Cả chục ngàn người trên khắp cả nước trở thành miếng mồi của kinh doanh đa cấp không giấy phép?
Sau một thời gian tạm lắng, bán hàng đa cấp sai qui định đang quay trở lại dưới các hình thức biến tướng vô cùng tinh vi như các khóa học làm giàu, đầu tư bất động sản, khởi nghiệp từ con số không…
Kinh doanh đa cấp [bán hàng đa cấp] là một trong những phương thức kinh doanh ưu việt và được nhiều công ty trên thế giới lựa chọn. Tuy nhiên, khi về Việt Nam thì phương thức kinh doanh này đã bị làm “méo mó” đi nhiều, khiến cho bản chất tốt đẹp của nó bị ảnh hưởng. Sau hàng loạt những vụ việc lừa đảo liên quan đến bán hàng đa cấp, các cơ quan quản lý nhà nước đã tăng cường công tác thanh kiểm tra để đưa phương thức kinh doanh này trở lại đúng bản chất và giá trị.
Thế nhưng, trên thực tế vẫn có những doanh nghiệp, công ty cố tình “lách luật” để sử dụng phương thức kinh doanh này với mục đích thu lời, lôi kéo đông người tham gia để hưởng lợi nhuận, bất chấp những tác động xấu của nó đối với xã hội cũng như bản thân người tham gia.
Trong số những công ty đã và đang kinh doanh đa cấp bất chính thì Brics Việt Nam hiện đang là “ngôi sao sáng”. Bởi chỉ sau hơn một năm thành lập, đi vào hoạt động vào tháng 9/2017, Brics Việt Nam đã có văn phòng ở khắp trên mọi miền đất nước. Số người tham gia vào hoạt động của công ty này đã vượt qua con số 13.000 người. Được biết, doanh thu quý 1 năm 2019 của công ty này đã bằng cả năm 2018.
Brics Việt Nam đã vô cùng khôn ngoan khi chọn lựa lĩnh vực bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ để hoạt động kinh doanh đa cấp. Bởi không ai phủ nhận vai trò, ý nghĩa cũng như giá trị của bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ trong đời sống của con người.
Bản thân bảo hiểm đã mang tính nhân văn rất lớn, lại được Brics Việt Nam khéo léo khoác thêm cái mác “Dự án bảo hiểm hóa toàn dân”, hướng tới mục tiêu người nghèo nhất cũng có bảo hiểm… Một vỏ bọc hoàn hảo để có thể bắt đầu những chiến lược kinh doanh dài hơi.
Mặc dù đã có những lá chắn ngụy trang vô cùng hoàn mỹ, nhưng bản chất của phương thức kinh doanh đa cấp bất chính là hướng con người ta tới giấc mộng làm giàu không khó, “một vốn bốn mươi lời” hay thậm chí không phải bỏ một “xu nào” nhưng vẫn có thể thu lời, làm giàu nhanh chóng… Thế nên, dù Brics có khéo che đậy đến đâu thì bản chất đa cấp bất chính vẫn cứ tự nhiên “lồ lộ”.
“Khách hàng là đại lý và đại lý cũng chính là khách hàng” đây chính là phương châm kinh doanh của Brics. Điều này được các giám đốc kinh doanh, trưởng phòng kinh doanh của Brics cắt nghĩa một cách đơn giản rằng: Khách hàng không ở đâu xa, không ai khác chính là bản thân mình. Mình bán bảo hiểm cho chính mình mua”.
Cùng với phương châm kinh doanh sát sườn và vô cùng “chí lý” như vậy, Brics Việt Nam cũng đưa ra những chính sách trả thưởng, thăng tiến không thể tuyệt vời hơn như: “Lên cấp không bao giờ xuống cấp” hay “lên cấp không phụ thuộc vào doanh số cá nhân” [doanh số bán hàng]; “ở Brics là bị lên cấp, muốn xuống cũng không cho”; Quyền thừa kế lại thành quả mà mình đã tạo dựng lên cho “con cháu của mình”…; Được nhận tới 65% hoa hồng cho một hợp đồng bảo hiểm khi đạt tới vị trí SBDM – Giám đốc kinh doanh cấp cao; Được hưởng 2% doanh số toàn quốc….
