Giải thích TẠI sao người ta có thể sử dụng cách đun nóng ngâm chua ướp lạnh để bảo quản thức ăn

Tủ lạnhlà thiết bị bảo quản thức ăn hữu ích không thể thiếu trong mỗi gia đình, mang lại nhiều tiện ích trong việc bảo quản thực phẩm. Hãy cùng Điện máy XANH tìm hiểu lý do vì sao thực phẩm để trong tủ lạnh lâu hỏng hơn qua bài viết bên dưới nhé!

1 Vì sao thực phẩm để trong tủ lạnh lâu hỏng hơn?

Do nguyên lý ức chế sinh trưởng của vi khuẩn bằng nhiệt độ thấp

Tủ lạnh được thiết kế dựa trên cơ sở sử dụng nhiệt độ thấp để ức chế hoạt tính của enzyme và hoạt động của vi sinh vật. Hầu hết các phản ứng sinh hóa hoạt động trao đổi chất của vi sinh vật đều bị ảnh hưởng bởi yếu tố nhiệt độ.

Nhiệt độ của tủ lạnh làm giảm cường độ của các biến đổi về hóa học, hóa sinh và sinh học để kéo dài thời hạn sử dụng của thực phẩm tươi sống hoặc đã qua chế biến. Trong quá trình làm lạnh, các biến đổi sinh học như sự trao đổi chất của tế bào, sự sinh trưởng của vi sinh vật sẽ giảm dần.

Với nhiệt độ âm của ngăn đá, ngoài tác dụng kìm hãm, tủ lạnh còn làm mất môi trường hoạt động của đa số enzyme và vi sinh vật. Vì thế thực phẩm bảo quản trong ngăn đá có thể giữ lâu hơn so với bảo quản trongngăn mát.

Hạn chế được độ ẩm, làm ức chế vi khuẩn ưa ẩm

Độ ẩm không khí là một yếu tố quan trọng giúp vi sinh vật tồn tại và sinh trưởng, vì vậy các thức ăn chứa nhiều nước sẽ dễ bị nhiễm khuẩn.Tủ lạnh được thiết kế để bên trong luôn là khí lạnh khô, triệt tiêu môi trường ẩm giúp ức chế, giảm hư hỏng do nhóm vi sinh vật ưa ẩm gây ra.

2 Một số mẹo sử dụng tủ lạnh hạn chế vi khuẩn

Rửa thực phẩm trước khi cho vào tủ lạnh

Để giảm lượng vi sinh vật bám trên bề mặt thực phẩm, bạn nên rửa và ngâm nước muối trước khi cho thực phẩm vào tủ lạnh.

Dùng nước đun sôi để nguội để làm đá

Nước dùng để làm kem, làm đá trong tủ lạnh phải là nước đã đun sôi để nguội.

Bảo quản thực phẩmsau khi chế biến

Thức ăn chín muốn bảo quản phải đưa vào tủ lạnh chậm chất là 4 tiếng sau khi chế biến xong. Khi lấy ra khỏi tủ lạnh, bạn phải sử dụng ngay không để lâu quá 4 giờ ở nhiệt độ trong nhà.

Bảo quản đông đối với một số loại rau quả

Một số loại rau quả như bắp cải, rau chân vịt, rau cần, cà rốt, đào, nho, táo... thích hợp bảo quản ở 0 độ C.

Tuy nhiên bạn không nên cho vào tủ lạnh ngay sau khi mua về, vì nhiệt độ thấp sẽ làm chúng ức chế hoạt động lên men, chất độc tồn dư khiến chúng không phân giải được. Vì vậy, tốt nhất bạn nên để ở nhiệt độ thường một ngày sau mới cho vào tủ lạnh.

Một số thực phẩm không nên cho vào tủ lạnh

Các loại trái cây có chứa nhiều nướcnhư cà chua, dưa vàng, ớt đỏ, vải,... không nên cất lâu trong tủ lạnh. Do hàm lượng nước tương đối nhiều, những hoa quả này để lạnh trong thời gian dài sẽ gây sự biến màu xuất hiện các chấm nâu đen, mềm nát, thay đổi mùi vị.

Các sản phẩm có chứa tinh bột đã qua quá trình chế biến, ví dụ như bánh mì, sandwich,...không nên bảo quản trong tủ lạnh vì quá trình làm lạnh sẽ làm cho sản phẩm trở nên cứng và khô gây mất ngon.

Ngoài ra, đối với socola, thịt hun khói,... bạn cũng không nên bảo quản trong tủ lạnh nếu muốn giữ được vị ngon và chất dinh dưỡng ban đầu của chúng.

Tham khảo hộp đựng thực phẩmhỗ trợ bạn bảo quản thực phẩm tươi ngon hơn đang được bày bán tại Điện Máy XANH:

Hy vọng, những chia sẻ ở bài viết này, sẽ giúp gia đình bạn thêm cách bảo quản thực phẩm để trong tủ lạnh lâu hỏng hơn, an toàn mà vẫn giữ được đầy đủ chất dinh dưỡng.

Mục lục

1 Các kỹ thuật truyền thống
- 1.1 Phơi khô
- 1.2 Làm lạnh
- 1.3 Ướp muối
- 1.4 Ướp đường
- 1.5 Muối chua
2 Kỹ thuật hiện đại
- 2.1 Hút chân không
- 2.2 Ưu điểm
3 Tham khảo
4 Xem thêm

Các kỹ thuật truyền thốngSửa đổi

Phơi khôSửa đổi

Nấm khô

Tôm khô

Phơi khô là một trong những phương pháp bảo quản thực phẩm cổ xưa nhất[1]. Nó làm giảm hoạt độ nước đủ để ngăn chặn hoặc trì hoãn sự phát triển của vi khuẩn.

Làm lạnhSửa đổi

Làm lạnh giúp bảo quản thức ăn bằng cách làm chậm sự phát triển và sinh sôi của vi sinh vật cũng như các phản ứng của enzym gây thối rữa thực phẩm.

Đông lạnhlà phương pháp bảo quản thực phẩm bằng cách hạ nhiệt độ nhằm biến nước trong thực phẩm thành đá do đó làm ngăn cản sự phát triển của vi sinh vật dẫn đến sự phân hủy của thực phẩm diễn ra chậm. Làm đông cũng giống như làm lạnh nhưng mà nhiệt độ làm đông thấp hơn làm lạnh.

Ướp muốiSửa đổi

Ướp muốilà một phương pháp bảo quản và chế biếnthức ănbằng cách trộn chúng vớimuối ăn, nhờ vào khả năng ức chếvi sinh vậtgây thối của muối ăn. Ngoài ra, muối ăn cũng có tác dụng làm giảm các ảnh hưởng của cácenzymgây hư hỏng. Quá trình ướp muối có thể kết hợp với ướp nước đá lạnh.

Ướp đườngSửa đổi

Đường có tác dụng làm dịu vị mặn muối ăn, tạo điều kiện cho vi khuẩn lactic hoạt động, kìm hãm sự phát triển vi khuẩn gây thối.

Muối chuaSửa đổi

Muối chua là cách bảo quản thực phẩm tốt nhất bằng cách đặt hoặc nấu nó trong một chất ức chế phù hợp cho tiêu dùng của con người, điển hình như ngâm nước muối [nhiều muối], giấm, rượu và dầu thực vật, nhất là dầu ô liu nhưng cũng có nhiều loại dầu khác. Hầu hết các quá trình muối chua nào cũng liên quan đến việc nấu hoặc đun sôi để các thực phẩm bảo quản trở nên bão hòa với các chất dùng để muối chua. Các thực phẩm qua phương pháp muối chua cũng làm cho chúng trở nên khó tiêu hóa hơn.

Các phương pháp bảo quản thực phẩm

- 11 March 2021

Submitted by Ban biên tập on 11 March 2021

Do ảnh hưởng của dịch Covid-19 mà rất nhiều vùng nuôi, trồng nông thủy sản không thể tiêu thụ được sản phẩm, vì vậy, các giải pháp bảo quản thực phẩm cần được tính đến để hỗ trợ người nông dân tiêu thụ nông sản trong giai đoạn khó khăn này.

Bảo quản thực phẩm là sử dụng các biện pháp ngăn chặn sự phát triển của vi sinh vật trong thực phẩm nhằm mục đích giữ cho thực phẩm có thể sử dụng được trong thời gian dài mà không bị biến chất hư hỏng, nhờ đó mà có thể chủ động đảm bảo cung cấp thực phẩm cho người tiêu dùng quanh năm nhất là những lức thực phẩm khan hiếm.

Sự phát triển của vi sinh vật trong thực phẩm thường giống nhau: Thời kỳ đầu phần lớn vi sinh vật không phát triển, thậm trí còn chết. Nhưng sau đó, khi có điều kiện thuận lợi, số lượng vi sinh vật phát triển rất nhanh. Sự phát triển của vi sinh vật phụ thuộc rất nhiều yếu tố như: nhiệt độ, độ ẩm, pH, áp lực thẩm thẩu,…Do đó, bảo quản thực phẩm là sử dụng các biện pháp để khống chế các yếu tố ảnh hưởng nhằm ngăn cản sự phát triển của vi sinh vật hoặc tiêu diệt chúng. Các phương pháp bảo quản thực phẩm gồm:

Bảo quản thực phẩm ở nhiệt độ thấp

Nhiệt đột hấp có tác dụng ức chế làm giảm tốc độ các phản ứng sinh hóa trong thực phẩm. Nhiệt độ càng thấp thì tốc độ phản ứng càng giảm, trong pham vi nhiệt độ bình thường, cứ hạ nhiệt độ xuống 100C thì tốc độ phản ứng giảm đi khoảng một phần ba đến một nửa.

