽ thực hiện được khả năng sản xuất lactase. Chỉ trong một số trường hợp hiếm hoi là trẻ sinh ra bị thiếu hụt men lactase, dẫn đến chứng rụng tóc bẩm sinh.
Giai đoạn khi còn là trẻ sơ sinh được cho là thời điểm sản xuất lactase cao nhất. Tuy nhiên, sau khi cai sữa, việc sản xuất lactase chậm lại nhanh chóng và thường giảm dần khi số tuổi ngày càng cao hơn.
Sự giảm sản xuất lactase này có thể dẫn đến việc không thể tiêu hóa được lactose tốt như lúc còn bé và trẻ tuổi nữa. Cụ thể theo nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng khoảng 2/3 dân số thế giới không sản xuất đủ lactase để tiêu hóa đủ lactose nên luôn cần phải được bổ sung.
Cơ thể không dung nạp lactose sẽ gặp vấn đề gì?
Không phải tất cả những người gặp khó khăn trong việc tiêu hóa đường lactose đều gặp phải các triệu chứng giống nhau. Tương tự, không phải tất cả mọi người có vấn đề về đường tiêu hóa cũng đều bị kết luận rằng không dung nạp đường lactose.
Không dung nạp lactose là một tình trạng bắt nguồn từ việc cơ thể không sản xuất đủ lactase và dẫn đến các triệu chứng thể chất như đầy bụng và chuột rút, tiêu chảy và đầy hơi.
Các triệu chứng này khi gặp phải thì hầu hết mọi người có thể kiểm soát bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và hạn chế lượng đường lactose họ tiêu thụ. Một số người sẽ cách cắt giảm hoàn toàn lactose khỏi chế độ ăn uống của mình để không gặp những triệu chứng như trên nữa.
Sản xuất lactase là một quá trình sinh học được xác định bởi DNA của chúng ta. Tỷ lệ không dung nạp lactose cao nhất ở những người gốc Đông Á và thấp nhất ở những người gốc Bắc Âu.
Không dung nạp lactose bắt nguồn từ việc sản xuất lactase thấp và dẫn đến các phản ứng vật lý từ hệ tiêu hóa. Điều quan trọng là phải biết sự khác biệt giữa dị ứng thực phẩm và không dung nạp loại đường này.
Vì vậy hãy nói chuyện với chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ chăm sóc sức khỏe nếu bạn hoặc những đứa trẻ đang gặp phải các triệu chứng liên quan.
Giải pháp thay thế Lactose khi có thể không dung nạp
Đối với những người gặp tình trạng không dung nạp Lactose thì cũng không phải là vấn đề gì quá ảnh hưởng. Bạn vẫn có thể ăn hoặc uống một lượng nhỏ sữa để có thể dễ tiêu hóa hơn.
Ngoài ra, có rất nhiều sản phẩm sữa không chứa lactose hiện nay có thể uống để thay thế.
Đừng quá lo lắng nếu bạn từ bỏ sữa hoàn toàn mà không thể nhận được nhiều canxi, vitamin D và các chất dinh dưỡng. Bởi còn có thể bổ sung thêm các loại thực phẩm như sau:
- Quả hạnh
- Đậu khô
- Đậu hũ
- Collards
- Cải xoăn
- Nước cam tăng cường canxi
- Các loại cá béo như cá hồi , cá ngừ và cá thu
- Lòng đỏ trứng
- Gan bò
- Sữa đậu nành sẽ cung cấp thêm rất nhiều protein , kali và chất chống oxy hóa
- Đồ uống từ gạo
- Sữa lactose bổ sung thêm nhiều canxi và protein và chứa nhiều vitamin khác , chẳng hạn như A, B và Kẽm, kali và magie
- Sữa hạnh nhân
- Sữa dừa
LỜI KẾT
Sau khi đã biết Lactose là gì cũng như cách thức mà nó ra sao thì mỗi người cần phải biết rõ tình trạng cơ thể mình để chọn lựa được những cách bổ sung loại đường này thật hợp lý, tránh tình trạng gây nên các vấn đề về đường tiêu hóa không như mong muốn.
Tôi là Vũ Đức Mạnh, hiện đang là CEO & Founder Mediphar USA. Với bề dày kinh nghiệm trong lĩnh vực phát triển thực phẩm bảo vệ sức khỏe tôi luôn mong muốn chia sẻ và mang tới nhiều sản phẩm có giá trị đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng. Hi vọng những kiến thức tôi chia sẻ sẽ luôn được đồng hành cùng các bạn.
medipharusa.com/ceo-vu-duc-manh.html