Câu 1 trang 168 SGK Hóa học 11 Nâng cao
a] Hãy phân biệt các khái niệm polien, đien và ankađien
b] Đien được phân loại như thế nào ? Mỗi loại cho 1 thí dụ.
c] Viết công thức phân tử chung của ankađien, so sánh với công thức của ankan và anken.
Giải
a] Polien: Là những hiđrocacbon mạch hở có nhiều liên kết đôi C=C
Đien: Là những hiđrocacbon mạch hở có 2 liên kết đôi.
Ankađien là hiđrocacbon mạch hở có 2 liên kết đôi. Công thức chung: \[{C_n}{H_{2n + 2}}\]
b] Tùy theo vị trí tương hỗ của hai nối đôi, người ta chỉ chia ankađien thành ba loại.
- Ankađien có hai nối đôi ở cách nhau ít nhất hai nối đơn.
Ví dụ: \[C{H_2} = CH - C{H_2} - C{H_2} - CH = C{H_2}\] Hexa-1,5-đien
- Ankađien có hai nối đôi liền nhau
Ví dụ: \[C{H_2} = C = C{H_2}\] Propa-1,2-đien
- Ankađien có hai nối đôi ở cách nhau chỉ một nối đơn [ankađien liên hợp]
Ví dụ: \[C{H_2} = CH - CH = C{H_2}\] Buta-1,3-đien [Butađien]
c] Công thức chung của ankan: \[{C_n}{H_{2n + 2}}[n \ge 1]\]; Công thức chung của anken: \[{C_n}{H_{2n}}[n \ge 2]\]; Công thức chung của ankađien: \[{C_n}{H_{2n - 2}}[n \ge 3]\]
Câu 2 trang 168 SGK Hóa Học 11 Nâng cao
a] Viết công thức cấu tạo và gọi tên các ankađien đồng phân và có công thức phân tử: \[{C_4}{H_6}\] và \[{C_5}{H_8}\]
b*]Đồng phân cấu tạo nào của pentađien có thể tồn tại dưới dạng các đồng phân hình học ? Viết công thức lập thể của chúng.
Giải
a] Với \[{C_4}{H_6}\]:
\[C{H_2} = CH - CH = C{H_2}\] Buta-1,3-đien
\[C{H_2} = C = CH - C{H_3}\] Buta-1,2-đien
Với \[{C_5}{H_8}\]
\[C{H_2} = C = CH - C{H_2} - C{H_3}\] Penta-1,2-đien \[C{H_2} = CH - CH = CH - C{H_3}\] Penta-1,3-đien
\[C{H_2} = CH - C{H_2} - CH = C{H_2}\] Penta-1,4-đien \[C{H_3} - CH = C = CH - C{H_3}\] Pen-2,3-đien
b] Đồng phân tồn tại dưới dạng đồng phân hình học là:
\[C{H_2} = CH - CH = CH - C{H_3}\] [Penta-1,3-đien]
Câu 3 trang 169 SGK Hóa học 11 Nâng cao
Hãy điền chữ Đ [đúng] hoặc S [sai] vào dấu [ ] ở mỗi câu sau đây:
a] 4 nguyên tử C của buta-1,3- đien cùng nằm trên một đường thẳng [ ]
b] 4 nguyên tử C của buta-1,3- đien cùng nằm trên một mặt phẳng [ ]
c] 4 trục của 4 obitan p của 4 nguyên tử C ở buta-1,3- đien cùng nằm trên một mặt phẳng [ ]
d] 6 nguyên tử H của buta-1,3- đien không cùng ở trên mặt phẳng với 4 nguyên tử C [ ]
e] 4 obitan p của 4 nguyên tử C ở buta-1,3- đien xen phủ với nhau tạo ra obitan \[\pi \] chung [ ]
Giải
a] S b] Đ
c] Đ d] S e] Đ