Thuốc lá điện tử có khả năng mang lại lợi ích cho người hút thuốc trưởng thành không mang thai nếu dùng thay thế hoàn toàn cho thuốc lá truyền thống và các sản phẩm thuốc lá có khói khác. Thuốc lá điện tử không an toàn cho thanh thiếu niên, thanh niên, phụ nữ có thai hoặc người lớn hiện không sử dụng các sản phẩm thuốc lá.
- Thuốc lá điện tử rất đa dạng về hình dạng và kích thước, nhưng kết cấu chung bao gồm một pin, một bộ đốt và buồng chứa dịch lỏng.
- Thuốc lá điện tử tạo khói mà người dùng hít vào phổi bằng cách đốt nóng dịch lỏng – vốn thường chứa nicotin, chất gây nghiện “khét tiếng” trong thuốc lá truyền thống, xì gà và các sản phẩm thuốc lá khác – chất tạo hương và các hóa chất tạo khói khác. Những người không hút thuốc nhưng lại đứng gần những người dùng thuốc lá điện tử cũng không may hít phải loại khói này khi người hút phả chúng vào không khí.
- Thuốc lá điện tử có rất nhiều tên gọi: “e-cigs,” “e-hookahs,” “mods,” “bút vape,” “vapes” ...
- Một số thuốc lá điện tử được sản xuất dưới dạng thuốc điếu truyền thống, xì gà hay ống điếu, có loại giống cây bút, ổ USB và những vật dụng thường ngày khác.
- Thuốc lá điện tử có thể được dùng để hút cần sa và các chất gây nghiện khác.
Hơi thuốc từ thuốc lá điện tử
Hơi thuốc từ thuốc lá điện tử hít từ thiết bị và phả ra có thể chứa các chất gây hại và có nguy cơ gây hại, bao gồm:
- Nicotin
- Các hạt siêu mịn có thể bị hít sâu vào phổi
- Chất tạo hương như diacetyl, vốn có thể gây các bệnh lý phổi nghiêm trọng
- Các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi
- Nhiều hoá chất gây ung thư
- Kim loại nặng như niken, thiếc và chì
Rất khó để người tiêu dùng biết được họ đang hít vào thứ gì, đã có trường hợp một số nhãn hiệu thuốc lá điện tử được quảng cáo là không chứa nicotin lại bị phát hiện có chứa chất gây nghiện “lừng danh” này.
Hơi thuốc từ thuốc lá điện tử hít từ thiết bị và phả ra có chứa nhiều chất gây hại cho con người.
Thuốc lá điện tử thật ra vẫn là một sản phẩm mới trên thị trường, và các nhà khoa học đang nghiên cứu về tác động về lâu dài đến sức khoẻ của sản phẩm này. Cho đến nay, đây là những tác động mà chúng ta đã biết:
Hầu hết thuốc lá điện tử có chứa nicotin, vốn đã “vang danh” về những tác hại như:
- Nicotin rất dễ gây nghiện.
- Nicotin nguy hại cho các bào thai đang phát triển.
- Nicotin có thể gây hại cho não bộ của các bạn trẻ ở độ tuổi thanh thiếu niên, vốn thường tiếp tục phát triển đến năm thứ 20 - 25 cuộc đời.
- Nicotin là mối nguy cho sức khỏe của thai phụ và những em bé họ đang ấp ủ.
Ngoài ra, hơi từ thuốc lá điện tử còn chứa các chất gây hại khác như các chất gây ung thư và các vi chất tí hon cắm sâu vào phổi. Tuy vậy, thuốc lá điện tử nhìn chung chứa ít hoá chất gây hại hơn khói đốt từ thuốc lá truyền thống.
- Pin thuốc lá điện tử bị lỗi đã gây ra cháy nổ, một số trong đó đã dẫn đến thương tích nghiêm trọng; Hầu hết các vụ nổ xảy ra khi pin thuốc lá điện tử đang sạc. Các dữ liệu về nguy cơ này đang được FDA thu thập và đánh giá.
- Thêm vào đó, phơi nhiễm nicotin cấp tính có tác hại rất lớn, đã có trường hợp trẻ em và người lớn bị ngộ độc khi nuốt, hít hay bị văng dịch lỏng trong thuốc lá điện tử vào mắt hoặc dính trên da.
Nguy cơ của thuốc lá điện tử cho thiếu niên, người trẻ thành niên và phụ nữ mang thai?
Hầu hết thuốc lá điện tử đều chứa nicotin, vốn khét tiếng vì khả năng gây nghiện và đầu độc các thai nhi đang phát triển. Phơi nhiễm nicotin cũng có thể gây tác động xấu đến não bộ đang phát triển của thanh thiếu niên, quá trình này thường kéo dài đến 20-25 tuổi. Hơi từ thuốc lá điện tử chứa các chất gây hại cho phổi. Còn một điểm đáng lo ngại khác, là các bạn trẻ có xu hướng vừa dùng thuốc lá điện tử vừa dùng các sản phẩm khác, kể cả thuốc lá truyền thống.
