- Chia sẻ kiến thức
- 13/3/17
Đồng hóa
Khái niệm:
Đồng hóa là quá trình tổng hợp từ các chất đơn giản thành các chất phức tạp đặc trưng của cơ thể và tích lũy năng lượng.
Dị hóa
Khái niệm:
Là quá trình phân giải các hợp chất hữu cơ được tổng hợp trong quá trình đồng hóa tạo thành những hợp chất đơn giản và giải phóng năng lượng.
So sánh đồng hóa và dị hóa:
Giống nhau: đồng hóa và dị hóa đều là quá trình trao đổi vật chất và năng lượng
Khác nhau:
Xem thêm: So sánh Ankan và Anken sự giống và khác nhau
Phân biệt đồng hóa và dị hóa
[rule_3_plain]Phân biệt đồng hóa và dị hóa là tài liệu vô cùng hữu ích nhưng mà Thư Viện Hỏi Đáp muốn giới thiệu tới quý thầy cô cùng các bạn học trò lớp 10 tham khảo. So sánh đồng hóa và dị hóa giúp các bạn lớp 10 nắm vững được sự giống và không giống nhau của 2 quá trình này. Qua đó các bạn sẽ biết cách giải bài tập sinh vật học và đạt được kết quả cao trong các bài rà soát bài thi học kì sắp tới. Ngoài ra các bạn tham xem thêm: Phân biệt quang hợp và hô hấp, Phân biệt miễn nhiễm đặc hiệu và miễn nhiễm ko đặc hiệu. 1. Đồng hóa là gì? Đồng hóa là làm thay đổi thực chất bên trong của một sự vật, hiện tượng khác lạ giống với một sự vật, hiện tượng nhưng mà chủ thể khác, làm mất đi tính chất ban sơ và giống y hệt với tính chất của chủ thể mới. Đồng hóa mang tính chất rộng lớn, số lượng nhiều, chuyển đổi theo một khuôn mẫu có sẵn. “Đồng hóa” ko phải chỉ sự chuyển đổi bên ngoài nhưng mà là sự chuyển đổi thực chất bên trong. Khi thay đổi, sự vật hiện tượng cũ đã mất đi thực chất vốn có nhưng mà thay thế vào đó là thực chất mới, khác lạ. Đồng hóa là chỉ một quá trình nhất mực, thời kì dài để sự vật này có thể chuyển đổi giống với sự vật kia. Quá trình đồng hóa diễn ra theo ý muốn chủ quan của con người hoặc dưới sự tác động khách quan của toàn cầu quan bên ngoài. 2. Dị hóa là gì? Dị hóa tà tà một quá trình chuyển đổi từ sự vật hiện tượng này sang sự vật hiện tượng khácTheo tự điển tiếng Việt, dị hóa cũng là một quá trình chuyển đổi từ sự vật hiện tượng này, sang một sự vật hiện tượng khác. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi này có sự khác lạ, thay thế, thêm vào hoặc mất đi, ko giống hoàn toàn với sự vật hiện tượng mong muốn hướng tới. Quá trình dị hóa tạo nên và tăng trưởng, xảy ra có những thay đổi ko thể dự đoán được. Những thay đổi trong quá trình dị hóa thường là những thay đổi theo chiều hướng xấu đi, ko nằm trong sự tính toán, dữ liệu của con người. 3. Phân biệt đồng hóa và dị hóa – Giống nhau: Đều xảy ra trong tế bào
– Khác nhau:
Đồng hóa
Dị hóa
– Tổng hợp các chất hữu cơ
– Tích luỹ năng lượng
– Phân giải các chất hữu cơ
– Gicửa ải phóng năng lượng
4. Mối quan hệ giữa đồng hóa và dị hóa + Thành phầm của đồng hóa là vật liệu của dị hóa và trái lại + Do đó, năng lượng được tích luỹ ở đồng hoá sẽ được giải phóng trong quá trình dị hoá để cung ứng trở lại cho hoạt động tổng hợp của đồng hoá. Hai quá trình này trái ngược nhau, tranh chấp nhau nhưng thống nhất với nhau. + Nếu ko có đồng hoá thì ko có vật liệu cho dị hoá và trái lại ko có dị hoá thì ko có năng lượng cho hoạt dộng đồng hoá. Tỉ lệ giữa đồng hoá và dị hoá ở thân thể [không giống nhau vể độ tuổi và trạng thái] là ko giống nhau và phụ thuộc vào: – Thế hệ: Ở trẻ em, thân thể đang lớn, quá trình đồng hoá lớn hơn dị hoá, trái lại ở người già, quá trình dị hoá lại lớn hơn đồng hoá.
– Vào thời khắc lao động, dị hoá lớn hơn đồng hoá, trái lại lúc ngơi nghỉ đồng hoá mạnh hơn dị hoá.
TagsSinh học 10
[rule_2_plain]#Phân #biệt #đồng #hóa #và #dị #hóa
Tiếng Việt là một kho tàng vô cùng phong phú mà mất rất nhiều thời gian, công sức để khám phá. Trong đó, hai từ “đồng hóa” – “dị hóa” được người dùng sử dụng trong một số trường hợp vẫn còn nhầm lẫn. Sự khác nhau giữa đồng hóa, dị hóa là gì? Hãy cùng đi tìm câu trả lời!
“Đồng hóa” là gì?
Theo từ điển Tiếng Việt, nghĩa của từ Đồng hóa là làm thay đổi bản chất bên trong của một sự vật, hiện tượng khác biệt giống với một sự vật, hiện tượng mà chủ thể khác, làm mất đi tính chất ban đầu và giống y hệt với tính chất của chủ thể mới. Đồng hóa mang tính chất rộng lớn, số lượng nhiều, biến đổi theo một khuôn mẫu có sẵn.
“Đồng hóa” không phải chỉ sự biến đổi bên ngoài mà là sự biến đổi bản chất bên trong. Khi thay đổi, sự vật hiện tượng cũ đã mất đi bản chất vốn có mà thay thế vào đó là bản chất mới, khác biệt.
Đồng hóa là chỉ một quá trình nhất định, thời gian dài để sự vật này có thể biến đổi giống với sự vật kia. Quá trình đồng hóa diễn ra theo ý muốn chủ quan của con người hoặc dưới sự tác động khách quan của thế giới quan bên ngoài.
“Dị hóa” là gì?
Theo từ điển tiếng Việt, dị hóa cũng là một quá trình biến đổi từ sự vật hiện tượng này, sang một sự vật hiện tượng khác. Tuy nhiên, quá trình biến đổi này có sự khác biệt, thay thế, thêm vào hoặc mất đi, không giống hoàn toàn với sự vật hiện tượng mong muốn hướng đến.
Quá trình dị hóa hình thành và phát triển, xảy ra có những thay đổi không thể dự đoán được. Những thay đổi trong quá trình dị hóa thường là những thay đổi theo chiều hướng xấu đi, không nằm trong sự tính toán, dữ liệu của con người.
Sự khác nhau giữa đồng hóa, dị hóa trong hoàn cảnh sử dụng
Bài viết sẽ chỉ ra sự khác nhau giữa đồng hóa, dị hóa trong hoàn cảnh sử dụng của hai từ trái nghĩa này.
Trong lịch sử
Từ ngữ đồng hóa được sử dụng phổ biến trong các bài học lịch sử Việt Nam khi nhắc về 1.000 năm đô hộ của thực dân Pháp lên đất nước ta. “Vì sao thực dân Pháp muốn đồng hóa dân tộc ta?” – Đó là một câu hỏi mà nhiều giáo viên lịch sử đã đưa ra đối với học sinh. Bạn hiểu như thế nào và trả lời ra sao về câu hỏi này?
Đồng hóa dân tộc bao gồm đồng hóa tự nhiên và đồng hóa cưỡng chế. Đồng hóa tự nhiên là quá trình dân tộc A trong giao tiếp với dân tộc B, do chịu sự ảnh hưởng lâu dài của B mà A tự nhiên dần mất đi bản sắc của mình, cuối cùng B bị đồng hóa.
Đồng hóa cưỡng chế là sự cưỡng bức một dân tộc nhỏ bé hơn chấp nhận sử dụng ngôn ngữ, chữ viết, phong tục, tập quán của một dân tộc lớn mạnh hơn.
Theo đó, đồng hóa dân tộc chủ yếu diễn ra trong giai đoạn lịch sử. Dân tộc bị áp bức bị đồng hóa văn hóa, đồng hóa ngôn ngữ. Đồng hóa chính là việc dân tộc bị áp bức phải sử dụng chữ viết của dân tộc áp bức, sống và theo cách phong tục tập quán và xóa bỏ những nét văn hóa truyền thống của dân tộc bị áp bức.
Trong lịch sử phong kiến đã chứng kiến nhiều dân tộc lớn đi đô hộ những dân tộc dân nhỏ hơn. Trong quá trình đô hộ, chúng sử dụng biện pháp đồng hóa dân tộc để đàn áp. Ví dụ, dân tộc Việt Nam chịu ách đô hộ 1.000 năm của Trung Quốc. Chúng sang xâm lược nước ta và sử dụng biện pháp đồng hóa dân tộc lên nhân dân An Nam. Chúng bắt dân ta phải dụng chữ Hán thay vì chữ Nôm, nói tiếng Hán thay vì tiếng Việt, mặc trang phục người Hán thay vì trang bị người Việt,… Từ đó, “đồng hóa” xuất hiện trong lĩnh vực lịch sử như là một minh chứng cho thời kỳ đấu tranh thoát khỏi áp bức, bức lột của giặc ngoại xâm của dân tộc ta.
Thế nhưng, sau hợp 1.000 bị đô hộ của các thế lực phong kiến, thực dân Pháp, dân tộc ta vẫn không bị đồng hóa, vẫn giữ được vẹn nguyên bản sắc dân tộc.
Từ đồng hóa được sử dụng trong kiến thức lịch sử để minh chứng cho sự kiên cường, tự tôn dân tộc của con người Việt Nam.
Một ví dụ khác, trong lịch sử Trung Quốc, dân tộc Mãn chiếm Trung Quốc và lập triều đại nhà Thanh đã lập tức đồng hóa dân tộc Hán: cưỡng chế đàn ông phải cạo nửa đầu và để đuôi sam, thay chữ Hán bằng chữ Mãn. Quá trình đồng hóa kéo dài 100 năm. Sau đó, khi nhà Thanh thành lập, tiếng Mãn và chữ Mãn đã biến mất. Thay vào đó, nhà Thanh đã đồng hóa ngược trở lại nhà Mãn.
Có thể thấy, quá trình đồng hóa có thể lập đi lập lại, diễn ra trong một thời gian dài. Từ “Đồng hóa” đã xuất hiện trong từ điển tiếng Việt từ rất lâu.
Trong sinh học
Đồng hóa [anabolism] hoặc sinh tổng hợp [biosynthesis] là tập hợp các phản ứng sinh hóa nhằm mục đích xây dựng các phần tử lớn, phức tạp từ các thành phần nhỏ, đơn giản để tích lũy năng lượng.
Đây là quá trình biến đổi các chất không đặc hiệu trong thức ăn như glucid, lipid,từ các nguồn thực vật, động vật, vi sinh vật, thành các chất hữu cơ khác đặc hiệu của cơ thể. Đặc điểm của quá trình này là thu năng lượng. Năng lượng cần thiết cung cấp cho các phản ứng tổng hợp trên chủ yếu là nhờ vào sự thủy phân của ATP.
Dị hóa [catabolism] là tập hợp các phản ứng sinh hóa nhằm mục đích phá vỡ các phân tử phức tạp thành các phân tử đơn giản hơn để giải phóng năng lượng cho hoạt động sống.
Đây là quá trình phân giải các chất dự trữ, đặc trưng của cơ thể thành các sản phẩm phân tử nhỏ không đặc trưng và tạo những chất thải [carbon dioxide, ure, amoniac, axit axetic,…] ra môi trường.
“Phong ba bão táp không bằng ngữ pháp Việt Nam” – Đó là câu tục ngữ ông cha ta nói về sự đa dạng, phong phú của tiếng Việt. Sự khác nhau đồng hóa, dị hóa mang tới nhiều ý nghĩa trong các sử dụng. Bạn hiểu rõ về nghĩa của hai từ này thì sẽ sử dụng chúng một cách thành thạo.