Cách đọc IC nguồn

Việc sửa chữa các khối nguồn xung chưa bao giờ dễ dàng như bây giờ khi các bạn đã được được trang bị kiến thức về các loại nguồn xung, hiểu về cấu tạo và nguyên lý hoạt động của từng loại mạch. Các bạn chưa đọc có thể tham khảo các bài viết dưới đây>>

//linhkienst.com/blogs/thiet-ke-phan-cung/1000125604-cac-loai-nguon-xung-thong-dung-va-nguyen-ly-hoat-dong

//linhkienst.com/blogs/thiet-ke-phan-cung/1000126275-nguon-tuyen-tinh-va-nguon-switching-cac-loai-nguon-su-dung-cho-he-thong-nhung-phan-2

Việc sử dụng các linh kiện trong mạch nguồn xung sẽ quyết định đến hiệu suất và chất lượng của mạch nguồn xung đó. Với những mạch nguồn xung được thiết kế sử dụng IC nguồn TOP244 - TOP245 - TOP246 - TOP247 -TOP248 - TOP249 - TOP250 thì cấu tạo của chúng khá giống nhau. Do đó, khi đưa ra datasheet về sản phẩm chúng ta thấy nhà sản xuất đặt các dòng IC nguồnTOP244 - TOP245 - TOP246 - TOP247 -TOP248 - TOP249 - TOP250 viết trong cùng 1 quyển datasheet. Điểm khác nhau duy nhất giữa chúng là công suất thiết kế. Trong đó sẽ bao gồm các loại IC nguồn TOP với đầy đủ các kiểu dáng[đứng, cắm và dán hay gọi theo cách đặt tên của nhà sản xuất là các dòng G, Y, P, F, R] như sau:

TOP242, TOP243, TOP244, TOP245, TOP246, TOP247, TOP248, TOP249, TOP250

Tất cả các dòng IC nguồn TOP bạn có thể tham khảo tại đây://linhkienst.com/search?q=IC+ngu%E1%BB%93n+TOP&type=product

KIỂU ĐÓNG GÓI DẠNG CHÂN:

Hình 1: Kiểu đóng gói dạng chân

IC nguồn TOP242 - TOP250 được đóng gói dạng chân theo 3 kiểu . Kiểu hình dạng cắm và dán có IC TOP242PN [cắm], TOP242GN [dán] .

Dạng kiểu chân đứng có 2 kiểu là TOP242Y TO-220 và TOP242R TO-263 TOP242F TO-263 .

IC nguồn TOP246YN://linhkienst.com/products/ic-nguon-top246-top246y-top246yn-moi-chinh-hang-power-integration-100

Hình 2: TOP246YN dáng đứng chân cắm kiểu chân TO-220

IC Nguồn TOP246PN TOP246P TOP246 DIP-7 Tháo Máy://linhkienst.com/products/ic-nguon-top246pn-top246p-top246-dip-7-thao-may

Hình 2:IC Nguồn TOP246PN TOP246P TOP246 DIP-7 Tháo Máy

CHỨC NĂNG CÁC CHÂN:

Hình 3: Các chân của IC nguồn TOP242-250 kiểu Y/F/R

Chân D[Drain]: Cổng đầu ra MOSFET cho phép điện áp dẫn qua chân D xuống chân S. Nằm bên trong IC nguồn TOP242 - TOP250

Chân S[Source]: Còn được gọi là chân nguồn. Cho phép điện áp dẫn từ chân D về GND. Và được nối chung Mass bên phía mạch sơ cấp.

Chân C[Control]: Chân điều khiển được tích hợp bộ khuếch đại lỗi và phản hồi dòng điện đầu vào với xung điều khiển.

Chân L[LINE-SENSE]: Chân đầu vào cho phép kích hoạt chế độ hoạt động OV, UV, chuyển tiếp nguồn một chiều DC max. Có thể bật/tắt thông qua remote điều khiển từ xa và đồng bộ hóa. Khi kết nối chân L với chân S sẽ vô hiệu hóa các chức năng trên chân này.

Chân X[EXTERNAL CURRENT LIMIT]: Chân giới hạn dòng vào, dùng đểbật/tắt thông qua remote điều khiển từ xa và đồng bộ hóa.Kết nối với chân S [SOURCE] sẽ vô hiệu hóa tất cả các chức năng trên chân này.

SƠ ĐỒ MẠCH NGUỒN THỰC TẾ SỬ DỤNG IC NGUỒN TOP242-TOP250

Hình 4: Mạch nguồn xung nhiều đầu ra công suất 60W

Đầu vào trong sơ đồ là điện áp xoay chiều 185-265VAC, từ nhánh dây pha của nguồn cấp dòng điện đi qua cầu chì bảo vệ F1 3.15A sẽ được lọc qua tụ C1 đểlàm phẳng đỉnh sóng và cuộn cảm L1 để lọc bỏ đi các sóng cao tần bậc cao. Điện áp sau khi được lọc đi các xung cao tần sẽ được đưa vào khối chỉnh lưu cầu D1-D4 [1N4007]. Điện áp ra sau khối chỉnh lưu tiếp tục được lọc bởi tụ C2 để san phẳng các xung điện áp đỉnh.

Điện áp đi vào chân điện trởR1 được hạn dòng để cấp vào chân L của top246Y dùng kích hoạt các chốt bảo vệ IC nguồn top khi xuất hiện các trạng thái OV[overvoltage_quá áp] và UV[undervoltage_thấp áp].

Nhánh dương nguồn sau chỉnh lưu được nối vào 1 đầu của cuộn sơ cấp biến áp T1. Đầu còn lại của sơ cấp biến áp T1 được nối với chân D của IC nguồn top246y. Chân D của top264y chính là chân D của moset tích hợp trong IC nguồn. Chân S của IC được nối với âm nguồn của chỉnh lưu cầu D1-D4[1N4007] để đóng mạch với sơ cấp biến áp T1. Do đó, việc đóng cắt mosfet ở tần số cao trong IC nguồn top246y sẽ thay đổi điện áp ra bên phía sơ cấp của biến áp T1.

Chân C được mắc vào cực Emitter của transistor quang trong U2[LTV817].

Chân X được mắc chung với chân S để nối về mass trong mạch sơ đồ nguyên lý để không dùng các chức năng của chân X. Chân F nối mass để chọn tần số hoạt động của mạch là 132KHz. Khi mạch hoạt động với tần số 132KHz thì tần số băm xung ở chân D sẽ có dạng như hình bên dưới.

Với chu kìhoạt động là 4ms thì dải tần số hoạt động trong mạch là từ 128 - 136KHz.

Trong mạch sơ đồ nguyên lý có 5 cuộn dây phía thứ cấp với số vòng dây khác nhau nhằm đáp ứng các đầu ra với nhiều cấp điện áp. Các diode D7, D8, D9, D10, D11 dùng để chỉnh lưu điện áp ra tại các cuộn thứ cấp biến áp T1. Các tụ C7 C8 C9 C10 C11 C13 C14 C15 C16 C17 C18 và cuộn cảm L2 L3 L4 L5 dùng đểsan phẳng điện áp, lọc nhiễu dòng điện cho các mức đầu ra chuẩn như trong sơ đồ.

Cuộn dây số 6 được chỉnh lưu và lọc bởi diode D6 và tụ C3. Mạch phản hồi dòng điện được tạo ra bởi IC ổn áp TL431, opto LTV817 và cuộn dây thứ cấp số 6.

IC ổn áp TL431 tạo ra điện áp chuẩn để so sánh, khi điện áp ngõ ra thay đổi thì chênh áp xuất hiện trên diode quang của opto LTV817. Khi chênh áp vượt qua ngưỡng 0.7V sẽ mở opto LTV817. Điện áp phản hồi của cuộn dây số 6 phía thứ cấp biến áp T1 trong mạch phản hồi sẽ tạo điện áp phản hồi Vc chạy qua transistor quang của opto LTV817 đi vào chân C. Chân C nhận tín hiệu phản hồi sẽ thay đổi tần số băm xung của mosfet trong IC nguồn top246yn từ đó ổn định điện áp ngõ ra.

Khi phía sơ cấp được đóng mạch, điện áp phía sơ cấp[Vline] tăng dần vượt qua ngưỡng điện áp Vuv[ undervoltage]. Tại các sườn xuống của xung điện áp Vuv thì điện áp điều khiển Vc tăng dần đến ngưỡng 5.8V thì mosfet trong top246y bắt đầu băm xung. Đây là chế độ hoạt động bình thường của mạch trong sơ đồ nguyên lý phía trên. Khi điện áp điều khiển ở chân C giảm xuống mức 4.8V thì điện áp đầu ra là 0V tại S0.