Chưa dừng lại ở đó, Bricsvn còn chứng minh cho người ta thấy việc kiếm tiền tại đây “dễ” như thế nào. Chỉ sau 3 – 4 tháng, một bà nội trợ cũng có thể kiếm được thu nhập 40 triệu đồng; sau 6 tháng hay một năm thì không tính bằng chục triệu, vài chục triệu nữa mà bằng ngàn đô và “đều như vắt chanh” số tiền này sẽ chảy vào ví bạn, mặc dù tháng đó có thể bạn không làm gì… "Ai cũng có thể làm được và thành công tại Bricsvn…".
Điều đáng nói là để trở thành nhân viên kinh doanh của Bricsvn không cần bất cứ bằng cấp nào, không giới hạn độ tuổi, chỉ cần hoàn thiện một bộ hồ sơ, rồi hoàn thành 10.000.000 PFYP [hợp đồng bảo hiểm nhân thọ hoặc phi nhân thọ tương đương khoảng 12 triệu đồng] là chính thức trở thành nhân viên kinh doanh trong hệ thống của Bricsvn.
Sau khi hoàn thành thủ tục để trở thành nhân viên kinh doanh của Bricsvn, chỉ cần tuyển lấy 3 người làm cùng mình là có thể bắt tay vào công cuộc xây dựng sự nghiệp. Tất nhiên, ba người này cũng phải hoàn thành thủ tục [mua một hợp đồng bảo hiểm khoảng 12 triệu]…. Từ đây, bạn chỉ cần đợi tới hai ngày 15 và 30 hàng tháng ra ngân hàng rút tiền về tiêu [có người nửa tháng đã có thu nhập vài trăm triệu, một tháng đút tút cả tỷ đồng…].
“Cáo vẫn hoàn cáo”?
Như đã nói ở trên, dù có vỏ bọc hoàn hảo tới đâu, khéo che đậy đến mức nào thì bản chất của kinh doanh đa cấp bất chính [trái phép] cuối cùng vẫn lộ nguyên hình.
Ban đầu Brics tuyên bố công ty không thu bất cứ một khoản tiền nào của các học viên, rằng các học viên cứ tìm hiểu rồi hoàn thiện hồ sơ đăng ký để trở thành người của Brics. Thế nhưng, rõ ràng để trở thành người của Brics [nhân viên kinh doanh, muốn hàng tháng ra ngân hàng nhận lương trăm triệu] thì nhất định phải hoàn thành một hợp đồng bảo hiểm trị giá khoảng 12 triệu đồng. Nếu không hoàn thiện bước này thì sẽ không trở thành nhân viên kinh doanh của Brics và tất nhiên không có chuyện một tháng đôi lần ra ngân hàng rút lương.
Brics luôn miệng nói không mất tiền, không ép buộc ai phải hoàn thiện hợp đồng bảo hiểm trị giá khoảng 12 triệu trên. Nhưng bất cứ ai đã đến đây nghe, học thì đều hiểu hợp đồng bảo hiểm trị giá khoảng 12 triệu kia chính là điều kiện “cần và đủ” để có thể khởi nghiệp, làm giàu ở Brics.
Trong khi đó, theo quy định tại Nghị định số 40/2018/NĐ-CP, các hoạt động bị cấm trong kinh doanh hàng hóa đa cấp gồm: Yêu cầu người khác phải đặt cọc hoặc nộp một khoản tiền nhất định để được ký hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp; Yêu cầu người khác phải mua một số lượng hàng hóa nhất định để được ký hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp; Cho người tham gia bán hàng đa cấp nhận tiền hoặc lợi ích kinh tế khác từ việc giới thiệu người khác tham gia vào hoạt động bán hàng đa cấp mà không phải từ việc mua, bán hàng hóa của người được giới thiệu đó…
Nghị định này cũng đã nêu rõ thế nào là kinh doanh theo phương thức đa cấp: “kKinh doanh theo phương thức đa cấp là hoạt động kinh doanh sử dụng mạng lưới người tham gia gồm nhiều cấp, nhiều nhánh, trong đó, người tham gia được hưởng hoa hồng, tiền thưởng và lợi ích kinh tế khác từ kết quả kinh doanh của mình và của những người khác trong mạng lưới”.
Cần phải nõi rõ rằng, bán hàng đa cấp được xem là phương thức kinh doanh, chứ không phải là một ngành kinh doanh. Brics Việt Nam đang kinh doanh trong lĩnh vực bảo hiểm và đang lựa chọn phương thức kinh doanh đa cấp. Cũng theo Nghị định số 40/2018/NĐ-CP thì “Hoạt động bán hàng đa cấp phải được đăng ký theo quy định của pháp luật” .
Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng nói gì về việc Brics đang kinh doanh theo phương thức đa cấp? Brics Việt Nam là đại lý bảo hiểm, đại lý tổ chức hay môi giới bảo hiểm? Những chiêu thức tuyển dụng người ra làm sao? Cơ chế thăng tiến, cách thức kiếm tiền ở đây như thế nào?… Những nội dung này sẽ được chúng tôi phản ánh trong những bài viết sau.
Nam Anh và Nhóm PVĐT
Brics Việt Nam là Tổng đại lý hay môi giới bảo hiểm?
Theo những tài liệu mà Brics Việt Nam [Bricsvn] đang sử dụng để đào tạo các học viên cùng những nhân viên kinh doanh của mình [FA], thì Bricsvn “là tổ chức hợp tác với nhiều công ty Bảo hiểm. Chọn những sản phẩm ưu việt để tư vấn tới khách hàng” và đều được đặt dưới sự giám sát của Bộ Tài chính.
Bricsvn được thành lập ngày 9/2017, giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp do Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hà Nội cấp với mã ngành, nghề kinh doanh chính [6622], hoạt động của đại lý và môi giới bảo hiểm [chi tiết: Đại lý bảo hiểm].
Tuy nhiên, tại các buổi hội thảo tuyển dụng của Bricsvn mà nhóm phóng viên có mặt, thì người của công ty này khi giới thiệu mình như là một “siêu thị bảo hiểm” với hơn 200 sản phẩm bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ, “bán những gì khách hàng cần, đáp ứng tất cả những gì khách hàng cần”…
Giới thiệu mình như là một “siêu thị bảo hiểm” với hơn 200 sản phẩm bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng, “bán những gì khách hàng cần. Đáp ứng tất cả những gì khách hàng cần”…hay có lúc lại nói mình hoạt động theo mô hình đại lý bảo hiểm, hoạt động môi giới bảo hiểm [đứng trên quyền lợi của khách hàng, vì khách hàng].
Khi được hỏi vậy rốt cuộc Bricsvn là đại lý bảo hiểm hay môi giới bảo hiểm thì người của công ty này khẳng định Brics là đại lý tổ chức. Vậy nhưng, trước đó khi trả lời báo chí CEO của công ty này, ông Lê Thế Khoa lại “khẳng định” Brics hoạt động theo mô hình tổng đại lý bảo hiểm.
Trong khi đó, trên thực tế, cách thức hoạt động, cũng như cách mà công ty này đang đào tạo cho những nhân viên kinh doanh của mình lại cho thấy sự lập lờ giữa mô hình “đại lý” và “môi giới”, điều này khiến cho nhiều học viên, thậm chí là không ít nhân viên kinh doanh, quản lý của Bricsvn đang bị “rối” và không hiểu rõ thực chất Bricsvn đang là đại lý hay môi giới bảo hiểm.
Qua trao đổi, nắm bước được nhu cầu của khách hàng cần gì, nhân viên kinh doanh của Bricsvn sẽ tư vấn cho khách hàng những gói sản phẩm phù hợp nhất. Phù hợp ở đây có nghĩa là gói sản phẩm đó phải đáp ứng đúng với nhu cầu thực tại của khách [bảo hiểm nhân thọ, hay phi nhân thọ, con người hay tài sản], phù hợp với khả năng tài chính của khách hàng và cuối cùng là có nhiều quyền lợi nhất, mức chi trả bồi thường cao nhất…
Sau khi tư vấn cho khách hàng lựa chọn được sản phẩm bảo hiểm ưu việt nhất và khách hàng đồng ý mua sản gói bảo hiểm đó, nhân viên kinh doanh của Bricsvn sẽ đứng ra làm các thủ tục để hoàn thiện hợp đồng [thu tiền, lấy thông tin khách hàng, giao chuyển hợp đồng…]. Bricsvn cũng sẽ đứng ra thẩm định hồ sơ, hỗ trợ cho tổ chức hoặc cá nhân tham gia bảo hiểm trong việc yêu cầu bồi thường tổn thất với các doanh nghiệp bảo hiểm trong suốt thời hạn hợp đồng bảo hiểm…
Bricsvn có đánh tráo khái niệm?
