Nội dung giáo dục chính trị cho dân quân tự vệ là gì

[Bqp.vn] - Dân quân tự vệ là lực lượng vũ trang quần chúng không thoát ly sản xuất, công tác, là một thành phần của Lực lượng Vũ trang nhân dân nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, sự quản lý điều hành của Chính phủ và của uỷ ban nhân dân các cấp, sự chỉ đạo, chỉ huy thống nhất của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và sự chỉ đạo, chỉ huy trực tiếp của cơ quan quân sự địa phương, có trách nhiệm bảo vệ chính quyền, bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân, tài sản của Nhà nước ở cấp xã, cơ quan, tổ chức.

Đội Du kích Bắc Sơn [Lạng Sơn] - một trong những đơn vị tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam tham gia cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn năm 1940.

Trong thời bình, dân quân tự vệ là lực lượng nòng cốt có nhiệm vụ vừa lao động sản xuất, vừa đóng vai trò xung kích trong bảo vệ sản xuất, phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, địch hoạ và các sự cố nghiêm trọng khác, đồng thời phối hợp với lực lượng an ninh cơ sở giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương, cơ sở; tham gia xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện góp phần xây dựng khu vực phòng thủ địa phương ngày càng vững chắc. Ở biên giới, biển, đảo, dân quân tự vệ phối hợp với Bộ đội Biên phòng giữ vững chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và an ninh biên giới của Tổ quốc.

Trong thời chiến, dân quân tự vệ là lực lượng chiến lược của chiến tranh nhân dân, làm nòng cốt cho phong trào toàn dân đánh giặc, tham gia chiến đấu, phục vụ chiến đấu, phối hợp với các lực lượng khác bảo vệ địa phương, đơn vị theo kế hoạch tác chiến của khu vực phòng thủ. Dân quân tự vệ có trách nhiệm thực hiện phòng thủ dân sự trong thời bình và thời chiến theo qui định của pháp luật.

Ngày thành lập Dân quân tự vệ Việt Nam

Ngày 28 tháng 3 năm 1935, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ nhất ra “Nghị quyết về đội tự vệ” được coi là ngày thành lập Dân quân tự vệ Việt Nam. Trong lịch sử phát triển của dân quân tự vệ đã gắn liền với sự nghiệp giành độc lập, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Từ năm 1935 đến năm 1945, các đội tự vệ ở cả nông thôn và thành thị ra đời, làm nòng cốt cho quần chúng thực hiện vũ trang khởi nghĩa, tiến hành chiến tranh du kích, xây dựng và mở rộng các căn cứ địa. Tháng 8 năm 1945, lực lượng dân quân tự vệ đã cùng toàn dân thực hiện thắng lợi cuộc Tổng khởi nghĩa giành độc lập. Sau ngày 02 tháng 9 năm 1945, dân quân tự vệ trở thành lực lượng vũ trang của Nhà nước Việt Nam độc lập, một trong ba thứ quân của lực lượng vũ trang nhân dân, được tổ chức rộng khắp ở các làng xã, đường phố trong cả nước, thực sự là công cụ bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ, bảo vệ thành quả cách mạng. Ngày nay, lực lượng dân quân tự vệ được phát triển cả về chất lượng, số lượng, biên chế trang bị. Tổ chức, biên chế tinh gọn hơn nhưng chất lượng tổng hợp của dân quân tự vệ được nâng cao, đáp ứng các yêu cầu nhiệm vụ mới.

Phần thưởng cao quý

Trải qua quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Dân quân tự vệ đã hết lòng trung thành với Tổ quốc, với nhân dân, với sự nghiệp cách mạng của Đảng, chiến đấu kiên cường, mưu trí, dũng cảm; lao động, học tập, công tác hiệu quả, sáng tạo và đã lập nhiều chiến công to lớn; có 366 tập thể và 275 cá nhân thuộc lực lượng dân quân tự vệ đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân. Dân quân tự vệ Việt Nam xứng đáng với lời khen ngợi của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Dân quân tự vệ và du kích là lực lượng của toàn dân tộc, là một lực lượng vô địch, là bức tường sắt của Tổ quốc, vô luận kẻ địch hung bạo thế nào hễ đụng vào lực lượng đó, bức tường đó, thì địch nào cũng phải tan rã”.

   [QK7 Online] - Tỉnh Lâm Đồng hiện có trên 18 ngàn chiến sĩ DQTV [đạt 1,43% so với dân số], trong đó dân quân tự vệ là người đồng bào dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ khá cao. Trên cơ sở đánh giá tình hình địa bàn và nhận thức đúng tầm quan trọng của lực lượng DQTV, những năm qua, Đảng ủy quân sự tỉnh đã lãnh, chỉ đạo tập trung đổi mới công tác giáo dục chính trị, thực hiện có hiệu quả “5 chủ động” về công tác tư tưởng trong LLVT tỉnh, góp phần hoàn thành nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương, xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh ngày càng vững chắc.

