TP- Vì sao Hitler thù hận người Do Thái đến mức y đã nguỵ tạo nên cả một học thuyết Dân tộc thượng đẳng, học thuyết mà một trong những cốt lõi và mục tiêu của chủ thuyết này là loại bỏ người Do Thái ra khỏi thế giới này?
| Hitler kêu gào tàn sát người Do Thái |
Theo cuốn nhật ký của Theo Morell, bác sĩ riêng của Hitler thì có khả năng là do y bị bệnh giang mai, kết quả của một lần truy hoan với một gái bán hoa người Do Thái vào năm 1908, năm y 19 tuổi.
Theo một nghiên cứu khoa học mới đây công bố tại cuộc họp hàng năm của Hội đồng tâm lý học Hoàng gia tại Edinburg thì lòng căm thù người Do Thái đến mức điên cuồng, bệnh hoạn của Hitler có khả năng là hậu quả của sự sai lệch về tâm lý và hành vi bắt nguồn từ căn bệnh kín kia, một căn bệnh nếu không chữa khỏi sẽ làm cho người mang bệnh có thể dẫn đến loạn trí hoặc mất trí như chứng giận dữ hoang tưởng, sự hung hãn bất ngờ...
Theo tiến sĩ tâm lý học Bassem Habeeb làm việc tại bệnh viện Hollins Park Hospital, Warrington thì nếu nghiên cứu lý giải cuộc đời, các hành vi Hitler dưới góc nhìn một bệnh nhân bị bệnh giang mai sẽ lý giải được nhiều điều. Phải chăng căn bệnh mà y mắc phải đã dày vò y vì nó đã loại bỏ “thiên chức” đàn ông mà thượng đế ban phát cho y nên y đã căm thù người Do Thái đến tận xương, tận tủy.
Để làm sáng tỏ thêm giả thuyết này, chúng tôi xin giới thiệu một vài đoạn trong chương: “Tiêu diệt người Do Thái, một sứ mệnh Thượng đế trao” của cuốn Mein Kampf [Cuộc chiến của cá nhân tôi] của Hitler.
Chúng ta hãy xem sự thù hận điên cuồng người Do Thái của Hitler đến mức nào và liệu đó có là bệnh lý, một căn bệnh làm cho y trở nên điên cuồng, độc ác và trả thù người Do Thái đến cùng làm vậy...
Hitler viết rằng y bắt đầu chú ý đến những khác biệt của người Do Thái so với dân tộc Đức khi y sống ở Viên [thủ đô Áo] và bắt đầu căm thù họ. Sự căm thù đó tăng dần. Và sau đây là đoạn liên quan trực tiếp dến khả năng sự thù hận đến mức không hiểu nổi của y là do chuốc bệnh giang mai từ một gái điếm người Do Thái:
“Những hành động cần thiết phải bóc trần sự xấu xa của dân Do Thái đã bắt đầu nhen nhóm trong tôi khi tôi tiếp cận với những phương tiện thông tin đại chúng, những tác phẩm văn học nghệ thuật, những tờ quảng cáo sử dụng những ngôn từ rẻ tiền của đám người Do Thái tung ra để bênh vực cho họ đã làm cho tôi nung nấu ý nghĩ: cần phải tiêu diệt dân Do Thái một cách không thương xót.
Những phương tiện truyền thông này đã lan tỏa tới quảng đại dân chúng giống như một căn bệnh dịch hạch trong đời sống tinh thần, một thứ nọc độc, một thứ rác rưởi làm ô uế đời sống tinh thần của chúng ta. Nhận thức của tôi về sự xấu xa của người Do Thái ngày một thêm tăng nhất là khi hiểu rõ thêm những phong tục tập quán của họ, những thói quen của họ.
Những hình ảnh mà tôi va chạm hàng ngày với đám người Do Thái tại Viên đã làm cho tôi khiếp sợ họ. Đó là vai trò chủ chứa của họ trong các hộp đêm, trong các nhà chứa dành cho người da trắng tại Viên.
Tại Viên, dân Do Thái hoạt động rầm rộ trong lĩnh vực này còn dễ dàng hơn nơi khác ví như ở miền nam nước Pháp. Đêm đêm mọi người khi tản bộ trên đường phố Leopoldstadt, dù muốn hay không du khách cũng dễ dàng bắt gặp những màn kịch chèo kéo khách lố bịch của các tay ma cô người Do Thái...
