1. Hoàn cảnh lịch sử hình thành trật tự hai cực Ianta
– Đầu năm 1945, Chiến tranh thế giới thứ hai sắp kết thúc, nhiều vấn đề quan trọng và cấp bách đặt ra trước các cường quốc Đồng minh:
+ Việc nhanh chóng đánh bại phát xít.
+ Tổ chức lại thế giới sau chiến tranh.
+ Việc phân chia thành quả chiến thắng.
– Từ ngày 4 đến ngày 11 – 2 – 1945, Mỹ, Anh, Liên Xô họp hội nghị quốc tế ở Ianta[Liên Xô] để thỏa thuận việc giải quyết những vấn đề bức thiết sau chiến tranh và hìnhthành một trật tự thế giới mới.
– Thành phần tham dự : baogồm nguyên thủ của ba quốc gia có vai trò quan trọngnhất trong chiến tranh chống chủ nghĩa phát xít, đó là Xtalin [Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởngLiên Xô], Rudơven [Tổng thống Mĩ] và Sớcsin [Thủ tướng Anh].
2.Hệ quả của những quyết định quan trọng tại Hội nghị cấp cao Ianta.
- Việc giải quyết vấn đề các nước phát xít và khu vực phát xít chiếm đóng, thành lập tổ chức Liên hợp quốc và phân chia phạm vi ảnh hưởng của các nước thắng trận tại Hội nghị Ianta đã tạo ra khuôn khổ của một trật tự thế giới mới, hoàn toàn khác trước [không cònhoàn toànbị chủ nghĩa đế quốc chi phối, mà đã có sự tham gia tích cực của các lực lượng dân chủ đứng đầu là Liên Xô và việc giải quyết các vấn đề an ninh thế giới dựa trên cơ chế an ninh tập thể thông qua Liên hợp quốc…].
- Khuôn khổ trật tự thế giới này chịu sự chi phối sâu sắc của hai siêu cường Mĩ và Liên Xô.
- Thế giới phân thành hai cực, hai phe :tư bản chủ nghĩavàxã hội chủ nghĩa-> hiện tượng đầu tiên trong Lịch sử thế giới. Quan hệ thù địch Mĩ với Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa…
- Những biến đổi to lớn và sự sụp đổ của chế độ chủ nghĩa xã hội ở Đông Âu và Liên Xô những năm 1989 – 1991 đã dẫn tới việc chấm dứt “Trật tự thế giới hai cực Ianta” và một trật tự thế giới mới đang hình thành.
Trung Quốc :
– Theo thỏa thuận giữa Anh, Mĩ, Xô tại Ianta thì Trung Quốc sẽ là “khu đệm”, một chính phủ liên hiệp của Quốc dân đảng của Tưởng Giới Thạch có sự tham gia của Đảng Cộng sản Trung Quốc sẽ được thành lập.
– Cuộc đàm phán Quốc Cộng đã diễn ra và hai bên kí Hiệp định song thập [10 – 10 – 1945]. Nhưng chưa đầy một năm sau, tháng 7 – 1946 cuộc nội chiến lần thứ ba bùng nổ.
=> Tình hình Trung Quốc đã không diễn ra như sự sắp đặt của 2 siêu cường.