Nhiều người thích tắm nước ấm hơn tắm nước lạnh. Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng sử dụng nước lạnh có lợi cho sức khỏe thể chất và tinh thần. Sau đây là một số lợi ích tiềm năng của việc tắm nước lạnh.
Kích hoạt cơ thể
Tắm nước lạnh có thể đem lại cảm giác sảng khoái, sẵn sàng cho mọi hoạt động cơ thể hơn. Theo một phân tích tổng hợp của nghiên cứu về tắm nước lạnh đã công bố trên tạp chí Y học Thể thao Anh [British Journal of Sports Medicine], tắm nước lạnh có nhiều tác dụng đối với sinh lý cơ thể. Bao gồm làm tăng nhịp tim, tăng huyết áp, tăng cường hô hấp. Nước lạnh cũng làm tăng sự trao đổi chất của cơ thể vì nó phải làm việc nhiều hơn để duy trì nhiệt độ ổn định. Tiếp xúc với nước lạnh sẽ kích thích việc sản xuất các chất béo màu nâu, tăng cường trao đổi chất, đốt cháy năng lượng nhiều hơn và có nghĩa là giảm cân nhiều hơn.
Hệ thống miễn dịch mạnh hơn
Một nghiên cứu khác nhận thấy rằng tỷ lệ ốm khiến người bệnh phải nghỉ làm hoặc nghỉ học giảm 29% ở những người thực hành tắm nước lạnh. Nghiên cứu đã tập hợp số liệu ghi nhận trên 3.018 người. Họ được chia nhóm, một nhóm tắm theo chế độ đối ứng nhiệt [đầu tiên tắm bằng nước nóng sau đó chuyển sang tắm nước lạnh]. Một nhóm khác chỉ tắm nước ấm như bình thường và hoàn toàn không sử dụng nước lạnh.
Ở những người tắm nước lạnh, hai loại tế bào bạch cầu: bạch cầu đơn nhân và tế bào lympho tăng lên, trong đó, một số tế bào lympho có tác dụng loại bỏ vi khuẩn, virut, và các chất độc.
Đáng chú ý, nghiên cứu cho thấy, nước lạnh kích hoạt hệ thống miễn dịch của cơ thể bất kể thời gian tắm lâu hay mau.
“Doping” tinh thần
Một số nghiên cứu đưa ra kết luận rằng, tắm nước lạnh có thể mang lại lợi ích thúc đẩy tâm trạng. Vì tắm nước lạnh kích hoạt hệ thống thần kinh giao cảm và tăng khả năng dẫn truyền thần kinh như norepinephrine và endorphin, khiến các triệu chứng trầm cảm giảm sau khi tắm lạnh, người tắm lạnh sau đó cảm thấy tâm trạng sảng khoái, yêu đời hơn. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là tắm nước lạnh có thể thay thế cho điều trị trầm cảm.
Làm mát, giảm viêm
Liệu pháp ngâm nước lạnh [ngâm cơ thể trong nước đá hoặc tắm lạnh] là một phương pháp phổ biến trong y học thể thao. Các nhà vật lý trị liệu chuyên về thể thao cho rằng nhiệt độ nước lạnh có thể nhanh chóng làm giảm quá trình tăng nhiệt và giảm viêm. So với tắm nước lạnh dưới vòi sen, liệu pháp ngâm lạnh hiệu quả hơn trong việc giảm nhiệt, làm mát cơ thể trong các hoạt động gắng sức.
Cải thiện và phục hồi thể chất
Nghiên cứu cho thấy rằng ngâm nước lạnh và trị liệu bằng liệu pháp nước nhiệt đối ứng [đầu tiên sử dụng nước nóng, sau đó là nước lạnh] có thể giúp tăng cường phục hồi và giảm cảm giác mệt mỏi cho cơ thể. Kỹ thuật này có thể áp dụng cho các vận động viên để giảm cảm giác mệt mỏi liên quan đến hoạt động tập luyện.
Giảm đau
Theo các nhà khoa học, nước lạnh có tác dụng giống như thuốc gây tê cục bộ để giảm đau. Tiếp xúc với nước lạnh có thể làm cho các mạch máu co lại, điều này giúp giảm sưng đau. Nước lạnh cũng có thể làm chậm tốc độ mà tín hiệu thần kinh dẫn truyền xung động truyền tín hiệu đau đến não, có thể làm giảm cảm nhận về cơn đau.
Thực hành tắm nước lạnh và lưu ý
Nhiệt độ nước thế nào là lạnh tùy thuộc mỗi cơ thể khác nhau. Một số nghiên cứu đưa ra mức tiêu chuẩn nhiệt độ nước lạnh là dưới 200C. Có người có thể đạt được hiệu quả tích cực từ một “cơn mưa lạnh” ngắn ngủi trong vòng 1 phút từ vòi sen. Có người lại có thể tắm lâu hơn. Tuy nhiên, các nghiên cứu thấy rằng, tắm đối ứng nhiệt, nghĩa là tắm nước lạnh sau khi tắm nước nóng là một trị liệu tốt cho cơ thể.
