Nếu các bạn đang là sinh viên IT hoặc lập trình viên nhưng không biết sử dụng hệ điều hành Linux và các lệnh [command]là một khuyết điểm lớn.
Đầu tiên khi nhắc đến Linux người dùng sẽ nghĩ ngay đến việc sẽ làm việc trên một màn hình đen, một cách chuyên nghiệp, chuyên IT. Để nắm được cơ bản về Linux các bạn chỉ cần xem video và các bài viết mình hướng dẫn, còn để trở thành chuyên gia Linux thì đó là cả một quá trình khổ luyện.
Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu danh sách cách lệnh [command] thường xuyên được lập trình viên sử dụng và rất hữu ích trong quá trình làm việc.
Mình khuyên các bạn nên bookmark [lưu lại trang này trên trình duyệt, để khi nào cần thì các bạn mở lên và tra cứu].
Không lòng vòng nữa, chúng ta bắt đầu ngay vào nội dung chính thôi nào.
Đầu tiên Trước khi chúng ta đi muốn gõ các lệnh trong Linux ta cần mở Terminal trước..
Trong hầu hết các phiên bản của hệ điều hành Linux, bạn sử dụng Bash shell nằm trong menu Utilities. Nếu bạn sử dụng GNome desktop, tên nó là Terminal, còn giả sử như bạn sử dụng KDE, tên nó là Konsole.
Trong ví dụ này mình sẽ hướng dẫn các bạn sử dụng các lệnh cơ bản trong linux.
Nếu các bạn chưa cài đặt được Linux bản Centos 7 trên máy ảo VMWare các bạn có thể xem bài viết hướng dẫn của mình tại đây.
Các lệnh Linux cơ bản:
Số 1: Lệnh: pwd
Sử dụng lệnh pwd để tìm ra đường dẫn của thư mục [folder] làm việc hiện tại mà bạn đang đứng.
Lệnh này sẽ trả về một đường dẫn tuyệt đối [đầy đủ], về cơ bản là đường dẫn của tất cả các thư mục bắt đầu bằng dấu gạch chéo lên [/].
Ví dụ về đường dẫn tuyệt đối là /home/username
Số 2: Lệnh: cd
Để điều hướng qua các tập tin và folder trong Linux, chúng ta sử dụng lệnh cd.
Lệnh này yêu cầu chúng ta nhập vào đường dẫn đầy đủ hoặc tên của thư mục, tùy thuộc vào thư mục hiện tại.
Ví dụ chúng ta đang ở tại: /home/username/Documents và bạn muốn truy cập Photos [một thư mục con của Documents]
Rất đơn giản, ta chỉ cần sử dụng lệnh sau:
cd Photos
Xét một ví dụ khác nếu bạn muốn chuyển sang một thư mục hoàn toàn mới như: /home/username/Movies
Ta sẽ nhập đường dẫn tuyệt đối đến thư mục ta muốn đến: cd /home/username/Movies
Một số tùy chọn giúp chúng ta thao tác nhanh hơn:
cd .. [2 dấu hai chấm] để di chuyển một cấp lên thư mục bên trên thư mục hiện tại
cd để chuyển thẳng đến thư mục chính
cd - [có dấu gạch ngang] để chuyển đến thư mục cha [chứa của thư mục hoặc file hiện tại]
cd / để chuyển đến thư mục gốc
Lưu ý: Shell của Linux phân biệt chữ hoa chữ thường. Vì vậy, bạn phải nhập chính xác tên của thư mục đó.
Số 3: Lệnh: ls
Lệnh ls viết tắt của từ list, được sử dụng để liệt kê các thư mục trong đường dẫn hiện tại. Theo mặc định, lệnh này sẽ hiển thị nội dung của thư mục làm việc hiện tại của chúng ta.
Nếu muốn liệt kê các thư mục của thư mục khác, ta nhập ls sau đó là đường dẫn đến thư mục cầ liệt kê
Ví dụ: Nhập lệnh ls /home/username/Documents để xem nội dung các thư mục con của thư mục Documents.
các [option] hỗ trợ thêm của lệnh ls:
ls -R cũng sẽ liệt kê tất cả các file trong các thư mục con
ls -a sẽ hiển thị các tập tin thư mục, kể cả các tập tin ẩn
ls -al sẽ liệt kê các tập tin và thư mục với thông tin chi tiết như quyền, kích thước, chủ sở hữu, v.v.
Số 4: Lệnh: cat
cat [viết tắt của concatenate] là lệnh thông dụng nhất trong Linux.
Để chạy lệnh này, đầu tiên ta nhập cat, theo sau là tên file và phần mở rộng của file nó.
Ví dụ: cat file.txt
Dưới đây là các cách khác để sử dụng lệnh cat:
cat > filename để tạo một file mới với tên là filename
Cat filename1 filename2>filename3 kết hợp hai file [1 và 2] và lưu trữ kết quả đầu ra của chúng trong một file mới là file[3]
Để chuyển đổi một file sang sử dụng chữ hoa hoặc chữ thường:
cat filename | tr a-z A-Z>output.txt
Số 5: Lệnh cp
Sử dụng lệnh cp để sao chép file từ thư mục hiện tại sang một thư mục khác.
Ví dụ: Lệnh cp itforstudent.jpg /home/username/Pictures sẽ copy hình ảnh có tên itforstudent.jpg [từ thư mục hiện tại của bạn] vào thư mục Pictures.
Số 6: Lệnh mv
Công dụng chính của lệnh mv là di chuyển file, ngoài ra có thể đổi tên của file
Các option hỗ trợ của mv cũng tương tự như lệnh cp. Chúng ta chỉ cần nhập lệnh mv tên_file thư mục đích.
Ví dụ: mv itforstudent.txt /home/username/Documents
Để đổi tên file, lệnh Linux là:
mv old_name.txt new_name.txt
Số 7: Lệnh: mkdir
Sử dụng lệnh mkdir để tạo một thư mục mới - nếu bạn nhập:
mkdir It_For_Student, nó sẽ tạo một thư mục có tên là It_For_Student trong thư mục hiện tại.
Ngoài ra còn có các lệnh mkdir bổ sung:
Để tạo một thư mục mới bên trong một thư mục khác chúng ta có thể thử với lệnh này:
mkdir It_For_Student/Folder_New
Sử dụng option p [viết tắt của từ parents] để tạo một thư mục ở giữa hai thư mục hiện tại.
Ví dụ: mkdir -p It_For_Student/2021/Folder_New sẽ tạo thư mục mới có tên 2021.
Số 8: Lệnh rmdir
Nếu muốn xóa một thư mục, chúng ta sẽ dùng lệnh:
Rmdir
Tuy nhiên, lệnh này chỉ cho phép ta xóa các thư mục rỗng
Số 9: Lệnh: rm
Lệnh rm được sử dụng để xóa các thư mục và nội dung bên trong chúng.
Nếu chúng ta chỉ muốn xóa thư mục ta có thể dùng rm -r thay cho rmdir.
Lưu ý: Ta cần kiểm tra thư mục hiện tại của ta một cách kỹ lưỡng, tránh cho việc xóa nhầm vì lệnh này sẽ xóa mọi thứ và KHÔNG THỂ QUAY LẠI [UNDO]được.
Số 10: Lệnh: touch
Lệnh touch sẽ tạo ra một file rỗng
Ví dụ: nhập touch /home/username/Documents/home.docx
để tạo file kiểu docx có tên home.docx trong thư mục Documents
Kết luận: Sau đây là 10 lệnh cơ bản và thông dụng trong Linux giúp chúng ta xử lý các công việc đơn giản.Hẹn gặp các bạn trong các bài viết tiếp theo.