Tại Viên lần đầu tiên tôi được chứng kiến những việc làm trơ trẽn và vô liêm sỉ của dân Do Thái đang chà đạp và làm nhơ bẩn thành phố có nền văn hoá cổ kính này. Nỗi căm giận về dân Do Thái bắt đầu sôi sục trong tôi. Tôi không còn thấy lo sợ rằng mình chưa hiểu đúng người Do Thái mà tôi thấy mình phải có sứ mạng đối với vấn đề Do Thái”.
Phạm Viết Đào [Lược dịch]
Vì sao Hitler căm thù người Do Thái?
Cuộc hẹn hò ngắn ngủi giữa Hitler với một gái bán hoa năm 1908 có thể đã dẫn tới nạn thảm sát người Do Thái [Holocaust]. Các nhà tâm lý học cho rằng người đàn bà Do Thái đó đã cho Hitler “dính” bệnh giang mai, chứng bệnh nếu để lâu ngày có thể dẫn tới mất trí
Theo báo cáo khoa học công bố tại cuộc họp hàng năm của Hội đồng Tâm lý học Hoàng gia tại Edinburgh, sự sai lệch về tâm lý và hành vi của Hitler chính là hậu quả của căn bệnh khó nói kia, nếu để lâu ngày không chữa trị. Khả năng Hitler bị bệnh kín chỉ được biết đến khi người ta tìm ra cuốn nhật ký của bác sĩ riêng của ông ta Theo Morell. Tiến sĩ Bassem Habeeb làm việc tại bệnh viện Hollins Park Hospital, Warrington, trưởng nhóm nghiên cứu trên cho rằng nếu nhìn vào đời sống của Hitler từ góc độ chẩn đoán mắc bệnh giang mai thì sẽ có nhiều điều được sáng tỏ. Mắc một căn bệnh khó nói như vậy từ năm 19 tuổi khiến Hitler luôn có mặc cảm là một người ngoài cuộc. Bệnh này dần huỷ hoại cả về thể xác lẫn tinh thần, có thể đã dẫn tới thứ “logic chết người và kế hoạch Holocaust”, rồi con bệnh trút tất cả sự tức giận lên đầu những con người nhất định. Căn bệnh chắc đã khiến ông ta khốn khổ, nên trong cuốn “Mein Kampf” [Cuộc đấu tranh của ta] Hitler đã dành tới 13 trang cho vấn đề giang mai. “Nhiệm vụ của toàn thể dân tộc Đức là thắng giang mai, căn bệnh của người Do Thái”, ngài quốc trưởng “đầy bức xúc” viết. “Sức khoẻ của giống nòi sẽ chỉ có thể được phục hồi bằng cách giết sạch người Do Thái”. Tiến sĩ Habeeb cho rằng những đặc điểm hành vi như của Hitler như sự thay đổi tâm trạng, chứng giận dữ hoang tưởng, cũng như các vấn đề về dạ dày, tất cả đều là các triệu chứng của bệnh giang mai. Nhật ký của Theo Morell ghi nhận quốc trưởng thường xuyên bị các cơn viêm dạ dày và các vấn đề ngoài da. “Sự hung hãn bất ngờ, chứng hoang tưởng tự đại” - tất cả những cái đó là biểu hiện thường thấy của chứng bệnh để lâu ngày không chữa.
Theo tiến sĩ Habeeb, nhiều nhà nghiên cứu đi trước từng xem xét khả năng Hitler bị giang mai, nhưng đây là lần đầu tiên người ta gắn nó với chính sách Holocaust của phát xít Đức. Nhà khoa học cho rằng toàn bộ các triệu chứng phụ [các rối loạn tâm lý khác nhau tại các giai đoạn tiến triển của bệnh sau nhiều năm] đã khiến cho việc tiêu diệt người Do Thái trở thành ý nghĩ cố chấp của Hitler. “Bệnh giang mai hoàn toàn có thể khiến người ta phát điên, và điều đó có vẻ như đã lý giải cho sự ác độc, dẫn tới Holocaust”. Tuy nhiên, tiến sĩ Habeeb cũng không dám chắc “Có một số chứng cứ, song, vẫn chưa thể chắc chắn rằng Hitler từng bị bệnh giang mai”. Nhiều nhân vật lịch sử khác cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX cũng từng bị bệnh giang mai nhưng không phải ai cũng trở nên độc ác như Hitler.Một số nhà sử học nói rằng Hitler sở dĩ được miễn quân dịch vì chớm có triệu chứng giang mai. Một số khác cho rằng Hitler dùng muối iođua như một thứ thuốc để trị căn bệnh giang mai đã ở giai đoạn 2 và 3.
Kể từ sau chiến tranh Lạnh, một loạt vấn đề tưởng như đã chìm vào quá khứ hoặc ngủ vùi trong các sách giáo khoa lịch sử nay bỗng bùng nổ trở lại.
Hiện tượng xem xét, đánh giá lại hàng loạt sự kiện lịch sử của thế kỷ 20 đã và đang diễn ra ở khắp các châu lục, kéo theo các vụ kiện tụng tốn kém và phức tạp.
Thiện ác, anh hùng và kẻ xấu
Câu hỏi nay là trách nhiệm cá nhân hay tập thể cho hành vi trong quá khứ, về điều đúng sai khi đánh giá một nhân vật chính trị.
Người ta nói đến thời Saddam Hussein cầm quyền nhưng cũng nói đến vai trò của Mỹ khi giúp Saddam Hussein đánh lại Iran.
Lúc ông Slobodan Milosevic bị đưa ra tòa án quốc tế, người ta không thể quên rằng với một không ít người Nam Tư hay Serbia, ông ta là anh hùng sa cơ lỡ vận chứ không phải tội phạm.
Rồi vụ xử Pinochet cho thấy hai nhóm người Chile biểu tình chống lại nhau, một nhóm ủng hộ ông Pinochet, nhóm kia lên án ông là kẻ sát nhân.
Trong không khí đó, chúng tôi xin giới thiệu với quý vị cuốn sách của Jacek Zakowski, một nhà báo nổi tiếng ở Balan về đề tài này.
Ông Slobodan Milosevic trước tòa quốc tế |
Cuốn sách ‘Rewanz pamieci’, tạm dịch là ‘Ký ức đòi lên tiếng’ đặt ra những câu hỏi sâu sắc về trào lưu nhìn lại lịch sử từ Đông sang Tây những năm qua.
Bắt đầu từ Holocaust
Theo ông Jacek Zakowski, tất cả bắt đầu từ quá trình nhìn lại vụ Holocaust tức cuộc Diệt chủng người Do Thái ở châu Âu thời Thế Chiến Hai.
Nay nó không chỉ còn được nói đến ở Đức và Israel, mà cả ở Hoa Kỳ, Thụy Sỹ qua vụ đòi bồi thường cho con cháu các nạn nhân Do Thái từng ký gửi tiền và vàng ở các nhà băng Thụy Sỹ.
Khoản tiền bồi thường nay lên tới hàng triệu đôla. Đó là chưa kể uy tín nước Thụy Sỹ bị sứt mẻ vì các ngân hàng nước này, dựa theo những điều luật của chính họ, đã ỉm đi hàng chục năm liền chuyện trả lại tiền cho gia đình những người bị Đức Quốc Xã giết chết trong các lò thiêu người.
Từ đó, các vụ như người Do Thái bị thảm sát ở Jedwabne, Balan thời Thế Chiến Hai đột nhiên bùng lên với các cáo buộc và câu hỏi:-Ai là thủ phạm?
Tại CH Czech cũng có vấn đề với những vụ trục xuất người Đức vùng Sudet. Đa số họ ủng hộ Hitler nhập vùng này vào Đế Chế Đức, đó là ‘tội’ của họ trong con mắt người Czech.
Nhưng ngược lại, con cháu những người Đức này nay đòi bồi thường cho của cải, nhà đất bị nước Tiệp Khắc chiếm sau khi tống cổ họ ra khỏi nhà lúc Thế Chiến kết thúc và nước Đức thua trận.
Quân Đức thời Thế Chiến Hai |
Vào thời điểm đó, trong không khí trả thù, nhiều thường dân Đức vùng này cũng như ở miền Tây Balan bị giết chết không có toà án.
Tại Balan nay nổi lên vụ Jedwabne. Những thủ phạm trực tiếp đánh giết và thiêu sống hàng chục gia đình Do Thái ở Jedwabne là người Balan sống tại đó. Nhưng cũng có ý kiến nói đó là thời Balan bị phát-xít Đức chiếm đóng, và không thể có vụ thảm sát nếu chính quyền Đức không khuyến khích.
Hàng loạt sử gia Balan, Mỹ, Israel đã vào cuộc, và cho đến nay vấn đề tuy đã tạm lắng nhưng vẫn chưa ngã ngũ về trách nhiệm của vụ này dù tổng thống Aleksander Kwasniewski đã nhân danh nước Balan chính thức xin lỗi người Do Thái.
Giữa Đen và Trắng
Tại Hoa Kỳ, quá trình xem xét lại nạn buôn bán và sử dụng nô lệ da đen từ thế kỷ 17 đến 19 ở Mỹ cũng bị đánh giá lại với các tên tuồ̉i như Randall Robinson. Cuốn sách của tác giả này mang tên ‘The Debt:What America Owes to Blacks’ [Món nợ của nước Mỹ đối với người da đen], đặt vấn đề rằng không chỉ các chủ nô có tội mà mọi người Mỹ da trắng, kể cả những người bây giờ, đều phải chịu trách nhiệm về các tội ác đối với nô lệ da đen.
Tại Pháp những năm qua bùng lên vụ như vai trò của quân Pháp ở Algeria trong thập niên 60 sau khi tướng Paul Aussaresses thú nhận với báo chí rằng đặc vụ Pháp đã tra tấn và giết dã man nhiều người Algeria. Đặc biệt hơn, vị tướng này nói ông làm việc đó với sự đồng ý của bộ trưởng Francois Mitterand, người sau này làm tổng thống Pháp.
Theo tác giả Zakowski, khỏi phải nói đến những nhân vật như Stalin, Mao và Polpot vì mọi sự đã quá rõ, nhưng cũng cần nói đến trách nhiệm của nữ hoàng Anh Victoria, rồi tổng thống Mỹ Kennedy trong các cuộc chiến.
Về châu Á, tác giả Zakowski cũng nhắc đến vụ thảm sát ở Mỹ Lai, Việt Nam, tranh luận về tội ác của quân đội Nhật Hoàng ở Trung Quốc và Triều Tiên và đặt các câu hỏi xung quanh vấn đề này.
Phe hữu ở Nhật với lá cờ thời quân phiệt trước đền Yasukuni |
Ông trích lời Thượng nghị sỹ Mỹ John McCain khi nói về vụ Mỹ Lai:”Có lẽ những người chưa từng ra trận thì sẽ không bao giờ hiểu được vì sao”.
Một trào lưu nhìn lại
Zakowski công nhận rằng hàng loạt vấn đề nhìn lại lịch sử đều thuộc loại vô cùng khó khăn. Nhưng ông cho rằng đây là một trào lưu, khi mà dòng sử chính thống ở mọi quốc gia đang gặp khủng hoảng.
Người ta cần xét lại quá khứ để biết mình đang ở đâu trước khi có thể chọn hướng cho tương lai.
Sử viết theo kiểu sách giáo khoa bị các sử liệu riêng tư như hồi ký, nhật ký, phóng sự báo chí, phim tài liệu v.v đẩy sang một bên. Những tiếng nói dù đơn lẻ, vốn bị dìm sau nhiều năm, nay dội lại và có sức hấp dẫn hơn sử chính thống.
Ông trích lời các nhà nghiên cứu để nói rằng quá trình tìm lại bộ dạng thật của mình diễn ra tại các xã hội Âu, Mỹ, Á là hệ quả của việc những sợi dây truyền thống nối kết các khối người lại với nhau nay có vẻ lỏng ra.
Theo Zakowski, sự vận động của lịch sử suốt mấy thế kỷ qua đã để lại vô số câu hỏi đạo đức. Ông điểm ra rằng:
+Sự vươn lên của các dân tộc trong thế kỷ 18-19 đã đưa đến chủ nghĩa sô-vanh và dân tộc cực đoan. Một biến dạng khủng khiếp của nó là chủ nghĩa phát-xít và phân biệt chủng tộc.
+Sự vươn lên của các giai cấp bị trị trong thế kỷ 19-20 đã đưa đến chủ nghĩa bôn-sê-vích và chủ nghĩa cộng sản. Nay mô hình này đã phá sản, để lại một khoảng trống về tư duy lịch sử.
Cũng theo đà lý luận này, ông cho rằng việc xét lại lịch sử là hệ quả của cuộc vận động, sự vươn lên của các nhóm thiểu số từ sắc tộc, nữ quyền đến người đồng tính v.v. trong thế kỷ 20.
Lấy ví dụ căng thẳng trong quan hệ giữa Nhật Bản với Hàn Quốc và Trung Quốc quanh vụ người Nhật không chịu thừa nhận các tội ác chiến tranh trong sách giáo khoa lịch sử, ông Zakowski kết luận rằng những vấn đề như vậy nếu không được giải quyết sẽ gây hại không thể lường trước cho cả một khu vực.
An ninh của cả vùng Đông Á có thể sẽ suy giảm nếu thái độ cứng rắn, thiên hữu của Nhật Bản trong vụ sách giáo khoa làm phe quân sự tại Trung Quốc đẩy thái độ dân tộc chủ nghĩa bài ngoại tăng lên.
Chính trị và lịch sử
Theo ông, các chính trị gia luôn lợi dụng lịch sử và sẵn sàng dùng lá bài lịch sử trong cuộc chơi của họ. Vì thế, nhiệm vụ của các sử gia, các nhà nghiên cứu là phải luôn sẵn sàng nhắc đến sự thật, kể cả sự thật xấu hổ cho dân tộc mình. Nếu không, cả một dân tộc sẽ bị các bóng đen quá khứ đè nặng.
Ông ca ngợi thái độ dũng cảm của nhà văn Thổ Nhĩ Kỳ Taner Akcam, người đã lên truyền hình nói nhiều tiếng liền về vụ người Thổ thảm sát 1,5 triệu người Armenia năm 1915. Quân đội và thường dân Thổ đã bắn giết và triệt hạ nhiều làng mạc của dân Armenia. Lính Thổ dùng lưỡi lê để đâm chết các phụ nữ, còn các dân thường Thổ thì cầm chân và đập đầu trẻ em Armenia vào vách đá cho tới lúc nát óc.
Trong thời gian diễn ra cuộc phỏng vấn trực tiếp, rất nhiều người Thổ Nhĩ Kỳ đã gọi điện vào đài truyền hình chửi mắng ông Akcam. Nhưng sau đó, số người ủng hộ ông trên báo chí đã lên tiếng cũng rất mạnh mẽ.
Thực ra, người dân Thổ Nhĩ Kỳ nào cũng đã biết ít nhiều về vụ thảm sát năm 1915 nhưng cả một dân tộc, và nhất là nhà nước, đã có thái độ cố ý quên một cách tập thể, coi đó là một 'tai nạn' trong chiến trận, cho đến ngày ông Akcam can đảm nói to lên.
Tội ác diệt chủng thời Đế Quốc Ottoman do người Thổ làm chủ |
Taner Akcam cũng nói đến những gương tốt như thống đốc Thổ Tashin Beyu, người đã không chịu thi hành lệnh trên mà còn ra tay cứu nhiều ngàn người Armenia. Như vậy, người tốt, người xấu ở đâu cũng có.
Thế hệ nào cũng có trách nhiệm riêng
Nhưng một người Thổ bây giờ có phải chịu trách nhiệm gì về vụ thảm sát 1915, hay một thanh niên Đức bây giờ phải có thái độ thế nào về các tội ác người Đức thời Hitler gây ra ở châu Âu?
Cuốn sách của Zakowski trong phần phỏng vấn với sử gia Do Thái Yehuda Bauer từ viện Yad Vashem ở Jerusalem đã chỉ ra một cách sống.
Theo Yehuda Bauer thì các thế hệ sau không có tội lỗi gì, không phải chịu trách nhiệm gì về những điều xấu xa cha ông họ gây ra. Nhưng họ có trách nhiệm làm sao để những điều đó không tái diễn ra trong tương lai ở đất nước họ. Họ không được quyền giả vờ không biết hoặc cố ý quên.
Tổng thống Đức Johannes Rau |
Theo tác giả Jacek Zakowski, không ai có thể trốn chạy được quá khứ và ông trích lời triết gia Balan Leszek Kolakowski rằng: “Trước món nợ quá khứ ta không thể đòi người khác làm gì được mà chỉ có thể đòi chính mình hãy làm gì để tâm hồn được trong sạch”.
Ngược với sự xấu hổ về quá khứ thì có vấn đề tự hào lịch sử. Ta nên có thái độ thế nào?
Tác giả Zakowski đã trích lời tổng thống Đức Johannes Rau rằng “Một người hãy chỉ nên tự hào về những điều chính mình đạt được”, hàm ý thế hệ trẻ không bám vào những chiến công hay thành tích các thế hệ trước tạo nên.
Nói theo kiểu một nhà văn Việt Nam là không nên ‘ăn mày dĩ vãng’.
Nhưng tác giả Zakowski cũng không quên trích lời dân biểu Đức Guido Westewelle đáp lại tổng thống Rau rằng “Tôi cứ tự hào về bố mẹ tôi dù tôi không tạo ra họ”.
Như thế, tự hào hóa ra cũng là một đề tài khó có chung một kết luận.