Chắc hẳn trong đời bạn ít nhất một lần bị nhiệt miệng, thậm chí có người còn bị rất thường xuyên. Vậy hay bị nhiệt miệng là dấu hiệu của bệnh gì? Để hiểu rõ hơn về triệu chứng này, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu nội dung chi tiết trong bài viết sau.
Nhiệt miệng là bệnh gì?
Nhiệt miệng, hay loét áp-tơ, là một vết loét ở vùng miệng hoặc vết rộp nhỏ, có màu trắng, vàng hoặc đỏ bao quanh. Chúng phát triển trên các mô mềm trong miệng hoặc ngay trên nướu. Không giống với herpes ở môi, những vết này không xảy ra trên bề mặt môi và không lây lan.
Những dấu hiệu và triệu chứng của nhiệt miệng?
Các triệu chứng phổ biến của nhiệt miệng là:
- Một vết loét nhỏ, hình bầu dục, có màu trắng hoặc vàng
- Một vùng da đỏ gây đau trong miệng
- Cảm giác ngứa râm ran trong miệng
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?
Bạn nên liên hệ với bác sĩ nếu thường xuyên bị nhiệt miệng kèm theo những dấu hiệu nào sau đây:
- Vết loét lớn
- Bùng phát nhiều vết loét
- Đau buốt
- Sốt cao
- Tiêu chảy
- Phát ban
- Đau đầu.
Nguyên nhân gây nhiệt miệng là gì?
Có rất nhiều lý do dẫn đến tình trạng nhiệt miệng. Nguyên nhân gây nhiệt miệng chủ yếu là do nội tiết tố bên trong cơ thể gây ra. Một vài nguyên do cụ thể như sau:
- Một tổn thương nhỏ trong miệng do đánh răng quá mức, các tai nạn khi chơi thể thao, vô tình tự cắn vào má bên trong miệng
- Những thức ăn nhạy cảm, đặc biệt là sôcôla, cà phê, dâu tây, trứng, các loại hạt, phô mai và thực phẩm nhiều gia vị hoặc có vị chua
- Nguyên nhân nhiệt miệng là do thiếu hụt lượng vitamin B12, kẽm, folate [axit folic] hoặc sắt
- Phản ứng dị ứng với một số vi khuẩn trong miệng
- Helicobacter pylori – vi khuẩn gây loét dạ dày tá tràng
- Nguyên nhân bị nhiệt miệng là do sự thay đổi hormone trong thời kỳ kinh nguyệt
- Áp lực [stress].
Những ai thường mắc phải nhiệt miệng?
Bệnh nhiệt miệng là tình trạng viêm khá phổ biến. Chúng có thể ảnh hưởng đến những bệnh nhân ở mọi lứa tuổi. Nhiệt miệng có thể được kiểm soát bằng cách giảm các yếu tố nguy cơ gây bệnh. Hãy thảo luận với bác sĩ để biết thêm thông tin.
Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc nhiệt miệng?
Có rất nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc nhiệt miệng, chẳng hạn như:
- Tiền sử bệnh của gia đình
- Thanh thiếu niên và người trẻ
- Nữ giới.
Điều trị nhiệt miệng
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán nhiệt miệng?
Bác sĩ hoặc nha sĩ có thể xác định vết loét khi kiểm tra bằng mắt thường mà không cần đến xét nghiệm. Trong trường hợp nặng, bạn có thể được yêu cầu làm một số xét nghiệm như xét nghiệm máu, sinh thiết để kiểm tra các vấn đề sức khỏe khác.
Những phương pháp nào dùng để điều trị nhiệt miệng?
Nhiệt miệng bình thường sẽ tự lành mà không cần phải điều trị gì. Nếu bạn cảm thấy đau quá mức, một số điều trị sau đây có thể được thực hiện:
- Súc miệng để rửa sạch vi khuẩn
- Bổ sung thêm các chất dinh dưỡng [folate, vitamin B6, vitamin B12, kẽm]
- Thuốc mỡ [benzocaine, fluocinonide, hydrogen peroxide]
- Thuốc súc miệng corticosteroid [dexamethasone].
Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế diễn tiến của nhiệt miệng?
Một số thói quen sinh hoạt sau đây có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của các vết nhiệt miệng:
- Súc miệng bằng nước muối hoặc baking soda
- Thoa một lượng nhỏ kem magie
- Tránh các loại thực phẩm mài mòn, có tính axit hoặc cay
- Chườm đá vào vết nhiệt miệng
- Đánh răng nhẹ nhàng.
Nhiệt miệng là vấn đề rất thường gặp trong cuộc sống thường nhật. Bệnh có thể tự khỏi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, bệnh đem lại sự khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày cũng như giảm ngon miệng.
Việc hiểu rõ về yếu tố nguy cơ gây bệnh cũng như biết được một số phương pháp điều trị để nhanh khỏi bệnh là hết sức hữu ích.
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất. Pacificcross không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.
Bạn có thể quan tâm đến chủ đề:
Nguồn tham khảo
Nhiệt miệng, hay còn gọi là loét aphthous [loét áp-tơ]. Đây là một vết loét ở vùng miệng, có màu trắng hoặc vàng ở giữa, bờ màu đỏ. Những vết loét này có thể xuất hiện ở lưỡi, lợi, má trong và mặt trong môi. Nhiệt miệng rất phổ biến và có thể gặp ở tất cả mọi người, ở mọi lứa tuổi. Mặc dù gây đau đớn và khó chịu nhưng bệnh này không ảnh hưởng đến tính mạng. Đây là một bệnh lành tính.
