Luyện từ và câu: Cấu tạo của tiếng trang 4 SGK Tiếng Việt 4 tập 1
Câu hỏi: Tiếng do những bộ phận nào tạo thành? Bộ phận nào bắt buộc phải có mặt? Bộ phận nào không bắt buộc phải có mặt?
Trả lời:
- Tiếng do ba bộ phận:âm đầu, vần, thanhtạo thành.
- Tiếng nào cũng bắt buộc phải cóvầnvàthanh. Bộ phậnâm đầukhông bắt buộc phải có mặt.
- Thanh ngang không đánh dấu khi viết, còn các thanh khác đều được đánh dấu ở phía trên. Riêng dấu nặng đặt phía dưới.
Bài tập:
Câu 1. Câu tục ngữ dưới đây có bao nhiêu tiếng?
Bầu ơi thương lấy bí cùng,
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.
Trả lời:
Câu tục ngữ có 14 tiếng:
Bầu / ơi / thương / lấy / bí / cùng /
Tuy / rằng / khác / giống / nhưng / chung / một/ giàn
Câu 2. Đánh vần tiếng bầu. Ghi lại cách đánh vần đó.
Trả lời:
bờ - âu - bâu - huyền - bầu.
Câu 3. Tiếng bầu do những bộ phận nào tạo thành ?
Trả lời:
âm đầu: b
vần: âu
thanh: huyền
Câu 4. Phân tfch các bộ phận tạo thành những tiếng khác trong câu tục ngữ trên. Rút ra nhận xét:
a] Tiếng nào có đủ các bộ phận như tiếng bầu?
b] Tiếng nào không có đủ các bộ phận như tiếng bầu?
Trả lời:
* Xem bảng phân tích dưới đây:
Tiếng
Âm đầu
Vần
Thanh
Bầu
b [bờ]
âu
huyền
ơi
-
ơi
ngang
thương
th [thờ]
ương
ngang
lấy
ỉ [lờ]
ây
sắc
bí
b [bờ]
i
sắc
cùng
c [cờ]
ung
huyền
tuy
t [tờ]
uy
ngang
rằng
r [rờ]
ăng
huyền
khác
kh [khờ]
ac
sắc
giống
gi [gi]
ông
sắc
nhưng
nh[nhờ]
ưng
ngang
chung
ch[chờ]
ung
ngang
một
m [mở]
ôt
nặng
giàn
gi [gi]
an
huyền
* Nhận xét:
- Những tiếng có đủ các bộ phận như tiếng bầu: thương, lấy, bí, cùng, tuy, rằng, khác, giống, nhưng, chung, một, giàn.
- Tiếng không có đủ các bộ phận: ơi [không có âm đầu].
Luyện tập
Câu 1. Phân tích các bộ phận cấu tạo của từng tiếng trong câu tục ngữ
Nhiễu điều phủ lấy giá gương
M:
Tiếng
Âm đầu
Vần
Thanh
nhiễu
nh
iêu
ngã
Trả lời:
Tiếng
Âm đầu
Vần
Thanh
nhiễu
nh
iêu
ngã
điều
đ
iêu
huyền
phủ
ph
u
hỏi
lấy
i
ây
sắc
giá
gi
a
sắc
gương
g
ương
ngang
người
ng
ươi
huyền
trong
tr
ong
ngang
một
m
ôt
nặng
nước
n
ươc
sắc
phải
ph
ai
hỏi
thương
th
ương
ngang
nhau
nh
au
ngang
cùng
c
ung
huyền
Câu 2. Giải câu đố sau:
Để nguyên, lấp lánh trên trời
Bớt đầu, thành chỗ cá bơi hằng ngày.
[Là chữ gì ?]
Trả lời:
Là chữ sao.