Soạn bài Kiểm tra tổng hợp cuối học kì 1 - Ngữ văn 9
A. Soạn bài Kiểm tra tổng hợp cuối học kì 1 ngắn gọn
I. Những nội dung cơ bản cần lưu ý
1. Phần đọc - hiểu
- Truyện trung đại
- Truyện hiện đại
- Thơ hiện đại
- Văn bản nhật dụng
2. Phần Tiếng Việt
- Phương châm hội thoại, cách dẫn trực tiếp, dẫn gián tiếp, thuật ngữ, sự phát triển từ vựng, vốn từ…
- Tổng kết kiến thức tiếng Việt đã học ở cả bốn lớp cấp THCS
3. Phần Tập làm văn
- Văn bản thuyết minh kết hợp với các phương thức biểu đạt khác
- Văn bản tự sự kết hợp với miêu tả nội tâm, nghị luận, đối thoại
II. Cách ôn tập và hướng dẫn kiểm tra, đánh giá
Câu hỏi [trang 224 sgk Ngữ văn 9 Tập 1]
Phần I: Trắc nghiệm
Đáp án đề kiểm tra
| Câu số | Đáp án | Câu số | Đáp án |
| 1 | A | 7 | C |
| 2 | D | 8 | B |
| 3 | C | 9 | C |
| 4 | D | 10 | C |
| 5 | C | 11 | D |
| 6 | D | 12 | D |
Phần II: Tự luận
Câu 1 [trang 228 sgk Ngữ văn 9 Tập 1]
* Tóm tắt truyện Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long
Lặng lẽ Sa Pa là câu chuyện về cuộc gặp gỡ đầy bất ngờ giữa ông họa sĩ, một cô kĩ sư với anh thanh niên hai mươi bảy tuổi làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu ở một mình trên đỉnh núi cao của vùng đất Sa Pa. Hai người gặp chàng thanh niên này trong ba mươi phút tạm dừng chân khi đang đi trên chuyến hành trình của mình qua vùng đất Sa Pa. Chỉ ba mươi phút ngắn ngủi mà ba con người như hiểu thấu nhau, nhận ra được vẻ đẹp của nhau, cảm thấy yêu mến nhau thêm nhiều phần. Câu chuyện là lời ngợi ca vẻ đẹp bình dị của con người và ý nghĩa lớn lao của những công việc thầm lặng.
Câu 2 [trang 228 sgk Ngữ văn 9 Tập 1]
* Viết bài thuyết minh tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du
Dàn ý:
1. Mở bài
- Giới thiệu về tác giả Nguyễn Du: là đại thi hào dân tộc, là danh nhân văn hóa thế giới.
- Giới thiệu về “Truyện Kiều”: là kiệt tác của Nguyễn Du, là tác phẩm kinh điển của văn học Việt Nam và được dịch ra nhiều thứ tiếng trên thế giới.
2. Thân bài
- Tên gọi: Đoạn trường tân thanh [Tiếng kêu mới đứt ruột].
- Dung lượng: 3254 câu thơ lục bát.
- Nguồn gốc: “Truyện Kiều” được sáng tác dựa theo cốt truyện “Kim Vân Kiều truyện” – tiểu thuyết chương hồi của Thanh Tâm Tài Nhân [Trung Quốc]. Nguyễn Du đã “hoán cốt đoạt thai” tác phẩm của Thanh Tâm Tài Nhân, và đem lại cho “Truyện Kiều” những sáng tạo mới mẻ cả về nội dung và nghệ thuật.
- Thể loại: truyện Nôm bác học.
- Tóm tắt tác phẩm.
- Giá trị tư tưởng:
+ Thể hiện khát vọng về tình yêu tự do và ước mơ công lí.
+ Là tiếng kêu thương đến đứt ruột cho thân phận con người, đặc biệt là người phụ nữ tài sắc trong xã hội phong kiến.
+ Là bản cáo trạng đanh thép tội ác của các thế lực đen tối trong xã hội cũ. Nguyễn Du phê phán mạnh mẽ sự “lên ngôi” của thế lực đồng tiền.