Thuốc lá điện tử cho đến nay vẫn chưa được FDA chấp nhận là một biện pháp cai thuốc lá
Có- nhưng đó không có nghĩa thuốc lá điện tử hoàn toàn an toàn. Khói từ thuốc lá điện tử chứa số hoá chất độc hại ít hơn hỗn hợp “chết chóc” của 7000 hóa chất của khói thuốc lá thông thường. Dù là vậy, khói thuốc lá điện tử vẫn chứa rất nhiều thành phần gây hại và tiềm ẩn nguy cơ gây hại, gồm nicotin, kim loại nặng như thiếc, hợp chất hữu cơ bay hơi và tác nhân gây ung thư.
Một câu hỏi lớn là liệu thuốc lá điện tử có thể giúp người trưởng thành cai thuốc không?
Thuốc lá điện tử cho đến nay vẫn chưa được FDA chấp nhận là một biện pháp cai thuốc lá. Nhóm Đặc Nhiệm Về Dịch Vụ Phòng Bệnh Của Hoa Kỳ [U.S. Preventive Services Task Force] đã đưa ra khuyến cáo rằng không có bằng chứng cho thấy thuốc lá điện tử có hiệu quả giúp cai nghiện thuốc ở người trưởng thành, kể cả phụ nữ mang thai.
- Cho đến nay, kết quả của các nghiên cứu vẫn rất bất đồng. Từ hai thử nghiệm ngẫu nhiên có kiểm soát từ tổ chức Cochrane cho thấy thuốc lá điện tử chứa nicotin có thể giúp người hút thuốc ngừng hút thuốc trong thời gian dài hơn so với sử dụng thuốc lá điện tử chứa giả dược. Tuy nhiên, những nghiên cứu đến thời điểm này vẫn có những giới hạn nhất định như số lượng mẫu ít, mẫu nhỏ và biên sai số rộng xung quanh các ước tính.
- Một nghiên cứu gần đây của CDC cho thấy rất nhiều người trưởng thành đang sử dụng thuốc lá điện tử để cai thuốc, tuy nhiên, hầu hết trong số họ không ngừng hút thuốc lá truyền thống mà thay vào đó là sử dụng song song. Sử dụng song song cả hai sản phẩm không phải là cách nên làm để bảo vệ sức khỏe, dù bạn đang dùng thuốc lá điện tử, thuốc lá không khói hoặc các sản phẩm khác cùng với thuốc lá truyền thống. Hút thuốc lá, dù chỉ vài điếu một ngày rất nguy hiểm, để bảo vệ sức khoẻ, cần nhất là hãy cai thuốc hoàn toàn nhanh nhất có thể.
Những ai đang sử dụng thuốc lá điện tử?
Thuốc lá điện tử được sử dụng rất phổ biến trong giới trẻ.
- Ở Hoa Kỳ, giới trẻ đang sử dụng thuốc lá điện tử nhiều hơn người trưởng thành.
- Năm 2018 đánh dấu mốc hơn 3,6 triệu học sinh trung học và trung học phổ thông ghi nhận sử dụng thuốc lá điện tử trong 30 ngày trước, bao gồm 4,9% học sinh trung học và 20,8% học sinh trung học phổ thông.
- Năm 2017, 2.8% số người trưởng thành ở Hoa Kỳ đang sử dụng thuốc lá điện tử.
- Năm 2015, tổng quan trong số người trưởng thành đang sử dụng thuốc lá điện tử, thì có 58,8% người dùng thường xuyên, 29,8% người từng sử dụng, còn 11,4% người không hay dùng thuốc lá điện tử.
Nếu bạn chưa bao giờ hút thuốc hoặc dùng các sản phẩm tương tự hay thuốc lá điện tử, đừng thử dù chỉ một lần. Thuốc lá điện tử không an toàn cho thanh thiếu niên, thanh niên, phụ nữ có thai hoặc người lớn hiện không sử dụng các sản phẩm từ thuốc lá. các nhà khoa học vẫn có nhiều vấn đề để nghiên cứu về việc liệu thuốc lá điện tử có hiệu quả trong hỗ trợ cai thuốc hay không.
Khách hàng có thể trực tiếp đến hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc để thăm khám hoặc liên hệ hotline tại đây để được hỗ trợ.
XEM THÊM:
Thuốc lá điện tử được quảng cáo với những công dụng hấp dẫn như giúp cai thuốc lá hiệu quả, an toàn đối với sức khỏe người dùng, giảm nguy cơ bệnh tật và không gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của những người xung quanh giống như thuốc lá truyền thống. Tuy nhiên, các cuộc nghiên cứu gần đây đã tiết lộ rằng các thành phần có trong thuốc lá điện tử là thủ phạm chính gây ra những vấn đề về sức khỏe, đặc biệt là gây ra các tổn thương ở phổi nếu sử dụng trong thời gian dài.
