Ngân hàng Nhà nước tính tỷ giá trung tâm theo phương thức nào?
Cách tính tỷ giá trung tâm của Ngân hàng Nhà nước [NHNN] theo cách điều hành tỷ giá mới được thực hiện dựa trên phương thức: Tỷ giá bình quân gia quyền trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng chốt vào giờ đóng cửa phiên ngày hôm trước; Trên thị trường quốc tế, lấy giá từ 7h sáng của ngày công bố, chốt lấy giao dịch gần nhất lúc gần 7h
Sở dĩ NHNN lấy giá thế giới giao dịch gần nhất của lúc 7h ngày công bố vì trên thế giới thị trường tiền tệ không giống thị trường chứng khoán là đóng cửa xong nghỉ. Thực tế, trên thị trường tiền tệ khi ở thị trường châu Âu, giá EUR đóng cửa lúc khoảng 12h đêm của Việt Nam còn thị trường thị trường tài chính Mỹ ngừng giao dịch vào lúc 2h sáng theo giờ Việt Nam. Vì vậy, phải lấy bình quân gia quyền để tính vì nếu chỉ lấy giá lúc cuối giờ sẽ dẫn đến làm giá, ông Bùi Quốc Dũng, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, NHNN, giải thích.
Ông Dũng cho biết, với cách tính như vậy thì ra tỷ giá trung tâm ngày hôm nay là 21.896 đồng/USD.
Sử dụng 8 đồng tiền thế giới để tính tỷ giá trung tâm
Chiều nay, ngày 4/1, NHNN có cuộc họp báo giải thích về cách thức tính tỷ giá trung tâm theo cách điều hành mới. Theo đó, hàng ngày, NHNN sẽ công bố tỷ giá trung tâm trên website của mình.
Ông Dũng cho biết trên thế giới có nhiều cách tính tỷ giá tăng giảm. Ví dụ, Trung Quốc dựa vào giá hôm trước làm tham chiếu cho hôm sau. Cách tính này có nhược điểm, dựa theo ý chủ quan của 1 số TCTD lớn. Ngược lại có nhóm khác như Singapore dựa theo nhóm đồng tiền chỉnh thế giới, nhược điểm không phản ánh được nhu cầu trong nước.
Còn với cơ chế, NHNN đã trung hòa được cả 2 phương pháp trên. NHNN lựa chọn tỷ giá bình quân gia quyền nhằm loại bỏ yếu tố đầu cơ, làm giá trên thị trường ngoại hối, ông Dũng bình luận.
Theo Vụ trưởng Vụ chính sách tiền tệ NHNN, cách tính tỷ giá trung tâm được thực hiện dựa trên 3 trụ cột là: Cơ sở tham chiếu diễn biến tỷ giá bình quân gia quyền trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng; diễn biến tỷ giá trên thị trường quốc tế của một số đồng tiền của các nước có quan hệ thương mại, vay, trả nợ, đầu tư lớn với Việt Nam; các cân đối kinh tế vĩ mô.
Với cách tính như vậy vừa phản ánh biến động trong nước và quốc tế, vì thế thời gian tới có những hôm tỷ giá trong nước tăng cao nhưng nếu giá quốc tế theo xu hướng giảm thì tỷ giá trung tâm hôm đó có thể sẽ giảm, ông Dũng nhấn mạnh.
Ông Dũng cho biết thêm khi tính toán để xem diễn biến 2015 có gì đặc biệt. Qua tính toán cho thấy, tỷ giá 2015 chịu chi phối rất nhiều từ yếu tố tâm lý, đặc biệt yếu tố tâm lý diễn biến thị trường quốc tế và dự kiến điều chỉnh khoảng 5%. Trong trọng số của chúng tôi có ưu tiên đáng kể cho diễn biến quốc tế phản ánh tỷ giá trung tâm, ông Dũng cho biết.
Ông Dũng cũng cho biết, có 8 đồng tiền thế giới được đưa tham chiếu để tính tỷ giá trung tâm là: USD, EUR, NDT, Yên Nhật, Đô la Singapore, Won [Hàn Quốc], đô la Đài Loan, Bath [Thái Lan].
Đây là những đồng tiền có tỷ trọng đầu tư lớn nhất đối với Việt Nam. Là 8 đồng tiền chứ không phải nhiều hơn vì các đồng tiền khác của các nước còn lại tác động không nhiều nếu tính tỷ giá, ông Dũng nhấn mạnh.
Vẫn còn biên độ dao động +/-3%
Cũng tại cuộc họp báo, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng quyết định của NHNN chỉ là về tỷ giá trung tâm, còn biên độ =/-3% vẫn thực hiện.
Trên cơ sở tỷ giá trung tâm công bố hàng ngày trên trang thông tin điện tử NHNN thì các TCTD và chi nhánh ngân hàng nước ngoài sẽ dựa trên cơ sở tỷ giá này để quyết định tỷ giá giao dịch với khách hàng của mình trong biên độ +/-3%, bà Hồng nhấn mạnh.
Bà Hồng khẳng định chế độ tỷ giá của Việt Nam đã được xác định ở Pháp lệnh ngoại hối là thực hiện theo chế độ tỷ giá thả nổi có quản lý [thả nổi là linh hoạt hơn nhưng vẫn phải có quản lý của NHNN], phù hợp mục tiêu chính sách tiền tệ, chính sách kinh tế vĩ mô.
Mục tiêu chính sách tiền tệ và kinh tế vĩ mô đặt ra trong năm 2016 là tiếp tục kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế ở mức hợp lý. Thống đốc cũng từng nêu định hướng và phương châm xuyên suốt của NHNN là điều hành chính sách tiền tệ đảm bảo ổn định của tỷ giá và thị trường ngoại hối, nâng cao vị thế VND, đảm bảo phù hợp chính sách tiền tệ và kinh tế vĩ mô, bà Hồng khẳng định.
Theo bà Hồng, với cách thức điều hành linh hoạt mới, NHNN với vai trò là cơ quan tham mưu cho Chính phủ về điều hành chính sách tiền tệ sẽ thực hiện các biện pháp và có yếu tố quản lý trong cách thức điều hành tỷ giá mới để đạt được mục tiêu ổn định thị trường ngoại hối góp phần ổn định kinh tế vĩ mô.
Trước nhiều ý kiến quan ngại về cách thức điều hành tỷ giá mới sẽ tác động tới doanh nghiệp trong nước do bị động về biến động tỷ giá, ông Dũng nhấn mạnh, cơ chế tỷ giá mới biến động linh hoạt hơn thì cung cầu ngoại tệ tốt hơn thì TCTD sẽ cho vay nhiều hơn, mua bán tốt hơn.
Vì mua bán tăng giảm hàng ngày nên tỷ giá so với cách điều hành cũ sẽ đỡ thay đổi mạnh hơn. Trước đây, có thể thị trường giao động rất là mạnh, khi điều chỉnh là 1%, 2% thì có thể sau một ngày đúng vào thời điểm điều chỉnh tỷ giá đấy thì doanh nghiệp có thể thua lỗ. Nhưng với các điều hành tỷ giá mới này thì mức điều chỉnh sẽ nhỏ hơn rất nhiều nên tác động tới doanh nghiệp cũng nhỏ hơn, ông Dũng khẳng định.
Theo ông Dũng, cùng với cách thức tỷ giá này phối hợp với các công cụ bán kỳ hạn sẽ thúc đẩy cũng như khuyến khích các TCTD, doanh nghiệp phát triển thị trường ngoại hối thông qua công cụ phái sinh nhiều hơn.
Ông Dũng cũng cho hay khi NHNN phát đi thông tin sẽ điều hành tỷ giá theo cơ chế mới cũng như cách thức thực hiện thị trường phái sinh cho các TCTD từ ngày 31/12, thị trường đã có những diễn biến tích cực.
Trước đây giao dịch kỳ hạn giữa các TCTD với các khách hàng thường xuyên dưới 10 triệu USD/ngày trên toàn thị trường thì những ngày này giao dịch kỳ hạn giữa các TCTD với khách hàng lên đến 200 triệu USD/ngày, thậm chí có ngày lên 400 triệu USD/ngày. Theo đó, doanh nghiệp cũng sử dụng nhiều hơn công cụ phái sinh, giúp bảo hiểm tỷ giá tốt hơn cho doanh nghiệp, ông Dũng cho biết.
Ông Dũng cho biết thêm, cùng với biện pháp xác định tỷ giá trung tâm, NHNN cũng thay đổi cách thức giao dịch với NHTM theo hợp đồng phái sinh, thay cho hợp đồng giao ngay trước đây.
Cụ thể, nếu NHTM muốn mua ngoại tệ, NHNN sẽ bán cho một hợp đồng phái sinh với giá bán cao hơn nhất định, ví dụ 1% trong 3 tháng. Thông qua hợp đồng này, NHNN gửi thông điệp về giới hạn biến động tỷ giá tới NHTM.
Các NHTM chủ động thực hiện giao dịch với đối tác và được hủy ngang giữa chừng để chủ động mua ngoại tệ trên thị trường khi giá trên thị trường tốt hơn giá bán của NHNN. Tuy nhiên, NHNN đảm bảo cung cấp đủ ngoại tệ, là người bán cuối cùng cho NHTM.