Câu hỏi: Nêu vai trò và đặc điểm chủ yếu của cây công nghiệp ở nước ta.
Lời giải:
- Vai trò:
+ Nguyên liệu cho ngành công nghiệp.
+ Tận dụng tài nguyên đất, khắc phục được tính mùa vụ, phá thế độc canh, bảo vệ môi trường.
+ Mặt hàng xuất khẩu có giá trị.
- Đặc điểm:
+ Ưa nhiệt, ẩm.
+ Cần đất thích hợp.
+ Cần nhiều lao động có kĩ thuật và kinh nghiệm.
Cùng Top lời giải tìm hiểu chi tiết hơn về cây công nghiệp ở nước ta nhé:
1. Vai trò và đặc điểm cây công nghiệp
- Vai trò:
Các cây công nghiệp cho sản phẩm dùng làm nguyên liệu cho công nghiệp chế biến, đặc biệt là công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng và công nghiệp thực phẩm. Phát triển cây công nghiệp còn khắc phục được tính mùa vụ, tận dụng tài nguyên đất, phá thế độc canh và góp phần bảo vệ môi trường. Giá trị sản phẩm của các cây công nghiệp tăng lên nhiều lần sau khi được chê biến. Vì thế, ở các vùng trồng cây công nghiệp thường có các xí nghiệp chê biến sản phẩm cùa các cày này, ở nhiều nước đang phát triển thuộc miền nhiệt đới và cận nhiệt, các sản phẩm cây còn nghiệp là các mặt hàng xuất khấu quan trọng.
- Đặc điểm:
Phần lớn các cây công nghiệp là cây ưa nhiệt ưa âm, cần đất thích hợp, cần nhiều lao động có kĩ thuật và kinh nghiệm. Do vậy, cây công nghiệp chỉ được trồng ở những nơi có điều kiện thuận lợi nhất, tạo nên các vùng trồng cây công nghiệp tập trung.
2. Ý nghĩa kinh tế cây công nghiệp
Cây công nghiệp có vị trí quan trọng trong việc cung cấp nguyên liệu có giá trị cho công nghiệp nhẹ và thủ công nghiệp như: đay, bông, gai, tơ tằm cho công nghiệp dệt; mía, lạc, vừng, đậu tương cho công nghiệp chế biến thực phẩm;
Cây thuốc cho công nghiệp dược liệu… nhằm phục vụ tiêu dùng của nhân dân trước hết là đáp ứng nhu cầu về ăn, mặc và mặt khác là đáp ứng yêu cầu to lớn về xuất khẩu để phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá đất nước.
Việc phát triển sản xuất cây công nghiệp cho phép sử dụng hợp lí và có hiệu quả tư liệu sản xuất, đất đai, khí hậu, lao động… góp phần tăng thu nhập và cải thiện cho người lao động.
Phát triển sản xuất cây công nghiệp còn góp phần thực hiện phân công lao động xã hội trong nông nghiệp và chuyển dịch cơ cấu sản xuất nông nghiệp ngày càng hợp lí hơn.
3. Đặc điểm kinh tế - kĩ thuật cây công nghiệp
Việc phát triển sản xuất cây công nghiệp cần phải chú ý đến những đặc điểm kinh tế - kĩ thuật của nó, đó là:
- Cây công nghiệp đòi hỏi qui trình kĩ thuật cao từ khâu sản xuất bảo quản và chế biến để đáp ứng yêu cầu của công nghiệp về mặt chất lượng.
- Cây công nghiệp đòi hỏi về điều kiện tự nhiên khắt khe hơn, vì vậy phải có sự bố trí sản xuất phù hợp với điều kiện tự nhiên.
- Cây công nghiệp đòi hỏi trình độ thâm canh cao, đầu tư lao động sống và lao động vật hoá hợp lí và có chất lượng.
- Cây công nghiệp nhất là cây công nghiệp dài ngày đòi hỏi nhiều vốn đầu tư trong thời kì xây dựng cơ bản và do vậy cây công nghiệp dài ngày thường có chu kì kinh doanh dài, do đó thời gian thu hồi vốn cũng dài. Cần phải có qui trình kĩ thuật thích hợp cho cả chu kì sản xuất.
4. Sản xuất cây công nghiệp
Cây công nghiệp: chiếm 23,7% giá trị sản xuất ngành trồng trọt [2005] và có xu hướng tăng.
* Ý nghĩa của việc phát triển cây công nghiệp:
+ Sử dụng hợp lý tài nguyên đất, nước và khí hậu
+ Sử dụng tốt hơn nguồn lao động nông nghiệp, đa dạng hóa nông nghiệp.
+ Tạo nguồn nguyên liệu cho công nghiệp chế biến
+ Là mặt hàng xuất khẩu quan trọng, nâng cao thu nhập của người dân, nhất là ở trung du-miền núi.
* Điều kiện phát triển:
+ Thuận lợi [về tự nhiên, xã hội]
+ Khó khăn [thị trường]
* Nước ta chủ yếu trồng cây công nghiệp có nguồn gốc nhiệt đới, ngoài ra còn có một số cây có nguồn gốc cận nhiệt. Tổng DT gieo trồng năm 2005 khoảng 2,5 triệu ha, trong đó cây lâu năm là hơn 1,6 triệu ha [65%]
- Cây công nghiệp lâu năm:
+ Có xu hướng tăng cả về năng suất, diện tích, sản lượng
+ Đóng vai trò quan trọng trong cơ cấu sản xuất cây công nghiệp
+ Nước ta đã hình thành được các vùng chuyên canh cây công nghiệp lâu năm với qui mô lớn.
5. Các cây công nghiệp chủ yếu
Các loại cây công nghiệp | Đặc điểm sinh thái | Phân bố |
Cây lấy đường - Mía - Củ cải đường | - Đòi hỏi nhiệt, ẩm rất cao và phân hóa theo mùa - Thích hợp với đất phù sa mới - Phù hợp với đất đen, đất phù sa, được cày bừa kĩ và bón phân đầy đủ - Thường trồng luân canh với lúa mì | - Ở miền nhiệt đới. Trồng nhiều ở Bra- xin, Ấn Độ, Trung Quốc, Ô-xtrây-li-a, Cu- Ba…. - Ở miền ôn đới và cận nhiệt. Trồng nhiều ở Pháp, CHLB Đức, Hòa Kì, Ba Lan… |
Cây lấy sợi - Cây bông | - Ưa nóng và ánh sáng, khí hậu ổn định. - Cần đất tốt, nhiều phân bón | - Ở miền nhiệt đới và cận nhiệt đới gió mùa. Trồng nhiều ở Trung Quốc[ chiếm 1/5 sản lượng bông thế giới]. Hoa Kì, Ấn Độ, Pa-kít-xtan |
Cây lấy dầu - Cây đậu tương | - Ưa ẩm, đất tơi xốp, thoát nước | - Ở miền nhiệt đới, cận nhiệt và cả ôn đới. Trồng nhiều ở Hoa Kì [gần ½ sản lượng thế giới], Bra-xin, Trung Quốc.. |
Cây cho chất kích thích - Chè - Cà phê | - Thích hợp với nhiệt độ ôn hòa, lượng mưa nhiều nhưng rải đều quanh năm, đất chua. - Ưa nhiệt ẩm, đất tơi xốp nhất là đất ba dan và đất đá vôi. | - Cây trồng cảu miền cận nhiệt. Trồng nhiều ở Ấn Độ, Trung Quốc [mỗi nước chiếm 25% sản lượng của toàn thế giới], Xri Lan-ca, Việt Nam… - Cây trồng của miền nhiệt đới. Trồng nhiều ở các nước Bra-xin, Việt Nam, Cô-lôm-bi-a… |
Cây lấy nhựa - Cao su | - Ưa nhiệt, ẩm, không chịu được gió bão. - Thích hợp nhất với đất badan | - Tập trung ở vùng nhiệt đới ẩm của Vùng Đông Nam Á, Nam Á, Tây Phi |
Em hãy phân tích ý nghĩa các giá trị của việc trồng cây ăn quả đối với con người và môi trường?
Đề bài
Em hãy phân tích ý nghĩa các giá trị của việc trồng cây ăn quả đối với con người và môi trường?
Lời giải chi tiết
- Giá trị dinh dưỡng: Quả để ăn chứa nhiều đường, axít hữu cơ, protêin, chất béo, chất khoáng và nhiều vitamin,...
- Quả và các bộ phận khác của cây có khả năng chữa một số bệnh,...
- Quả còn là nguyên liệu cung cấp cho các nhà máy chế biến: bánh kẹo, đồ hộp,... Ngoài ra còn là mặt hàng xuất khẩu có hiệu quả kinh tế cao.
- Cây ăn quả có tác dụng lớn đến việc bảo vệ môi trường sinh thái như: làm sạch không khí, giảm tiếng ồn,...
Loigiaihay.com
Giải bài 3: Một số cây trồng có giá trị xuất khẩu ở nước ta - Sách VNEN công nghệ lớp 7 trang 17 - bao gồm hướng dẫn trả lời và giải đáp các câu hỏi trong bài học một cách chi tiết, dễ hiểu. Hy vọng đây sẽ là tài liệu hữu ích giúp các em học sinh nắm tốt kiến thức bài học.
Giải VNEN Công nghệ 7 bài 3
- A. Hoạt động khởi động
- B. Hoạt động hình thành kiến thức
- C. Hoạt động luyện tập
A. Hoạt động khởi động
- Ở nước ta có những sản phẩm cây trồng nào được xuất khẩu?
- Tại sao những cây trồng có giá trị xuất khẩu ngày càng được chú trọng đầu tư phát triển tại nhiều địa phương của nước ta?
- Ở địa phương em trồng những loại cây trồng có giá trị xuất khẩu không? Nếu có hãy kể tên cây trồng đó?
Bài làm:
- Ở nước ta có những sản phẩm cây trồng được xuất khẩu là: Cây lúa, cây cà phê, cây điều, cây hồ tiêu, cây thanh long, cây xoài, cây vải, cây chè...
- Những cây trồng có giá trị xuất khẩu ngày càng được chú trọng đầu tư phát triển tại nhiều địa phương của nước ta vì đó là những loại cây mang lại năng suất cao và đem lại thu nhập cao. So với các loại cây khác, những cây trồng có giá trị xuất khẩu đem về nguồn thu nhập cao gấp nhiều lần, góp phần nâng cao đời sống cho người dân.
- Ở địa phương em trồng những loại cây trồng có giá trị xuất khẩu như: cây chè, cây vải
B. Hoạt động hình thành kiến thức
1. Lợi ích của việc trồng cây có giá trị xuất khẩu
- Kể tên những sản phẩm cây trồng được xuất khẩu nhiều ở nước ta?
- Phát triển những cây trồng có giá trị xuất khẩu đem lại những lợi ích gì?
Bài làm:
- Những sản phẩm cây trồng được xuất khẩu nhiều ở nước ta là: Gạo, hạt điều, sắn, hạt tiêu, chè, cao su...
- Phát triển những cây trồng có giá trị xuất khẩu đem lại những lợi ích:
- Đem lại nguồn thu ngoại tệ cho địa phương, đất nước
- Góp phần tạo công ăn việc làm cho nhiều người lao động, góp phần cải thiện đời sống của những người làm nghề trồng trọt.
2. Một số cây trồng có giá trị xuất khẩu ở nước ta
- Nơi nào ở nước ta trồng và xuất khẩu được nhiều lúa gạo? Vì sao?
- Địa phương em đã hoặc có thể trồng được loại cây nào có giá trị xuất khẩu? Kể tên một vài đặc điểm của cây trồng đó?
Bài làm:
- Ở nước ta trồng và xuất khẩu được nhiều lúa gạo là ở vùng đồng bằng sông Cửu Long, trong đó xuất khẩu gạo nhiều nhất ở các tỉnh Cần Thơ, An Giang, Hậu Giang... Sở dĩ, đây là vùng xuất khẩu gạo lớn vì:
- Có đồng bằng phù sa màu mỡ, là đồng bằng lớn nhất ở nước ta, được bồi đắp phù sa và mở rộng hằng năm
- Người dân có nhiều kinh nghiệm trong việc trồng lúa nước.
- Có nhiều loại giống lúa tốt, đem lại năng suất và chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu xuất khẩu.
- Địa phương em đã trồng được loại cây có giá trị xuất khẩu, đó là cây chè. Đặc điểm của cây chè: Cây thường sinh trưởng và phát triển thuận lợi ở nơi đất chua và hơi chua, đồi núi có độ dốc, nhiệt độ từ 22 - 25 độ, độ ẩm từ 80 - 85%.
Ghi vào bảng dưới đây những sản phẩm chính để xuất khẩu và vùng trồng nhiều những cây có giá trị xuất khẩu:
| Tên cây trồng cho sản phẩm có giá trị xuất khẩu | Sản phẩm chính để xuất khẩu | Vùng trồng nhiều |
| Cây lúa | ||
| Cây cà phê | ||
| Cây chè | ||
| Cây cao su |
Bài làm:
| Tên cây trồng cho sản phẩm có giá trị xuất khẩu | Sản phẩm chính để xuất khẩu | Vùng trồng nhiều |
| Cây lúa | gạo | Đồng bằng sông Cửu Long |
| Cây cà phê | hạt cà phê | Tây Nguyên [Đắk Lắk, Gia Lai, Kon Tum, Đắk Nông] |
| Cây chè | chè | Trung du, miền núi Bắc Bộ và cao nguyên Nam Trung Bộ |
| Cây cao su | mủ cao su | Đông Nam Bộ và Tây Nguyên |
C. Hoạt động luyện tập
Bài tập 1: Đánh dấu X vào cột Đúng hoặc Không đúng cho phù hợp với câu hỏi sau:
Muốn trồng cây có giá trị xuất khẩu, cần phải làm gì?
Bài làm:
Bài tập 2: Gia đình bác Lai ở Hải Dương có một vườn vải thiều đang cho thu hoạch nhưng bác có ý định chặt cây vải đi để trồng cây thanh long, mặc dù bác chưa hiểu rõ lắm về loại cây này. Lí do là trong vụ vải thiều vừa qua, việc tiêu thụ vải rất khó khăn, giá bán quá thấp. Trong khi đó, bác Lai nghe nói thanh long ruột đỏ vừa dễ trồng, cho năng suất cao, vừa bán được giá [40.000 - 50 .000 đồng/kg] và quả thanh long đã trở thành mặt hàng xuất khẩu trên thị trường quốc tế. Em có nhận xét gì về ý định của bác Lai? Theo em, bác Lai cần phải làm gì trước khi quyết định trồng thanh long ở địa phương mình?
Bài làm:
- Theo em, ý định của bác Lai có phần đúng và phần sai. Đúng là bác đang định hướng cho vườn của mình trồng những loại cây mang lại hiệu quả hơn, có giá trị hơn. Nhưng sai là bác đã chưa tìm hiểu kĩ về loại cây thanh long mà bác đang muốn trồng thay vườn vải thiều trong vườn nhà mình.
- Theo em, bác Lai cần phải tìm hiểu thật kĩ về giống cây thanh long [khí hậu, nhiệt độ, nước, đất đai...] để đối chiếu với vườn nhà mình xem có đáp ứng được yêu cầu phát triển của cây thanh long hay không rồi mới quyết định trồng. Ban đầu, nếu thấy có thể đáp ứng yêu cầu trồng cây thanh long thì cũng chỉ trồng trên một diện tích nhỏ để thử nghiệm. Nếu cây thực sự phù hợp và mang lại hiệu quả thì nên trồng nhân rộng ra ở địa phương.
Bài tập 3: Nhà Hương ở một tỉnh miền núi phía Bắc. Hè vừa rồi, Hương được cha mẹ cho vào thăm gia đình bác Hai ở Gia Lai. Bác Hai đưa Hương đi thăm nhiều nơi, trong đó vườn hồ tiêu đang có thu hoạch của gia đình bác. Bác Hai nói:" Trong này, mấy năm nay, người dân chuyển sang trồng hồ tiêu nhiều vì loại cây trồng này có giá trị kinh tế và giá trị xuất khẩu cao. Nhà bác có 1000 m2 đất, hiện đang trồng được 500 trụ hồ tiêu. Mỗi trụ cho khoảng 5kg hạt/năm, bán với giá 200 000 đồng/kg. Hương nghe nói vậy thích lắm và nghĩ sau chuyến đi chơi này về sẽ vận động cha mẹ trồng hồ tiêu thay cho việc trồng sắn ở quê mình.
Em hãy cho biết: Trước khi quyết định trồng hồ tiêu, gia đình bạn Hương cần tìm hiểu những thông tin gì?
Bài làm:
Gia đình Hương cần tìm hiểu những điều kiện để sinh trưởng và triển của cây hồ tiêu.
Về nhiệt độ
- Cây tiêu có thể sinh trưởng phát triển trong phạm vi nhiệt độ từ 10 - 35oC, nhưng thích hợp nhất cho cây hồ tiêu từ 25 - 27oC.
- Nhiệt độ quá cao hay quá thấp đều ảnh hưởng không tốt tới quá trình sinh trưởng của cây tiêu.
- Khi nhiệt độ không khí > 40oC và