1.2. Khái niệm về đấu thầu xây dựng.a. Khái niệm:Đấu thầu xây dựng là quá trình lựa chọn các nhà thầu đáp ứng đợc cácyêu cầu về xây dựng, lắp đặt thiết bị các công trình, hạng mục công trình, củabên mời thầu trên cơ sở cạnh tranh giữa các nhà thầu xây dựng.b. Nội dung:ở loại hình này chủ đầu t cũng thực hiện theo trình tự thuê t vấn và lậpcác thủ tục đấu thầu sau đó mở thầu để chọn ra một nhà thầu tối u nhất theomục tiêu của chủ đầu t, để thực hiện công việc là: xây lắp, lắp đặt bổ sung sửachữa các hạng mục công trình của dự án. Loại hình đấu thầu xây lắp này làloại hình rất phổ biến hiện nay, nó có thể tiến hành từ các hạng mục công trìnhlớn.1.3. ý nghĩa của công tác đấu thầuTrong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá nền kinh tế nớc nhà,ngày càng có nhiều các dự án đầu t và xây dựng trong nớc cũng nh đầu t nớcngoài. Các công trình đòi hỏi ngày càng cao về chất lợng, kỹ thuật, tiến độ vàgiá cả. Vì vậy, câu hỏi đặt ra với các chủ đầu t là làm thế nào để lựa chọn đợccác tổ chức và cá nhân có khả năng thực hiện tốt nhất những công việc trongchu trình của dự án ?Lịch sử phát triển và quản lý dự án trong nớc và quốc tế đã khẳng định,đấu thầu là phơng pháp có hiệu quả cao nhất thực hiện mục tiêu này, đảm bảocho sự thành công của chủ đầu t. Đấu thầu đợc xem nh một phơng pháp quảnlý dự án có hiệu quả nhất hiện nay trên cơ sở chống độc quyền, tăng cờng khảnăng cạnh tranh giữa các nhà thầu.2. Vai trò của đấu thầu trong xây dựng.2.1. Đối với các nhà thầu.- Đối với nhà thầu xây dựng, thắng thầu đồng nghĩa với việc mang lạicông ăn việc làm cho cán bộ công nhân viên, nâng cao uy tín của nhà thầutrên thơng trờng, thu đợc lợi nhuận, tích luỹ thêm đợc nhiều kinh nghiệmtrong thi công và quản lý, đào tạo đợc đội ngũ cán bộ, công nhân kỹ thuậtvững tay nghề, máy móc thiết bị thi công đợc tăng cờng.- Hoạt động đấu thầu đợc tổ chức theo nguyên tắc công khai và bìnhđẳng, nhờ đó các nhà thầu sẽ có điều kiện để phát huy đến mức cao nhất cơhội tìm kiếm công trình và khả năng của mình để trúng thầu.2.2. Đối với chủ đầu t.- Thông qua đấu thầu, chủ đầu t sẽ lựa chọn đợc các nhà thầu cókhả năng đáp ứng đợc tốt nhất các yêu cầu kinh tế, kỹ thuật, tiến độ đặt ra của3 công trình. Trên cơ sở đó giúp cho chủ đầu t vừa sử dụng hiệu quả, tiết kiệmvốn đầu t, đồng thời vẫn đảm bảo đợc chất lợng cũng nh tiến độ công trình.- Thông qua đấu thầu, chủ đầu t cũng sẽ nắm bắt đợc quyền chủ động,quản lý có hiệu quả và giảm thiểu đợc các rủi ro phát sinh trong quá trình thựchiện dự án đầu t do toàn bộ quá trình tổ chức đấu thầu và thực hiện kết quảđấu thầu đợc tuân thủ chặt chẽ theo quy định của pháp luật và sau khi chủ đầut đã có sự chuẩn bị kỹ lỡng, đầy đủ về mọi mặt.- Để đánh giá đúng các hồ sơ dự thầu đòi hỏi đội ngũ cán bộ thực hiệncông tác đấu thầu của chủ đầu t phải tự nâng cao trình độ của mình về các mặtnên việc áp dụng phơng thức đấu thầu còn giúp cho chủ đầu t nâng cao trìnhđộ và năng lực của cán bộ công nhân viên.2.3. Đối với Nhà nớc.- Đấu thầu góp phần nâng cao hiệu quả của công tác quản lý Nhà nớcvề đầu t và xây dựng, quản lý sử dụng vốn một cách có hiệu quả, hạn chế vàloại trừ đợc các tình trạng nh: thất thoát lãng phí vốn đầu t đặc biệt là vốnngân sách, các hiện tợng tiêu cực phát sinh trong xây dựng cơ bản.- Đấu thầu tạo nên sự cạnh tranh mới và lành mạnh trong lĩnh vực xâydựng cơ bản, thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế hàng hoá trong ngànhcũng nh trong nền kinh tế quốc dân.3. Điều kiện mời thầu và dự thầu của doanh nghiệp xây dựng.3.1. Điều kiện mời thầu.Để việc tổ chức đấu thầu đợc hợp lệ thì trớc khi đấu thầu bên mời thầuphải có đầy đủ các điều kiện sau:- Phải có văn bản quyết định đầu t hoặc giấy phép đầu t của ngời có thẩmquyền hoặc tổ chức có thẩm quyền.- Kế hoạch đấu thầu đã đợc ngời có thẩm quyền phê duyệt.- Hồ sơ mời thầu đã đợc ngời có thẩm quyền hoặc cấp trên phê duyệt.Riêng ở trờng hợp đấu thầu tuyển chọn t vấn thực hiện công việc chuẩnbị dự án hoặc đấu thầu lựa chọn đối tác thực hiện dự án thì điều kiện tổ chứcđấu thầu là phải có văn bản chấp thuận của ngời hoặc cấp có thẩm quyền vàhồ sơ mời thầu đợc phê duyệt.- Có một điều kiện chung đó là bên mời thầu không đợc tham gia với tcách là nhà thầu do mình tổ chức.4 3.2. Điều kiện dự thầu.Đối với các nhà thầu khi tham gia dự thầu họ phải đáp ứng đợc các điềukiện sau đây:- Có giấy phép kinh doanh. Đối với các gói thầu mua sắm các thiết bịphức tạp, đặc biệt đợc quy định trong hồ sơ mời thầu thì ngoài giấy phép đăngký kinh doanh họ còn có giấy phép bán hàng thuộc bản quyền của nhà xuấtbản.- Có đủ năng lực tài chính, năng lực kỹ thuật để đáp ứng từng yêu cầucủa từng gói thầu.- Phải có hồ sơ dự thầu hợp lệ và chủ động tham gia một đơn dự thầutrong một gói thầu, dù ở đơn phơng hay liên doanh dự thầu. Trờng hợp Tổngcông ty đứng lên dự thầu thì các đơn vị trực thuộc không đợc phép tham dựvới t cách là nhà thầu độc lập trong một gói thầu.3.3. Điều kiện đấu thầu quốc tế và u đãi nhà thầu.- Về điều kiện đấu thầu quốc tế đối với các dự án:+ Đối với các gói thầu mà không có nhà thầu nào trong nớc có khả năngđáp ứng nhu cầu gói thầu.+ Đối với các dự án sử dụng nguồn vốn tài trợ của các tổ chức quốc tếhoặc của nớc ngoài có quy định trong điều ớc là phải đấu thầu quốc tế.- Đối với nhà thầu quốc tế.+ Nhà thầu nớc ngoài khi tham gia đấu thầu quốc tế tại Việt Nam hoặcphải liên doanh với nhà thầu Việt Nam, hoặc phải cam kết sử dụng thầu phụViệt nam, nhng phải nêu rõ sự phân chia giữa các bên về phạm vi công việc,khối lợng và đơn giá tơng ứng.+ Nhà thầu nớc ngoài trúng thầu phải thực hiện các cam kết về tỷ lệ %khối lợng công việc cùng với đơn giá tơng ứng dành cho phía Việt Nam là liêndoanh hoặc thầu phụ nh đã nêu trong sơ đồ dự thầu. Trong khi thơng thảohoàn thiện hợp đồng, nếu nhà thầu nớc ngoài trúng thầu không thực hiện cáccam kết trong hồ sơ dự thầu thì kết quả thầ u sẽ bị huỷ bỏ.+ Các nhà thầu tham gia đấu thầu tại Việt Nam phải cam kết mua sắm vàsử dụng các thiết bị vật t phù hợp về chất lợng và giá cả, dùng sản xuất, giacông hoặc hiện có tại Việt Nam.+ Trong hai hồ sự dự thầu của nhà thầu nớc ngoài đợc đánh giá ngang5 nhau thì hồ sơ nào có khối lợng công việc dành cho phía Việt Nam [là liêndoanh hoặc thầu phụ] cao hơn sẽ đợc chấp nhận.+ Nhà thầu trong nớc tham gia dự đấu thầu [đơn phơng hoặc liên doanh]sẽ đợc xét u tiên khi đợc đánh giá tơng đơng với nhà thầu nớc ngoài.+ Trong trờng hợp hai hồ sơ đợc đánh giá ngang nhau sẽ u tiên hồ sơ cótỷ lệ sự dụng nhân công cao hơn.+ Nhà thầu trong nớc sẽ đợc hởng chế độ u đãi theo quy định pháp luật.II. Nội dung, TRình tự tổ chức đấu thầu xây dựng.1. Nội dung, trình tự tổ chức đấu thầu xây dựng.Việc tổ chức đấu thầu xây lắp đợc thực hiện theo trình tự sau:Bớc 1: Sơ tuyển nhà thầu [nếu có]Việc sơ tuyển nhà thầu phải đợc tiến hành đối với các gói thầu có giá trịtừ 200 tỷ đồng trở lên nhằm lựa chọn các nhà thầu có đủ năng lực và kinhnghiệm thực hiện, đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu. Sơ tuyển nhà thầu đợcthực hiện theo các bớc sau:a. Lập hồ sơ sơ tuyển, bao gồm:+ Th mời sơ tuyển.+ Chỉ dẫn sơ tuyển.+ Tiêu chuẩn đánh giá.+ Phụ lục kèm theo.b. Thông báo mời sơ tuyển:c. Nhận và quản lý hồ sơ dự sơ tuyểnd. Đánh giá hồ sơ dự sơ tuyểne. Trình duyệt kết quả sơ tuyểnf. Thông báo kết quả sơ tuyểnBớc 2 : Lập hồ sơ mời thầuHồ sơ mời thầu bao gồm:a. Th mời thầub. Mẫu đơn dự thầuc. Chỉ dẫn đối với nhà thầud. Các điều kiện u đãi [nếu có]e. Các loại thuế theo quy định của pháp luậtf. Hồ sơ thiết kế kỹ thuật kèm theo bản tiên lợng và chỉ dẫn kỹ thuật6 g. Tiến độ thi côngh. Tiêu chuẩn đánh giá [ bao gồm cả phơng pháp và cách thức quy đổivề cùng mặt bằng để xác định giá đánh giá ]i. Điều kiện chung và điều kiện cụ thể của hợp đồngj. Mẫu bảo lãnh dự thầuk. Mẫu thoả thuận hợp đồngl. Mẫu bảo lãnh thực hiện hợp đồngBớc 3: Gửi th mời thầu hoặc thông báo mời thầuGửi th mời thầu đợc thực hiện đối với các gói thầu thực hiện hình thứcđấu thầu hạn chế, đối với các gói thầu đã qua sơ tuyển, các gói thầu t vấn đãcó danh sách ngắn đợc chọn. Thông báo mời thầu áp dụng trong trờng hợp đấuthầu rộng rãi.Nội dung th hoặc thông báo mời thầu bao gồm :a. Tên và địa chỉ bên mời thầub. Khái quát dự án, địa điểm, thời gian xây dựng và các nội dung khácc. Chỉ dẫn việc tìm hiểu hồ sơ mời thầud. Các điều kiện tham gia dự thầue. Thời gian, địa điểm nhận hồ sơ dự thầuBớc 4 : Nhận và quản lý hồ sơ dự thầua. Nhận hồ sơ dự thầuBên mời thầu tiếp nhận hồ sơ dự thầu của nhà thầu nộp trực tiếp hoặcgửi qua đờng bu điện theo địa chỉ và thời gian quy định trong hồ sơ mời thầu.Bên mời thầu không nhận hồ sơ dự thầu hoặc tài liệu bổ sung nào, kể cả thgiảm giá sau thời điểm đóng thầu. Các hồ sơ dự thầu nộp sau thời điểm đóngthầu đợc xem là không hợp lệ và đợc gửi trả lại cho nhà thầu theo nguyêntrạng.b. Quản lý hồ sơ dự thầuViệc quản lý hồ sơ dự thầu đợc quản lý theo chế độ quản lý hồ sơMật.Bớc 5 : Mở thầuViệc mở thầu đợc tiến hành theo trình tự sau:1. Chuẩn bị mở thầuBên mời thầu mời đại diện của từng nhà thầu và có thể mời đại diện7
- Xét thầu: Là quá trình phân tích đánh giá các hồ sơ dự thầu để xét chọn bên trúng thầu.- Giá gói thầu: Là giá đợc xác định cho từng gói thầu trong kế hoạch đấu thầu của dự án trên cở tổng mức đầu t hoặc tổng dự to¸n, dù to¸n đợc phêduyệt. - Giá dự thầu: Là giá do nhà thầu ghi trong hồ sơ dự thầu sau khi đã trừphần giảm giá nếu có bao gồm toàn bộ các chi phí cần thiết để thực hiện gói thầu.- Giá đề nghị trúng thầu: Là giá do bên mời thầu đề nghị trên cơ sở giá dự thầu của nhà thầu đợc đề nghị trúng thầu sau khi sửa lỗi và hiệu chỉnh cácsai lệch theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu. - Giá trúng thầu: Là giá đợc ngời có thẩm quyền hoặc cấp có thẩm quyềnphê duyệt kết quả đấu thầu để làm căn cứ cho bên mời thầu thơng thảo hoàn thiện và ký hợp đồng với nhà thầu trúng thầu. Giá trúng thầu không lớn hơn giágói thầu đã đợc duyệt.