Để dễ dàng, tốt nhất là tắm nước nóng sau đó chuyển sang tắm nước lạnh trong một khoảng thời gian ngắn vài phút.Thời gian đầu có thể 30 giây-1 phút, sau tăng lên tùy theo khả năng chịu đựng của từng người. Thực tế, trị liệu nước lạnh thường trong khoảng 5-10 phút đối với những người đã làm quen với cách tắm này.
Khi chuyển sang nước lạnh, nên bắt đầu với từng phần của cơ thể, từ chân đến tay, từ bụng đến ngực rồi lưng, sau mới đến đầu. Từ những lần tắm nước lạnh ngắn ban đầu, dần dần sẽ hình thành một thói quen có lợi cho sức khỏe.
Cần nhớ, tắm nước lạnh chỉ là liệu pháp hỗ trợ sức khỏe chứ không thay thế các phương pháp điều trị bệnh khác.
Một số người nên thận trọng khi tắm nước lạnh. Bao gồm những người đang bị suy giảm miễn dịch, những người mắc bệnh tim nghiêm trọng. Nếu bạn e ngại, trước khi thực hành tắm nước lạnh có thể hỏi bác sĩ để biết tình trạng sức khỏe của bản thân có phù hợp hay không.
Đối với thương tích cùng lúc, chẩn đoán hình ảnh được chỉ định
Phép đo bão hòa oxy máu [spO2] và, nếu kết quả là bất thường hoặc nếu có triệu chứng hô hấp và dấu hiệu, khí máu và chụp X quang phổi
Đo nhiệt độ trung tâm để loại trừ tình trạng hạ nhiệt
Đánh giá các rối loạn là nguyên nhân hay góp phần gây ra [ví dụ, co giật, hạ đường huyết, nhồi máu cơ tim, nhiễm độc, thương tích]
Theo dõi thường xuyên theo dõi các biến chứng hô hấp muộn
Bệnh nhân có ý thức thay đổi cần chụp CT sọ não. Bất kỳ trường hợp nghi ngờ nào khác có nguy cơ hoặc các tổn thương thứ phát được đánh giá bằng xét nghiệm thích hợp [ví dụ như glucose mao mạch cho hạ đường huyết, ECG cho nhối máu cơ tim, theo dõi tim về loạn nhịp, đánh giá tình trạng ngộ độc]. Bệnh nhân bị đuối nước mà không có các yếu tố nguy cơ rõ ràng cần được đánh giá hội chứng QT kéo dài và xoắn đỉnh nhanh thất Hội chứng QT dài và xoắn đỉnh. . Ở bệnh nhân thâm nhiễm phổi, viêm phổi do vi khuẩn hoặc nấm được phân biệt với viêm phổi hóa học và phù phổi bằng cách cấy máu và lấy đờm nhuộm Gram và nuôi cấy. Nếu được chỉ định [ví dụ, nghi ngờ là viêm phổi do vi khuẩn hoặc nấm gây ra nhưng không xác định được mầm bệnh gây bệnh], cần phải rửa phế quản để kiểm tra, và nuôi cấy.
Con người có thể nhịn thở và ăn uống trong bao lâu? Đây là những vấn đề nhiều người còn khá băn khoăn và gây nhiều tranh cãi. Dưới đây là một số thông tin hữu ích bạn đọc nên tham khảo để có thông tin cụ thể.
1. Thở, ăn và uống – Nhu cầu bắt buộc của con người
Như đã biết, cơ thể con người chúng ta được cấu tạo với 60% là nước, 6% là chất khoáng, 16% là chất béo, 18% là chất đạm. Đây là một bộ máy sinh học được cấu tạo tinh vi phức tạp với nhiều cơ quan và hệ thống khác nhau… Muốn hoạt động được, bộ máy “con người” phải được cung cấp đầy đủ năng lượng, thông qua hoạt động chuyển hóa, “đốt cháy”, cũng như oxy hóa thức ăn,…
Hệ hô hấp là nguồn cung cấp oxy cho việc “đốt cháy” và oxy hóa thức ăn để tạo ra năng lượng, đồng thời tống khứ chất thải ra bên ngoài. Trong khi đó, hệ tiêu hóa giúp bạn cung cấp “nhiên liệu” là năm nhóm thức ăn cần thiết gồm: carbohydrate [đường, bột], chất béo [dầu, mỡ], chất đạm [protein], chất khoáng, và các vitamin cho quá trình đốt cháy sản sinh năng lượng. Do vậy, việc thở, ăn và uống là nhu cầu bắt buộc phải có để giúp con người có thể tồn tại.
Các nhà dinh dưỡng đã tính toán cụ thể nhu cầu cho mỗi kg cơ thể/ ngày như sau: Năng lượng tối thiểu để duy trì sự sống là 30 kcalo; Nước cần có 100-150 ml; Chất đạm cần có 1-2 gram, Chất béo cần 3-5 gram, carbohydrate cần 6 – 10 gram. Bên cạnh đó, muối khoáng và vitamin là các yếu tố vi lượng đi kèm theo các món ăn mà con người sử dụng.
Muốn hoạt động được, bộ máy “con người” phải được cung cấp đầy đủ năng lượng
2. Giải đáp: Con người có thể nhịn thở và ăn uống trong bao lâu?
Để trả lời cho thắc mắc “Con người có thể nhịn thở và ăn uống trong bao lâu“, chúng tôi sẽ giúp bạn làm rõ từng vấn đề như sau:
2.1. Có thể nhịn thở trong bao lâu?
Khi ngừng thở do ngưng tim đột ngột, ngộp thở, siết cổ,… cơ thể sẽ thiếu oxy, và cơ quan đầu tiên bị ảnh hưởng là hệ thần kinh trung ương, não bộ. Nói chung, tổn thương thường bắt đầu sau 1 phút bị hết oxy và càng lúc càng nặng dần: Từ 30-180 giây thiếu oxy sẽ mất ý thức; sau 1 phút, tế bào não bắt đầu chết; sau 3 ba phút, nơ-ron bị tổn thương nhiều hơn, và sẽ có di chứng; sau 5 phút, cái chết sắp xảy ra; sau 10 phút, hôn mê và chắc chắn có di chứng tổn thương não lâu dài, sau 15 phút, không thể nào cứu sống.
Nín thở là động thái ngưng thở tạm thời như khi lặn nước, khi bị ngạt khói, đi vùng khí độc… Người thường khỏe mạnh, trung bình có thể nín thở từ 3-5 phút. Dĩ nhiên, có những trường hợp ngoại lệ: Một số người tập luyện thường xuyên có khả năng sử dụng oxy hiệu quả hơn, cho phép não có thể chịu thiếu oxy lâu hơn. Những người thợ lặn, vận động viên thường xuyên tập luyện có thể nín thở dài hơn.
2.2. Có thể nhịn uống nước bao lâu?
Hơn 60% cơ thể người là nước, và mọi quá trình chuyển hóa, phát triển của tế bào xảy ra trong nước: là môi trường cho các phản ứng sinh hóa, điều hòa nhiệt độ cơ thể qua việc thải mồ hôi và hô hấp, chất bôi trơn cho khớp, giúp tẩy rửa và thải chất độc qua nước tiểu.v.v….
Trong cơ thể con người luôn luôn có sự cân bằng động [homeostasis] giữa lượng nước mất đi qua nước tiểu, phân, nước bọt, mồ hôi, thở, và lượng nước bù đắp lại qua thức ăn, nước uống và chuyển hóa thức ăn tạo ra. Hằng ngày, lượng nước luân chuyển, mất đi [thải ra] và thu nhận [uống vào] trung bình là 2.500 ml. Mất sự cân bằng động này con người sẽ lâm bệnh.
Mất nước [dehydration] là tình trạng nước cấp vì các bệnh lý như tiêu chảy, nôn mửa nhiều, xuất huyết, đái tháo nhạt…. Khi nhịn khát, cơ thể không đủ nước, nhiều hệ thống chức năng bị ảnh hưởng: Các tế bào thần kinh não, neuron, bị “teo lại” và sẽ điều khiển thận giảm lọc, nước tiểu sẽ ít đi; Hệ thống điều hòa thân nhiệt bị rối loạn, cơ thể sẽ tăng nhiệt độ gây trúng nóng; Chất điện giải bị mất cân bằng; Huyết áp thay đổi…
Việc nhịn uống nước quá lâu sẽ khiến nhiều hoạt động trong cơ thể bị ngưng trệ
2.3. Có thể nhịn ăn trong bao lâu?
Theo Archiv Fur Kriminologie, con người có thể nhịn ăn từ 8-21 ngày, nhưng phải uống nước đầy đủ. Theo Tạp chí Y học Anh BMJ tuyệt thực từ 21-40 ngày sẽ có dấu hiệu đe dọa mạng sống; khi mất 10% thể trọng bắt đầu có dấu hiệu và sẽ nguy hiểm tính mạng khi mất đến 18%. Theo tạp chí Dinh dưỡng, nam giới sẽ chết khi Chỉ số khối cơ thể BMI dưới 13, và phụ nữ khi BMI dưới 11.
Đừng vì giảm cân quá đà mà nhịn ăn sai cách
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn có được lời giải đáp chính xác cho thắc mắc “Con người có thể nhịn thở và ăn uống trong bao lâu?”