Trang chủ / Gia dụng - Đời sống
1. Phương pháp
Công thức cần nhớ : – Khi máy phát điện có p cặp cực, roto quay với vận tốc n vòng / giây, tần số dòng điện do máy phát ra sẽ là f = p. n . – Khi máy phát điện có p cặp cực, roto quay với vận tốc n vòng / phút, tần số dòng điện do máy phát ra sẽ là : f = p. n / 60 – Một cuộn dây ứng một cặp cực
– Công suất tiêu thụ trên động cơ điện : Php + Pch = Ptt → I2r + P = UIcosφ
2. Ví dụ
Ví dụ 1: Một máy phát điện xoay chiều một pha có phần cảm là roto gồm 4 cặp cực [4 cực nam và 4 cực bắc]. Để suất điện động do máy này sinh ra có tần số 50Hz thì roto phải quay với tốc độ:
A. 750 vòng / phút B. 75 vòng / phút
C. 25 vòng / phút D. 480 vòng / phút
Hướng dẫn:
Để ý thấy trong những đáp án, đơn vị chức năng của vận tốc quay của roto là vòng / phút . Do đó ta có công thức : f = p. n / 60 ⇒ n = 60 f / p Ở đây, f = 50 Hz, p = 4, do đó : n = 60 f / p = 60.50 / 4 = 750 [ vòng / phút ]
Đáp án A
Ví dụ 2: Một động cơ điện xoay chiều khi hoạt động bình thường với điện áp hiệu dụng 220V thì sinh ra công suất cơ học 170W. Biết động cơ có hệ số công suất là 0,85 và công suất tỏa nhiệt trên dây quấn động cơ là 17W. Bỏ qua các hao phí khác, cường độ dòng điện cực đại qua động cơ là:
A. 2A. B. √ 3 A. C. 1A. D. √ 2 A
Hướng dẫn:
Ta có :
Do đó Io = I √ 2 = √ 2
Đáp án D .
Ví dụ 3: Một động cơ điện xoay chiều có điện trở dây cuốn là 32Ω, khi mắc vào mạch điện áp hiệu dụng 220V thì sản ra công suất 43W. Biết hệ số công suất là 0,9. Tính cường độ dòng điện chạy qua động cơ.
A. 0,5 A B. 0,25 A C. 1A D. 2A
Hướng dẫn:
Ta có biểu thức hiệu suất tiêu thụ của động cơ : I2r + Pch = UIcosφ Trong đó, r = 32 Ω, U = 200V, Pd = 43W, cosφ = 0,9. Khi đó phương trình trên trở thành : 32I2 – 180I + 43 = 0 ⇒ I1 = 43/8 [ A ] hoặc I2 = 0,25 A [ loại I1 vì quá lớn, không tương thích với trong thực tiễn ] .
Đáp án B
Câu 1. [TN 2009]. Một máy phát điện xoay chiều một pha có phần cảm là rôto gồm 4 cặp cực [4 cực nam và 4 cực bắc]. Để suất điện động do máy này sinh ra có tần số 50 Hz thì rôto phải quay với tốc độ
A. 750 vòng / phút. B. 75 vòng / phút . C. 25 vòng / phút. D. 480 vòng / phút .
Hiển thị lời giải
f = pn / 60 → n = 60 f / p = 750 vòng / phút. Chọn A.
Câu 2. [TN 2011]. Rôto của máy phát điện xoay chiều một pha là nam châm có bốn cặp cực [4 cực nam và cực bắc]. Khi rôto quay với tốc độ 900 vòng/phút thì suất điện động do máy tạo ra có tần số là
A. 60 Hz. B. 100 Hz . C. 120 Hz. D. 50 Hz .
Hiển thị lời giải
f = pn / 60 = 60 Hz. Chọn A .
Câu 3. [CĐ 2009]. Một máy phát điện xoay chiều một pha có phần cảm là rôto gồm 10 cặp cực [10 cực nam và 10 cực bắc] Rôto quay với tốc độ 300 vòng/phút. Suất điện động do máy sinh ra có tần số bằng
A. 50 Hz. B. 100 Hz . C. 120 Hz. D. 60 Hz .
Hiển thị lời giải
f = pn / 60 = 50 Hz. Chọn A .