Trước hết cần khẳng định, đại lý bảo hiểm [ĐLBH] và môi giới bảo hiểm [MGBH] là hai hoạt động khác nhau. Doanh nghiệp môi giới bảo hiểm [DNMG BH] và đại lý bảo hiểm là hai chủ thể phổ biến của thị trường bảo hiểm Việt Nam hiện nay.
Theo luật sư Nguyễn Minh Ngọc - Công ty luật hợp danh The Light: "Đại lý bảo hiểm và DNMG BH có những điểm giống nhau: Đều là trung gian, thực hiện việc thu xếp hợp đồng Bảo hiểm; đều có hưởng hoa hồng và đều phải được đào tạo chuyên sâu về nghiệp vụ, tư vấn khách hàng".
Tuy nhiên, xét về bản chất thì Đại lý bảo hiểm và DNMG BH lại khác nhau. Cụ thể, theo Luật Kinh doanh bảo hiểm 2000, sửa đổi bổ sung năm 2010 thì Đại lý bảo hiểm là cá nhân [tổ chức] được công ty bảo hiểm uỷ quyền thực hiện một số nhiệm vụ nhất định. Công ty bảo hiểm phải chịu trách nhiệm cuối cùng về các hành vi của đại lý đối với khách hàng.
Doanh nghiệp môi giới là tổ chức kinh doanh độc lập, thay mặt khách hàng giao dịch với các công ty bảo hiểm để lựa chọn sản phẩm, dịch vụ phù hợp nhất cho khách hàng. Công ty môi giới bảo hiểm tự chịu trách nhiệm về hoạt động kinh doanh của mình trước pháp luật. Chính vì vậy, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm còn phải mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho hoạt động môi giới bảo hiểm trong khi đại lý thì không phải mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp.
Về phạm vi hoạt động, Đại lý bảo hiểm có thể được doanh nghiệp bảo hiểm uỷ quyền tiến hành các hoạt động sau đây: Giới thiệu, chào bán bảo hiểm; Thu xếp việc giao kết hợp đồng bảo hiểm; Thu phí bảo hiểm; Thu xếp giải quyết bồi thường, trả tiền bảo hiểm khi xảy ra sự kiện bảo hiểm; Thực hiện các hoạt động khác có liên quan đến việc thực hiện hợp đồng bảo hiểm. Còn với DNMG BH là cung cấp thông tin về loại hình bảo hiểm, điều kiện, điều khoản, phí bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm cho bên mua bảo hiểm; Tư vấn cho bên mua bảo hiểm trong việc đánh giá rủi ro, lựa chọn loại hình bảo hiểm, điều kiện, điều khoản, biểu phí bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm; Đàm phán, thu xếp giao kết hợp đồng bảo hiểm giữa doanh nghiệp bảo hiểm và bên mua bảo hiểm; Thực hiện các công việc khác có liên quan đến việc thực hiện hợp đồng bảo hiểm theo yêu cầu của bên mua bảo hiểm.
Cũng Theo luật sư Nguyễn Minh Ngọc - Công ty luật hợp danh The Light, điểm khác biệt lớn nhất giữa Đại lý và DNMG BH ở chỗ Đại lý không phải xin cấp giấy phép vì đã được công ty bảo hiểm uỷ quyền thực hiện một số nhiệm vụ nhất định. Trong khi đó, theo quy định, tổ chức muốn thành lập và hoạt động môi giới bảo hiểm cần phải làm thủ tục xin cấp phép của Bộ Tài chính [Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm].
Những vấn đề liên quan đến Brcsvn, hiện luôn là vấn đề được dư luận quan tâm, bởi lẽ nó đang ảnh hưởng đến rất nhiều người, cách thức vận hành cho đến tổ chức phải chăng đang còn rất nhiều điều mập mờ, các cơ quan quản lý là Bộ Tài chính và Bộ Công thương xem xét và làm rõ đến các hoạt động của Bricsvn.
Còn tiếp.!
Nam Anh và Nhóm PVĐT