Tiếng Việt lớp 2 trang 92 Câu 1: Nghe và kể lại mẩu chuyện sau:
Cậu bé đứng ngoài lớp học
MAI HỒNG
Gợi ý:
a] Vì sao cậu bé Vũ Duệ không được đến trường?
b] Cậu bé Vũ Duệ ham học như thế nào?
c] Thầy giáo hỏi bài cậu bé, kết quả ra sao?
d] Thầy giáo đến nhà khuyên cha mẹ Vũ Duệ thế nào?
e] Sau này, Vũ Duệ đã thành đạt như thế nào?
Phương pháp giải:
Em kể lại câu chuyện theo gợi ý.
Nội dung câu chuyện:
[1] Vũ Duệ đỗ Trạng nguyên ở triều đại nhà Lê. Ông là người nổi tiếng thông minh, có khí phách, được vua Lê tin dùng, các quan trong triều ai cũng kính nể.
[2] Thuở nhỏ, vì nhà nghèo, Vũ Duệ không được đi học, phải ở nhà trông em, lo cơm nước cho bố mẹ đi làm ngoài đồng. Ngày nào cũng vậy, mỗi buổi sáng, khi thầy đồ trong làng bắt đầu dạy học, Vũ Duệ lại cõng em đứng ở ngoài hiên, chăm chú nghe thầy giảng bài.
[3] Thầy đồ thấy Vũ Duệ ham học, trong lòng quý mến, muốn thử tài cậu bé. Thầy đặt một câu hỏi “hóc búa” cho cả lớp, không ai trả lời được. Thầy nhìn ra ngoài cửa lớp, bắt gặp ánh mắt sáng ngời của cậu bé đang nhìn mình, ý chừng muốn trả lời câu hỏi thay cho các bạn trong lớp. Thầy đồ bèn hỏi:
- Liệu con có trả lời được câu hỏi của ta không?
Cậu bé thưa:
- Dạ, thưa thấy con xin trả lời ạ!
Được thầy cho phép, Vũ Duệ trả lời câu hỏi trôi chảy, mạch lạc, đầu ra đấy. Thầy đồ gật đầu tán thưởng. Cả lớp thán phục. Thầy bước ra cửa lớp, xoa đầu Vũ Duệ, khen ngợi.
[4] Ngay sau buổi học đó, thầy đồ đến tận nhà cậu bé, khuyên cha mẹ cậu cho cậu đi học. Thế là Vũ Duệ được đi học, chính thức bên thầy, bên bạn. Chỉ vài tháng sau, Vũ Duệ đã là trò giỏi nhất lớp.
[Theo Kể chuyện thần đồng Việt Nam]
Lời giải:
Gia đình Vũ Duệ rất nghèo. Bố mẹ cậu phải làm lụng vất vả sớm hôm để nuôi nấng anh em. Vì hoàn cảnh gia đình, Vũ Duệ không được đi học. Hằng ngày, cậu phải ở nhà trông em, đỡ đần bố mẹ việc nhà.
Tuy vậy, Vũ Duệ lại là một cậu bé vô cùng ham học. Nhà nghèo, không có tiền đóng học nên cậu không thể vào lớp như những học trò khác. Mỗi buổi sáng, Vũ Duệ thường cõng em tới cửa lớp nghe lỏm thầy giáo giảng bài.
Một lần, thầy giáo ra một câu hỏi rất khó. Học trò ngồi trong lớp không ai trả lời được. Thấy cậu bé đứng ngoài cửa lớp mấp máy môi như muốn nói, thầy giáo bèn gọi vào. Vũ Duệ trả lời trôi chảy câu hỏi của thầy giáo.
Thấy cậu học trò nghèo vừa thông minh lại ham học. Thầy giáo tới tận nhà khuyên bố mẹ cho cậu đi học. Từ đó, Vũ Duệ được nhận vào lớp. Nhờ sự thông minh và chăm chỉ, chẳng bao lâu, Vũ Duệ đã đứng đầu lớp.
Tiếng Việt lớp 2 trang 93 Câu 2: Theo em, trong câu chuyện trên:
a] - Thầy giáo sẽ khen Vũ Duệ thế nào khi cậu trả lời được câu hỏi khó?
