Bệnh loạn sản là gì

Bạn thường thắc mắc:“Tế bào loạn sản là gì?”, “Có phải loạn sản tế bào là giai đoạn gián tiếp để chuyển thành những bệnh lý u bướu?” nhưng chưa có câu trả lời. Để giúp bạn giải đáp được những thắc mắc này, mời bạn đọc cùng tìm hiểu những thông tin hữu ích trong bài viết sau!

Loạn sản tế bào là gì? 

Loạn sản tế bào [Dysplasia] là một thuật ngữ nhằm mô tả sự bất thường trong phát triển và cấu trúc mô học của tế bào. 

Bình thường, chương trình chết của tế bào [apoptosis] được điều hòa chặt chẽ, đảm bảo tính toàn vẹn cho các mô và cơ quan. Khi đó, quá trình oxy hóa trong cơ thể diễn ra bình thường, các chất chống oxy hóa có đủ số lượng và chất lượng để trung hòa các chất oxy hóa [gốc tự do] trong cơ thể. 

Tuy nhiên, khi cơ thể tiếp xúc với những tác nhân gây u bướu như khói thuốc lá, ô nhiễm môi trường, thực phẩm độc hại, tia phóng xạ… hoặc viêm nhiễm kéo dài thì sẽ kéo theo hàng loạt những rối loạn trong cơ thể, bắt đầu từ những tế bào. 

Đầu tiên là làm tăng cường quá trình oxy hóa trong cơ thể, gây mất cân bằng giữa các chất oxy hóa và chất chống oxy hóa. Tình trạng này sẽ làm tổn thương, mất hoặc suy giảm năng lượng tế bào, giảm thông tin giữa các tế bào và làm rối loạn chương trình apoptosis, tăng sinh tế bào một cách vô hạn độ, vô tổ chức; tế bào chỉ có sinh ra mà không có chết đi. Nếu những tác nhân sinh u bướu tiếp tục tác động và kéo dài thì sẽ dẫn đến dị sản và loạn sản tế bào. 

Loạn sản tế bào có thể gặp ở mọi đối tượng và trong nhiều bệnh lý khác nhau. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, trẻ em có tỷ lệ loạn sản cao hơn người lớn và có những ảnh hưởng nghiêm trọng hơn đối với cơ thể. 

Có phải loạn sản tế bào là giai đoạn gián tiếp chuyển đến bệnh lý u bướu? 

Loạn sản có thể coi là giai đoạn gián tiếp chuyển thành những bệnh lý nguy hiểm như u bướu, ung thư. Bởi sau quá trình tăng sinh tế bào vô tổ chức thì sẽ dẫn đến những giai đoạn nguy hiểm khác như dị sản tế bào và loạn sản tế bào. 

Dị sản tế bào là quá trình sản sinh quá mức các tế bào bình thường [biệt hóa] của mô khác trong tổ chức mô nào đó. Đây là giai đoạn nặng hơn tăng sinh trong quá trình sản sinh u bướu.

Tiếp sau giai đoạn dị sản tế bào là loạn sản tế bào. Đây là mức độ nặng nhất của rối loạn sản sinh tế bào, cơ thể chỉ sinh ra những tế bào non, không được biệt hóa, không đảm bảo chức năng, đây là mức độ nặng nhất của rối loạn sản sinh tế bào, là giai đoạn tiền ung thư.

Loạn sản tế bào là một quá trình, trải qua nhiều giai đoạn phức tạp. Loạn sản có thể kéo dài qua nhiều năm, tự giới hạn, biến mất hoặc chuyển biến thành u  bướu, ung thư với tỷ lệ khác nhau tùy vào vị trí loạn sản. 

Phòng ngừa loạn sản tế bào bằng cách nào? 

Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng: Một số yếu tố được coi là tác nhân gây bệnh hoặc tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh gọi là yếu tố nguy cơ của bệnh. Khi một người có yếu tố nguy cơ này, không có nghĩa là chắc chắn sẽ bị bệnh. Tuy nhiên, nếu càng có nhiều yếu tố nguy cơ, số lần và thời gian tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ này càng nhiều thì khả năng bị bệnh càng cao. Vì vậy, chúng ta cần biết đến các yếu tố nguy cơ đó để phòng tránh tiếp xúc, hạn chế tối đa nguy cơ bị bệnh. 

- Không hút thuốc lá, thuốc lào và hít phải khói thuốc, để phòng ngừa những bệnh lý nguy hiểm, trong đó có u bướu, ung thư; không chỉ cho bản thân người hút mà cho nhiều người xung quanh.

- Áp dụng một chế độ dinh dưỡng hợp lý, ăn nhiều rau xanh, hoa quả tươi, hạn chế ăn mỡ động vật, đồ ăn rán [chiên] quá cháy, không ăn thực phẩm mốc, bị ô nhiễm thuốc trừ sâu, thuốc tăng trọng, phẩm màu, hoá chất bảo quản... 

- Hạn chế sử dụng rượu bia. 

- Sinh đẻ kế hoạch và tình dục an toàn.

- Tiêm vắc xin để phòng ngừa một số bệnh lý nguy hiểm như vắc xin viêm gan B, vắc xin HPV…

- Tránh tia nắng gắt khi lao động ngoài trời, khi đi tắm biển. 

- Luyện tập thể dục thể thao, tăng cường sức đề kháng, tăng cường hệ miễn dịch để cơ thể có khả năng chủ động phòng chống u bướu và nhiều bệnh lý nguy hiểm khác. 

Loạn sản cổ tử cung là tình trạng thường gặp ở nữ giới độ tuổi từ 25-35. Vậy cụ thể loạn sản cổ tử cung là gì và bệnh có nghiêm trọng không? Mời bạn đọc cùng tìm hiểu vấn đề này qua bài viết dưới đây.

1. Loạn sản cổ tử cung là gì?

Bệnh loạn sản cổ tử cung là tình trạng các tế bào trên cổ tử cung, phần dưới tử cung dẫn vào âm đạo có thay đổi bất thường từ nhẹ đến nặng.

Tham khảo: khoét chóp cổ tử cung

Loạn sản cổ tử cung mô tả các thay đổi bất thường từ nhẹ đến nghiêm trọng có thể xảy ra trong niêm mạc của cổ tử cung.

2. Nguyên nhân và triệu chứng

Nguyên nhân chính xác của loạn cổ tử cung không rõ, nhưng một số loại papillomavirus ở người [HPV] được cho làm tăng nguy cơ mắc bệnh lên nhiều lần. Các yếu tố khác bao gồm: quan hệ tình dục không an toàn, quan hệ tình dục khi còn nhỏ tuổi, quan hệ với nhiều bạn tình, có thai trước tuổi 20, hút thuốc lá…

HPV làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung

Thông thường, chứng loạn sản cổ tử cung không có dấu hiệu hoặc triệu chứng. Vì vậy, việc kiểm tra Pap smear thường xuyên rất quan trọng để giúp chẩn đoán và điều trị sớm.

3. Loạn sản cổ tử cung có nguy hiểm không?

Có nhiều loại loạn sản cổ tử cung và mỗi loại có mức độ nghiêm trọng khác nhau:

• ASCUS [tế bào không điển hình]: Kết quả Pap smear cho thấy một ASCUS được coi là bất thường nhẹ. Đây là loại phổ biến nhất về bất thường cổ tử cung. Về cơ bản, cổ tử cung đã có sự thay đổi rất nhẹ, kết quả do nhiễm trùng, dị ứng hoặc thay đổi tiền ung thư.

Tùy từng trường hợp mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị cụ thể

• Agus [các tế bào tuyến không điển hình]: Agus đề cập đến tế bào tuyến có thể có nguồn gốc trong ống cổ tử cung hoặc tử cung. Agus có thể chỉ ra các điều kiện nghiêm trọng tiềm ẩn. Tuy nhiên, kết quả này khá hiếm, chỉ chiếm 1% trong kết quả Pap smear.
• LGSIL [tế bào vảy biểu mô cấp thấp]: kết quả có nghĩa là loạn sản nhẹ, có khả năng gây ra bởi u nhú ở người, đã được phát hiện. Đây là loại phổ biến nhất của chứng loạn sản cổ tử cung.
• HGSIL [tế bào vảy biểu mô cao cấp]: Đây là kết quả loạn sản nghiêm trọng, nếu không được điều trị có thể dẫn tới ung thư cổ tử cung.