Câu 4. [CĐ 2010]. Một máy phát điện xoay chiều một pha có phần cảm là rôto quay với tốc độ 375 vòng/phút. Tần số của suất điện động cảm ứng mà máy phát tạo ra là 50 Hz. Số cặp cực của rôto bằng
A. 12. B. 4. C. 16. D. 8 .
Hiển thị lời giải
f = pn / 60 → p = 60 f / n = 8. Chọn D .
Câu 5. [ĐH 2010]. Trong giờ học thực hành, học sinh mắc nối tiếp một quạt điện xoay chiều với điện trở R rồi mắc hai đầu đoạn mạch này vào điện áp xoay chiều có giá trị hiệu dụng 380 V. Biết quạt điện này có các giá trị định mức: 220 V – 88 W và khi hoạt động đúng công suất định mức thì độ lệch pha giữa điện áp ở hai đầu quạt và cường độ dòng điện qua nó là φ, với cosφ = 0,8. Để quạt điện này chạy đúng công suất định mức thì R bằng
A. 354 Ω. B. 361 Ω. C. 267 Ω. D. 180 Ω .
Hiển thị lời giải
Quạt là cuộn dây có điện trở thuần r và độ tự cảm L
Chọn B .
Câu 6. [ĐH 2010]. Nối hai cực của một máy phát điện xoay chiều một pha vào hai đầu đoạn mạch AB gồm điện trở thuần R mắc nối tiếp với cuộn cảm thuần. Bỏ qua điện trở các cuộn dây của máy phát. Khi rôto của máy quay đều với tốc độ n vòng/phút thì cường độ hiệu dụng trong đoạn mạch là 1 A. Khi rôto của máy quay đều với tốc độ 3n vòng/phút thì cường độ hiệu dụng trong đoạn mạch là √3 A. Nếu rôto của máy quay đều với tốc độ 2n vòng/phút thì cảm kháng của đoạn mạch AB là
A. R / √ 3. B. 2R √ 3. C. 2R / √ 3. D. R √ 3 .
Hiển thị lời giải
Chọn C .
Câu 7. [ĐH 2010]. Một động cơ điện xoay chiều khi hoạt động bình thường với điện áp hiệu dụng 220 V thì sinh ra công suất cơ học là 170 W. Biết động cơ có hệ số công suất 0,85 và công suất tỏa nhiệt trên dây quấn động cơ là 17 W. Bỏ qua các hao phí khác, cường độ dòng điện cực đại qua động cơ là
A. 2 A. B. √ 3 A. C. 1 A. D. √ 2 A .
Hiển thị lời giải
Chọn D .
Câu 8. [ĐH 2012]. Một động cơ điện xoay chiều hoạt động bình thường với điện áp hiệu dụng 220V, cường độ dòng điện hiệu dụng 0,5 A và hệ số công suất của động cơ là 0,8. Biết rằng công suất hao phí của động cơ là 11 W. Hiệu suất của động cơ [tỉ số giữa công suất hữu ích và công suất tiêu thụ toàn phần] là
A. 80 %. B. 90 %. C. 92,5 %. D. 87,5 % .
Hiển thị lời giải
P = UIcosφ = 88 W ; H = [ P – Ptnh ] / P = 0,875 = 87,5 %. Chọn D.
Câu 9. Một động cơ điện không đồng bộ sinh ra công cơ học gấp 80 lần nhiệt lượng tỏa ra trên máy. Hiệu suất của động cơ là
A. 80 %. B. 85 %. C. 90 %. D. 98,77 % .
Hiển thị lời giải
Chọn D .
Câu 10. Một máy phát điện xoay chiều 1 pha có 4 cặp cực và rôto quay với tốc độ 900 vòng/phút. Máy phát điện xoay chiều thứ hai có 6 cặp cực phải quay với tốc độ bằng bao nhiêu để tần số điện áp xoay chiều do hai máy phát ra bằng nhau
A. 600 vòng / phút. B. 750 vòng / phút .C. 1200 vòng / phút. D. 300 vòng / phút .
Hiển thị lời giải
f = np / 60 = n’p ‘ / 60 → n ’ = np / p ‘ = 600 vòng / phút. Chọn A.
