Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Mỹ - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
Vitamin là một trong các loại thực phẩm chức năng tăng cường sức khỏe. Tuy nhiên, vai trò của vitamin sau khi đi vào cơ thể có thể bị ảnh hưởng bởi thời điểm và cách sử dụng nhất định. Tùy vào thời điểm uống trong ngày, khả năng hấp thu của cơ thể đối với vitamin sẽ khác nhau.
Vitamin C [là một vitamin tan trong nước] là chất rất cần thiết cho cơ thể, vì chúng tham gia nhiều chức năng quan trọng trong hoạt động của con người: Tăng sức đề kháng, miễn dịch; chống oxy hóa, bảo vệ thành mạch máu... Thế nhưng cơ thể không tự nhiên sinh ra vitamin C mà chúng ta cần bổ sung hằng ngày qua thức ăn [đồ ăn thức uống] để đảm bảo số lượng vitamin C cần thiết cho cơ thể hoạt động. Nếu khẩu phần ăn không cấp đủ lượng vitamin C thì cần bổ sung qua các sản phẩm bổ sung [thực phẩm chức năng hoặc thuốc].
Thời điểm uống vitamin C để hấp thu tốt nhất là c uống vào cùng bữa ăn. Nguyên nhân là do vitamin C chỉ tồn tại trong máu vài giờ nên không sử dụng toàn bộ liều uống vào một thời điểm mà nên chia nhỏ liều tương ứng với các bữa ăn trong ngày. Tuy nhiên, với trường hợp người bị đau dạ dày thì nên uống vitamin C sau bữa ăn. Đặc biệt, không nên uống vitamin C quá muộn vào buổi tối, vì vitamin C có tính kích thích cao, gây khó ngủ.
Nên uống vitamin A trong bữa ăn
Đối với vitamin A, bạn nên uống trong bữa ăn vì lượng chất béo có trong bữa ăn sẽ hòa tan các chất này, giúp cơ thể hấp thu vitamin A tối đa.
Cơ thể chỉ cần một lượng nhỏ các loại vitamin tan trong chất béo nói chung và vitamin A nói riêng để duy trì chức năng hàng ngày. Nếu tiêu thụ quá nhiều vitamin A có thể gây ra nhiều tác hại, thậm chí khiến cho cơ thể bị nhiễm độc.
Vitamin A không bị mất đi trong quá trình nấu nướng. Bạn nên tự bổ sung đầy đủ vitamin A tùy theo nhu cầu của cơ thể bằng cách ăn các loại thức ăn có chứa các loại vitamin này, không nên sử dụng các loại thực phẩm chức năng để tránh dư thừa gây hại cho cơ thể.
nên uống vitamin E vào buổi sáng, uống sau bữa ăn 30 phút hoặc uống cùng bữa ăn
Ở mỗi độ tuổi, cơ thể chúng ta lại cần một lượng vitamin E khác nhau để đảm bảo cho các quá trình chuyển hóa. Theo nhiều chuyên gia, những người từ 25 - 30 tuổi nên bắt đầu uống vitamin E [hoặc có thể sớm hơn tùy cơ địa từng người]. Bởi vì đây là độ tuổi mà các tế bào trên cơ thể, đặc biệt là làn da bước vào giai đoạn lão hóa.
Vitamin E có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ chống lại các tổn thương tế bào từ các gốc tự do và cũng là chất quan trọng trong nhiều quá trình chuyển hóa của cơ thể.
Do vitamin E thuộc nhóm vitamin tan trong chất béo, dễ dàng lưu trữ trong cơ thể, đặc biệt là ở mô gan và mô mỡ. Vì vậy, bạn nên uống vitamin E vào buổi sáng, uống sau bữa ăn 30 phút hoặc uống cùng bữa ăn và không uống khi quá no hoặc quá đói và nên uống cùng với các thực phẩm có chứa chất béo như sữa, các loại hạt, bơ, sữa chua.
