1. Tiểu sử
- Ngô Sĩ Liên[khoảng đầu thế kỷ 15 -?] là một nhà sử học thờiLê sơ, sống vàothế kỷ 15. Ông là người đã tham giakhởi nghĩa Lam Sơnvà có công lớn trong việc biên soạn bộĐại Việt sử ký toàn thư bộ quốc sử chính thống cũ nhất củaViệt Nammà còn được lưu truyền tới ngày nay.
- Ngô Sĩ Liên là người làng Chúc Lý, huyện Chương Đức [nay là thôn Chúc Lý, xã Ngọc Hòa,huyện Chương Mỹ, Hà Nội].
- Ngô Sĩ Liên tham giakhởi nghĩa Lam Sơnkhá sớm, cùng vớiNguyễn Nhữ Soạn[em cùng cha khác mẹ vớiNguyễn Trãi] giữ chức vụ thư ký trong nghĩa quân, nhiều lần đượcLê Lợicử đi giao thiệp với quânnhà Minhtrong những thời kỳ đôi bên tạm hòa hoãn để củng cố lực lượng.[cần dẫn nguồn]
- Tháng 3 năm 1442, triều đình tổ chức thi hội cho sĩ nhân trong nước.Nguyễn Trực,Nguyễn Như Đổ,Lương Như Hộc3 người đỗ tiến sĩ cập đệ;Trần Văn Huy7 người đỗ tiến sĩ xuất thân; Ngô Sĩ Liên 23 người đỗ đồng tiến sĩ xuất thân. Sai soạn văn bia, dựng bia ghi tên các tiến sĩ. Bia tiến sĩ bắt đầu có từ đây.[2]
- Sau khi thi đỗ, Ngô Sĩ Liên đã từng giữ các chức Đô ngự sử dưới triềuLê Nhân Tông,Lê Nghi DânvàLê Thánh Tông,Lễ bộ,Thị lang, Triều liệt đại phu kiêmQuốc Tử GiámTư nghiệp kiểm Sử quan tu soạn dưới triều Lê Thánh Tông.
2. Tác phẩm chính
Đóng góp to lớn mà Ngô Sĩ Liên còn để lại cho đời sau chính là bộĐại Việt sử ký toàn thưmà ông đã biên soạn theo lệnh nhà vua, được hoàn tất biên soạn vào nămKỷ Hợi, niên hiệuHồng Đứcthứ 10 [1479] đời Lê Thánh Tông. Bộ sử gồm 15 quyển, chia thành hai phần:
+ Phần một [ngoại kỷ], gồm 5 quyển, chép từthờiHồng Bàngđến hết thờiBắc thuộc[năm 938].
+ Phần hai [bản kỷ] gồm 10 quyển, chép từ thời Ngô Quyền dựng nước [năm 938] đến khi vua Lê Lợi lên ngôi [Lê Thái Tổ] vào năm 1428.