Xem thêm các dạng bài tập Vật Lí lớp 12 có trong đề thi THPT Quốc gia khác:
Giới thiệu kênh Youtube VietJack
may-phat-dien-may-bien-ap-truyen-tai-dien-nang.jsp
Hệ thống kiến thức chương dòng điện xoay chiều
Hệ thống kiến thức chương dòng điện xoay chiều
Câu 1: Phát biểu nào sau đây là đúng.Người ta có thểtạo ra từ trường quay bằng cách cho dòng điện:
A. xoay chiều chạy qua nam châm điện
B. một chiều chạy qua nam châm điện.
C. dòng điện xoay chiều một pha chạy qua ba cuộn dây của stato của động cơ không đồng bộ ba pha.
D. dòng điện xoay chiều ba pha chạy qua ba cuộn dây của stato của động cơ không đồng bộ ba pha.
Câu 2: Phát biểu nào sau đây là không đúng.Cảm ứng từ do cả ba cuộn dây gây ra tại tâm stato của động cơ không đồng bộ ba pha, khi có dòng điện xoay chiều ba pha đi vào động cơ có:
A. độ lớn không đổi B. phương không đổi.
C. hướng quay đều D. tần số quay bằng tần số dòng điện.
Câu 3: Thiết bị nào sau đây có tính thuận nghịch.
A. Động cơ không đồng bộ ba pha
B. Động cơ không đồng bộ một pha.
C. Máy phát điện xoay chiều một pha
D. Máy phát điện một chiều.
Câu 4: Chọn câu sai.Trong quá trình tải điện năng đi xa, công suất hao phí:
A. tỉ lệvới thời gian truyền tải
B. tỉ lệ với chiều dài đường dây tải điện.
C. tỉ lệ nghịch với bình phương hiệu điện thế giữa hai đầu dây ở trạm phát điện.
D. tỉ lệ với bình phương công suất truyền đi.
Câu 5: Phát biểu nào sau đây là đúng.
A. Nguyên tắc hoạt động của động cơkhông đồng bộba pha chỉdựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ.
B. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ ba pha chỉ dựa trên hiện tượng tự cảm.
C. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ ba pha dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ và lực từ tác dụng lên dòng điện.
D. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ ba pha dựa trên hiện tượng tự cảm và lực từ tác dụng lên dòng điện.
Câu 6: Một máy biến áp có số vòng dây của cuộn sơ cấp lớn hơn số vòng dây của cuộn thứ cấp. Máy biến áp này có tác dụng
A. tăng điện áp và tăng tần số của dòng điện xoay chiều.
B. tăng điện áp mà không thay đổi tần số của dòng điện xoay chiều.
C. giảm điện áp và giảm tần số của dòng điện xoay chiều.
D. giảm điện áp mà không thay đổi tần số của dòng điện xoay chiều.
Câu 7: Khi truyền điện năng có công suất P từ nơi phát điện xoay chiều đến nơi tiêu thụ thì công suất hao phí trên đường dây là ∆P. Để cho công suất hao phí trên đường dây chỉ còn là \[\frac{\vartriangle P}{n}\][với n > 1], ở nơi phát điện người ta sử dụng một máy biến áp [lí tưởng] có tỉ số giữa số vòng dây của cuộn sơ cấp và số vòng dây
của cuộn thứ cấp là
A.\[\sqrt{n}\] B.\[\frac{1}{\sqrt{n}}\] C.n D.\[\frac{1}{n}\]
Câu 8: Trong một máy biến áp lí tưởng, số vòng dây của cuộn thứ cấp gấp đôi số vòng dây của cuộn sơ cấp. Đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp một điện áp xoay chiều\[u={{U}_{o}}\cos \omega t[V]\] thì điện áp hiệu dụng giữa hai đầu của cuộn thứ cấp có giá trị là
A.\[2{{U}_{o}}\] B.\[\sqrt{2}{{U}_{o}}\] C.\[\frac{{{U}_{o}}}{\sqrt{2}}\] D.\[\frac{1}{2}{{U}_{o}}\]
Câu 9: Một máy tăng áp lí tưởng, nếu giữ nguyên điện áp đầu vào cuộn sơ cấp và cùng tăng số vòng dây của cuộn sơcấp và thứ cấp lên một lượng như nhau thì điện áp đầu ra của cuộn thứ cấp khi cuộn thứ cấp để hở
A. có thể tăng hoặc giảm
B. tăng lên
C. giảm đi
D. Không đổi.
Câu 10: Đầu ra của sạc pin điện thoại ghi 5 V. Giá trị cực đại của hiệu điện thế đầu ra của dụng cụ này bằng
A.\[5\sqrt{2}V\] B.5V C.\[2,5V\] D.\[2,5\sqrt{2}V\]
Câu 11: Máy phát điện xoay chiều một pha và ba pha giống nhau ở điểm nào?
