| Thời gian điều trị thuốc Favipiravir 200 mg giảm xuống còn 5-7 ngày, thay vì 7-14 ngày như quy định trước đó. Ảnh: Vietnam /EPA |
Bộ Y tế nêu rõ, nguyên tắc điều trị đối với thuốc kháng virus: Đối với thuốc chưa được WHO khuyến cáo sử dụng, chưa được cấp phép lưu hành, chưa được cấp phép sử dụng khẩn cấp tại bất kỳ nước nào trên thế giới... thì việc sử dụng phải tuân thủ các quy định về thử nghiệm lâm sàng của Bộ Y tế.
Đối với thuốc đã được WHO khuyến cáo sử dụng, hoặc được cấp phép lưu hành, hoặc được cấp phép sử dụng khẩn cấp tại ít nhất 1 nước trên thế giới... thì có thể được chỉ định điều trị theo diễn biến bệnh lý của người bệnh [ví dụ thuốc Remdesivir, Favipiravir...].
Tại quyết định này, Bộ Y tế sửa đổi, bổ sung một số nội dung về chỉ định, chống chỉ định, liều dùng, trong đó lưu ý đối với 3 loại thuốc kháng virus trong điều trị COVID-19.
Cụ thể, đối với thuốc kháng virus Favipiravir 200 mg được dùng cho bệnh nhân COVID-19 mức độ nhẹ và trung bình [trước đó theo quy định ban hành ngày 6/10, thuốc này chỉ dùng cho bệnh nhân mức độ nhẹ]. Thời gian điều trị thuốc Favipiravir 200 mg giảm xuống còn 5-7 ngày [thay vì 7-14 ngày như quy định trước đó].
Đối với thuốc Remdesivir, thời gian điều trị cho người bệnh COVID-19 là từ 5-7 ngày [trước đây thời gian điều trị đối với thuốc này là 5 ngày].
Đối với thuốc kháng virus Molnupiravir, chỉ định, chống chỉ định và liều dùng áp dụng theo thuyết minh đề cương thử nghiệm lâm sàng đã được phê duyệt.
Theo Bộ Y tế, trong thời gian qua thuốc kháng virus Molnupiravir đã được Bộ phân bổ đến các địa phương thực hiện thí điểm có kiểm soát chương trình thí điểm quản lý, chăm sóc F0 không triệu chứng tại nhà và cộng đồng với gần 250.000 liều được sử dụng.
Kết quả đánh giá sơ bộ sử dụng thuốc này bước đầu hết sức khả quan, tỷ lệ âm tính sau khi sử dụng Molnupiravir sau 5 ngày là từ 72 đến 93%, tỉ lệ khác biệt có ý nghĩa so với nhóm chứng.
Hiện đã có 42 tỉnh, thành phố đưa thuốc kháng virus Molnupiravir vào điều trị thí điểm có kiểm soát chương trình quản lý, chăm sóc F0 không triệu chứng tại nhà và cộng đồng.
Ngoài ra, Bộ Y tế đã phân bổ cho một số tỉnh, thành phố 2.000 liều thuốc kháng thể kép vào điều trị bệnh nhân COVID-19 nặng. Các cơ sở y tế sẽ đưa vào sử dụng sớm nhất cho người bệnh nhằm nâng cao chất lượng điều trị, giảm tỷ lệ tử vong.
MĐ
Bài viết của Dược sĩ Dương Thanh Hải - Dược sĩ Lâm sàng - Khoa Dược - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
Thuốc Favipiravir là một thuốc kháng virus trước đây được sử dụng trong điều trị bệnh do virus cúm gây ra. Trong 2 năm qua, dịch bệnh COVID-19 bùng phát mạnh trên toàn thế giới nên hiện nay, loại thuốc này đang được sử dụng trong điều trị bệnh nhân COVID -19 mức độ nhẹ đến trung bình.
Thuốc Favipiravir là một thuốc kháng virus trước đây được sử dụng trong điều trị bệnh do virus cúm gây ra. Thuốc được phê duyệt và lưu hành tại Nhật Bản từ năm 2014. Không chỉ dùng trong điều trị các chủng virus cúm, favipiravir đã được khảo sát hiệu quả trong điều trị đối với các bệnh do virus Ebola hay virus Lassa gây nên. Trong 2 năm qua, dịch bệnh COVID-19 đã khiến loại thuốc này được nhanh chóng tái nghiên cứu và đánh giá. Hiện nay, thuốc favipiravir 400mg đang được sử dụng trong điều trị bệnh nhân COVID -19 mức độ nhẹ đến trung bình với mong đợi thuốc có thể giúp giảm tỷ lệ tiến triển nặng và tử vong do căn bệnh này. Hiện có khoảng 60 thử nghiệm lâm sàng đã và đang được tiến hành liên quan tới favipiravir trong điều trị bệnh COVID – 19 trên toàn thế giới.
Favipiravir hiện được chỉ định cho bệnh nhân người lớn >18 tuổi mắc COVID – 19 mức độ nhẹ đến trung bình. Thuốc không được khuyến cáo sử dụng trên bệnh nhân COVID – 19 mức độ nặng. Do đó, bạn không nên tự ý mua thuốc ở những nguồn cung cấp không đáng tin cậ,y vì chất lượng thuốc sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của bạn. Bác sĩ và nhân viên y tế sẽ hỗ trợ người bệnh để đảm bảo bạn được điều trị hiệu quả và an toàn.
Thuốc Favipiravir cần được dùng theo chỉ định của bác sĩ
Thuốc favipiravir không được dùng cho phụ nữ có thai và phụ nữ cho con bú. Thuốc có thể gây tổn thương gan và tăng men gan, do đó cần tránh dùng thuốc trên những bệnh nhân suy gan nặng. Bên cạnh đó, không dùng thuốc ở bệnh nhân suy thận nặng. Hiện nay, chưa có đủ thông tin dữ liệu để sử dụng thuốc trên đối tượng trẻ em dưới 18 tuổi.
Bác sĩ và nhân viên y tế sẽ thăm khám, đánh giá, tư vấn và trao đổi với bạn trước khi kê đơn thuốc để đảm bảo cho sự an toàn của bạn.
Bạn có thể được kê đơn 1600mg x 2 lần/ngày trong ngày đầu tiên, sau đó tiếp tục sử dụng thuốc với chế độ liều 600mg x 2 lần/ngày.
Theo một số hướng dẫn điều trị, bác sĩ có thể để bạn sử dụng liều theo mức cân nặng. Nếu bạn nặng từ 75kg trở lên, bạn có thể sẽ cần sử dụng chế độ liều cao hơn 1800mg x 2 lần/ngày trong ngày đầu tiên, sau đó tiếp tục sử dụng thuốc với chế độ liều 800mg x 2 lần/ngày.
Thời gian điều trị thông thường từ 7-14 ngày. Bác sĩ và nhân viên y tế có thể xác định thời gian điều trị thông qua xét nghiệm PCR COVID - 19. Bạn có thể được ngừng điều trị sau khi PCR âm tính 2 lần liên tiếp.
Trong thời gian dùng thuốc, bạn có thể gặp một số tác dụng không mong muốn như buồn nôn, nôn, đau bụng, tiêu chảy, giảm cảm giác thèm ăn. Thuốc có thể làm tăng acid uric máu nên có thể tăng nguy cơ xảy ra cơn gout cấp, đặc biệt là ở bệnh nhân có tiền sử bệnh gout, hoặc làm nặng thêm tình trạng gout cấp.
Thuốc favipiravir cũng có thể gây tăng men gan và ảnh hưởng tới các tế bào máu. Do đó, bạn hãy trao đổi với bác sĩ và nhân viên y tế bất kỳ dấu hiệu bất thường, khó chịu nào trong thời gian dùng thuốc hoặc khi nghi ngờ mình gặp tác dụng phụ của thuốc.
Thuốc Favipiravir có thể gây ra một số tác dụng phụ
Trước khi sử dụng thuốc, bạn cần trao đổi với bác sĩ về tiền sử bệnh và các bệnh hiện có của mình, đặc biệt là các bệnh lý gan thận, bệnh gout hoặc tình trạng tăng acid uric máu. Thuốc Favipiravir có thể tương tác với nhiều thuốc khác, bạn cần trao đổi với bác sĩ tất cả các thuốc mình đang sử dụng hoặc cần sử dụng thêm trong quá trình điều trị.
- Như đã trình bày ở trên, phụ nữ có thai cho con bú thuộc đối tượng chống chỉ định đối với thuốc favipiravir. Vì vậy, bạn cần thông báo ngay cho bác sĩ để được tư vấn điều trị, đảm bảo an toàn cho thai nhi và trẻ bú mẹ.
- Hãy trao đổi với bác sĩ nếu bạn mới tiêm vắc xin phòng cúm [đối với vaccin sống, giảm độc lực] để được tư vấn thêm thông tin.
- Bạn cần hoàn thành đủ thời gian điều trị theo phác đồ để có hiệu quả tối ưu [7-14 ngày]. Đồng thời, bạn cần thực hiện đúng các quy tắc về cách ly theo tư vấn của bác sĩ và nhân viên y tế, kể cả khi bạn đã hoàn thành phác đồ hoặc không còn triệu chứng bệnh để đảm bảo phòng tránh lây nhiễm.
- Phụ nữ nên sử dụng biện pháp tránh thai trong suốt thời gian dùng thuốc tới ít nhất 1 tháng sau khi hoàn thành phác đồ. Nếu bạn đang cho con bú, không nên cho con bú trong thời gian dùng thuốc tới ít nhất 7 ngày sau khi hoàn thành phác đồ.
- Thuốc favipiravir có thể ảnh hưởng tới chất lượng tinh trùng. Đối với nam giới, bạn cần sử dụng bao cao su hoặc các biện pháp tránh có con trong ít nhất 3 tháng sau khi hoàn thành phác đồ. Bạn cũng nên tránh quan hệ tình dục với phụ nữ đang mang thai.
Ngoài ra, bạn hãy trao đổi với bác sĩ hoặc nhân viên y tế theo dõi, chăm sóc bạn về tất cả các triệu chứng bệnh và dấu hiệu khó chịu bất thường nào trong thời gian sử dụng thuốc để được tư vấn và xử trí kịp thời.
Thuốc Favipiravir là một thuốc kháng virus được sử dụng để điều trị các loại virus gây bệnh truyền nhiễm hô hấp. Để đảm bảo hiệu quả điều trị, người bệnh cần tuân thủ theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, dược sĩ tư vấn.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 [phím 0 để gọi Vinmec] hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!
XEM THÊM:
Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị Covid-19ban hành ngày 6-10 của Bộ Y tế, đã bổ sung 3 loại thuốc mới này. Cùng với đó, Bộ Y tế cũng đưa ra hướng dẫn điều trị dự phòng sớm bằng corticoid, chống đông máu. Như vậy sau hơn một năm rưỡi điều trị Covid-19 theo triệu chứng, không có thuốc đặc trị, hiện nay các bác sĩ đã có đủ "vũ khí" để cứu chữa bệnh nhân Covid-19.
Cụ thể 3 loại thuốc kháng virus được đưa vào hướng dẫn gồm: Remdesivir dùng cho bệnh nhân có triệu chứng trung bình, nặng; Favipiravir dùng cho bệnh nhân không triệu chứng, triệu chứng nhẹ trung bình và Monulpiravir dùng cho bệnh nhân mức độ nhẹ với lưu ý liều dùng theo đề cương thử nghiệm lâm sàng đã được phê duyệt.
Molnupiravir 400mg
Phác đồ hướng dẫn thuốc chỉ định dùng cho bệnh nhân nhẹ, chống chỉ định với phụ nữ có thai 3 tháng đầu, phụ nữ đang có kế hoạch có thai.
| Ảnh minh họa: Bộ Y tế. |
Molnupiravir đang thử nghiệm giai đoạntại Việt Nam, đồng thời được Bộ Y tế đưa vào túi thuốc điều trị F0 tại nhà triệu chứng nhẹ. Kết quả thử nghiệm giữa kỳ giai đoạn 3 được Hội đồng Đạo đức y sinh học đánh giá thuốc "an toàn và hiệu quả" làm giảm tải lượng virus, góp phần giảm tỷ lệ bệnh nhân nặng và tử vong.
Thuốc Molnupiravir do hãng dược phẩm Mỹ Merck và công ty Ridgeback của Đức nghiên cứu phát triển, dùng điều trị Covid-19 cho bệnh nhân từ nhẹ đến trung bình. Thuốc viên molnupiravir có tác dụng giảm gần 50% nguy cơ nhập viện và tử vong vì Covid-19, sau khi phân tích thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 với 775 bệnh nhân.
Favipiravir 200mg
Thuốc dùng cho bệnh nhân nhẹ, chống chỉ định với phụ nữ có thai hoặc đang có kế hoạch có thai, phụ nữ đang cho con bú, người dưới 18 tuổi, người suy gan, suy thận nặng.
Về liều dùng, ngày đầu uống 2 lần, mỗi lần 1.600 mg; các ngày sau mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần uống 600mg. Thời gian điều trị 7-14 ngày. Bệnh nhân dùng thuốc chú ý ít nhất hai ngày đầu do có thể gây rối loạn tâm thần. Người tiền sử gout càng cần chú ý theo dõi sức khỏe khi dùng thuốc vì có thể tăng acid uric và làm nặng thêm bệnh.
| Điều trị bệnh nhân mắc Covid-19 tại TP Hồ Chí Minh. Ảnh: Bộ Y tế. |
Favipiravir do hãng Fujifilm sản xuất, được Nhật Bản phê duyệt vào năm 2014 để điều trị bệnh cúm. Thuốc có cơ chế hoạt động tương tự remdesivir, ngăn chặn quá trình nhân lên của nCoV, loại bỏ virus khỏi đường thở. Hiện favipiravir được sử dụng tại một số nước như Nhật Bản, Nga, Thái Lan...
Theo Bộ Y tế, loại thuốc này có tác dụng ngăn ngừa bệnh tiến triển nghiêm trọng, giúp bệnh nhân phục hồi nhanh hơn và giảm gánh nặng điều trị bằng cách rút ngắn thời gian nằm viện. Thuốc giúp sớm loại bỏ virus để hạn chế lây nhiễm bệnh trong cộng đồng.
Remdesivir
Thuốc chỉ định đối với bệnh nhân nội trú khởi phát bệnh chưa quá 10 ngày có suy hô hấp phải thở oxy, thở oxy lưu lượng dòng cao [HFNC], hoặc thở máy không xâm nhập. Thuốc này được Bộ Y tế khuyến cáo phối hợp với thuốc corticoid [ưu tiên dexamethason].
Nhóm bệnh nhân được dùng Remdersivir là người trên 65 tuổi, người có bệnh nền, người béo phì [BMI > 25]. Thuốc không sử dụng cho người bệnh Covid-19 cần thở máy xâm nhập, can thiệp ECMO. Các trường hợp đã được điều trị bằng remdesivir trước khi thở máy xâm nhập hoặc ECMO thì có thể tiếp tục dùng cho đủ liệu trình.
Sau một khoảng thời gian đưa thuốc Remdesivir vào điều trị bệnh nhân Covid-19 ở TP Hồ Chí Minh và một số địa phương, Bộ Y tế đang tổng hợp kết quả để đánh giá hiệu quả của thuốc. Hiện chưa có dữ liệu cụ thể. Tuy nhiên, theo đánh giá của Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn, "cơ bản thuốc đã góp phần điều trị giảm được nồng độ virus và giảm được tỷ lệ tử vong đối với bệnh nhân Covid-19".
Thuốc do Gilead Sciences sản xuất, ban đầu được thử nghiệm để điều trị Ebola và viêm gan C nhưng không thành công. Trong dịch Covid-19, các nhà khoa học phát hiện nó có thể ngăn nCoV sinh sôi trong tế bào. Thử nghiệm lớn sau đó cho thấy Remdesivir giúp giảm thời gian hồi phục của người bệnh từ 15 ngày xuống còn 11 ngày.
Remdesivir được FDA phê duyệt khẩn cấp tháng 10-2020 để điều trị bệnh nhân Covid-19. Remdesivir có tác dụng rút ngắn thời gian hồi phục và giảm tỷ lệ tử vong ở bệnh nhân diễn tiến nặng.
Thời gian qua, Bộ Y tế luôn tiếp cận các phương pháp điều trị mới trên thế giới và liên tục cập nhật phác đồ điều trị bệnh nhân Covid-19. Ngoài các thuốc kháng virus, Việt Nam đang dùng các thuốc kháng viêm, corticoid, thuốc kháng đông... để điều trị bệnh nhân Covid-19.
Theo các chuyên gia y tế, Covid-19 được xếp vào nhóm bệnh truyền nhiễm nhóm A, do đó người mắc Covid-19 [F0] khi điều trị đều được ngân sách nhà nước chi trả 100% [nếu không có bệnh nền kèm theo]. Trường hợp có bệnh lý nền, bảo hiểm y tế sẽ chi trả theo quy định [nếu tham gia bảo hiểm y tế], người bệnh đồng chi trả một phần chi phí không quá lớn [khoảng 20% trong tổng số chi phí bảo hiểm y tế].
Trong đợt dịch thứ 4, tính đến 17 giờ ngày 7-10, Việt Nam ghi nhận 822.238 ca, trong đó có 753.309 bệnh nhân đã được công bố khỏi bệnh]. Đợt dịch này cũng ghi nhận hơn 20.223 bệnh nhân Covid-19 tử vong, chiếm 2,4% so với tổng số ca nhiễm.
THÁI AN [tổng hợp]