- Tải app VietJack. Xem lời giải nhanh hơn!
I - KHÁI NIỆM MÁY THU HÌNH
Máy thu hình là thiết bị nhận và tái tạo lại tín hiệu âm thanh và hình ảnh của đài truyền hình. Âm thanh và hình ảnh được xử lí độc lập trong máy thu hình.
II - SƠ ĐỒ KHỐI VÀ NGUYÊN LÍ LÀM VIỆC CỦA MÁY THU HÌNH
Máy thu hình có hai loại là máy thu hình đen trắng và máy thu hình màu. Nguyên lí cơ bản của chúng gần giống nhau.
Máy thu hình gồm 7 khối chính:
1. Khối cao tần, trung tần, tách sóng có nhiệm vụ nhận tín hiệu từ ăng ten, khuyếch đại tín hiệu này, tách sóng hình, tự động điều chỉnh tần số ngoại sai và hệ số khuyếch đại, đưa các tín hiệu tới khối 2, 3, 4
2. Khối xử lý tín hiệu âm thanh có nhiệm vụ nhận tín hiệu sóng mang âm thanh, khuyếch đại sơ bộ, tách sóng và khuyếch đại công suất để phát ra loa
3. Khối xử lý hình có nhiệm vụ nhận tín hiệu hình ảnh, khuyếch đại tín hiệu này, giải mã màu, khuyếch đại các tín hiệu màu đưa tới 3 catôt đèn hình màu.
4. Khối đồng bộ và tạo xung quét có nhiệm vụ tách lấy các xung đồng bộ dòng và xung đồng bộ mành, xung quét mành đưa tới cuộn lái tia của đèn hình. Đồng thời trong khối này còn tạo điện áp cao đưa tới anôt đèn hình
5. Khối phục hồi hình ảnh có nhiệm vụ nhận tín hiệu hình ảnh màu, tín hiệu quét để phục hồi hình ảnh phát lên màn hình.
6. Khối xử lý và điều khiển có nhiệm vụ nhận lệnh điều khiển từ xa hay phím bấm để điều khiển các hoạt động của máy thu hình
7. Khối nguồn có nhiệm vụ tạo các mức điện áp cần thiết để cung cấp cho các khối làm việc
III - NGUYÊN LÍ HOẠT ĐỘNG CỦA KHỐI XỬ LÍ TÍN HIỆU MÀU
Các khối trong máy thu hình hoạt động rất phức tạp.
Khối 1 khuyếch đại và xử lý tín hiệu chói Y.
Khối 2 giải mã màu R-Y và B-Y. Đầu ra của khối 1 và khối 2 đưa tới mạch ma trận 3 để khôi phục lại 3 tín hiệu màu cơ bản.
Đầu ra của các khối 1 và 2 đưa tới mạch ma trận 3 để khôi phục lại ba tín hiệu màu cơ bản, đó là màu đỏ [R], màu xanh lục [G], màu xanh lam [B].
Các tín hiệu màu cơ bản này được khuyếch đại lần cuối qua các khối 4, 5, 6 để biên độ đủ lớn và đảo pha thành cực tím âm rồi đưa tới ba catôt đèn hình màu điều khiển ba tia điện tử bắn lên các điểm phát màu tương ứng đỏ, lục, lam trên màn hình.
Các màu cơ bản trên hoàn trộn với nhau thành hình ảnh màu.
Xem thêm các bài Lý thuyết và câu hỏi trắc nghiệm Công nghệ lớp 12 có đáp án hay khác:
Giới thiệu kênh Youtube VietJack
bai-20-may-thu-hinh.jsp
- Tải app VietJack. Xem lời giải nhanh hơn!
I - KHÁI NIỆM VỀ MÁY THU THANH
Âm thanh muốn truyền đi xa phải được biến thành tín hiệu điện. Tín hiệu này có tần số thấp, nên không có khả năng bức xạ thành sóng điện từ.
Chỉ có sóng điện ở tần số cao [> 10 kHz] mới có khả năng bức xạ sóng điện từ
Để truyền được tín hiệu âm tần đi xa phải gửi nó vào một sóng cao tần [sóng mang], thực hiện bằng cách điều chế biên độ [AM] hoặc điều chế tần số [FM].
Trong điều chế biên độ, biên độ sóng mang biến đổi theo tín hiệu cần truyền đi.
Trong điều chế tần số, biên độ sóng mang không thay đổi, chỉ có tần số sóng mang thay đổi theo tín hiệu cần truyền đi.
Máy thu thanh là một thiết bị điện tử thu sóng điện từ do các đài phát thanh phát ra trong không gian, sau đó chọn lọc, khuếch đại thông tin và phát ra âm thanh. Máy thu sóng phải tương thích với máy phát sóng.