Ngoài việc xác định thời điểm hợp lý để uống vitamin E, bạn cũng cần lưu ý cách uống vitamin E đúng cách.
Với phụ nữ, việc bổ sung viên uống vitamin E [viên tổng hợp] mỗi ngày sau 30 tuổi có thể được nhưng chỉ nên dùng trong 1 - 2 tháng, sau đó nghỉ một thời gian rồi mới dùng tiếp. Bởi uống vitamin E liên tục trong thời gian dài có thể sẽ gây hại cho sức khỏe. Một số nghiên cứu còn chỉ ra rằng, uống vitamin E liều cao còn có thể làm gia tăng nguy cơ bị ung thư phổi. Nếu tiêm vitamin E liều cao vào tĩnh mạch có thể gây tử vong.
Việc dùng vitamin E bổ sung cũng chỉ nên áp dụng với những người da khô, chế độ ăn nghèo vitamin E. Đặc biệt chỉ với những người bệnh như: đái tháo đường, Tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, bệnh gan, suy thận, ung thư, dị ứng, viêm mãn tính và bệnh tự miễn... thì mới cần bổ sung vitamin E hàng ngày, nhưng mỗi ngày cũng không quá 400 UI [đơn vị quốc tế], mà cũng chỉ nên dùng cách nhật 1 - 2 tháng, nghỉ 1 thời gian mới lại dùng tiếp. Còn đối với người khỏe mạnh bình thường thì cách sử dụng vitamin E để bổ sung tốt nhất vẫn là từ thực phẩm.
Có rất ít bằng chứng từ các nhà nghiên cứu độc lập cho thấy bổ sung vitamin có hiệu quả thực sự đối với sức khỏe của con người. Trên thực tế, khi dùng liều quá lớn, một số vitamin đặc biệt là nhóm vitamin tan trong dầu có thể gây ra những nguy cơ đối với sức khỏe. Trước khi bắt đầu bổ sung vitamin, bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ để được tư vấn và đảm bảo rằng thứ mà bạn định uống là an toàn.
Thạc sĩ. Bác sĩ Mỹ có kinh nghiệm trên 6 năm làm bác sĩ Nội khoa tại các Bệnh viện Trung Ương huế, Bệnh viện Đại học Y dược Huế; Bệnh viện Tâm Trí Đà nẵng; Bệnh viện Đà Nẵng. Hiện là Bác sĩ Nội Khoa Nội tổng hợp Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 [phím 0 để gọi Vinmec] hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn
Vitamin C có tác dụng gì? Cách uống vitamin C đúng
Uống vitamin E thường xuyên có an toàn? Cách uống vitamin E đúng?
XEM THÊM:
Vitamin là chìa khóa hỗ trợ hệ thống miễn dịch, chức năng tế bào và sức khỏe của làn da. Nó là một chất chống oxy hóa giúp chống lại các gốc tự do được tạo ra bởi quá trình chuyển hóa thức ăn và độc tố trong môi trường. Những năm gần đây việc bổ sung vitamin E đã trở nên phổ biến hơn. Tuy nhiên, những lợi ích và rủi ro của việc bổ sung vitamin E vẫn chưa rõ ràng.
Vitamin E là một chất dinh dưỡng quan trọng đối với thị lực, sinh sản và sức khỏe của máu, não và da. Nó là một chất chống oxy hóa mạnh có thể có hiệu quả trong việc giảm tổn thương tia cực tím trên da. Vì vậy, có khá nhiều người đặc biệt là phụ nữ quan đến đến việc uống vitamin E như thế nào để đẹp da.
Chất chống oxy hóa là những chất có thể bảo vệ các tế bào chống lại tác động của gốc tự do - các phân tử được tạo ra khi cơ thể phá vỡ thực phẩm hoặc tiếp xúc với khói thuốc là và phóng xạ. Các gốc tự do có thể đóng vai trò trong bệnh tim, ung thư và các bệnh khác. Nếu dùng vitamin E vì đặc tính chống oxy hóa hãy nhớ rằng chất bổ sung có thể không mang lại lợi ích tương tự như chất chống oxy hóa tự nhiên trong thực phẩm.
Thực phẩm giàu vitamin E bao gồm dầu canola, dầu ô liu, bơ thực vật, hạnh nhân và đậu phộng. Ngoài ra, cơ thể có thể nhận vitamin E từ thịt, sữa, rau xanh và ngũ cốc tăng cường. Hoặc vitamin E cũng có sẵn như một chất bổ sung đường uống dưới dạng viên nang hoặc giọt.
Vitamin E có vai trò quan trọng với sức khỏe của da
Nhiều người bổ sung vitamin E với hi vọng rằng các đặc tính chống oxy hóa của vitamin này sẽ ngăn ngừa hoặc điều trị được bệnh hoặc mong muốn có một làn da khỏe đẹp. Nhưng các nghiên cứu về vitamin E để ngăn ngừa ung thư, bệnh tim mạch, tiểu đường, bệnh Alzheimer, đục thủy tinh thể và nhiều tình trạng bệnh khác đã gây thất vọng.
Cho đến nay, những lợi ích duy nhất được thiết lập của việc bổ sung vitamin E là ở những người thiếu hụt thực sự. Bởi vì, sự thiếu hụt vitamin E là rất hiếm. Trong trường hợp thiếu hụt chỉ có khả năng ở những người mắc bệnh, chẳng hạn như những người có vấn đề về tiêu hóa, xơ nang. Bên cạnh đó, những người có chế độ ăn rất ít chất béo cũng có thể có lượng vitamin E thấp.
Bổ sung vitamin E có lợi đối với người bị bệnh tim mạch
Chế độ ăn khuyến nghị [RDA] bao gồm vitamin E nhận từ thực phẩm và bất kỳ bổ sung nào được đưa vào cơ thể. Với vitamin E [alpha-tocopherol] bổ sung theo khuyến nghị được tính bằng miligam [mg] và đơn vị quốc tế [IU].
- Trẻ em:
- Từ 1 đến 3 tuổi: 6mg/ngày [9 IU]
- Từ 4 đến 8 tuổi: 7mg/ngày [10.4 IU]
- Từ 9 đến 13 tuổi: 11mg/ngày [16.4 IU]
- Phụ nữ:
- Từ 14 tuổi trở lên: 15mg/ngày [22.4 IU]
- Phụ nữ có thai: 15mg/ngày [22.4 IU]
- Bà mẹ nuôi con bú: 19mg/ngày [28.5 IU]
- Nam giới: Từ 14 tuổi trở lên : 15mg/ngày [22.4 IU]
Xem thêm Nên dùng vitamin E với liều lượng thế nào?
Mức dung nạp trên có thể chấp nhận được của một số chất bổ sung là lượng cao nhất mà hầu hết mọi người có thể dùng một cách an toàn. Liều cao hơn có thể sử dụng để điều trị thiếu vitamin E. Nhưng, phải được sự chỉ định và kê toa của bác sĩ. Mức độ dung nạp [UL] có thể chấp nhận được của vitamin E [alpha-tocopherol] được tính bằng miligam [mg] và đơn vị quốc tế [IU].
Với trẻ em:
- Từ 1 đến 3 tuổi: 200mg/ngày [300 IU]
- Từ 4 đến 8 tuổi: 300mg/ngày [450 IU]
- Từ 9 đến 13 tuổi: 600mg/ngày [900 IU]
- Từ 14 đến 18 tuổi : 800mg/ngày [1,200 IU]
- Từ 19 tuổi trở lên: 1,000mg/ngày [1,500 IU]
Vì vitamin E tan trong chất béo, nên bổ sung vitamin E cùng chất béo sẽ giúp cho quá trình hấp thụ tốt nhất.
Tư vấn sử dụng vitamin E trước khi dùng
Hầu hết mọi người nhận đủ vitamin E từ thực phẩm. Nguồn thực phẩm có chứa nhiều vitamin E như: dầu thực vật [mầm lúa mì, hướng dương, dầu cây rum là một trong những nguồn vitamin tốt nhất, dầu đậu nành, các loại hạt [hạt đậu phộng, quả phỉ, hạnh nhân và hạt hướng dương], các loại rau xanh [rau bina, bông cải xanh]...
Có tranh luận về việc uống vitamin vào buổi sáng hay tối là tốt nhất. Lý thuyết cho rằng vì bạn đã nhận được dinh dưỡng suốt cả ngày từ thực phẩm nên việc bổ sung dinh dưỡng vào ban đêm giúp cơ thể bạn có được một số chất dinh dưỡng khi bạn ngủ.
Giáo sư khoa học dinh dưỡng tại Đại học Tufts ở Boston là Jeffrey Blumberg nói khác. Ông đề nghị bổ sung vitamin vào buổi tối. Bởi vì, quá trình tiêu hóa thức chậm lại khi ngủ, nên việc bổ sung chất dinh dưỡng/vitamin vào ban đêm sẽ không liên quan hết hiệu quả hấp thụ.
Vitamin E tan trong chất béo, nên nó phải được sử dụng cùng với thức ăn có chất béo để hấp thụ. Thời gian uống có thể sau bữa trưa hoặc bữa tối hoặc uống vitamin E trước khi đi ngủ.
Bổ sung vitamin vào buổi tối
Những rủi ro và lợi ích của việc bổ sung vitamin E vẫn chưa rõ ràng. Nghiên cứu đã liên kết việc sử dụng vitamin E với sự gia tăng đột quỵ xuất huyết. Ngoài ra, một phân tích thử nghiệm lâm sàng vitamin E tổng hợp hoặc vitamin E tự nhiên với liều 400 IU/ngày hoặc cao hơn có nguy cơ tử vong. Các nghiên cứu về tim mạch cũng cho thấy rằng những bệnh nhân bệnh tim mạch sử dụng vitamin E tự nhiên ở mức 400 IU/ngày có nguy cơ mắc bệnh suy tim và nhập viện liên quan đến suy tim.
Bổ sung vitamin E có thể có hại khi dùng trong thời kỳ đầu của thai kỳ. Một nghiên cứu cho thấy rằng những phụ nữ bổ sung vitamin E trong 8 tuần đầu tiên của thai kỳ có tỷ lệ dị tật tim bẩm sinh tăng từ 1.7 đến 9 lần. Tuy nhiên, lượng bổ sung vitamin E chính xác được sử dụng bởi phụ nữ mang thai trong nghiên cứu này vẫn chưa được biết.
Một nghiên cứu trong quần thể dân số lớn cho thấy nam giới sử dụng vitamin tổng hợp hơn 7 lần/tuần, mỗi tuần kết hợp với bổ sung vitamin E riêng biệt thực sự có nguy cơ mắc bệnh ung thư tiền liệt tuyến đáng kể.
Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị nên sử dụng các chất chống oxy hoá bao gồm vitamin E, bằng cách cân bằng chế độ ăn uống có nhiều trái cây, rau quả và ngũ cốc thay vì sử dụng vitamin E từ các chất bổ sung.
Nguy cơ mắc ung thư tiền liệt tuyến ở nam giới khi dùng vitamin E quá nhiều
- Vitamin E tại chỗ có thể gây kích ứng da
- Quá liều bổ sung vitamin E có thể gây buồn nôn, đau đầu, chảy máu, mệt mỏi và các triệu chứng khác
- Với những người dùng thuốc làm loãng máu hoặc các loại thuốc khác không nên bổ sung vitamin mà không có sự chỉ định của bác sĩ.
Nguồn tham khảo: healthline.com; webmd.com
XEM THÊM:
Vitamin E uống lúc nào tốt nhất? Có nên uống Vitamin E trước khi đi ngủ?
Vitamin E có trong thực phẩm nào?
XEM THÊM: