Ngày gửi: 20/08/2020 lúc 09:48:13
Chào luật sư, tôi có vấn đề thắc mắc xin được tư vấn như sau: công ty tôi trong thành phố Hồ Chính Minh, nay công ty dự định sẽ mở một chi nhánh ở Hà Nội để thực hiện giao dịch và ký kết hợp đồng. Chi nhánh dự kiến mở sẽ hạch toán độc lập, có con dấu và có tài khoản riêng. Vậy chi nhánh của công ty tôi có tư cách pháp nhân không?
Hệ thống pháp luật Việt Nam [hethongphapluat.com] xin chân thành cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi đến chúng tôi. Sau khi nghiên cứu, đối chiếu với quy định của pháp luật hiện hành, chúng tôi xin đưa ra câu trả lời có tính chất tham khảo như sau:
Theo quy định của Bộ luật dân sự 2005 thì:
Điều 92. Văn phòng đại diện, chi nhánh của pháp nhân
1. Pháp nhân có thể đặt văn phòng đại diện, chi nhánh ở nơi khác với nơi đặt trụ sở của pháp nhân.
2. Văn phòng đại diện là đơn vị phụ thuộc của pháp nhân, có nhiệm vụ đại diện theo uỷ quyền cho lợi ích của pháp nhân và thực hiện việc bảo vệ các lợi ích đó.
3. Chi nhánh là đơn vị phụ thuộc của pháp nhân, có nhiệm vụ thực hiện toàn bộ hoặc một phần chức năng của pháp nhân, kể cả chức năng đại diện theo uỷ quyền.
4. Văn phòng đại diện, chi nhánh không phải là pháp nhân. Người đứng đầu văn phòng đại diện, chi nhánh thực hiện nhiệm vụ theo uỷ quyền của pháp nhân trong phạm vi và thời hạn được uỷ quyền.
5. Pháp nhân có các quyền, nghĩa vụ dân sự phát sinh từ giao dịch dân sự do văn phòng đại diện, chi nhánh xác lập, thực hiện.
Theo đó, chi nhánh là đơn vị phụ thuộc của pháp nhân, có nhiệm vụ thực hiện toàn bộ hoặc một phần chức năng của pháp nhân, kể cả chức năng đại diện theo uỷ quyền.
Mặt khác, theo quy định tại Luật doanh nghiệp 2014 thì:
Điều 45. Chi nhánh, văn phòng đại diện và địa điểm kinh doanh của doanh nghiệp
1. Chi nhánh là đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp, có nhiệm vụ thực hiện toàn bộ hoặc một phần chức năng của doanh nghiệp kể cả chức năng đại diện theo ủy quyền. Ngành, nghề kinhdoanh của chi nhánh phải đúng với ngành, nghề kinh doanh của doanh nghiệp.
Cũng tại Bộ luật dân sự quy định:
Điều 84. Pháp nhân
Một tổ chức được công nhận là pháp nhân khi có đủ các điều kiện sau đây:
1. Được thành lập hợp pháp;
2. Có cơ cấu tổ chức chặt chẽ;
3. Có tài sản độc lập với cá nhân, tổ chức khác và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản đó;
4. Nhân danh mình tham gia các quan hệ pháp luật một cách độc lập.
Theo nội dung quy định nêu trên thì chi nhánh là một đơn vị phụ thuộc trụ sở chính, được thành lập hợp pháp và có con dấu và tài khoản riêng nhưng chưa độc lập hoàn toàn về tài sản cũng phải nhân danh trụ sở chính thực hiện các quan hệ pháp luật chứ không nhân danh bản thân chi nhánh đó. Vì vậy, chi nhánh không có tư cách pháp nhân.
Trên đây là câu trả lời của Hệ Thống Pháp Luật Việt Nam liên quan đến yêu cầu câu hỏi của bạn. Hy vọng câu trả lời của chúng tôi sẽ hữu ích cho bạn.
Nếu có bất cứ vướng mắc gì về pháp lý mời bạn tiếp tục đặt câu hỏi. Chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp.
Trân trọng cảm ơn.
BBT.Hệ Thống Pháp Luật Việt nam
Lưu ý: Nội dung tư vấn của Hệ Thống Pháp Luật Việt Nam trên đây chỉ mang tính tham khảo. Tùy vào từng thời điểm và đối tượng khác nhau mà nội dung tư vấn trên có thể sẽ không còn phù hợp do sự thay đổi của chính sách hay quy định mới của pháp luật.
Theo quy định của Luật Doanh nghiệp năm 2020 chi nhánh có thể được thành lập dưới dạng chi nhánh hạch toán độc lập hoặc chi nhánh công ty hạch toán phụ thuộc. Chi nhánh là một phần của công ty, mặc dù được phép tiến hành hoạt động kinh doanh, được xuất hóa đơn, phải kê khai thuế giá trị gia tăng như công ty nhưng vẫn không hoàn toàn độc lập và không có tư cách pháp nhân theo quy định của pháp luật.
So sánh giống và khác nhau giữa việc thành lập chi nhánh hạch toán phụ thuộc và thành lập chi nhánh hạch toán độc lập.
Giống nhau giữa việc thành lập thành lập chi nhánh hạch toán phụ thuộc và thành lập chi nhánh hạch toán độc lập:
- Bộ máy nhân sự do công ty mẹ tổ chức;
- Vốn kinh doanh là của công ty;
- Đều phải thực hiện hoạt động kê khai thuế giá trị gia tăng độc lập với công ty mẹ theo quy định của pháp luật;
- Đóng thuế cùng mức thuế môn bài là 1.000.000 đồng/năm;
- Hiệu quả sản xuất kinh doanh của chi nhánh [tức lợi nhuận sau thuế là của công ty];
- Mọi hoạt động của chi nhánh phải theo chủ trương, hoặc theo ủy quyền của công ty;
Khác nhau giữa việc thành lập chi nhánh hạch toán phụ thuộc và thành lập chi nhánh hạch toán độc lập:
Đối với thành lập chi hạch toán phụ thuộc:
- Chuyển số liệu, chứng từ doanh thu, chi phí về công ty để cuối năm hạch toán chung báo cáo tài chính;
- Công ty kết hợp số liệu của các chi nhánh khác cùng công ty và hoạt động của công ty để hạch toán và thực hiện nghĩa vụ thuế thu nhập doanh nghiệp;
- Số liệu trong sổ sách là một phần của sổ sách của công ty;
- Đơn vị kế toán của công ty bao gồm bộ phận kế toán các chi nhánh.
Đối với thành lập chi nhánh hạch toán độc lập:
- Xác định chi phí tính thuế và thu nhập tính thuế;
- Chịu trách nhiệm kê khai và nộp thuế thu nhập doanh nghiệp không kể liên quan gì đến hiệu quả kinh doanh của công ty cũng như các chi nhánh khác trong củng công ty;
- Hạch toán đầy đủ sổ sách, báo cáo tài chính,…
- Phòng kế toán hay bộ phận kế toán ở chi nhánh hạch toán độc lập là một đơn vị kế toán theo Luật kế toán.
Bài viết liên quan
Chi nhánh được phép thực hiện các hoạt động kinh doanh trong ngành nghề kinh doanh của doanh nghiệp nhưng chỉ là một đơn vị trực thuộc và không có tư cách pháp nhân độc lập.
Hiện nay theo quy định của Luật doanh nghiệp hiện hành thì các công ty doanh nghiệp đều được phép thành lập. Việc thành lập chi nhánh công ty đồng nghĩa với việc doanh nghiệp sẽ mở rộng hoạt động kinh doanh và phát triển rộng hơn nữa thương hiệu của mình không chỉ trong nước mà còn hướng đến cả thị trường quốc tế.
Vậy chi nhánh là gì? Liệu chi nhánh có tư cách pháp nhân không? Để giải đáp những nội dung nêu trên thì Luật Hoàng Phi đã biên soạn bài viết dưới đây. Hi vọng những thông tin bài viết đem lại sẽ làm sáng tỏ những thắc mắc của Khách hàng.
Chi nhánh là gì?
Luật Doanh nghiệp hiện hành có đề cập giải thích về chi nhánh tại điều 45 có quy định: Chi nhánh là đơn vị trực thuộc của công ty, doanh nghiệp. Chi nhánh có nhiệm vụ thực hiện theo chỉ đạo của doanh nghiệp, có thể thực hiện một phần chức năng hoặc toàn bộ chức năng kể cả việc đại diện theo ủy quyền.
Tuy nhiên trong hoạt động của chi nhánh phải đúng với ngành nghề kinh doanh của doanh nghiệp ghi trên giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp được cấp từ cơ quan có thẩm quyền.
Lưu ý: Chi nhánh của công ty nào cũng đều được thể hiện rõ trong Giấy chứng nhận đăng ký thành lập chi nhánh đó. Do vậy, để biết chính xác mình là chi nhánh thuộc đơn vị nào thì chỉ cần xem lại trong Giấy chứng nhận đăng ký thành lập chi nhánh là biết rõ.
Tư cách pháp nhân là gì?
Để trả lời cho câu hỏi chi nhánh có tư cách pháp nhân không thì trước hết phải hiểu khái niệm pháp nhân theo quy định pháp luật. Khái niệm pháp nhân được quy định trong Bộ luật dân sự, pháp nhân được công nhận khi đáp ứng được các điều kiện gồm:
Đầu tiên là phải được thành lập hợp pháp tức là phải được thành lập theo đúng quy trình, trình tự, thủ tục pháp luật quy định cho loại hình tổ chức đó.
Tiếp theo là phải có cơ cấu tổ chức chặt chẽ, hoàn chỉnh.Điều kiện này phải được thể hiện dưới 03 mặt đó là:
Tổ chức phải tồn tại dưới hình thái tổ chức nhất định, đảm bảo sự thống nhất, phù hợp với chức năng, mục đích, ngành nghề cũng như lĩnh vực hoạt động của tổ chức đó.
Tổ chức phải có cơ cấu hoàn chỉnh, thống nhất. Sự hoàn chỉnh thể hiện ở sự đầy đủ các cơ quan tổ chức, bộ phận chuyên môn, nghiệp vụ và giữa các bộ phận có sự liên kết chặt chẽ với nhau, chịu sự lãnh đạo từ trên xuống dưới.
Tổ chức có tính độc lập về mặt tổ chức so với tổ chức, cá nhân khác. Sự độc lập thể hiện ở cơ cấu tổ chức độc lập, tư cách chủ thể của pháp nhân độc lập với các tổ chức chủ thể khác và tổ chức có ý chí riêng và hành động độc lập mà không bị phụ thuộc vào các chủ thể khác.
Nhân danh tổ chức để tham gia các quan hệ pháp luật độc lập bằng các điều kiện và tài sản của mình, với tư cách pháp lí của mình để thực hiện các quyền và nghĩa vụ và chịu trách nhiệm với tài sản, phát sinh dân sự đó.
Vậy nếu một tổ chức không chỉ riêng là chi nhánh, khi đáp ứng đầy đủ được các điều kiện nêu trên tổ chức đó sẽ được nhà nước công nhận là có tư cách pháp nhân theo đúng quy định.
Chi nhánh có tư cách pháp nhân không?
Tư cách pháp nhân là tư cách cá nhân, tổ chức được Nhà nước công nhận cho một tổ chức hoặc một nhóm người có khả tồn tại và hoạt động độc lập trước pháp luật mà đáp ứng được các điều kiện của pháp nhân theo quy định tại Bộ luật dân sự.
Khi đối chiếu các căn cứ, quy định pháp luật về chi nhánh và pháp nhân thì chúng tôi xét thấy chi nhánh không đáp ứng được các điều kiện cơ bản để nhà nước công nhận là một pháp nhân đúng nghĩa.
Hơn nữa tại Bộ luật dân sự ở Khoản 1 Điều 84 cũng quy định: Chi nhánh, văn phòng đại diện là đơn vị phụ thuộc của pháp nhân chứ không phải là pháp nhân. Như vậy, chúng ta đã có câu trả lời chi nhánh không có tư cách pháp nhân.
Vì sao chi nhánh không có tư cách pháp nhân?
Rõ ràng, công ty, Doanh nghiệp có quyền thành lập các chi nhánh, văn phòng đại diện tại các địa phương theo địa giới hành chính ở trong nước và ngoài nước, miễn làm sao theo đúng quy định của pháp luật. Nhưng việc thành lập dù đúng theo yêu cầu không có nghĩa chứng tỏ chi nhánh có tư cách pháp nhân.
Bởi bản chất của chi nhánh chỉ là một đơn vị thuộc trụ sở chính của một doanh nghiệp và chỉ đáp ứng được yêu cầu là được thành lập hợp pháp, có con dấu riêng, có tổ chức của bộ máy đầy đủ. Còn riêng về yếu tố độc lập khi nhắc đến tài sản và chịu trách nhiệm về tài sản đóng góp thì chi nhánh chưa đáp ứng được, tức là chi nhánh có vốn độc lập nhưng nguồn vốn này là do công ty mẹ cung cấp và công ty mẹ sẽ chịu trách nhiệm.
Trên đây là những thông tin, Luật Hoàng Phi muốn cung cấp đến Khách hàng trong việc đi tìm câu trả lời cho câu hỏi Chi nhánh có tư cách pháp nhân không? Trong giới hạn của nội dung bài viết, có nhiều vấn đề chúng tôi chưa đi phân tích sâu, kỹ càng được nên nếu cần được tư vấn chuyên sâu, cụ thể hơn nữa Khách hàng có thể liên hệ đến Tổng đài tư vấn pháp luật 1900.6557 để được nhân vân giải đáp, hỗ trợ nhanh chóng, nhiệt tình nhất.