Điều trị nhiệt miệng cũng rất đơn giản. Đa số trường hợp chỉ cần vệ sinh răng miệng sạch sẽ mà không cần dùng thuốc. Một số ít trường hợp cần dùng thuốc và bổ sung vitamin, kẽm và các chất dinh dưỡng, theo chỉ định của bác sĩ. Bệnh này có thể khỏi sau khoảng 2 tuần và không để lại di chứng.
Khác với nhiệt miệng, ung thư lưỡi là một bệnh ác tính. Tổn thương ban đầu có thể là một vết loét ở lưỡi, rất dễ nhầm với nhiệt miệng. Sau đó ung thư sẽ lan rộng và di căn tới các cơ quan trong có thể. Ung thư lưỡi thường được phát hiện muộn, một phần nguyên nhân do bị nhầm lẫn với nhiệt miệng. Khi được phát hiện thì ung thư đã lan tràn và phá hủy nhiều cơ quan trong cơ thể. Người bệnh đã suy kiệt và rất khó điều trị. Nhưng nếu được phát hiện sớm, người bệnh có thể được điều trị bằng phẫu thuật, kết hợp hóa trị và xạ trị. Phát hiện bệnh sớm một ngày là tăng thêm một phần cơ hội sống sót của người bệnh.
Dấu hiệu khác biệt giữa nhiệt miệng và ung thư lưỡi.
Cách nhận biết và phân biệt
Nếu bị một vết loét ở lưỡi, làm thế nào để biết đó là nhiệt miệng hay ung thư lưỡi, hãy dựa vào những điểm khác nhau sau đây:
Các đặc điểm của vết loét: Nếu bị nhiệt miệng thì vết loét màu trắng hoặc vàng ở giữa, bờ màu đỏ. Kích thước dưới 1cm. Vết loét và xung quanh nó có thể sưng, nóng, đỏ, đau nhưng vẫn mềm mại. Thường không chảy máu, không có mùi khó chịu. Ung thư lưỡi thì tổn thương có thể là vết loét, vết trợt, hoặc có khi là một u sùi ở lưỡi. Cũng có thể gặp vết loét nằm trên u sùi. Tổn thương màu đỏ xen lẫn trắng, vàng. Có khi có màu đen do hoại tử. Nếu bạn có nhiệt miệng màu đen thì khả năng cao đó là ung thư. Tổn thương có thể đau hoặc không đau. Xung quanh vết loét chai cứng. Thường chảy máu và có mùi hôi, khó chịu.
Thời gian mắc bệnh: Nhiệt miệng thường sẽ khỏi sau 1-2 tuần. Bệnh có thể tái phát nhiều lần nhưng ở những vị trí khác nhau. Tổn thương của ung thư lưỡi thường kéo dài nhiều tháng, có khi hàng năm. Đôi khi tổn thương lành lại rồi tái phát ở cùng một vị trí. Vì vậy, nếu bị nhiệt miệng lâu ngày không khỏi, thời gian trên 2 tuần, hoặc vết loét tái đi tái lại ở cùng vị trí, nên đến gặp bác sĩ để loại trừ ung thư.
Nổi hạch: Nổi hạch có thể là một triệu chứng của bệnh ung thư, nhưng nó cũng là triệu chứng báo hiệu cơ thể đang bị viêm nhiễm. Nếu bạn bị nhiệt miệng nổi hạch góc hàm, nhiệt miệng nổi hạch cổ. Đây có thể là biểu hiện bạn bị nhiệt miệng nặng và nhiễm trùng, cần phải dùng kháng sinh. Hoặc có thể là biểu hiện của ung thư lưỡi. Dù sao, bạn cũng nên đến gặp bác sĩ ngay để được khám và điều trị.
Các triệu chứng khác như: Ung thư lưỡi có thể gây các triệu chứng toàn thân [mệt mỏi, sút cân không rõ nguyên nhân, cơ thể suy kiệt, sốt kéo dài, nhai nuốt, nói chuyện và cử động lưỡi khó khăn. Còn nhiệt miệng thường không gây triệu chứng toàn thân nào. Đôi khi, nhiệt miệng nặng và nhiễm trùng có thể gây sốt nhưng sẽ khỏi khi được điều trị.
Lời khuyên của thầy thuốc
Mặc dù chúng ta đã biết cách phân biệt nhiệt miệng và ung thư lưỡi để phát hiện sớm bệnh ung thư. Nhưng cũng không thể lơ là việc phòng bệnh ung thư lưỡi ngay từ hôm nay.
Những việc có thể làm để phòng bệnh ung thư lưỡi là: Vệ sinh răng miệng nhẹ nhàng và đúng cách bằng bàn chải đánh răng và chỉ nha khoa mỗi ngày. Nên thay bàn chải răng 3 tháng 1 lần. Không hút thuốc lá, thuốc lào, hạn chế uống rượu là thói quen tốt bảo vệ khỏi bệnh ung thư lưỡi và các bệnh ung thư khác. Nếu đang hút thuốc lá, thuốc lào, hãy dừng ngay. Luyện tập thể dục để kiểm soát cân nặng và tăng cường hệ miễn dịch sẽ giúp tránh khỏi bệnh ung thư. Nên ăn nhiều hoa quả, các loại rau màu xanh đậm như rau cải, súp lơ xanh, trà xanh, đậu nành và cà chua giúp phòng chống ung thư. Hạn chế ăn các món chiên, nướng và thực phẩm chế biến sẵn như xúc xích, đồ muối, đồ hộp. Khám nha khoa thường xuyên mỗi năm 2 lần để phát hiện sớm ung thư lưỡi. Nên lấy cao răng định kỳ để giảm nguy cơ nhiễm trùng răng miệng, giúp phòng ngừa nhiệt miệng và ung thư lưỡi.
Theo Báo Sức khoẻ đời sống