Vì thế nhiệt độ thấp tuy không tiêu diệt được vi sinh vật nhưng ức chế được sự phát triển của chúng. Mức độ ức chế tùy thuộc vào loại vi sinh vật, đa số vi sinh vật ngừng phát triển ở điều kiện lạnh khô nhưng cũng có một số loài có thể phát triển ở 00C, thậm trí một số loài như Mucor, Rhizopus, Penicillum vẫn có thể tồn tại ở nhiệt độ -100C.

Nhiệt độ thấp cũng ảnh hưởng đến sự tồn tại và phát triển của ký sinh trùng, ở nhiệt độ -150C kén giun xoắn sẽ chết sau 20 ngày, còn kén của sâu mọt chỉ tồn tại được 2 ngày. Nhìn chung, nhiệt độ bảo quản càng thấp thì thời gian thực phẩm được bảo quản càng lâu.

Tại các hộ gia đình có thể thực hiện phương pháp bảo quản này trong ngăn đá của tủ lạnh hoặc tủ bảo ôn. Tuy nhiên, nếu người dân sinh sống ở những khu vực hay bị mất điện, cắt điện cần cân nhắc trước khi lựa chọn phương pháp này. Vi thực phẩm cần bảo quản liên tục ở nhiệt độ cố định, nếu mất điện sẽ đẫn đến tình trạng thực phẩm bị dã đông, nếu cấp đông lần nữa thì chất lượng thực phẩm bị suy giảm, thậm trí có nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Do đó, nếu thực phẩm đã bị dã đông, người tiêu dùng cần chế biến thực phẩm đã dã đông, không cấp đông lần nữa.

Bảo quản thực phẩm bằng nhiệt độ cao

Nhiệt độ cao tiêu diệt được hầu hết các loại vi khuẩn và nấm mốc, kể cả các loại vi sinh vật ưu lạnh và vi sinh vật ưa nóng. Tuy nhiên, một số vi sinh vật có sức đề kháng lớn với nhiệt thì vẫn có thể tồn tại được, đặc biệt là các loại có nha bào. Ví dụ nha bào của trực khuẩn Clostridium botulium có khả năng chịu được 1200C trong 5 phút. Nhiệt độ cao tiêu diệt được vi sinh vật nhưng làm thay đổi trạng thái, cảm quản của thực phẩm. Do đó, sử dụng phương pháp này, người ta thường kết hợp với các phương pháp chế biến để tạo ra thành phẩm. Trong thực tế, người ta thường sử dụng phương pháp tiệt trùng và thanh trùng để bảo quản thực phẩm

Bảo quản thực phẩm bằng phương pháp làm khô thực phẩm

Vi sinh vật cần phải có một lượng nước nhất định mới sinh sản, phát triển và hoạt động được. Làm khô thực phẩm là làm giảm hàm lượng nước trong thực phẩm, không tạo điều kiện cho sự tồn tại và phát triển của vi khuẩn. Với hàm lượng nước trong thực phẩm dưới 15% vi khuẩn sẽ bị tiêu diệt. Độ ẩm không khí là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hàm lượng nước trong thực phẩm. Vi vậy, thực phẩm sau khi đã làm khô phải được bảo quản tuyệt đối kín để tránh bị hút ẩm trở lại.

Bảo quản thực phẩm bằng muối và đường

Phương pháp ướp muối là phương pháp dùng nồng độ muối [NaCl] cao để ức chế phát triển hoặc tiêu diệt vi khuẩn. Với nồng độ muối 4,4% có thể làm ngừng phát triển của một số loài vi khuẩn gây bệnh. Nồng độ muối 10-15% có thể tiêu diệt được trực khuẩn gây thối rữa, trực khuẩn Salmonella, trực khuẩn nha bào hình thoi ở thịt. Muối không thể phá hủy được độc tố của vi khuẩn, do vậy một số thực phẩm ướp muối vẫn có thể gây ngộ độc do độc tố của vi khuẩn đã có trước khi bảo quản. Vì vậy, thực phẩm trước khi ướp muối phải làm sạch, bảo đảm các tiêu chuẩn vệ sinh.

Phương pháp ướp đường là phương pháp dùng hàm lượng đường cao để ức chế hoặc tiêu diệt các vi khuẩn. Phương pháp này thường sử dụng để bảo quản các loại quả như mận, táo, mơ tạo ra các dạng siro quả. Bảo quản bằng cách ướp đường rất dễ bị nhiễm các loại nấm mốc, mặt khác nồng độ đường thấp vẫn có vi khuẩn phát triển. Do đó, các loại quản trước khi ướp cần rửa sạch, phơi khô, dụng cụ chứa đựng cũng phải rửa sạch, bảo đảm khô, kín và để nơi cao ráo, sạch sẽ và thoáng.

Bảo quản bằng cách điều chỉnh pH của thực phẩm

Hầu hết các vi sinh vật gây hư hỏng thực phẩm và gây độc hại cho con người đều không phát triển được ở môi trường acid có pH