+ Là bức chân dung tinh thần tự họa của Nguyễn Du, với “con người mắt trông thấu cả sáu cõi, tấm lòng nghĩ suốt cả nghìn đời”, trái tim chan chứa tình yêu thương con người.
- Giá trị nghệ thuật:
+ Nghệ thuật xây dựng nhân vật
+ Nghệ thuật tự sự mới mẻ
+ Giá trị về thể loại
+ Ngôn ngữ trong sáng, điêu luyện, giàu sức gợi tả gợi cảm; ẩn dụ, điển cố…
+ Giọng điệu cảm thương rất phù hợp với chủ nghĩa nhân đạo thống thiết của Nguyễn Du.
3. Kết bài
- Khẳng định tấm lòng tài năng của Nguyễn Du và sức sống bất diệt của “Truyện Kiều”.
B. Tóm tắt những nội dung chính khi soạn bài Kiểm tra tổng hợp cuối học kì 1
* Những nội dung cơ bản cần lưu ý:
1. Phần đọc - hiểu:
- Truyện trung đại
- Truyện hiện đại
- Thơ hiện đại
- Văn bản nhật dụng
2. Phần tiếng Việt:
- Phương châm hội thoại, cách dẫn trực tiếp, dẫn gián tiếp, thuật ngữ, sự phát triển từ vựng, vốn từ…
- Tổng kết kiến thức tiếng Việt đã học ở cả bốn lớp cấp THCS
3. Phần Tập làm văn:
- Văn bản thuyết minh kết hợp với các phương thức biểu đạt khác
- Văn bản tự sự kết hợp với miêu tả nội tâm, nghị luận, đối thoại
Xem thêm các bài soạn Ngữ văn 9 hay, chi tiết khác:
Những đứa trẻ [Trích Thời thơ ấu]
Trả bài kiểm tra về thơ và truyện hiện đại
Trả bài Tập làm văn số 3
Trả bài kiểm tra tổng hợp cuối học kì
Phong cách Hồ Chí Minh
Với Soạn bài Trả bài kiểm tra tổng hợp cuối học kì 1 ngắn gọn nhất Ngữ văn lớp 9 năm 2021 mới sẽ giúp các bạn học sinh dễ dàng soạn văn lớp 9. Ngoài ra, bản soạn văn lớp 9 này còn giới thiệu sơ lược về tác giả, tác phẩm để giúp bạn nắm vững được kiến thức văn bản trước khi đến lớp.
1.
Xem toàn bộ phần hướng dẫn ôn tập và phần kiểm tra tổng hợp cuối học kì trong SGK để nắm vững nội dung yêu cầu và cách thức kiểu làm bài kiểm tra tổng hợp.
2.
Nhận xét chung
- Về phần trắc nghiệm:
+ Các câu trắc nghiệm kiểm tra nội dung, kiến thức phần văn học trung đại, văn học hiện đại, thơ hiện đại, văn bản nhật dụng
+ Để trả lời được phần trắc nghiệm cần phải nắm vững kiến thức phần văn bản văn xuôi hiện đại, kiến thức phần độc thoại, đối thoại, các kiểu câu
- Về phần tự luận:
+ Đề bài yêu cầu viết theo hình thức thuyết minh, có sử dụng các phương thức miêu tả, nghị luận, biểu cảm
+ Bố cục bài viết phải đầy đủ 3 phần
+ Nội dung phải đảm bảo thông tin chính xác, ngắn gọn
3.
Xem lại bài viết được trả, đọc và suy nghĩ về nhận xét của thầy cô giáo. Thống kê các lỗi mắc phải, sau đó sửa chữa các lỗi đó.
4.
Tìm ra nguyên nhân và sửa lỗi bài viết.
Đọc kĩ đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi bằng cách chỉ khoanh tròn một chữ cái ở đầu câu trả lời đúng.
