Chắc hẳn bạn đã từng nghe tới về các nhóm máu A, B, AB hay nhóm máu O. Tuy nhiên, nhóm máu O Rh- và O Rh+ thì sao và phân biệt bởi yếu tố nào?
Nhóm máu Rh là gì?
Bên cạnh hệ nhóm máu ABO thì nhóm máu còn được phân loại theo hệ nhóm máu Rh hay còn gọi là yếu tố Resus. Đây là một loại kháng nguyên được tìm thấy trên các tế bào hồng cầu, bên cạnh các kháng nguyên A và B.
Nếu tế bào có kháng nguyên Rh, chúng được coi là dương tính với Rh, nếu không có thì là Rh âm. Tùy vào sự hiện diện của kháng nguyên Rh trên tế bào hồng cầu mà mỗi nhóm máu được viết thêm đằng sau bởi biểu tượng âm tính hoặc dương tính. Ví dụ nhóm máu O sẽ có hai loại là O+ [dương tính] và O- [âm tính].
Theo thống kế, nhóm máu Rh- rất hiếm. Ở việt Nam, nhóm máu Rh- chỉ chiếm khoảng 0.04% trong khi nhóm máu có Rh+ chiếm tới 99.96%. Do đó, phần lớn người mang nhóm máu O đều là O+ và nhóm máu O- là nhóm máu hiếm.
Nhóm máu O- có những bất lời gì?
Trong cuộc sống, những người mang nhóm máu hiếm O- có khả năng gặp nhiều khó khăn và rủi ro hơn trong cuộc sống so với những nhóm máu khác. Bởi:
- Nhóm máu O- khi cần truyền máu thì không phải lúc nào cũng có sẵn nhóm máu hiếm O- tương tự. Thực tế cho thấy, tại các bệnh viện thường không có nguồn dự trữ đủ các nhóm máu.
- Nhóm máu O- trong cơ thể không có kháng nguyên nhóm Rh, chính vì vậy không thể chống lại kháng nguyên nhóm Rh. Khi có thể có phản ứng mẫn cảm với nhóm máu này như truyền máu, sinh đẻ sẽ sinh ra kháng thể chống lại O+. Từ những lần tiếp xúc thứ hai trở đi với nhóm máu O+, trong cơ thể những người có yếu tố Rh- sẽ có phản ứng kháng thể kháng nguyên Rh, gây nên tình trạng miễn dịch gây tan máu.
Xem thêm: Nhóm máu O và những điều cần biết
Mẹ nhóm máu O-, bố O+ thì con sinh ra có nhóm máu gì?
Trong trường hợp mẹ có nhóm máu O-, bố có nhóm máu O+ thì có ít nhất 50% số trẻ sinh ra có nhóm máu giống bố là O Rh+. Trong trường hợp người mẹ có thai lần thứ nhất, đứa trẻ mang nhóm máu O+ vẫn phát triển bình thường cho đến khi ra đời. Tuy nhiên như đã nói ở trên, từ lần tiếp xúc thứ hai giữa Rh+ và Rh- thì nếu con vẫn có nhóm máu O+ thì thường xảy ra những nguy hiểm do bất đồng nhóm máu giữa mẹ và con như: sẩy thai, chết lưu, đẻ non hay đứa trẻ sinh ra thiểu năng trí tuệ. Lý do là do kháng thể của mẹ chống lại kháng nguyên Rh[D]+ có trên bề mặt hồng cầu của con. Đồng thời, những người phụ nữ có nhóm máu O- thường khó sinh con hơn.
Để phòng ngữa điều này, bác sĩ sẽ cho những thai phụ có Rh- RhoGAM. RhoGAM là một loại kháng thể chống lại Rh trong vòng 72 giờ của lần sinh đầu tiên. Kháng thể này sẽ tiêu diệt những hồng cầu Rh+ đi vào hệ tuần hoàn của mẹ trước khi hệ miễn dịch có thời gian tạo ra kháng thể.
Phần lớn người Việt Nam đều mang nhóm máu O+ [O Rh+] nên việc cho nhận máu trở nên dễ dàng hơn. Tuy nhiên, với những nhóm máu hiếm O- thì việc truyền nhận máu sẽ khó khăn hơn. Vì vậy, hiểu biết về nhóm máu của mình là điều cần thiết để bạn đề phòng những bất lợi xảy ra.