A. Đều có phần ứng quay, phần cảm cố định
B. Đều có bộ góp điện để dẫn điện ra mạch ngoài.
C. Đều có nguyên tắc hoạt động dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ.
D. Trong mỗi vòng dây của rôto, suất điện động của máy đều biến thiên tuần hoàn hai lần.
Câu 12: Trong các máy phát điện xoay chiều một pha nếu rôto quay với tốc độ quá lớn thì dễ làm hỏng máy. Để giảm tốc độ quay của rôto của máy phát điện xoay chiều nhưng vẫn đảm bảo được tần số dòng điện tạo ra thì người ta thường
A. dùng rôto nhiều cặp cực
B. dùng rôto ít cặp cực.
C. dùng stato nhiều vòng dây
D. dùng stato ít vòng dây.
Câu 13: Một bàn ủi [ bàn là] điện trên nhãn có ghi AC 220V ÷ 240V ∼ 50Hz – 1000W. Bàn ủi này hoạt động tốt nhất khi mắc vào nguồn xoay chiều có điện áp
A. hiệu dụng từ 220V đến 240V, tần số 50Hz.
B. cực đại từ 220V đến 240V, tần số 50Hz.
C. hiệu dụng từ \[110\sqrt{2}V\]đến \[120\sqrt{2}V\], tần số 50Hz.
D. tức thời từ 220V đến 240V, tần số 50Hz.
Câu 14: Chọn câu đúng khi nói về máy biến áp lí tưởng có số vòng dây cuộn sơ cấp lớn hơn số vòng dây cuộn thứ cấp.
A. Máy này có tác dụng giảm cường độ dòng điện hiệu dụng qua cuộn thứ cấp.
B. Diện tích của cuộn sơ cấp lớn hơn diện tích của cuộn thứ cấp.
C. Máy này được sử dụng trong hàn điện.
D. Tiết diện dây quấn của cuộn sơ cấp bằng tiết diện dây quấn của cuộn thứ cấp.
Câu 15: Thiết bị nào sau đây khôngcó tính thuận nghịch?
A. Động cơ không đồng bộ ba pha
B. Động cơ không đồng bộ một pha.
C. Máy phát điện xoay chiều một pha
D. Máy biến áp.
Câu 16: Đặt điện áp lối ra của một máy phát điện xoay chiều một pha lên hai cực của một tụ điện. Khi rôto quay đều n vòng/s thì dòng điện hiệu dụng qua tụ là I. Vậy khi rô-to quay 3n vòng/s thì dòng điện hiệu dụng qua tụ điện có giá trị bằng
A. I/9 B. I C. 9I D. 3I.
Câu 17: Trong máy phát điện xoay chiều một pha, khi từ thông qua một cuộn dây đạt cực tiểu thì
A. từ thông qua các cuộn còn lại cũng đạt cực tiểu
B. từ thông qua cuộn dây bên cạnh đạt cực đại.
C. từ thông qua cuộn dây đối diện đạt cực đại
D. từ thông qua một nửa số cuộn dây đạt cực tiểu.
Câu 18: Trong các dụng cụtiêu thụ điện như quạt, tủ lạnh, động cơ, người ta phải nâng cao hệ số công suất nhằm
A. giảm hao phí vì nhiệt
B. tăng cường độ dòng điện.
C. tăng công suất tỏa nhiệt
D. giảm công suất tiêu thụ.
Câu 19: Nhận xét nào về máy phát điện xoay chiều ba pha sau đây là sai?
A. Số cực nam châm trên rôto bằng số cuộn dây trên stato.
B. Sử dụng một nam châm đơn [1 cực N và 1 cực S].
C. Phần cảm quay là nam châm quay, phần ứng là các cuộn dây đứng im trong quá trình vận hành.
D. Ba cuộn dây bố trí lệch nhau 120 độ trên thân máy [stato].
Câu 20: Một máy phát điện xoay chiều một pha được nối với cuộn dây thuần cảm có độ tự cảm L. Cường độ dòng điện hiệu dụng trong mạch là I. Nếu tăng số cặp cực lên gấp đôi thì cường độdòng điện hiệu dụng trong mạch khi đó là
A. Không xác định được B. 0,5I C. I D. 2I.
Đáp án
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| D | B | A | A | C | D | B | B | C | B |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
| C | A | A | C | D | C | A | A | A | C |