Dường như người dùng không thể biết được trong tinh dầu của thuốc lá điện tử có chứa những thành phần gì vì có rất nhiều chủng loại tinh dầu với các xuất xứ khác nhau, thậm chí người hút còn pha trộn nhiều loại tinh dầu với nhau mà không biết đến mức độ an toàn thực sự của chúng. Một trong những chất mà các nhà khoa học đã tìm thấy trong thuốc lá điện tử là propylene glycol. Loại hóa chất này có thể gây kích ứng phổi và mắt, ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của những người mắc các bệnh phổi mãn tính như hen phế quản, giãn phế quản và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính.
Hầu hết các nhà sản xuất đều không công bố thành phần chi tiết có trong tinh dầu của thuốc lá điện tử và lấy lý do là “bí mật thương mại”. Theo một cuộc nghiên cứu gần đây của các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Harvard tiết lộ rằng có khoảng 75% trong số 51 loại tinh dầu thuốc lá điện tử đều chứa diacetyl. Đây là một chất gây ra bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, thêm vào đó, các hạt nhỏ và kim loại nặng độc hại như thiếc, nickel, thủy ngân và chì có trong thuốc lá điện tử cũng là nguyên nhân chính gây các tổn thương ở phổi.
Thuốc lá điện tử gây hen phế quản
Theo báo cáo của Trung tâm kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh [CDC], có ít nhất 215 trường hợp gặp các vấn đề nghiêm trọng về phổi liên quan đến hút thuốc lá điện tử [vaping].
Thuốc lá điện tử thường được chạy bằng pin, nó có khả năng làm nóng các chất lỏng bên trong hộp đựng nicotin, khi ở nhiệt độ cao, chất lỏng này chuyển sang dạng hơi và người hút sẽ hít luồng hơi này vào. Chất nicotine trong thuốc lá điện tử sẽ ảnh hưởng xấu tới sự phát triển của lứa tuổi thanh thiếu niên, ảnh hưởng tới phụ nữ đang mang thai gây sinh non, tổn thương bào thai và gây hội chứng đột tử ở trẻ. Ngoài ra, thuốc lá điện tử cũng gây ra một số vấn đề như:
- Buồn nôn, tức ngực, ho, tăng huyết áp và nhịp tim.
- Gây tổn thương các lớp lót bên trong của mạch máu, làm tích tụ các mảng bám trong lòng động mạch, gây ra các bệnh như tắc động mạch, động mạch vành và xơ vữa động mạch.
- Các thành phần tạo nên hỗn hợp lỏng của thuốc lá điện tử khi được nung nóng sẽ biến thành các chất độc hại, có thể thấm vào máu và làm viêm mạch máu, đồng thời làm tăng tốc độ quá trình oxy hóa.
Thuốc lá điện tử
Ngoài những vấn đề trên, chất nicotine trong thuốc lá điện tử còn gây ra viêm phổi suy hô hấp với mức độ báo động cao. Gần đây, tại Mỹ liên tục ghi nhận những trường hợp bị viêm phổi suy hô hấp do hút thuốc lá điện tử. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa kỳ cũng cảnh báo người dùng nên cẩn thận với loại thuốc lá này. Khi phân tích các thành phần trong thuốc lá điện, người ta đã phát hiện chính những thành phần này là thủ phạm gây ra căn bệnh này. Cụ thể là:
- Thành phần glycerin, glycerol có trong thuốc lá điện tử là chất không màu, không mùi, có vị hơi ngọt được chiết xuất từ dầu thực vật, khi bị nung nóng sẽ tạo ra các hạt cực nhỏ lẫn trong khói thuốc đi vào phổi. Chúng sẽ lắng đọng tại phổi và gây ra viêm phổi.
- Những chất tạo mùi trái cây cũng là thủ phạm chính gây ra viêm phế quản tắc nghẽn.
- Chất nicotine trong thuốc lá điện tử dù thấp hơn rất nhiều so với thuốc lá truyền thống nhưng nó vẫn gây hại ít nhiều cho phổi.
Các loại hóa chất độc hại trong thuốc lá điện tử khi xâm nhập vào phổi sẽ làm cản trở quá trình lưu thông oxy, tăng viêm, làm rò rỉ mạch máu, nghiêm trọng hơn là gây tích tụ dịch ở phổi. Hút thuốc lá điện tử trong thời gian dài và liên tục có thể gây ra các triệu chứng như ho đờm kéo dài, đau tức ngực, khó thở khi vận động, sốt nhẹ kéo dài, ho ra máu, đổ nhiều mồ hôi vào ban đêm, sụt cân. Những dấu hiệu này rất có thể là biểu hiện của bệnh viêm phổi suy hô hấp. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào kể trên, bạn nên đến gặp bác sĩ để được khám và chữa trị kịp thời.
Nguồn tham khảo: Webmd.com
XEM THÊM:
Cách nhận biết khí phế thũng và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính [COPD]
XEM THÊM: