Hóc thuốc phải làm sao

Theo đó, kíp trực cấp cứu ngày 28/2/2020, Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương có tiếp nhận người bệnh T.T.Th. 60 tuổi, thường trú tại Sóc Sơn, Hà Nội với chẩn đoán sơ bộ ban đầu là nghi dị vật thực quản – viên thuốc còn vỏ cứng.

Qua khai thác bệnh sử, người bệnh cho biết cách vào viện 1 ngày, bệnh nhân có đau họng, ho, tự ra hiệu thuốc mua thuốc để uống. Thuốc gồm nhiều loại, có loại đã bóc rời không rõ tên, có loại cắt nhỏ thành từng viên nhưng vẫn còn vỏ cứng. Đến tối cùng ngày, trong quá trình uống thuốc, do có nhiều loại thuốc khác nhau uống cùng lúc và bệnh nhân uống vội không để ý, dẫn tới khả năng uống lẫn cả viên thuốc còn vỏ cứng chưa bóc. Sau khi uống bệnh nhân thấy nuốt đau, nuốt vướng nhiều, có tự chữa mẹo, cố ăn cố nuốt thêm không đỡ, bệnh nhân cảm giác ngày càng đau nhiều nên đến Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương khám và điều trị.

Tình trạng lúc vào: Bệnh nhân tỉnh, không sốt. Nuốt đau, nuốt vướng nhiều. Không ho khạc máu, không khó thở. Khám lọc cọc thanh quản cột sống còn, quay cổ không hạn chế. Nội soi hạ họng thấy ứ đọng ít đờm rãi, không thấy có dị vật. Bệnh nhân được chỉ định chụp phim X- quang cổ nghiêng, thấy có hình ảnh nghi dị vật ít cản quang  ngang mức đốt sống cổ 7 [C7].

Bệnh nhân được kíp trực chẩn đoán là dị vật thực quản [theo dõi viên thuốc còn vỏ cứng] ngày thứ 2 và được chỉ định gây mê nội soi gắp dị vật.

Trong quá trình soi gắp, khi đưa ống soi tới vị trí cách cung răng trên 16cm thì phát hiện ra dị vật là viên thuốc vẫn còn vỏ cứng, cắm ngang theo vị trí 3h-9h. Quá trình soi gắp gặp một số khó khăn: Thứ nhất là kích thước dị vật lớn hơn so với đường kính ống soi gắp, thứ 2 là đặc thù của dị vật là có cạnh 2 bên sắc nhọn, nếu cố lôi dị vật ra sẽ nguy cơ gây xước, rách thậm chí là thủng thực quản, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh. Đánh giá tình hình, các bác sỹ trong kíp trực đã cố gắng dùng dụng cụ vặn các mép – phần sắc nhọn của dị vật vào trong, thu nhỏ kích thước dị vật và đưa dị vật vào trong lòng ống, sau đó lấy dị vật ra ngoài là một viên thuốc còn vỏ, hình chữ nhật, kích thước 2,2 x 2 cm. Nội soi kiểm tra lại thấy lòng thực quản tại vị trí dị vật cắm xây xước nhẹ, không có tổn thương khác do đó không có chỉ định đặt sonde dạ dày.

Hình ảnh dị vật trên phim XQ

Hình ảnh dị vật đã được lấy ra

Sau phẫu thuật, tình trạng bệnh nhân ổn định, không sốt, nuốt còn đau ít, tự ăn uống qua đường miệng. Bệnh nhân được theo dõi tại khoa cấp cứu ổn định và đã được xuất viện sau đó.

Qua đây, các Bác sỹ Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương cảnh báo tới người dân về tình trạng sử dụng thuốc: Thứ nhất, khi có các triệu chứng bệnh lý, nên đến các cơ sở y tế khám và điều trị, tránh tình trạng tự ý đến các hiệu thuốc mua thuốc về sử dụng khi không có chỉ định và tư vấn của các bác sỹ. Thứ hai, các loại thuốc không có nhãn mác rõ ràng, rất khó kiểm soát liều lượng, loại dược chất, có thể bị dị ứng thuốc. Thứ ba, trước khi uống thuốc, cần kiểm tra kỹ các loại thuốc, liều dùng, đường dùng theo chỉ dẫn của bác sỹ, đặc biệt chú ý đối với các loại thuốc cắt lẻ đã được bóc vỏ hay chưa, tránh tình trạng bị hóc dị vật như người bệnh kể trên. Đối với những người bệnh lớn tuổi, người bệnh sa sút trí tuệ, mắt kém, cần có sự hỗ trợ từ người nhà hoặc nhân viên y tế... Cuối cùng, người dân khi nghi có hóc dị vật, nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa để xử trí càng sớm càng tốt, không nên tự ý chữa mẹo hoặc cố móc họng, cố ăn hay cố nuốt sẽ làm tình trạng phù nề, nhiễm trùng …càng nặng hơn dẫn đến nguy hiểm cho tính mạng.

[Dân trí] - Đi khám bệnh được chẩn đoán cảm cúm và mua thuốc uống, nhưng chỉ sau vài phút uống 3 viên thuốc, nam thanh niên xuất hiện đau giữa ngực, cảm giác đau nhói sau xương ức, nuốt nghẹn, rồi cảm thấy khó thở. Bệnh nhân nhanh chóng được đưa đến khoa Cấp cứu A9 [Bệnh viện Bạch Mai].

Chiều tối ngày 31/3, khi được đưa đến khoa Cấp cứu, bệnh nhân vẫn có thể nói chuyện, không khó thở, nhưng đau tức ngực sau xương ức. Thăm khám bệnh nhân thấy da và niêm mạc hoàn toàn bình thường, mạch đều, huyết áp không tăng cũng như không tụt, nghe phổi thấy thông khí rõ, đều và không có ran. Với triệu chứng người bệnh kể sau khi uống 3 viên thuốc cùng lúc, các bác sĩ nghĩ đến nguy cơ bệnh nhân bị hóc dị vật là những viên thuốc này.

Dị vật là viên thuốc còn nguyên vỏ được lấy ra khỏi thực quản bệnh nhân. Ảnh: BS cung cấp.

Đúng như điều các bác sĩ nghĩ tới, kết quả nội soi thực quản, dạ dày và tá tràng cho thấy bệnh nhân bị hóc dị vật thực quản. Dị vật thực quản được xác định là viên thuốc vẫn còn nguyên trong vỉ, lại thêm sắc cạnh vì được cắt ra nên khi bệnh nhân uống đã bị kẹt cứng lại ở thực quản.

Các bác sĩ đã tiến hành thủ thuật lấy dị vật thực quản qua nội soi. Viên thuốc được lấy ra còn nguyên vỏ bên ngoài.

Theo bác sĩ, phần lớn bệnh nhân nuốt phải dị vật đều không để lại hậu quả nào đáng kể. Tuy nhiên, có một số ít bệnh nhân sẽ có các biến chứng nếu không được phát hiện bởi dị vật có thể gây thủng thực quản, áp xe cạnh thực quản, viêm trung thất, rò thực quản-khí quản, tràn khí màng phổi và/hoặc tràn khí trung thất, viêm màng ngoài tim/chèn ép tim...

Đặc biệt ở trẻ em, dị vật là thạch rất nguy hiểm bởi thạch mềm, dễ dàng ôm trọn đường thở khiến trẻ tắc thở ngay tức khắc.

Vì thế, sau khi ăn, uống hoặc ở trẻ em đang chơi với đồ chơi bỗng nhiên xuất hiện cơn ho sặc sụa thì cần nghĩ đến nguy cơ hóc dị vật. Không nên cho trẻ em ăn thạch, tự ăn nhãn, vải, các đồ chơi có nhiều chi tiết nhỏ trẻ có thể bỏ vào miệng, nuốt và gây hóc.

Tú Anh