Hiện nay một trong những phương pháp thăm khám thường được bác sĩ chỉ định nhằm phục vụ chẩn đoán chữa bệnh là xét nghiệm máu. Xét nghiệm ferritin là xét nghiệm máu thường thấy trong việc đo lường nồng độ sắt dự trữ của cơ thể để từ đó đưa ra những chẩn đoán và điều trị thích hợp nhất.
Xét nghiệm ferritin được thực hiện nhằm đo lượng ferritin trong máu của người bệnh. Ferritin là một loại protein có vai trò dự trữ sắt tồn tại chủ yếu ở trong gan và tế bào miễn dịch. Khi cơ thể cần sắt để tham gia vào quá trình chuyển hóa thì sắt sẽ được giải phóng từ ferritin. Do đó xét nghiệm ferritin nếu lượng ferritin biến đổi thì hàm lượng sắt trong cơ thể cũng sẽ biến đổi theo.
Ferritin là một loại protein có vai trò dự trữ sắt tồn tại chủ yếu ở trong gan và tế bào miễn dịch.
2. Khi nào cần làm xét nghiệm ferritin?
Xét nghiệm ferritin được thực hiện để chẩn đoán tình trạng thiếu máu thiếu sắt. Hoặc khi kết quả xét nghiệm máu của bệnh nhân cho thấy mức độ protein mang oxy trong tế bào hồng cầu thấp hoặc tỷ lệ hematocrit thấp thì cần yêu cầu xét nghiệm ferritin để khẳng định chẩn đoán.
Chỉ số bình thường của xét nghiệm ferritin trong máu:
- Nam: 24-336 ng/ml hoặc 24-336 ug/L
- Nữ: 11-307 ng/ml hoặc 11-307 ug/L
Xét nghiệm ferritin được chỉ định khi người bệnh có các triệu chứng giảm ferritin như:
- Mệt mỏi không rõ nguyên nhân
- Suy nhược cơ thể
- Cáu gắt
- Ù tai, khó thở
- Các trường hợp chấn thương chảy máu, mất máu bên ngoài và bên trong cơ thể
- Rối loạn hấp thu ruột non
Hoặc tình trạng dư thừa ferritin như:
- Đau bụng
- Đau ngực
- Suy nhược cơ thể, mệt mỏi không rõ nguyên nhân
- Nhiễm độc sắt
- Bệnh lý về gan
- Viêm khớp dạng thấp
3. Cách lấy xét nghiệm ferritin
a. Chuẩn bị
Người bệnh cần nhịn ăn trước 6 giờ khi tiến hành lấy máu làm xét nghiệm
b. Tiến hành lấy mẫu máu
Lấy mẫu máu tĩnh mạch. Các mẫu máu lấy được cần chuyển đến phòng xét nghiệm để phân tích và chẩn đoán bệnh. Người bệnh có thể hoạt động bình thường ngay sau đó.
Xét nghiệm ferritin được thực hiện để chẩn đoán tình trạng thiếu máu thiếu sắt.
4. Ý nghĩa của xét nghiệm ferritin
Sử dụng xét nghiệm trong chẩn đoán phân biệt các dạng thiếu máu khi kết hợp nồng độ ferritin với nồng độ sắt. Ý nghĩa của xét nghiệm ferritin cụ thể:
- Nồng độ ferritin thấp là dấu hiệu nhận biết cơ thể bạn đang thiếu sắt. Nguyên nhân có thể do mất máu, thiếu dinh dưỡng,… khiến quá trình cung cấp sắt không đủ theo nhu cầu hàng ngày của cơ thể.
- Nồng độ ferritin tăng cao gặp trong bệnh hemochromatosis khi cơ thể tích trữ quá nhiều sắt. Hoặc gặp trong những người có tiền sử truyền máu nhiều lần hoặc uống thuốc sắt kéo dài mà không được thải sắt,…
5. Các yếu tố ảnh hưởng làm thay đổi kết quả xét nghiệm ferritin
Xét nghiệm ferritin là xét nghiệm máu đơn giản nhằm đo lường mức ferritin trong cơ thể.
Những trường hợp có thể làm thay đổi kết quả xét nghiệm như:
- Sau khi sử dụng các chất đồng vị phóng xạ để xạ hình
- Sau khi truyền máu
- Trong huyết thanh có chứa lipid cao
- Bổ sung sắt và thức ăn có chứa hàm lượng sắt cao
Xét nghiệm ferritin là xét nghiệm máu đơn giản nhằm đo lường mức ferritin trong cơ thể. Kết quả xét nghiệm bất thường có thể chỉ ra một bệnh lý tiềm ẩn như thiếu sắt hoặc một số loại ung thư. Nếu có bất thường về kết quả xét nghiệm ferritin bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được giải thích và có những lời khuyên về phương pháp điều trị chính xác nhất. Mọi thắc mắc cần được giải đáp hay có nhu cầu khám-xét nghiệm bạn vui lòng liên hệ tới ISOFHCARE để được hỗ trợ sớm nhất.