II - SƠ ĐỒ KHỐI VÀ NGUYÊN LÍ LÀM VIỆC CỦA MÁY THU THANH
Chức năng các khối như sau:
- Khối chọn sóng: có nhiệm vụ điều chỉnh cộng hưởng, để lựa chọn sóng cần thu
- Khối khuếch đại cao tần: khuếch đại tín hiệu cao tần để tăng độ nhạy.
- Khối dao động ngoại sai: Tạo ra sóng cao tần [fd] trong máy với quy luật là luôn cao hơn sóng định thu [ft] một trị số không đổi 465 kHz [hoặc 455 kHz]
- Khối trộn sóng: Trộn sóng thu của đài phát thanh [ft] với sóng cao tần trong máy fd cho ra tần số trung tần fd – ft = 465 kHz
- Khối khuếch đại trung tần: Khuếch đại tín hiệu trung tần
- Khối tách sóng: có nhiệm vụ tách, lọc tín hiệu ậm tần ra khỏi sóng mang trung tần 465 kHz, để đưa tới khối khuếch đại âm tần.
- Khối khuếch đại âm tần: Khuếch đại tín hiệu âm tần lấy từ đầu ra của tầng tách sóng phát ra loa
- Khối nguồn: Cung cấp điện cho máy thu.
Đối với máy thu FM, về cơ bản cũng có sơ đồ khối như trên. Tuy nhiên trong máy thu FM tín hiệu trung tần là 10,7 MHz và khối tách sóng là mạch tách sóng điều tần.
III - NGUYÊN LÍ LÀM VIỆC CỦA KHỐI TÁCH SÓNG TRONG MÁY THU THANH AM
Điốt Đ cho dòng điện đi qua theo một chiều nên sóng vào là sóng xoay chiều, còn sóng ra là sóng một chiều. Tụ lọc sẽ lọc thành phần có tần số cao và giữ lại đường bao có tần số thấp là âm tần.
Xem thêm các bài Lý thuyết và câu hỏi trắc nghiệm Công nghệ lớp 12 có đáp án hay khác:
Giới thiệu kênh Youtube VietJack
bai-19-may-thu-thanh.jsp
Trắc nghiệm Công nghệ 12 Bài 19: Máy thu thanh
Câu 1. Máy thu thanh có mấy khối chính?
Câu 3. Loại sóng điện nào có thể bức xạ và truyền đi xa được?
C. Có thể bức xạ và truyền đi xa
Câu 5. Tín hiệu âm tần muốn truyền đi xa phải gửi nhờ vào sóng
Câu 6. Việc điều chế tín hiệu âm tần được thực hiện theo mấy cách?
Câu 8. Sóng nào được tạo ra từ khối dao động ngoại sai?
Câu 9. Khối chọn sóng có nhiệm vụ lựa chọn sóng nào?
Câu 10. Sơ đồ khối máy thu thanh có mấy khối khuếch đại?
Câu 11. Khối trộn sóng tạo ra sóng nào?
Câu 12. Nguồn nuôi có nhiệm vụ cấp điện cho mấy khối?
Câu 13. Khối nào sau đây của máy thu thanh được cấp điện?
Câu 16. Trong điều chế biên độ:
A. Trong điều chế biên độ, biên độ sóng mang thay đổi, chỉ có tần số sóng mang không thay đổi theo tín hiệu cần truyền đi.
B. Trong điều chế biên độ, biên độ sóng mang biến đổi theo tín hiệu cần truyền đi.
C. Trong điều chế biên độ, biên độ sóng mang không thay đổi, chỉ có tần số sóng mang thay đổi theo tín hiệu cần truyền đi.
D. Trong điều chế biên độ, biên độ sóng mang không biến đổi theo tín hiệu cần truyền đi.
Đáp án: B
Giải thích:
- Trong điều chế biên độ, biên độ sóng mang biến đổi theo tín hiệu cần truyền đi
- Trong điều chế tần số, biên độ sóng mang không thay đổi, chỉ có tần số sóng mang thay đổi theo tín hiệu cần truyền đi.
Câu 17. Trong điều chế tần số:
A. biên độ sóng mang không thay đổi, chỉ có tần số sóng mang thay đổi theo tín hiệu cần truyền đi.
B. biên độ sóng mang thay đổi, chỉ có tần số sóng mang không thay đổi theo tín hiệu cần truyền đi.
C. cả 2 đáp án đều sai
D. cả 2 đáp án đều đúng
Đáp án: A
Giải thích:
- Trong điều chế biên độ, biên độ sóng mang biến đổi theo tín hiệu cần truyền đi
- Trong điều chế tần số, biên độ sóng mang không thay đổi, chỉ có tần số sóng mang thay đổi theo tín hiệu cần truyền đi.
