Sở hữu một tiểu đoàn âm binh chỉ mất 25USD. Không cần phải là một hacker siêu hạng, chỉ cần bỏ ra 25USD, bạn đã được giao quyền điều khiển 1.000 hệ thống máy tính thây ma [zombie] đã bị nhiễm phần mềm độc hại. Đó là cái giá được thu thập bởi các chuyên gia bảo mật của Webroot sau thời gian thâm nhập thị trường ngầm của giới tin tặc.
Một trang web mua bán "âm binh" tên thị trường "ngầm". Ảnh: Webroot
Không cần phải là một hacker siêu hạng, chỉ cần bỏ ra 25USD, bạn đã được giao quyền điều khiển 1.000 hệ thống máy tính “thây ma” đã bị nhiễm phần mềm độc hại. Đó là cái giá được thu thập bởi các chuyên gia bảo mật của Webroot sau thời gian thâm nhập thị trường “ngầm” của giới tin tặc.
“Âm binh” giá bao nhiêu?
Theo đó, mức giá cho 1.000, 5.000 và 10.000 máy tính “thây ma” lần lượt là 25, 110 và 200USD đối với các hệ thống bị nhiễm đang nằm rải rác trên toàn cầu mà không xác định chính xác lãnh thổ. Nếu muốn sở hữu một hệ thống tương tự tại Châu Âu sẽ có giá lần lượt là 50, 225 và 400 USD. Giá này sẽ tăng lên 80, 350 và 600 USD nếu muốn sở hữu đội quân “âm binh” ở Canada, Anh và Đức. Mức giá cao nhất là đội “âm binh” đang ẩn mình tại Mỹ với con số tương ứng là 120, 550 và 1.000USD.
Những con số này được thu thập bởi các chuyên gia bảo mật của Webroot dài thâm nhập vào một diễn đàn tội phạm mạng mới được thành lập trong thị trường “ngầm” của tin tặc. Theo giải thích của giới tin tặc, sở dĩ các “âm binh” ở Mỹ đắt hơn là do năng lực thực hiện các giao dịch trực tuyến của “khổ chủ” cao hơn so với các khu vực khác.
Mua “âm binh” để làm gì?
Khởi thủy, các máy tính “thây ma” thường được sử dụng để phát tán thư rác, có thể “khuyến mãi” thêm cho nạn nhân một số phần mềm độc hại đính kèm. Bên cạnh đó, bằng cách ra lệnh cho một lượng cực lớn máy tính “thây ma”, kẻ tấn công có thể làm tràn băng thông, gây nghẽn dịch vụ hay đánh sập một mạng máy tính nào đó. Điển hình như vụ làm tê liệt hệ thống Yahoo, eBay,... hồi năm 2000.
Thế nhưng, nếu chỉ như vậy thì tại sao “âm binh” ở Mỹ lại được bán với giá cao hơn? Câu trả lời nằm ở chỗ, các mã độc ẩn mình trên máy tính nạn nhân không chỉ dùng để thực hiện các cuộc tấn công hay phát tán thư rác mà chúng còn “kiêm nhiệm” thêm chức năng ăn cắp các thông tin tài khoản mỗi khi chủ của máy tính “thây ma” thực hiện các giao dịch trực tuyến. Một số khác còn bị biến thành “trạm trung chuyển” cho các website lừa đảo hoặc các phi vụ chuyển tiền lậu trên mạng.
Không liên quan đến người dùng Việt Nam?
Câu trả lời là SAI. Theo báo cáo của Commtouch Security Center, đến ngày 5.3.2013, lượng “âm binh” ở Việt Nam chiếm đến 5,7% trên toàn cầu. Với số lượng này, Việt Nam đứng hàng thứ 3 trong số các quốc gia chứa chấp “âm binh” nhiều nhất thế giới [sau Ấn Độ: 13,7% và Trung Quốc: 8,4%]. Đây không phải là sự bộc phát hay sơ ý nhất thời của người dùng mà lượng “âm binh” này tại Việt Nam đã duy trì trong một thời gian khá dài. Ít nhất là trong vài tháng gần đây, cái tên Việt Nam luôn nằm trong danh sách 5 nước có lượng máy tính “thây ma” nhiều nhất thế giới.
Đáng lo ngại là trong khi số lượng máy tính “thây ma” tại nhiều nước biến động với biên độ khá lớn [như Brasil từ vị trí đầu bảng đã giảm mạnh ra khỏi top 10] thì đội quân “âm binh” này tại Việt Nam vẫn rất ổn định, thậm chí là tăng đều. Điều này củng cố cho nhận định rằng kiến thức bảo mật - hay ít ra là sự quan tâm đến việc bảo vệ máy tính - của rất đông người dùng Việt Nam chỉ bằng zero.
Và như vậy, đừng vội bực mình nếu một ngày bạn nghe tin hacker đánh sập một trang web nào đó, hay đơn giản là không thể truy cập vào trang web yêu thích của mình [như vụ tấn công từ chối dịch vụ vào Vietnamnet gần đây]. Bởi rất có thể, chính chiếc máy tính của bạn cũng góp phần vào vụ việc trên. Và sẽ còn “thê thảm” hơn nếu một ngày bạn phát hiện tài khoản ngân hàng bị vét sạch mà không biết tiền của mình đã đi đâu, về đâu.
Tất cả phụ thuộc vào thái độ của bạn dành cho công tác bảo vệ máy tính của mình ngay từ bây giờ.
Theo Webroot,
Commtouch
Lao Động
1. Work zombie là gì?
Work zombie /ˈwəːk ˌzɒmbi/ là danh từ chỉ những người mất hứng thú trong công việc nhưng không nghỉ việc, đặc biệt là các nhân viên công sở. Họ rơi vào trạng thái trống rỗng, vật vờ như những thây ma [zombie], nhưng vì nhiều lý do vẫn duy trì được công việc của mình như hoạt động được lập trình hàng ngày.
Trong một số trường hợp, các ‘work zombie’ vẫn có biểu hiện cảm xúc bên ngoài hoàn toàn bình thường. Cơ thể của họ vẫn ở công ty, nhưng tâm trí lại không thể tập trung hoàn toàn vào những gì đang diễn ra xung quanh. Lúc này, dấu hiệu của ‘work zombie’ có thể là chất lượng công việc giảm sút, không quan tâm đến tiền thưởng hay cơ hội thăng tiến trong công việc.
Một số ý kiến cũng cho rằng work zombie chỉ đến một trạng thái [có điểm kết thúc], thay vì chỉ đến một người có đặc điểm hành vi cố định qua thời gian.
2. Nguồn gốc của work zombie?
Không có tài liệu chính thức nào ghi nhận thời gian xuất hiện của cụm từ ‘work zombie’ trong hệ thống ngôn ngữ. Tuy nhiên, theo thống kê của Google, các bài báo viết về hiện tượng ‘work zombie’ bắt đầu xuất hiện nhiều từ năm 2009. Thời điểm này hầu hết các nơi thế giới đang chịu dư âm của cuộc khủng hoảng kinh tế nổ ra từ năm 2008. Đến năm 2010, cụm từ được đưa vào từ điển Urban Dictionary.
3. Work zombie phổ biến thế nào?
Trong phóng sự gần đây của VTV, chuyện làm việc cầm chừng được cho là phổ biến ở những người trẻ chưa có định hướng rõ ràng. Vì không có mục tiêu, họ không biết mình sẽ làm gì tiếp theo nên cũng không dám thoát khỏi vòng an toàn và đi tìm công việc mới. Tuy nhiên, có thể nói hiện tượng này xuất hiện ở nhiều đối tượng, và nguyên nhân cũng có nhiều tầng lớp hơn.
Một cuộc thăm dò của Gallup vào năm 2013 cho thấy có tới 70% công nhân Mỹ không thực sự gắn kết với công ty hoặc không chủ động rời bỏ công việc. Một khảo sát khác được thực hiện tại Singapore vào năm 2016 thì chỉ ra rằng khoảng 57% các doanh nghiệp tại đây có nhân viên rơi vào trạng thái “từ chức trong tư tưởng” [inner resignation].
“Số lượng ‘xác sống’ ở các công ty quy mô vừa và lớn cũng thường gấp đôi so với các công ty nhỏ”, tác giả của khảo sát nhận định.
Một trong các nguyên nhân chính là do dự án ở các công ty lớn thường phức tạp hơn, gây ra nhiều căng thẳng hơn. Việc không thể giao tiếp thông suốt và cởi mở [do cấu trúc nhân sự phức tạp và văn hoá tập đoàn] cũng làm nghiêm trọng thêm vấn đề.
Lúc này, hormone căng thẳng [như glucocorticoids] lại ảnh hưởng đến hệ viền não bộ [limbic system] - có chức năng điều tiết cảm xúc, cũng như điều chỉnh hành vi và trí nhớ dài hạn. Khi tình trạng căng thẳng liên tục, hệ viền não bộ trở nên quá tải dẫn đến cảm xúc tê liệt, đưa con người vào trạng thái sống qua ngày.
Khi áp lực không chỉ đến từ công việc mà cả cuộc sống thường ngày như trong đại dịch, 'work zombie' cũng có xu hướng tăng. | Nguồn ảnh: Jacqueline Day/PexelsMặt khác, nhiều công ty cũng tạo điều kiện cho các ‘work zombie’ tồn tại. Họ thậm chí không phát hiện ra ‘work zombie’ vì không có cơ chế đánh giá hiệu suất. Và ngay cả khi đã phát hiện ra ‘work zombie’ thì cũng không có cơ chế phát triển nhân sự để “đánh thức” họ trở lại.
Đồng thời, ngụy biện chi phí chìm có thể khiến họ không dám sa thải nhân viên không còn phù hợp với mục tiêu chung của công ty. Vì nếu sa thải thì sợ rằng đã phí thời gian đào tạo cho nhân viên trước đó.
Như vậy, về phía người lao động, ngay cả khi họ có đủ dũng cảm để nhảy việc, và đơn phương tìm hứng thú mới trong công việc, thì cũng không có gì đảm bảo là họ sẽ không tiếp tục trở thành ‘work zombie’ ở nơi mới.
Về phía những người quản lý, chủ doanh nghiệp, việc tạo ra một quy trình quản lý dự án và giao tiếp chặt chẽ ở mức độ cá nhân để đảm bảo nhận biết, đánh thức, hay đào thải ‘work zombie’ là cần thiết.
Đọc thêm:
Vì sao không nên vội vàng nhảy ra khỏi vùng an toàn?
6 Kiểu can đảm giúp bạn bước ra khỏi vòng an toàn?
4. Cách dùng work zombie?
Tiếng Anh
A: Jay’s like a work zombie. Why doesn't he just quit?
B: Well, if it were that easy, this world would be wonderful.
Tiếng Việt
A: Jay đi làm mà cứ vật vờ như bóng ma. Sao nó không nghỉ việc luôn cho rồi nhỉ?
B: Nếu dễ thế thì thế giới này tuyệt vời quá.