Huấn luyện điều lệnh đội ngũ cho Tự vệ Công ty nhôm Lâm Đồng

   Để nâng cao chất lượng chính trị của lực lượng DQTV, trước hết phải tạo sự thống nhất cao, sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ CHQS tỉnh với cấp ủy, chính quyền các cấp trong tỉnh để lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt, học tập các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Luật DQTV. Đây là bài học lớn được Đảng ủy - Bộ CHQS tỉnh Lâm Đồng đúc rút từ thực tiễn thực hiện công tác quốc phòng địa phương nói chung và triển khai thực hiện 3 đề án về xây dựng lực lượng DQTV, Ban CHQS xã, phường, thị trấn vững mạnh toàn diện. Đó là cơ sở để lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, các ngành, các địa phương làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho nhân dân và các lực lượng vũ trang [LLVT] trong tỉnh. Hàng năm, Phòng Chính trị - Bộ CHQS tỉnh đều tổ chức ký kết phối hợp với Ban Tổ chức, Ban Dân vận các huyện, thành phố, qua đó kịp thời củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ quân sự cấp xã, phường, thị trấn và cán bộ Ban CHQS cơ quan, tổ chức cơ bản đủ số lượng, trình độ năng lực đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ được giao. Đến nay, toàn tỉnh đã xây dựng 143/147 trụ sở làm việc Ban CHQS cấp xã đạt 97,27%; 100% xã, phường, thị trấn có chi bộ quân sự, trong đó Chi bộ có chi ủy 76/147 [đạt 51,7%], tỷ lệ đảng viên trong DQTV đạt 23%. Để giữ vững trận địa chính trị tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ DQTV luôn vững tin vào sự lãnh đạo của Đảng, yên tâm công tác, hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, Đảng ủy quân sự tỉnh đã tập trung lãnh đạo một số nhiệm vụ trọng tâm như: Nâng cao chất lượng ra nghị quyết, duy trì và đổi mới phương pháp sinh hoạt chi bộ, phát huy dân chủ trong sinh hoạt đảng, chủ động nắm, giải quyết kịp thời các vấn đề tư tưởng ngay từ khi mới phát sinh; tiếp tục thực hiện tốt đề án “Đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới”. Đổi mới, nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền gắn với định hướng thông tin và dư luận xã hội, đấu tranh ngăn chặn những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Trước khi bước vào huấn luyện DQTV, các cơ quan, đơn vị đều tổ chức tập huấn phương pháp viết giáo án, giảng bài, cách phát động phong trào thi đua và Hội thi cán bộ soạn, giảng chính trị, pháp luật giỏi cho đội ngũ cán bộ chính trị, chính trị viên, chính trị viên phó/Ban CHQS các xã, phường, thị trấn, các cơ quan, tổ chức. Qua đó giúp cho các đồng chí báo cáo viên có thể ứng dụng các thiết bị công nghệ thông tin, dụng cụ để hỗ trợ cho quá trình giảng dạy, khả năng bao quát, chủ động về kiến thức, kỹ năng, phương pháp lôi cuốn đối tượng cùng tham gia xây dựng tiết giảng, bài giảng. Ngoài các nội dung quy định trong chương trình huấn luyện, các đơn vị, địa phương đều chủ động biên soạn nhiều nội dung giáo dục chính trị phù hợp với đặc điểm, tình hình nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương, truyền thống quê hương. Quá trình soạn thảo giáo án đã bám sát tài liệu, xác định đúng đối tượng để có phương pháp truyền đạt phù hợp đồng thời phải thực hiện đầy đủ, nghiêm túc quy trình thông qua, phê duyệt bài giảng và tổ chức thục luyện kỹ, làm chủ nội dung trước khi lên lớp.... Tiêu biểu như các địa phương: Lâm Hà, Đức Trọng, Đơn Dương, Bảo Lâm, Thành phố Đà Lạt… Đặc biệt, hàng năm Bộ CHQS tỉnh và cơ quan quân sự các địa phương đều tổ chức các hội thi tìm hiểu về Luật DQTV với nhiều hình thức đa dạng, phong phú. Nhờ đó, tinh thần cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu của lực lượng DQTV ngày càng được nâng lên, thực sự là lực lượng đóng vai trò quan trọng trong giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tham gia phòng chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn có hiệu quả, điển hình như trong đợt lốc xoáy, diễn ra tại xã Bình Thạnh huyện Đức Trọng xảy ra cuối tháng 4/2016, lực lượng dân quân xã và chiến sĩ của Bộ CHQS tỉnh đã kịp thời có mặt giúp đỡ nhân dân, tạo được tình cảm và ấn tượng tốt đẹp về hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” trong lòng nhân dân, cấp ủy, chính quyền địa phương.

Tuần tra bảo vệ các mục tiêu

   Thực tế cho thấy công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho LLVT nói chung và DQTV ở Lâm Đồng thời gian qua đã có bước chuyển rõ nét. Ý thức trách nhiệm của cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương và vai trò tham mưu thực hiện của các cơ quan, ban, ngành đoàn thể không ngừng được nâng lên, góp phần thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương, xây dựng lực lượng DQTV ngày càng vững mạnh, chất lượng tổng hợp ngày càng cao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Bài, ảnh: THẾ ANH