Cùng Kỳ là gì

Truyền thuyết về tứ đại thần thú - tứ đại hung thú

Theo triết học, khoa học, thiên văn, phong thủy phương Đông cómột khái niệm hình tượng bộ bốnlà Tứ Tượng hay Tứ Thánh Thú. Mỗi thánh thú nằm trong những chòm sao cổ đại: Thanh Long của phương Đông, Chu Tước của phương Nam, Bạch Hổ của phương Tây và Huyền Vũ của phương Bắc. Người ta thường gọi tắt là Tả Thanh Long, Hữu Bạch Hổ, Nam Chu Tước, Bắc Huyền Vũ. Mỗi thánh thú cai quản một phương và đại diện cho một mùa.


Tứ đại thần thú - tứ thánh thú

Tứ đại thần thú là gì? Tứ thánh thú gồm những con nào?

Thanh Long [Mộc]

Thanh Long hay còn gọi là Thương Long là một trong Tứ tượng của Thiên văn học Trung Quốc, và cũng là một khái niệm rộng trong phong thủy, âm dương, triết học.

Thanh Long thần thú

Trong thiên văn, Thanh Long chỉ cung gồm 7 chòm sao phương đông trong Nhị thập bát tú, đó là:

  • Giác Mộc Giảo [sao Giác]
  • Cang Kim Long [sao Cang]
  • Đê Thổ Lạc [sao Đê]
  • Phòng Nhật Thố [sao Phòng]
  • Tâm Nguyệt Hồ [sao Tâm]
  • Vĩ Hỏa Hổ [sao Vĩ]
  • Cơ Thủy Báo [sao Cơ]

Trong đó Giác là hai sừng của rồng, Cang là cổ của rồng, Đê là chân trước của rồng, Phòng là bụng của rồng, Tâm là tim của rồng, Vĩ là đuôi của rồng, Cơ là phân của rồng. Bảy chòm sao này xuất hiện giữa trời tương ứng với mùa xuân.

Hai sao Phòng và Tâm là gần nhau nhất trong cung Thanh Long, có nhiều đặc điểm tương đồng về độ sáng, cấu tạo, chu kỳ, nên thời được ví như hai chị em sinh đôi.

Thanh Long là linh vật thiêng liêng bậc nhất trong Tứ tượng, thời cổ đại gọi là Thương Long, có tượng là hình rồng có màu xanh, là màu của hành Mộc ở phương Đông, do đó tương ứng với mùa xuân.

Chu Tước [Hỏa]

Chu Tước [朱雀] là một trong Tứ tượng của Thiên văn học Trung Quốc, và cũng là một khái niệm rộng trong phong thủy, thuyết âm dương, triết học Phương Đông.

Chu Tước thần thú


Trong thiên văn, Chu Tước chỉ cung gồm 7 chòm sao phương nam trong Nhị thập bát tú, đó là:

  • Tỉnh Mộc Hãn [sao Tỉnh]
  • Quỷ Kim Dương [sao Quỷ]
  • Liễu Thổ Chương [sao Liễu]
  • Tinh Nhật Mã [sao Tinh]
  • Trương Nguyệt Lộc [sao Trương]
  • Dực Hỏa Xà [sao Dực]
  • Chẩn Thủy Dẫn [sao Chẩn]

Trong đó Tỉnh tượng hình mỏ chim, Quỷ tượng hình mào chim, Liễu tượng hình diều chim, Tinh tượng hình cổ chim, Trương tượng hình bụng chim, Dực tượng hình cánh chim, Chẩn tượng hình đuôi chim.

3 sao Liễu, Tinh, Trương có vị trí gần nhau nhất trong cung Chu Tước thường xuất hiện cùng lúc trên bầu trời tạo thành một đường thẳng.Chu Tước thời cổ còn gọi là Chu Điểu [con chim màu đỏ] là linh vật thiêng liêng có tượng là hình con chim sẻ có màu đỏ, là màu của hành Hỏa ở phương Nam, do đó tương ứng với mùa hạ.

Huyền Vũ [Thủy]

Huyền Vũ cũng là một trong tứ đại thần thú. Hình dạng khởi thủy của Huyền Vũ là một linh vật kết hợp giữa rắn và rùa. Đây là linh vật rất cổ của Trung Hoa. Trong truyền thuyết về tổ của người Trung Quốc, Phục Hi là Tổ phụ, Nữ Oa là Tổ mẫu, thì Phục Hi có hình rắn, Nữ Oa có hình rùa. Sự kết hợp giữa rắn và rùa tượng trưng cho sự Trường Tồn và Sức Mạnh.