Ông Hai đi mãi đến sẩm tối mới về. Cái mặt buồn thỉu mọi ngày bỗng tươi vui, rạng rỡ hẳn lên. Mồm bỏm bẻm nhai trầu, cặp mắt hung hung đỏ, hấp háy...Vừa đến ngõ, ông lão đã lên tiếng:
- Chúng mày đâu rồi, ra thầy chia quà cho nào.
Lũ trẻ ở trong nhà ùa ra, ông lão rủt vội cái gói bọc lá chuối khô cho con bé lớn:
- Bánh rán đường đây, chia cho em mỗi đứa một cái.
Dứt lời, ông lão lại lật đật đi thẳng sang bên gian bác Thứ.
Chưa đến bực của, ông lão đã bô bô:
- Bác Thứ đâu rồi? Bác Thứ làm gì đấy? Tây nó đốt nhà tôi rồi bác ạ. Đốt nhẵn! Ông chủ tịch làng tôi vừa mới len trên này cải chính, ông ấy cho biết...cải chính cái tin làng Chợ Dầu chúng tôi đi Việt gian ấy mà. Láo! Láo hết! Toàn sai sự mục đích cả.
Bác Thứ chưa nghe thủng câu chuyện ra sao, ông lão đã lại lật đật bỏ lên nhà trên
- Tây nó đốt nhà tôi rồi ông chủ ạ. Đốt nhẵn. Ông chủ tịch làng em vừa lên cải chính...cải chính cái tin làng Chợ Dầu chúng em Việt gian ấy mà. Ra láo! Láo hết, chẳng có gì sất. Toàn sai sự mục đích cả!
Cũng chỉ được bằng ấy câu, ông lão lại lật đật bỏ đi nơi khác. Còn phải để cho người khác biết chứ. Ông lão cứ múa tay lên mà khoe cái tin ấy với mọi người. Ai cũng mừng cho ông lão.
[Ngữ văn 9, tập một]
Trả lời:
1. A. Làng
2. D. Niềm vui của ông Hai khi biết tin làng mình không phải Việt gian.
3. C. Ông lão cứ múa tay lên mà khoe cái tin ấy với mọi người.
4. D. Người kể giấu mình
5. C. Miêu tả tâm trạng vui sướng của nhân vật
6. D. Thể hiện được niềm vui sướng vô bờ của ông Hai
7. C. Độc thoại dưới hình thức đối thoại
8. B. Bác Thứ nghe nhưng chưa hiểu hết câu chuyện của ông Hai.
9. A. Bác Thứ, nó, tôi, bác, ông chủ tịch, ông ấy, chúng tôi.
10. D. Bỏm bẻm, trầu, thầy, bực cửa, sự mục đích, sất.
11. C. Có ba loại câu: Trần thuật, nghi vấn và cảm thán.
12. D. Câu đầu dùng để gọi,câu sau dùng để chào.
Câu 1 [2 điểm]: Tóm tắt truyện Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long [hoặc truyện Cố hương của Lỗ Tấn] trong nửa trang giấy thi.
Câu 2 [5 điểm]: Chọn một trong hai đề sau:
- Viết bài thuyết minh giới thiệu những nét chính về tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du
- Kể lại một câu chuyện đáng nhớ của bản thân, trong đó có sử dụng các yếu tố nghị luận và miêu tả nội tâm.