ISOFHCARE | Ngày đăng 09/05/2022 - Cập nhật 09/05/2022
- 15:54 11/01/2022
- Xếp hạng 4.85/5 với 20401 phiếu bầu
Xét nghiệm ferritin sẽ giúp bác sĩ biết được lượng sắt cơ thể lưu trữ được bao nhiêu. Khi kết quả xét nghiệm ferritin cao hơn bình thường thì có khả năng bệnh nhân bị ứ sắt. Ngược lại nếu xét nghiệm ferritin cho thấy mức độ ferritin trong máu thấp hơn bình thường, điều đó có nghĩa dự trữ sắt của cơ thể thấp.
Ferritin là protein dự trữ sắt trong cơ thể, feritin tự do trong huyết thanh phản ánh nồng độ sắt dự trữ và được dùng để đánh giá các chỉ số sắt trong cơ thể. Đối với xét nghiệm định lượng Ferritin, một người bình thường dao động từ 20 đến 250 ng/ml [đối với nam], nữ giới dao động từ 10 đến 120 ng/ml.
Xét nghiệm định lượng ferritin sẽ giúp bác sĩ hiểu lượng sắt cơ thể lưu trữ được bao nhiêu
Nếu kết quả xét nghiệm ferritin cao hơn mức bình thường thì cũng đồng nghĩa với việc cơ thể đang lưu trữ quá nhiều chất sắt.
Xét nghiệm ferritin cao cũng có thể là dấu hiệu của một số căn bệnh như bệnh Thalassemia, các bệnh lý viêm gan, viêm khớp dạng thấp, một số bệnh lý viêm cấp và mạn tính, cường giáp, lạm dụng rượu, tiểu đường tuýp 2, truyền máu nhiều lần mà không được thải sắt hoặc một số bệnh ung thư [gan, tụy, phế quản, thần kinh, u lympho ác tính, lơ xê mi] cũng có thể gây ra mức độ ferritin trong máu cao.
Ngoài ra, xét nghiệm ferritin cao cũng có thể do đột biến gen HFE. Gen HFE có 2 đột biến phổ biến là C282Y và H63D. Nếu một người thừa hưởng 2 gen bất thường có thể phát triển bệnh thừa sắt. Đột biến ở các gen này làm giảm sự kiểm soát của sự hấp thụ sắt trong quá trình tiêu hóa và làm thay đổi sự phân bố của sắt đến các bộ phận của cơ thể. Tuy nhiên đây là nhóm nguyên nhân rất ít gặp ở người châu Á.
Lấy mẫu xét nghiệm ferritin
Khi kết quả xét nghiệm ferritin cao trên bình thường, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh thực hiện thêm một số xét nghiệm để giúp tìm ra các nguyên nhân cơ bản để có được tiến trình điều trị tốt nhất.
Việc điều trị nồng độ ferritin cao phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản. Đối với bệnh thừa sắt [hemochromatosis] di truyền có thể điều trị bằng phương pháp chích máu tĩnh mạch. Đây là một thủ thuật lấy bớt máu khỏi cơ thể. Ban đầu, bệnh nhân được lấy khoảng 470ml máu, lấy 1 - 2 lần trong tuần. Sau đó, khi nồng độ sắt của bệnh nhân đã quay về tỷ lệ bình thường, việc lấy máu được thực hiện ít thường xuyên hơn, hoặc hàng tháng hoặc không phải truyền thải sắt nữa. Lượng máu và tần suất loại bỏ sẽ khác nhau tùy thuộc vào độ tuổi, sức khỏe và mức ferritin của mỗi bệnh nhân. Bệnh nhân sẽ cần điều trị trên cơ sở liên tục để duy trì nồng độ ferritin trong máu bình thường.
Những người có các nguyên nhân khác khiến kết quả xét nghiệm ferritin cao có thể yêu cầu điều trị bổ sung, chẳng hạn như thuốc thải sắt đối với bệnh nhân truyền từ 10 đến 20 đơn vị máu, hoặc bệnh nhân thalassemia có nồng độ ferritin huyết thanh >1000 ng/ml hoặc kết hợp các thuốc nhằm ngăn ngừa các bệnh lý như bệnh gan, và bệnh tiểu đường.
Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện bệnh lý sớm
Tổng hợp, khi người bệnh bị rối loạn chuyển hóa sắt thì cần được làm xét nghiệm định lượng Ferritin để nắm rõ tình trạng bệnh và được điều trị sớm nhất.
Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đến thăm khám trực tiếp tại bệnh viện.
XEM THÊM
Ferritin hay còn gọi là sắt dự trữ là một chỉ số đánh giá chất lượng máu. Khi chỉ số Ferritin cao có thể gây ra những bệnh lý nguy hiểm. Vậy cần làm gì khi xét nghiệm Ferritin bị tăng? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu. 1. Nguyên nhân gây tăng chỉ số Ferritin […]
Ferritin hay còn gọi là sắt dự trữ là một chỉ số đánh giá chất lượng máu. Khi chỉ số Ferritin cao có thể gây ra những bệnh lý nguy hiểm. Vậy cần làm gì khi xét nghiệm Ferritin bị tăng? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu.
1. Nguyên nhân gây tăng chỉ số Ferritin
Nếu kết quả xét nghiệm ferritin cao hơn mức bình thường thì cũng đồng nghĩa với việc cơ thể đang dự trữ quá nhiều chất sắt.
Xét nghiệm ferritin cao cũng có thể là dấu hiệu của một số căn bệnh như bệnh Thalassemia, các bệnh lý viêm gan, viêm khớp dạng thấp, một số bệnh lý viêm cấp và mạn tính, cường giáp, lạm dụng rượu, tiểu đường tuýp 2, truyền máu nhiều lần mà không được thải sắt hoặc một số bệnh ung thư [gan, tụy, phế quản, thần kinh, u lympho ác tính, lơ xê mi…]
Ngoài ra, xét nghiệm ferritin cao cũng có thể do đột biến gen HFE. Gen HFE có 2 đột biến phổ biến là C282Y và H63D. Nếu một người thừa hưởng 2 gen bất thường có thể phát triển bệnh thừa sắt. Đột biến ở các gen này làm giảm sự kiểm soát của sự hấp thụ sắt trong quá trình tiêu hóa và làm thay đổi sự phân bố của sắt đến các bộ phận của cơ thể. Tuy nhiên đây là nhóm nguyên nhân rất ít gặp ở người châu Á.
2. Làm thế nào để giảm chỉ số Ferritin
Khi kết quả xét nghiệm ferritin cao trên bình thường, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh thực hiện thêm một số xét nghiệm để giúp tìm ra các nguyên nhân cơ bản để có được tiến trình điều trị tốt nhất. Việc điều trị nồng độ ferritin cao phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản.
Đối với bệnh thừa sắt [hemochromatosis] di truyền
Có thể điều trị bằng phương pháp lấy máu tĩnh mạch. Đây là một thủ thuật lấy bớt máu khỏi cơ thể. Lượng máu và tần suất loại bỏ sẽ khác nhau tùy thuộc vào độ tuổi, sức khỏe và mức ferritin của một người. Bệnh nhân sẽ cần điều trị trên cơ sở liên tục để duy trì nồng độ ferritin trong máu bình thường.
Những nguyên nhân khác
Có thể yêu cầu điều trị bổ sung, chẳng hạn như thuốc thải sắt đối với bệnh nhân truyền từ 10 đến 20 đơn vị máu, hoặc bệnh nhân thalassemia có nồng độ ferritin huyết thanh >1000 ng/ml hoặc kết hợp các thuốc nhằm ngăn ngừa các bệnh lý như bệnh gan, và bệnh tiểu đường…
Việc điều trị sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân gây thừa Ferritine và tình trạng của bệnh nhân.
3. Dự phòng tình trạng chỉ số Ferritin cao
- Cải thiện chế độ ǎn, đa dạng hoá thức ǎn: sử dụng nhiều loại thức ǎn khác nhau
- Không ăn quá nhiều thịt đỏ như thịt bò, thịt lợn…
- Hạn chế sử dụng rượu bia, thuốc lá hay các chất kích thích
- Thực hiện khám sức khỏe và xét nghiệm máu định kỳ để theo dõi chỉ số Ferritin, đồng thời tầm soát các bệnh lý để có phát hiện sớm và điều trị kịp thời; tránh gây tình trạng thừa Ferritin trong cơ thể.
Với mẹ bầu, chỉ số Ferritin cao sẽ ảnh hưởng tới quá trình mang thai cũng như lưu ý tới vấn đề dùng thuốc. Phòng khám sản phụ khoa 43 Nguyễn Khang – Cầu giấy là địa chỉ khám thai lớn và uy tín tại Hà Nội được nhiều mẹ bầu tin tưởng lựa chọn để thăm khám và quản lý thai kỳ. Để đăng ký khám thai, quý khách có thể truy cập TẠI ĐÂY; hoặc liên hệ zalo: 0342.318.318 để được hướng dẫn.