Huyền Vũ thần thú


Huyền Vũ [玄武] là một trong Tứ linh [tứ tượng] của Thiên văn học Trung Quốc, và cũng là một khái niệm rộng trong phong thủy, thuyết âm dương, triết học. Tượng trưng cho mùa đông.

Hình tượng Huyền Vũ có liên quan mật thiết đến một vị thần có vị trí rất cao trong Đạo giáo là Huyền Thiên Trấn Vũ đại đế, ông còn các danh xưng khác là: Thượng đế tổ sư, Đãng ma thiên tôn, Hỗn nguyên giáo chủ, Bắc cực huyền linh đại đế. Ông có 2 con vật thiêng là Linh Quy và Thần Xà, tượng trưng cho sự trường tồn và trí tuệ. Vì vậy chữ Vũ trong Huyền Vũ ở đây với nghĩa là sức mạnh gồm cả rùa và rắn [tiếng Anh dịch là Warrior].

Bạch Hổ [Kim]

Bạch Hổ là linh vật thiêng liêng có tượng là hình con hổ có màu trắng bạch. Đây là màu của hành Kim ở phương Tây tương ứng với mùa thu.

Bạch Hổ thần thú


Bạch Hổ cũng là một trong tứ tượng - tứ đại thánh thú - tứ đại thần thú của Thiên văn học Trung Quốc, và cũng là một khái niệm rộng trong phong thủy, thuyết âm dương, triết học.Chòm Bạch Hổ [cọp trắng] gồm: Khuê [sói], Lâu [chó], Vị [trĩ], Mão [gà], Tất [quạ], Chủy [khỉ] và Sâm [vượn].

Tứ đại hung thú - Tứ ác thần thời thượng cổ

Tứ đại hung thú là gì? Tứ đại hung thú gồm những con nào? Trong truyền thuyết thời thượng cổ Trung Quốc, tứ đại hung thú bao gồm hóa thân của bốn danh thần sau khi chết, tức Tam Miêu, Hoan Đâu, Cổn và Công. Bởi vì làm nhiều việc ác, không tu đức, bị giáng chức hạ phàm mà hóa thành hung thú, trở thành: Thao Thiết, Hỗn Độn , Đào Ngột và Cùng Kỳ.

Hỗn Độn

Đào Dị Kinh nói: Tây Côn Luân có giống thú dáng như chó, lông dài, bốn chân, giống như gấu mà không có vuốt, có mắt mà không mở được, không thấy được, có tai mà không thể nghe ,có bụng mà không có ngũ tạng. Mâu thuẫn với người có hạnh đức, nương nhờ vào kẻ có hung đức. Xưng là Hỗn Độn.

Hỗn Độn ác thú

Hỗn Độn là do oán khí của Hoan Đâu khi chết hóa thành, là một hung thần thời thượng cổ với dáng vẻ giống chó hoặc gấu. Người không có cách nào nghe thấy nó, cũng không thể nhìn thấy nó. Nó thường hay cắn đuôi mình và ngửa mặt lên trời cười. Hỗn Độn không sống trong vô vi. Nếu như gặp người cao thượng, Hỗn Độn sẽ ngấu nghiến người đó. Nếu như gặp kẻ ác nhân, Hỗn Độn sẽ tuân theo sự chỉ huy của kẻ đó.

Hỗn Độn bởi vì đã hỗn lại loạn cho nên hậu thế không cho rằng "Hỗn Độn có phần người. Sử ký Ngũ Đế bản kỷ thứ nhất có nói: "Xưa kia Đế Hồng thị có con trai bất tài, che giấu tặc tử để làm điều hung ác, thiên hạ gọi là Hỗn Độn ." Càng thêm hình tượng nguyên thủy của Hỗn Độn xuất phát từ Sơn Hải Kinh Tây Thứ Tam Kinh: "Có thần yên, dáng như hoàng nang [ 1 cái túi màu vàng], đỏ như đan hỏa, sáu chân bốn cánh, mắt đục ngầu, có nhận thức, biết ca múa hát, thật là Đế Giang."

Cùng Kỳ

Cùng Kỳ là một trong những hung thần ác nhất trong tứ ác thần - tứ đại hung thú thời thượng cổ.

Cùng Kỳ - một hung thú ác nhất

Thần Dị Kinh có nói: "Tây Bắc có giống thú như hổ, có cánh, bay được, giết người ăn thịt, biết ngôn ngữ loài người, đấu văn nhân thì ăn hết người, đấu trung tín thì ăn mũi người, đấu ác nhân thì dâng thú cho họ, tên là Cùng Kỳ." Đây là hung thú đại ác.

Cùng Kỳ là ác thần thượng cổ của Trung Quốc, có dáng như trâu, ngoại hình như hổ, khoác trên da lớp lông như nhím, mọc cánh. Cùng Kỳ có tiếng kêu giống chó, ăn thịt người. Nghe nói Cùng Kỳ thường xuyên bay đến những nơi đánh nhau để ăn mũi của người tốt; nếu có người làm việc ác, Cùng Kỳ sẽ bắt dã thú tặng cho kẻ đó, đồng thời cổ vũ hắn làm nhiều chuyện xấu hơn. Cổ nhân cũng hay gọi những kẻ xa quân tử, gần tiểu nhân, hay có ý đồ bất chính là Cùng Kỳ.

Về sau "Cùng Kỳ" dùng để ví von những người bội bạc. Tả truyện Văn Công Thập Bát Niên có nói: "Thiếu Hạo thị có con trai bất tài, hủy tín ác trung, sùng bái ác ngôn, thiên hạ gọi là Cùng Kỳ." Thuấn [vua Thuấn] đày nó đi, Dời đến bốn đời, làm yêu ma quỷ quái.
[Thiếu Hạo là Thiên Đế phương Tây, một trong ngũ phương Thiên Đế trong thần thoại, mẹ là Hoàng Nga, cha là Bạch Đế Tử - tức Thái Bạch chi tinh]

Thế nhưng Cùng Kỳ cũng có một mặt có ích. Trong những nghi thức khu quỷ hay Đại Na [xem Mao Sơn Tróc Quỷ Nhân - Chương 427 để biết thêm thông tin] có mười hai loại ác quỷ mãnh thú, xưng là thập nhị thần thú, Cùng Kỳ chính là một trong số đó.

Đào Ngột

Thần Dị Kinh- Tây Hoang Kinh có nói: "Tây hoang có giống thú dáng to như hổ, lông dài hai thước, chân hùm mặt người, đuôi dài một trượng tám thước, nhiễu loạn Tây hoang, tên là Đào Ngột.

Đào Ngột ác thú

Mạnh Tử - Ly Lâu Hạ có viết: "Tấn chi Thừa, Sở chi Đào Ngột, Lỗ chi Xuân Thu, nhất dã." Thừa, Đào Ngột và Xuân Thu đều là tên trong quốc sử, mà Sở sử chuyên gọi là Đào Ngột.
Đào Ngột là thượng cổ hung thú. Về sau Đào Ngột được dùng để ví von những người hung ác, cố chấp không chịu thay đổi thái độ.

Tả truyện Văn Công Thập Bát Niên có nói: Chuyên Húc thị có con trai bất tài, không thể giáo huấn, không lựa lời phát ngôn, bảo ban thì bướng, bỏ thì lại quậy, kiêu ngạo hung tàn, thường xuyên làm loạn, dân trong thiên hạ gọi là Đào Ngột.
Vì là ác nhân không thể giáo huấn, nên khi chết hóa thành thượng cổ ma thú trứ danh Đào Ngột.

Thao Thiết

Sơn Hải Kinh Bắc Sơn Kinh thuật lại: Trên núi Câu Ngô có nhiều ngọc quý, dưới núi có nhiều quặng đồng. Tại đây có một giống thú thân dê mặt người, mắt nằm dưới nách, răng hổ móng người, tiếng như hài nhi, gọi là Bào Hào, còn ăn thịt người. Theo chú giải của Quách Phác triều Tấn, Bào Hào ý chỉ Thao Thiết.

Thao Thiết ác thú

Trên đại đỉnh Ân Chu thường khắc những đồ hình Thao Thiết, đầu dữ tợn, hai mắt sáng ngời, dáng vẻ thịnh nộ, mũi lồi ra; trên đầu có một đôi sừng thú uốn lượn, hai chân cũng uốn lượn giống như vô định phương hướng, có lúc giống như sừng dê, có lúc lại giống như sừng trâu; miệng lớn nhe ra, răng nhọn như lưỡi cưa, miệng hơi cong vào bên, hoặc miệng ngậm chặt. Ngồi xổm, khom lưng, đầu chạm đất hoặc cưỡi lên mây, hai bên có một cặp móng vuốt sắc bén như móng chó hoặc hổ. Hai bên đầu có hai cái lỗ tai như hai cục thịt.

Những người giàu có tham lam được hậu thế ví như Thao Thiết. Tả truyện Văn Công Thập Bát Niên có nói: Tấn Vân thị có con trai bất tài, tham ăn tục uống, tham ô hối lộ, thiên hạ gọi là Thao Thiết.
Trong truyền thuyết Hiên Viên Hoàng Đế đại chiến Xi Vưu, Xi Vưu bị trảm, đầu rơi xuống đất hóa thành Thao Thiết.

>> Bài viết khác:

  • Lời tiên tri của Vanga về năm 2020 đã thành sự thật?



Video liên quan

Chủ Đề