Thời gian lao động xã hội cần thiết là thời gian cần thiết để sản xuất ra một hàng hóa trong điều kiện bình thường của xã hội, Lượng giá trị của đơn vị hàng hóa thay đổi phụ thuộc vào yếu tố nào?
Lượng giá trị của hàng hóa là gì?
Lượng giá trị của hàng hóa là lượng lao động tiêu hao để sản xuất ra hàng hóa đó.
Lượng lao động tiêu hao này được tính bằng thời gian lao động. Ở đây, lao động tạo thành thực thể của giá trị là thứ lao động giống nhau của con người, là chi phí của cùng một sức lao động của con người…, nó có tính chất của một sức lao động xã hội trung bình…,
Do đó để sản xuất ra một hàng hóa nhất định nó chỉ dùng một thời gian lao động trung bình cần thiết hoặc “ thời gian lao động xã hội cần thiết.
Điều đó cũng có nghĩa là, trong thực tế nhiều người cùng sản xuất một loại hàng hóa, nhưng điều kiện sản xuất, trình độ tay nghề, năng suất lao động khác nhau. Thế nhưng lượng giá trị của hàng hóa không phải do mức hao phí lao động cá biệt quy định, mà nó được đo bởi thời gian lao động xã hội cần thiết.
Thời gian lao động xã hội cần thiết là thời gian cần thiết để sản xuất ra một hàng hóa nào đó trong những điều kiện sản xuất bình thường của xã hội với trình độ, trang thiết bị trung bình, trình độ thành thạo trung bình và cường độ lao động trung bình trong xã hội đó.
Như vậy chỉ có lượng lao động xã hội cần thiết hay thời gian lao động xã hội cần thiết để sản xuất ra một hàng hóa mới quyết định đại lượng giá trị của hàng hóa ấy. Đó cũng chính là giá trị xã hội chứ không phải là giá trị cá biệt của hàng hóa.
Vậy Lượng giá trị của đơn vị hàng hóa thay đổi phụ thuộc vào yếu tố nào? hãy cùng chúng tôi theo dõi nội dung dưới đây.
Các nhân tố ảnh hưởng đến lượng giá trị hàng hóa
Do thời gian lao động xã hội cần thiết luôn thay đổi nên lượng giá trị của hàng hóa cũng là một đại lượng không cố định. Lượng giá trị của đơn vị hàng hóa thay đổi phụ thuộc vào yếu tố nào? cụ thể như sau:
– Năng suất lao động
Năng suất lao động là năng lực sản xuất của lao động nó được tính bằng số lượng sản phẩm sản xuất ra trong một đơn vị thời gian hoặc số lượng thời gian cần thiết để sản xuất ra một đơn vị sản phẩm.
Có hai loại năng suất lao động là: năng suất lao động cá biệt và năng suất lao động xã hội nhưng chỉ có năng suất lao động xã hội có ảnh hưởng đến giá trị xã hội của hàng hóa vì trên thị trường, hàng hóa được trao đổi không phải theo giá trị cá biệt mà theo giá trị xã hội.
Năng suất lao động phụ thuộc vào nhiều nhân tố như: trình độ khéo léo của người lao động, sự phát triển của khoa học – kỹ thuật và trình độ ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, sự kết hợp xã hội của sản xuất, hiệu quả của tư liệu sản xuất và các điều kiện tự nhiên.
– Cường độ lao động
Cường độ lao động nói lên mức độ hao phí sức lao động trong một đơn vị thời gian. Đó chính là mức độ khẩn trương, nặng nhọc, hay căng thẳng của lao động.
Cường độ lao động tăng lên tức là mức hao phí sức lao động trong một đơn vị thời gian tăng lên. Nếu cường độ lao động tăng lên thì số lượng hàng hóa sản xuất ra tăng lên nhưng sức lao động hao phí cũng tăng lên, vì vậy giá trị của một đơn vị hàng hóa vẫn không đổi.
Tăng cường độ lao động thực chất chính là việc kéo dài thời gian lao động. Cường độ lao động cũng phụ thuộc vào trình độ tổ chức quản lý, quy mô và hiệu suất của tư liệu sản xuất, đặc biệt là nó phụ thuộc vào thể chất, tinh thần của người lao động.
Theo đó tăng cường độ lao động và tăng năng suất lao động đều làm cho số lượng sản phẩm tăng lên.
Tuy nhiên, tăng cường độ lao động là thường có giới hạn và hiệu quả thấp, còn tăng năng suất lao động có ý nghĩa tích cực hơn đối với phát triển kinh tế và là nhân tố quan trọng nhất nâng cao sức cạnh tranh của hàng hóa.
– Mức độ phức tạp của lao động
Mức độ phức tạp của lao động cũng ảnh hưởng nhất định đến số lượng giá trị của hàng hóa. Có thể chia lao động thành lao động giản đơn và lao động phức tạp.
Lao động giản đơn là lao động mà bất kỳ một người lao động bình thường nào không cần phải trãi qua đào tạo cũng có thể thực hiện được.
Lao động phức tạp là lao động đòi hỏi phải được đào tạo, huấn luyện thành lao động chuyên môn lành nghề nhất định mới có thể tiến hành được.
Cấu thành lượng giá trị hàng hóa
Để sản xuất ra hàng hóa cần phải có chi phí lao động bao gồm lao động quá khứ tồn tại trong các yếu tố tư liệu sản xuất như máy móc, công cụ, nguyên vật liệu và lao động sống hao phí trong quá trình chế biến tư liệu sản xuất thành sản phẩm mới.
Cấu thành lượng giá trị hàng hóa bao gồm hai bộ phận: giá trị cũ tái hiện và giá trị mới.
W = c + [v + m]
Trong đó:
– c: là giá trị cũ bao gồm các yếu tố của tư liệu sản xuất như máy móc, nhà xưởng, nguyên liệu, nhiên liệu, được lao động cụ thể của người sản xuất chuyển hóa giá trị vào sản phẩm.
– [v+m]: giá trị mới là lao động sống, lao động trừu tượng bao gồm lao động tất yếu[v] và lao động thặng dư [m].
Trong bài viết sau đây, luật Hoàng Phi sẽ phân tích, giải đáp câu hỏi:Giá trị xã hội của hàng hóa được xác định bởi?
A. Thời gian lao động xã hội cần thiết
B. Thời gian lao động hao phí của mọi người sản xuất hàng hóa
C. Thời gian lao động cá biệt của người sản xuất ra nhiều hàng hóa tốt nhất
D. Thời gian lao động cá biệt của người sản xuất ra hàng hóa tốt nhất
Đáp án
Đáp án đúng là đáp án A. Giá trị xã hội của hàng hóa được xác định bởi thời gian lao động xã hội cần thiết
Lý giải việc chọn đáp án A là đáp án đúng
Theo kinh tế chính trị Mác cho rằng: “Hàng hoá là sản phẩm của lao động có thể thoả mãn nhu cầu nào đó của con người và dùng để trao đổi với nhau”. Như vậy hàng hóa xuất phát từ quá trình lao động và tạo ra những sản phẩm thực tế cho con người. Con người sử dụng hàng hóa vào mục đích trực tiếp để trao đổi với nhau.
Giá trị xã hội là giá trị của hàng hóa được con người tạo ra và mang giá trị chung cho tất cả mọi người. Giá trị xã hội của hàng hóa được xác định bởi thời gian lao động xã hội cần thiết
Thời gian lao động xã hội cần thiết: là thời gian cần thiết để sản xuất hàng hoá, với trình độ thành thạo trung bình, cường độ trung bình, trong những điều kiện bình thường so với hoàn cảnh xã hội nhất định.
Thông thường thời gian lao động xã hội cần thiết là thời gian lao động cá biệt của những người cung cấp đại bộ phận lượng hàng hóa ấy trên thị trường.
Giải thích nguyên nhân không chọn các phương án còn lại
Các phương án còn lại chưa đúng vì các lý do cụ thể như sau:
+ Phương án B: Giá trị xã hội của hàng hóa được xác định bởi thời gian lao động hao phí của mọi người sản xuất hàng hóa là đáp án chưa chính xác bởi vì giá trị của hàng hóa không phải do mức hao phí lao động cá biệt hay thời gian lao động cá biệt qui định, mà nó được đo bởi thời gian lao động xã hội cần thiết. Có nhiều người cùng sản xuất một loại hàng hóa, nhưng điều kiện sản xuất, trình độ tay nghề, năng suất lao động khác nhau, do đó thời gian lao động hao phí để sản xuất ra hàng hóa đó là khác nhau vì vậy phải là thời gian lao động xã hội cần thiết để sản xuất ra hàng hóa mới đúng.
+ Phương án C: Giá trị xã hội của hàng hóa được xác định bởi thời gian lao động cá biệt của người sản xuất ra nhiều hàng hóa tốt nhất là chưa đúng bởi vì thời gian lao động xã hội cá biệt của từng người là hoàn toàn khác nhau và phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tay nghề, điều kiện làm việc…nên giá trị hàng hóa không thể do bằng thời gian lao động cá biệt của người sản xuất.
+ Phương án D: Giá trị xã hội của hàng hóa được xác định bởi thời gian lao động cá biệt của người sản xuất ra hàng hóa tốt nhất là đáp án chưa đúng bởi vì thời gian lao động xã hội cá biệt của từng người là hoàn toàn khác nhau và phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tay nghề, điều kiện làm việc…Tuy nhiên việc tạo ra hàng hóa tốt cũng là một yếu tố những phải dựa vào thời gian lao động xã hội cần thiết để tạo ra hàng hóa đó.
Như vậy, đáp án đúng và đầy đủ nhất là đáp án A. Giá trị xã hội của hàng hóa được xác định bởi thời gian lao động xã hội cần thiết