- Vũ Duệ sẽ đáp lại lời khen của thầy giáo thế nào?
b] - Thầy giáo sẽ nói thế nào để khuyên [đề nghị] bố mẹ Duệ cho con đi học?
- Bố mẹ Duệ sẽ đáp lại lời khuyên [lời đề nghị] của thầy giáo thế nào?
Phương pháp giải:
Em đọc kĩ các tình huống để trả lời.
Lời giải:
a. - Thầy giáo: Trò thật thông minh!
- Vũ Duệ: Em cảm ơn thầy ạ!
b. - Thầy giáo: Tôi thấy cậu bé này rất thông minh và chăm học. Anh chị nên cho cháu đi học. Sau này, cháu học hành thành tài có thể giúp nước, giúp nhà.
- Bố mẹ Vũ Duệ: Gia cảnh gia đình tôi khó khăn quá! Nhưng chúng tôi nghe lời thầy khuyên, chúng tôi sẽ cho cháu đi học!
Xem thêm lời giải bài tập Tiếng Việt lớp 2 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Tiếng Việt lớp 2 trang 87, 88, 89 Có chuyện này...
Tiếng Việt lớp 2 trang 89, 90 Các nhà toán học của mùa xuân. Chữ hoa I...
Tiếng Việt lớp 2 trang 90, 91, 92 Ươm mầm ...
Tiếng Việt lớp 2 trang 92 Viết về một đồ vật yêu thích ...
Tiếng Việt lớp 2 trang 93, 94 Câu đố về đồ dùng học tập...
Tiếng Việt lớp 2 trang 94 Em đã biết những gì, làm được những gì ...
Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn
Phần I
Bài đọc:
Ươm mầm
1. Rô-linh là nhà văn nổi tiếng thế giới. Trẻ em khắp nơi đều biết nhân vật Ha-ri Pót-tơ của bà.
2. Tài năng của Rô-linh đã ươm mầm từ những câu chuyện mà bà và cô em gái tên là Di tự nghĩ ra và kể cho nhau nghe suốt thời thơ ấu.
Di rất thích nghe chị kể chuyện và thường nài nỉ chị kể đi kể lại. Một trong những câu chuyện hai chị em yêu thích là chuyện Di bị ngã xuống hạng thỏ và được gia đình thỏ cho ăn dâu tây.
3. Để nhớ và kể lại cho em, cô chị bắt đầu ghi lại những câu chuyện của mình. Câu chuyện đầu tiên cô viết lên giấy là chuyện về một chú thỏ bị lên sởi. Chú thỏ ốm được bạn bè đến thăm, trong đó có một con ong khổng lồ tên là Cô Ong.
4. Trong suốt những năm học phổ thông, Rô-linh luôn được đánh giá là một trong những học sinh tài năng nhất. Cô thường được giao phụ trách việc tổ chức các buổi sinh hoạt toàn trường.
Theo sách Thời thơ ấu của các đại văn hào
[Nguyên Hương dịch]
Ha-ri Pót-tơi: tên nhân vật chính trong bộ truyện cùng tên của nhà văn Rô-linh.
Nài nỉ: đề nghị thiết tha, dai dẳng khiến người khác khó lòng từ chối.
Bài tiếp theo
Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Tiếng Việt lớp 2 - Cánh diều - Xem ngay
Báo lỗi - Góp ý
1. Vũ Duệ người làng Trình Xuyên, huyện Sơn Vi, Sơn Tây [nay là huyện Thanh Sơn, tỉnh Vĩnh Phúc].
Ông vốn con nhà nghèo, bố mẹ không có tiền cho ăn học. Hằng ngày, cậu bé Duệ phải trông em cho bố mẹ đi làm đồng. Không được đến trường nhưng rất ham học, lại sáng dạ, ngày ngày, cậu bé cõng em đứng ngoài lớp học của thầy đồ trong làng để nghe lỏm lời thầy giảng.
Như đã thành lệ, mỗi buổi sáng khi ngồi vào bục giảng, thầy đồ nhẩm đếm chừng 20 học trò trong lớp, không quên đưa mắt ra hè điểm danh cả cậu bé cõng em đứng ngoài hiên. Quá nửa đám học trò trong lớp không muốn cho đứa trẻ cõng em đến nghe lỏm bài nhưng chúng không dám nói gì vì hiểu ý thầy muốn để cho cậu bé được nghe giảng. Nhưng từ khi ông đồ ngồi dạy ở lớp học này cũng đã quá nửa năm, thế mà cậu bé kia vẫn chuyên cần tới lóp, không vắng mặt buổi nào.
2. Một hôm, thầy đồ nghĩ ra một cách để thử cậu học trò học lỏm. Thầy sẽ nêu một câu hỏi hóc búa rồi bất chợt kiểm tra cậu. Nếu cậu không trả lời được thì sẽ thẹn mà tự rút lui. Còn nếu quả là cậu thông minh, giỏi giang thì thầy sẽ tìm cách cưu mang.
Trước khi kiểm tra cậu học trò học lỏm, thầy đồ lần lượt gọi từng học trò trong lóp. Đã hỏi gần hết lớp mà chẳng trò nào trả lời được, bấy giờ, thầy đồ mới hướng mục kỉnh ra ngoài hiên, nơi có cậu bé đang cõng em. Cậu bé chăm chắm nhìn về phía thầy, ý chừng muốn trả lời câu hỏi cho các bạn. Thầy đồ thấy vậy, ôn tồn hỏi:
– Cậu bé kia ! Liệu con có trả lời được câu hỏi của ta không ?
– Dạ, thưa thầy được ạ ! – Cậu bé háo hức đáp.
Thầy đồ gật đầu, bảo :
– Vậy con hãy nói đi.
Cậu bé trả lời rất trôi chảy và mạch lạc. Thầy đồ gật đầu tán thưởng, còn đám trò nhỏ trong lớp thì trố mắt ngạc nhiên, thán phục. Bấy giờ thầy đồ mới biết tên cậu bé là Nghĩa Chi. Thầy vui vẻ bảo :
– Cái tên Nghĩa Chi tuy đã hay nhưng chưa xứng với tài năng của con. Nay thầy đổi tên cho con là Duệ, liệu có vừa ý con không ?
Nghĩa Chi vái tạ thầy rồi ra về. Ngay sau buổi học hôm ấy, thầy đồ đến tận nhà khuyên cha mẹ Vũ Duệ cho cậu đi học. Đến lớp học chính thức chỉ vài tháng, Duệ đã đứng đầu lóp, được thầy yêu, bạn mến.
3. Không chỉ học giỏi, Vũ Duệ đối đáp, biện bạch cũng rất tài.
Một hôm, có một chủ nợ đến đòi tiền cha mẹ Duệ. Gặp Duệ, chủ nợ hỏi:
– Cha mẹ cháu đi đâu ?
Duệ trả lời:
– Dạ, cha cháu đi giết người. Mẹ cháu đi sinh người.
Khách lạ sửng sốt:
– Cháu nói gì mà lạ vậy ?
Duệ cười, nói:
– Cháu sẽ giải thích cho bác rõ nhưng bác phải hứa sẽ thưởng cái gì cho cháu.
Chủ nợ hứa cho qua chuyện :
– Cứ nói cho rõ, ta sẽ xoá nợ cho cha mẹ cháu.
Cậu bé bèn nói:
– Cha cháu đi giết người tức là đi nhổ mạ. Mẹ cháu đi sinh người nghĩa là đi cấy mạ.
Hôm sau chủ nợ lại đến đòi tiền, cậu bé nhắc lại lời hứa, chủ nợ đành phải xoá nợ cho cha mẹ Duệ.
Nhờ học giỏi và làm thơ hay, lớn lên Vũ Duệ đi thi đỗ Trạng nguyên, làm quan thời nhà Lê, nổi tiếng vì tài năng và lòng trung nghĩa.
Theo MAI HỒNG
[Các Trạng nguyên nước ta]
Biện bạch : bày tỏ lí lẽ để thanh minh, bào chữa.
- Nhà nghèo, Vũ Duệ đã học bằng cách nào ?
- Duệ học hành chăm chỉ ra sao ?
- Thầy đồ đã nghĩ ra cách gì để thử tài Duệ ? Kết quả như thế nào ?
- Chi tiết nào trong truyện cho thấy Duệ đối đáp, biện bạch rất tài ?
- Vũ Duệ đã thành đạt như thế nào ?
Tags: lớp 5truyện đọc lớp 5