Trả lời:
Câu 1: Tóm tắt truyện Lặng lẽ Sapa của Nguyễn Thành Long
Lặng lẽ Sa Pa kể về nhân vật chính là 1 anh thanh niên 27 tuổi sống 1 mình trên đỉnh núi Yên Sơn quanh năm mây mù bao phủ. Công việc chính của anh là công tác khí tượng thuỷ văn kiêm vật lí địa cầu. Công việc ấy đòi hỏi anh phải có tinh thần trách nhiệm cao vì thế 4 năm anh chưa về nhà 1 lần. Ở đây anh luôn thèm người vì vậy anh đã dùng cây chắn ngang đường để mong được tiếp xúc với người qua đường. Trong 1 lần anh làm quen với bác lái xe và nhờ bác giới thiệu anh gặp gỡ với hành khách trên xe trong đó có ông hoa sĩ và cô kĩ sư họ đã lên thăm chỗ anh ở. Trong cuộc gặp gỡ anh thanh niên hào hứng giới thiệu với khách về công việc hằng ngày của mình – những công việc âm thầm nhưng vô cùng có ích cho cuộc sống. Họa sĩ già phát hiện ra phẩm chất đẹp đẽ, cao quý của anh thanh niên nên đã phác họa một bức chân dung. Qua lời kể của anh, các vị khách còn được biết thêm về rất nhiều gương sáng trong lao động, sản xuất, đem hết nhiệt tình phục vụ sự nghiệp xây dựng và chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Sau 1 lúc nói chuyện họ chia tay. Trước khi ra về anh không quên tặng hành khách trên xe 1 làn trứng để ăn trưa. Anh đã để lại ấn tượng tốt trong lòng ông họa sĩ và cô kĩ sư. Ông họa sĩ đã hứa sẽ có dịp quay trở lại thăm anh.
Câu 2:
Đề 1: Thuyết minh giới thiệu về nét chính tác phẩm truyện kiều của Nguyễn Du
Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm
Thân bài:
- Nguyễn Du viết Truyện Kiều vào đầu thế kỉ XIX[ 1805 –1809]. Truyện dựa theo cốt truyện Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân [ Trung Quốc]. Lúc đầu, Nguyễn Du đặt tên là Đoạn trường tân thanh [ Khúc ca mới đứt ruột hay Tiếng kêu đứt ruột] sau này, người ta quen gọi là Truyện Kiều.
- Đây là tác phẩm trữ tình,viết bằng chữ Nôm, theo thể lục bát có độ dài 3254 câu. Tác phẩm được chia làm 3 phần chính theo kết cấu của một truyện thơ Nôm đương thời: Phần thứ nhất là Gặp gỡ và đính ước, phần thứ hai là Gia biến và lưu lạc, phần thứ ba là Đoàn tụ.
- Tác phẩm có giá trị nội dung sâu sắc, cả về giá trị hiện thực lẫn giá trị nhân đạo
- Giá trị hiện thực: Phơi bày hiện thực xã hội phong kiến và phản ánh nỗi khổ đau, bất hạnh của con người, đặc biệt là người phụ nữ trong xã hội đương thời.
- Giá trị nhân đạo là giá trị cốt lõi của Truyện Kiều
- Tiếng nói đề cao tình yêu tự do, khát vọng công lí và ngợi ca vẻ đẹp phẩm chất của con người.
- Tiếng nói lên án các thế lực bạo tàn, chà đạp lên quyền sống của con người
- Về nghệ thuật
- Ngôn ngữ văn học dân tộc và thể thơ lục bát đã đạt tới đỉnh cao rực rỡ.
- Nghệ thuật tự sự đã có bước phát triển vượt bậc, từ nghệthuật dẫn chuyện đến nghệ thuật miêu tả thiên nhiên, khắc họa tính cách và miêu tả tâm lí con người.
Kết bài: Khẳng định lại giá trị của Truyện Kiều với nền văn học nước nhà
Đề 2: Kể lại câu chuyện đáng nhớ của bản thân, có sử dụng yếu tố nghị luận và miêu tả nội tâm
Mở bài: Giới thiệu về câu chuyện và cảm xúc khái quát
Thân bài: Lần lượt kể lại trình tự, diễn biến các sự việc trong câu chuyện. Có thể đảo vị trí các sự kiện song cần phải hợp lí và logic
- Miêu tả nội tâm: diễn biến tâm trạng của bản thân về sự việc đó [đấu tranh tâm lí, suy nghĩ, đặt câu hỏi và đưa ra những sự lựa chọn]
- Nghị luận: Nên đưa vào phần cuối, sau khi sự việc đã kết thúc để rút ra được bài học và suy ngẫm của bản thân
Kết bài: Cảm xúc của mình về điều ấy