Cấu tạo của ruột non giống như cấu tạo chung của thành ống tiêu hóa gồm 4 lớp: màng bọc, lớp cơ, lớp dưới niêm mạc và lớp niêm mạc.
-
Màng bọc: màng bọc của tá tràng cố định là phúc mạc ở mặt trước và mô liên kết ở mặt sau . Phúc mạc của hỗng tràng- hồi tràng được kết nối với phúc mạc thành bụng qua một nếp phúc mạc gọi là mạc treo ruột non. Phúc mạc gồm hai lớp là lớp thanh mạc và tấm dưới thanh mạc.
-
Lớp cơ gồm hai lớp cơ trơn. Các sợi cơ của lớp ngoài xếp theo chiều dọc [lớp cơ dọc], các sợi cơ của lớp trong còng quanh thành ống tiêu hóa [lớp cơ vòng]. Giữa hai lớp có các mạch máu, mạch bạch huyết và một đám rối thần kinh tự chủ chi phối cho cơ trơn. Lớp cơ tạo các nhu động ruột đẩy các thành phần trong hệ tiêu hóa về phía trước, nhào trộn thức ăn với dịch tiêu hóa. Tại một số điểm trên đường đi, lớp cơ vòng dày lên tạo nên các cơ thắt. Cơ thắt có vai trò làm chậm sự dịch chuyển về phía trước của các thành phần bên trong ống tiêu hóa, giúp cho sự tiêu hóa và hấp thu có thời gian diễn ra.
-
Lớp dưới niêm mạc: là lớp mô liên kết lỏng lẻo chứa các đám rối mạch máu và thần kinh, các mạch bạch huyết và các mô dạng bạch huyết với số lượng khác nhau tùy từng loại. Các mạch máu bao gồm các tiểu động mạch, các mao mạch, các tiểu tĩnh mạch. Đám rối thần kinh trong lớp này là đám rối dưới niêm mạc, có vai trò chi phối cho niêm mạc.
-
Lớp niêm mạc có chức năng bảo vệ, tiết dịch và hấp thu. Ở ruột non, niêm mạc là lớp tế bào thượng mô trụ xen kẽ với tế bào tiết nhầy. Ở dưới bề mặt của thượng mô trụ có những tuyến đổ dịch tiêu hóa vào lòng ống tiêu hóa.
Niêm mạc ruột non có nhiều nếp gấp hình van, bề mặt niêm mạc được bao phủ bằng những nhung mao. Mỗi mm2 niêm mạc có khoảng 20-40 nhung mao. Mỗi nhung mao là một chỗ lồi lên hình ngón tay, được bao phủ bởi một lớp tế bào biểu mô hình cột. Bờ tự do của các tế bào biểu mô của nhung mao lại chia thành những vi lông mao nên làm tăng diện tích hấp thu của ruột non lên đến 250-300 m2 . Trong mỗi nhung mao có một mạng lưới mao mạch và mạch bạch huyết. Các tế bào ruột sẽ bị rơi vào lòng ruột và được thay thế bằng các tế mới, tốc độ luân chuyển của tế bào ruột là 1-3 ngày.
Mạch máu và thần kinh ở ruột non:
-
Động mạch: hỗng tràng và hồi tràng được cung cấp máu bởi 15-18 nhánh của động mạch mạc treo tràng trên.
-
Tĩnh mạch: các tĩnh mạch đi kèm động mạch rồi đổ vào tĩnh mạch mạc treo tràng trên.
-
Bạch huyết đổ vào các hạch tạng treo tràng [nodi lymphatici viscerales mesenteric]
-
Thần kinh gồm các nhánh tách ra từ đám rồi mạc treo tràng trên [plexus mesentericus superior].
so sánh cấu tạo dạ dày và ruột non
Loga Sinh Học lớp 8
* Giống nhau: Đều có 4 lớp [ màng bọc, lớp cơ, dưới niêm mạc, niêm mạc]
- Lớp niêm mạc có nhiều tế bào tiết dich ruột, tiết chất nhầy
* Khác nhau:
- Dạ dày: Gồm 3 lớp cơ: cơ dọc, cơ vòng, cơ chéo
- Ruột non: Gồm 2 lớp cơ: cơ doc, cơ vòng
~ Chúc bạn học tốt ~
Đáp án:
Giải thích các bước giải:
1. Điểm giống : đều nằm trong ống tiêu hóa ở người.
Điểm khác :
-Cấu tạo của dạ dày : là đoạn phình to nhất của ống tiêu hóa có hình túi thắt 2 đầu[đầu trên gắn với thực quản gọi là tâm vị , đầu dưới gắn với tá tràng gọi là môn vị] , dung tích tối đa khoảng 3l.
+Thành dạ dày có cấu tạo 4 lớp :
•Lớp màng bọc bên ngoài
•Lớp cơ gồm : cơ dọc , cơ chéo , cơ vòng
•Lớp dưới niêm mạc
•Lớp niêm mạc với nhiều tuyến tiết dịch vị
-Cấu tạo ruột non:
+Đặc điểm phù hợp với chức năng tiêu hóa:
•Thành của ruột non cũng có cấu tạo 4 lớp như ở dạ dày nhưng mỏng hơn , lớp cơ không có cơ vòng
•Tá tràng là đoạn đầu của ruột non , là nơi có ống dẫn chung để dịch tụy , dịch mật cùng đổ vào.
•Ở lớp niêm mạc cũng chứa nhiều tuyến ruột tiết dịch ruột và các tế bào tiết chất nhầy.
•Trong dịch tụy , dịch ruột có đủ các enzim xúc tác phân cắt các phân tử thức ăn phức tạp thành những chất đơn giản để cơ thể hấp thụ
+Đặc điểm phù hợp chức năng hấp thụ chất dinh dưỡng:
•Lớp niêm mạc ở ruột non có các nếp gấp với lông ruột và lông ruột cực nhỏ làm tăng diện tích bề mặt trong gấp khoảng 600 lần so với diện tích mặt ngoài.
•Ruột non ở người trưởng thành dài từ 2,8-3m
•Mạng mao mạch máu mà mạng mạch bạch huyết phân bố dày đặc tới từng lông ruột.
-Cấu tạo của ruột già:
+ Manh tràng
+Kết tràng
+Trực tràng
2.Sự hấp thụ và vận chuyển các chất lại được tiến hành theo hai con đường máu và bạch huyết nhằm mục đích :
+Giảm bớt gánh nặng cho gan trong vai trò điều tiết , điều hòa chất dinh dưỡng và giải độc cho cơ thể
+Kịp thời vận chuyển các chất dinh dưỡng về tim để theo vòng tuần hoàn đi nuôi cơ thể.
3. Khi đun bếp than trong phòng kín thường gây ra hiện tượng ngạt thở vì khi đun bếp , nhiều khí $CO_{2}$ sinh ra ,$CO_{2}$ dễ kết hợp với Hb tạo thành hợp chất rất bền vững , khó phân li , mạnh gấp 250 lần so với phản ứng giữa Hb với oxi , làm giảm khả năng vận chuyển oxi và gây ra hiện tượng ngạt thở.
4.Nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể người phụ thuộc vào yếu tố :
+Giới tính
+Độ tuổi
+Hình thức lao động
+Trạng thái sinh lí của cơ thể
5.Giải thích :
- Da là cơ quan thường xuyên tiếp xúc với môi trường. Vì vậy cần vệ sinh cơ thể thường xuyên, giữ cho da luôn sạch sẽ, tránh các bệnh ngoài da.
- Tiếp xúc với ánh sáng mặt trời vào buổi sáng giúp cơ thể tạo ra vitamin D chống còi xương.
6.
Thời gian phi nhĩ co bằng $\frac{1}{8}$ thời gian hoạt động của tim nên thời gian tâm nhĩ làm việc của người 80 tuổi là : 80.$\frac{1}{8}$=10[năm]
Thời gian pha thất co bằng $\frac{3}{8}$ thời gian hoạt động của tim nên thời gian tâm thất làm việc của người 80 tuổi là :80.$\frac{3}{8}$=30[năm]
Thời gian tim không làm việc [ pha dãn chung]: 80-10-30=40[năm]
##NoCopy.
- lý thuyết
- trắc nghiệm
- hỏi đáp
- bài tập sgk
So sánh cấu tạo của dạ dày và ruột non
Các câu hỏi tương tự