Câu 18. Ưu điểm của phát thanh trên sóng AM :
A. dễ bị can nhiễu
B. có thể truyền đi xa tới hàng nghìn km
C. tần số, dải tần âm thanh sau khi tách sóng điều tần có chất lượng rất tốt
D. cự ly truyền sóng ngắn
Đáp án: B
Giải thích: Ưu điểm của sóng AM là có thể truyền đi xa tới hàng nghìn km
Câu 19. Ở máy thu thanh, tín hiệu vào khối chọn sóng thường là:
A. Tín hiệu âm tần.
B. Tín hiệu cao tần.
C. Tín hiệu trung tần.
D. Tín hiệu ngoại sai.
Đáp án: B
Giải thích: Khối chọn sóng có nhiệm vụ điều chỉnh cộng hưởng để lựa chọn lấy sóng cao tần cần thu trong vô vàn các sóng trong không gian.
Câu 20. Căn cứ vào đâu để phân biệt máy thu thanh AM và máy thu thanh FM:
A. Xử lý tín hiệu.
B. Mã hóa tín hiệu.
C.Truyền tín hiệu.
D. Điều chế tín hiệu.
Đáp án: D
Giải thích:
- Máy thu thanh AM là máy điều chế biên độ
- Máy thu thanh FM là máy điều chế tần số.
Câu 21. Khối nào của máy thu thanh thực hiện nhiệm vụ điều chỉnh cộng hưởng, để lựa chọn sóng cần thu?
A. Khối chọn sóng
B. Khối khuếch đại cao tần
C. Khối dao động ngoại sai
D. Khối trộn sóng
Đáp án: A
Giải thích: Khối chọn sóng có nhiệm vụ điều chỉnh cộng hưởng để lựa chọn lấy sóng cao tần cần thu trong vô vàn các sóng trong không gian.
Câu 22. Nhược điểm của sóng FM là:
A. bị can nhiễu nhiều hơn so với sóng AM.
B. có thể truyền đi xa hàng nghìn km
C. cự ly truyền sóng ngắn
D. chất lượng âm thanh bị hạn chế.
Đáp án: C
Giải thích: Nhược điểm của sóng FM: cự ly truyền sóng ngắn, chỉ truyền được cự ly từ vài chục đến vài trăm km, do đó sóng FM thường được sử dụng làm sóng phát thanh trên các địa phương
Câu 23. Chọn một phát biểu sai:
A. Để truyền được tín hiệu âm tần đi xa phải gửi nó vào một sóng cao tần [sóng mang].
B. Để truyền được tín hiệu âm tần đi xa phải gửi nó vào một tín hiệu trung tần.
C. Máy thu sóng phải tương thích với máy phát sóng.
D. Chỉ có sóng điện ở tần số cao [> 10 kHz] mới có khả năng bức xạ sóng điện từ
Đáp án: B
Giải thích: Để truyền được tín hiệu âm tần đi xa phải gửi nó vào một sóng cao tần [sóng mang].
D. Có thể là sóng cao tần, âm tần, trung tần tùy thuộc từng thiết bị.
Câu 27: Khối chọn sóng có nhiệm vụ
A. Lựa chọn sóng cao tần cần thu trong vô vàn các sóng trong không gian.
B. Lựa chọn sóng cao tần cần thu trong vô vàn các sóng do máy tạo ra.
C. Lấy tất cả các sóng cao tần trong không gian.
D. Lấy tất cả các sóng cao tần do máy tạo ra.
Câu 28: Phát biểu nào sau đây sai
A. Điôt tách sóng chỉ cho dòng điện đi qua theo một chiều.
B. Sóng vào khối tách sóng là sóng xoay chiều.
C. Sóng ra khỏi khối tách sóng là sóng một chiều.
A. Biên độ sóng mang biến đổi theo tín hiệu cần truyền đi.
B. Biên độ tín hiệu cần truyền đi biến đổi theo sóng mang.
C. Tần số sóng mang thay đổi theo tín hiệu cần truyền đi.
D. Tần số tín hiệu cần truyền đi thay đổi theo sóng mang.
A. Tần số, biên độ sóng mang thay đổi theo tín hiệu cần truyền đi.
B. Tần số sóng mang thay đổi theo tín hiệu cần truyền đi, biên độ sóng mang không thay đổi
C. Tần số tín hiệu cần truyền đi thay đổi theo sóng mang, biên độ sóng mang không thay đổi
D. Tần số và biên độ tín hiệu cần truyền đi thay đổi theo sóng mang
A. Máy thu sóng phải tương thích với máy phát sóng về tần số thu
B. Máy thu sóng phải tương thích với máy phát sóng về tần số phát
C. Máy thu sóng phải tương thích với máy phát sóng về phương thức điều chế
D. Máy thu sóng phải tương thích với máy phát sóng về tần số thu phát và phương thức điều chế.
A. Tạo ra sóng cao tần cho máy
B. Thu sóng cao tần trong không gian
C. Vừa tạo sóng cao tần cho máy, vừa thu sóng cao tần trong không gian
Các câu hỏi trắc nghiệm Công nghệ lớp 12 có đáp án, chọn lọc khác: