Chậm quyết toán công trình xây dựng

Cập nhật: 23/08/2013 | 10:28

Hiện nay, trên địa bàn toàn tỉnh có nhiều công trình xây dựng cơ bản mặc dù đã xây dựng hoàn thành và đưa vào sử dụng, thậm chí có những công trình đã xuống cấp, nhưng chưa được thẩm tra quyết toán theo đúng quy định...

Hiện nay, trên địa bàn toàn tỉnh có nhiều công trình xây dựng cơ bản mặc dù đã xây dựng hoàn thành và đưa vào sử dụng, thậm chí có những công trình đã xuống cấp, nhưng chưa được thẩm tra quyết toán theo đúng quy định. Thực trạng này đã gây ra nhiều khó khăn cho tỉnh trong công tác theo dõi, bố trí vốn đầu tư xây dựng hàng năm cũng như việc tạo lập cơ sở để bố trí nguồn vốn nhằm cải tạo, sửa chữa các công trình đã xuống cấp, hư hỏng.

Theo Sở Tài chính, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, nhưng trước hết là do các quy định về quản lý đầu tư xây dựng còn nhiều bất cập và thường xuyên có sự thay đổi, một nội dung chịu sự điều chỉnh của nhiều quy định, nên dẫn đến thủ tục quyết toán mất nhiều thời gian.

Hai là thời gian qua, giá cả nguyên vật liệu, nhân công thường xuyên thay đổi, nên chủ đầu tư phải nhiều lần điều chỉnh giá công trình, dẫn đến việc phải kéo dài thời gian hoàn tất các thủ tục pháp lý liên quan đến việc quyết toán công trình.

Đến nay, có nhiều công trình đã hoàn thiện, bàn giao cho đơn vị sử dụng, nhưng do phát sinh khiếu kiện trong quá trình thu hồi đất trước đó, nên chủ đầu tư chưa thể quyết toán kinh phí giải phóng mặt bằng và kéo theo việc không thể quyết toán toàn bộ dự án. Bên cạnh đó, do năng lực của hầu hết chủ đầu tư còn hạn chế, yếu kém, không thể tự đứng ra giải quyết hồ sơ, thủ tục quyết toán công trình được, nên phải thuê các đơn vị tư vấn giải quyết thay, từ đó dẫn đến việc chậm trễ, phải mất nhiều thời gian để quyết toán công trình.

Ba là, sau khi hoàn tất việc xây dựng công trình thì lượng vốn còn lại trong hợp đồng đã ký kết với chủ đầu tư thường rất ít, nên nhiều đơn vị thi công đã không còn quan tâm tới công tác quyết toán. Các đơn vị thi công cũng thường đảm nhận thi công nhiều công trình một lúc, nên không đủ nhân lực, thời gian để giải quyết hồ sơ quyết toán, dẫn đến chây ỳ, kéo dài việc quyết toán...

Cũng theo Sở Tài chính, để đẩy nhanh việc thanh toán, quyết toán các dự án đã hoàn thành thì trước hết, tỉnh phải ban hành quy định về thẩm quyền, trách nhiệm và xử lý vi phạm trong công tác quyết toán đối với các dự án có sử dụng vốn Nhà nước.

Theo đó, cùng với việc quy định cụ thể về trình tự, thủ tục thanh toán, quyết toán thì cũng cần có những điều kiện ràng buộc trách nhiệm đối với các chủ đầu tư, nhà thầu để hạn chế, ngăn chặn tình trạng trốn tránh nghĩa vụ quyết toán công trình khi đã hoàn thành. Đối với những đơn vị chủ đầu tư có 3 dự án trở lên vi phạm quy định về thời gian lập báo cáo quyết toán thì không giao dự án đầu tư mới và cần thông báo công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Đối với những đơn vị thi công chưa hoàn tất việc quyết toán dự án đã hoàn thành theo quy định hoặc có vi phạm thời gian hoàn thành quyết toán từ 2 công trình trở lên thì không cho tham gia đấu thầu dự án mới có sử dụng vốn Nhà nước.

Để góp phần ngăn chặn tình trạng trốn tránh nghĩa vụ quyết toán công trình một cách có hiệu quả, tỉnh cũng cần phải xem xét giảm trừ số tiền chưa quyết toán vào tổng kế hoạch vốn hàng năm của các sở, ban, ngành và các huyện, thị xã có công trình chậm quyết toán so với thời gian quy định.

Bên cạnh đó, trong quá trình tiến hành ký kết hợp đồng thi công dự án, chủ đầu tư cần phải có văn bản cam kết, thỏa thuận với đơn vị thi công về việc thanh toán, quyết toán theo đúng quy định và chỉ thanh toán cho nhà thầu tối đa 80% giá trị hợp đồng. Sau khi có quyết định phê duyệt quyết toán của cấp có thẩm quyền, chủ đầu tư mới tiến hành thanh toán 20% còn lại của giá trị hợp đồng và thanh lý hợp đồng đối với nhà thầu.

Tương tự, khi tiến hành ký kết hợp đồng thuê đơn vị tư vấn để quản lý, điều hành dự án, chủ đầu tư cũng nên chỉ thanh toán không quá 50% giá trị hợp đồng. Trong trường hợp chủ đầu tư trực tiếp quản lý dự án thì cũng nên thanh toán không quá 70% chi phí quản lý dự án. Sau khi dự án hoàn thành và giải quyết xong việc quyết toán thì chủ đầu tư mới thanh toán phần chi phí còn lại…

Ngoài các biện pháp trên thì tỉnh cũng cần ban hành quy chế xử phạt hành chính đối những đơn vị chủ đầu tư chậm trễ, chây ỳ trong việc thực hiện quyết toán công trình đã hoàn thành. Đối với những tổ chức, cá nhân thiếu trách nhiệm, có sai phạm trong việc thực hiện các quy định về quyết toán công trình thì cũng cần xử lý kỷ luật một cách nghiêm minh, để từ đó nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước trong công tác quản lý các dự án xây dựng cơ bản.

Ngàn Sâu

07:41, 29/09/2016

Thông tư 09/2016/TT-BTC điều chỉnh các dự án có vốn nhà nước gồm: vốn đầu tư công, vốn tín dụng do Chính phủ bảo lãnh, vốn vay được bảo đảm bằng tài sản của Nhà nước, vốn đầu tư phát triển của doanh nghiệp nhà nước.

Theo Thông tư 09/2016/TT-BTC, các dự án có vốn nhà nước sau khi hoàn thành phải tiến hành quyết toán. Quyết toán dự án hoàn thành hướng đến mục tiêu đánh giá kết quả quá trình đầu tư; trách nhiệm của chủ đầu tư, các nhà thầu. Thông qua công tác quyết toán, các cơ quan quản lý nhà nước rút kinh nghiệm, hoàn thiện cơ chế chính sách của nhà nước, nâng cao hiệu quả công tác quản lý vốn đầu tư trong cả nước.

Quyết toán dự án hoàn thành có vai trò hết sức quan trọng trong hoạt động quản lý nhà nước, trong trường hợp chủ đầu tư, ban quản lý dự án, nhà thầu có sai phạm trong quyết toán, gây lãng phí vốn đầu tư của Nhà nước có thể bị xử phạt theo quy định của pháp luật.

Chủ đầu tư, ban quản lý dự án vi phạm trong quyết toán dự án hoàn thành có thể phạt đến 100.000.000 đồng

Đối với chủ đầu tư, ban quản lý dự án có hành vi vi phạm quy định về quyết toán dự án hoàn thành có thể bị xử lý theo quy định tại Điều 18 Nghị định 121/2013/NĐ-CP. Cụ thể như sau:

Nhà thầu vi phạm trong quyết toán dự án hoàn thành, phạt tiền từ 10.000.000 đến 100.000.000 đồng.

Điều 31 Nghị định 121/2013/NĐ-CP quy định mức phạt đối với hành vi vi phạm quy định trong quyết toán dự án hoàn thành của nhà thầu như sau: