Các em và các bạn cùng tìm hiểu nội dung tài liệu soạn bài Trí dũng song toàn trang 25 SGK Tiếng Việt 5 tập 2 với những câu trả lời chi tiết nhất.
Nội dung bài Trí dũng song toàn :Ca ngợi sứ thần Giang Văn Minh trí dũng song toàn, bảo vệ được quyền lợi và danh dự của đất nước khi đi sứ nước ngoài"
Soạn bài Trí dũng song toàn trang 25 SGK Tiếng Việt 5 tập 2 chi tiết
Câu 1: Sứ thần Giang Văn Minh làm cách nào để vua nhà Minh bãi bỏ lệ "góp giỗ Liễu Thăng" ?
Lời giải:
Để vua nhà Minh bãi bỏ lệ góp giỗ Liễu Thăng, sứ thần Giang Văn Minh mượn chuyện giỗ cụ tổ 5 đời để vua Minh tự nói ra sự vô lí của quy định này đồng thời cũng phải tự ra lệnh bỏ lệ bắt nước ta góp giỗ Liễu Thăng.
Câu 2: Nhắc lại nội dung cuộc đối đáp giữa ông Giang Văn Minh với đại thần nhà Minh.
Lời giải:
- Đại thần nhà Minh ra vế đối: “Đồng trụ đến giờ rêu vẫn mọc” ngầm ngạo mạn nhắc lại chuyện Mã Viện dẹp cuộc nổi dậy của Hai Bà Trưng.
- Giang Văn Minh đã cứng cỏi đối lại ngay: “Bạch Đằng thuở trước máu còn loang" nhằm nhắc lại việc quân cả ba triều đại Nam Hán, Tống và Nguyên đều thảm bại trên sông Bạch Đằng để đối lại.
Câu 3: Vì sao vua nhà Minh sai người ám hại ông Giang Văn Minh ?
Lời giải:
Vua nhà Minh sai người ám hại ông Giang Văn Minh vì trước mắc mưu ông phải bỏ lệ góp giỗ Liễu Thăng đã căm ghét ông rồi, nay lại thấy ông cứng cỏi, chẳng chịu nhún nhường khi ứng đối với đại thần nhà Minh nên giận quá đã ra tay.
Câu 4: Vì sao có thể nói ông Giang Văn Minh là người trí dũng song toàn ?
Lời giải:
Có thể nói ông Giang Văn Minh là người trí dũng song toàn vì ông vừa mưu trí vừa bất khuất. Giữa triều đình nhà Minh, Giang Văn Minh biết dùng mưu để vua nhà Minh buộc phải bỏ lệ góp giỗ Liễu Thăng cho nước Việt, để giữ thể diện và danh dự đất nước, ông dũng cảm dám đối lại bằng một vế đối tràn đầy lòng tự hào dân tộc.
Trên đây là nội dung tài liệu soạn bài Trí dũng song toàn trang 25 SGK Tiếng Việt 5 tập 2 mà Giaitoan8.com muốn chia sẻ tới các em học sinh.
* Ủng hộ đội ngũ website Giaitoan8.com thông qua tài khoản MoMo: 0363072023
Hướng dẫn trả lời bài Trí dũng song toàn giúp các con đọc thành thạo, luyện chính tả, hiểu được nội dung bài Trí dũng song toàn. Các con học bài theo trình tự sau:
Trí dũng song toàn
Mùa đông năm 1637, thám hoa Giang Văn Minh được vua Lê Thần Tông cử đi sứ Trung Quốc. Chờ rất lâu mà vẫn không được vua nhà Minh cho tiếp kiến, ông vờ khóc lóc rất thảm thiết. Vua liền hạ chỉ mời ông đến hỏi cho ra lẽ.
Thám hoa vừa khóc vừa than rằng:
– Hôm nay là ngày giỗ cụ tổ năm đời của thần, nhưng thần không có mặt ở nhà để cúng giỗ. Thật là bất hiếu với tổ tiên!
Vua Minh phán:
-Không ai phải giỗ người đã chết từ năm đời. Sứ thần khóc lóc như vậy thật không phải lẽ!
Giang Văn Minh nghe vậy, bèn tâu:
– Vậy, tướng Liễu Thăng tử trận đã mấy trăm năm, sao hàng năm nhà vua vẫn bắt nước tôi cử người mang lễ vật sang cúng giỗ?
Biết đã mắc mưu sứ thần, vua Minh vẫn phải nói:
– Từ nay trở đi, nước ngươi không phải góp giỗ Liễu Thăng nữa.
– Đồng trụ đến giờ rêu vẫn mọc.
Biết họ ngạo mạn nhắc chuyện Mã Viện dẹp cuộc nổi dậy của Hai Bà Trưng, Giang Văn Minh cứng cỏi đáp lại:
– Bạch Đằng thuở trước máu còn loang.
Thấy sứ thần Việt Nam dám lấy việc quân đội cả ba triều đại Nam Hán, Tống và Nguyên đều thảm bại trên sông Bạch Đằng để đối lại, vua Minh giận quá, sai người ám hại ông.
Thi hài Giang Văn Minh được đưa về nước. Vua Lê Thần Tông đến tận linh cữu ông, khóc rằng:
– Sứ thần không làm nhục mệnh vua, xứng đáng là anh hùng thiên cổ.
Điếu văn của vua Lê còn có câu: “Ai cũng sống, sống như ông, thật đáng sống. Ai cũng chết, chết như ông, chết như sống’’
Theo ĐINH XUÂN LÂM – TRƯƠNG HỮU QUỲNH và TRUNG LƯU
– Trí dũng song toàn: Vừa mưu trí vừa dũng cảm
– Thám hoa: Người đỗ thứ ba [sau trạng nguyên, bảng nhãn] trong kì thi Đình được tổ chức sau kì thi tiến sĩ thời xưa.
– Giang Văn Minh [1573 – 1638] : đại thần triều Lê.
– Liễu Thăng: tướng nhà Minh, năm 1427 bị nghĩa quân Lam Sơn phục kích giết chết ở ải Chi Lăng [nay thuộc tỉnh Lạng Sơn]
– Đồng trụ: tương truyền là cây cột đồng do Mã Viện, tướng nhà Hán, dựng ở biên giới sau khi đà áp cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng.
Ca ngợi sứ thần Giang Văn Minh trí dũng song toàn, bảo vệ được quyền lợi và danh dự của đất nước khi đi sứ nước ngoài.
Câu 1
Sứ thần Giang Văn Minh làm cách nào để vua nhà Minh bãi bỏ lệ “góp giỗ Liễu Thăng” ?
Phương pháp giải:
Con đọc đoạn văn đầu tiên từ “Mùa đông năm…” đến “… đền mạng Liễu Thăng.”
Lời giải chi tiết:
Để vua nhà Minh bãi bỏ lệ góp giỗ Liễu Thăng, sứ thần Giang Văn mượn chuyện giỗ cụ tổ 5 đời để vua Minh tự nói ra sự vô lí của quy định này đồng thời cũng phải tự ra lệnh bỏ lệ bắt nước ta góp giỗ Liễu Thăng.
Câu 2
Nhắc lại nội dung cuộc đối đáp giữa ông Giang Văn Minh với đại thần nhà Minh.
Phương pháp giải:
Con đọc đoạn văn từ “Lần khác…” đến “…ám hại ông.” và chú ý vào đoạn đối đáp của hai nhân vật.
Lời giải chi tiết:
– Đại thần nhà Minh ra vế đối: “Đồng trụ đến giờ rêu vẫn mọc” ngầm ngạo mạn nhắc lại chuyện Mã Viện dẹp cuộc nổi dậy của Hai Bà Trưng.
– Giang Văn Minh đã cứng cỏi đối lại ngay: “Bạch Đằng thuở trước máu còn loang” nhằm nhắc lại việc quân cả ba triều đại Nam Hán, Tống và Nguyên đều thảm bại trên sông Bạch Đằng để đối lại.
Câu 3
Vì sao vua nhà Minh sai người ám hại ông Giang Văn Minh ?
Phương pháp giải:
Ông Giang Văn Minh đã làm cho vua và triều thần nhà Minh bẽ mặt vì những chuyện gì?
Lời giải chi tiết:
Vua nhà Minh sai người ám hại ông Giang Văn Minh vì trước mắc mưu ông phải bỏ lệ góp giỗ Liễu Thăng đã căm ghét ông rồi, nay lại thấy ông cứng cỏi, chẳng chịu nhún nhường khi ứng đối với đại thần nhà Minh nên giận quá đã ra tay.
Câu 4
Vì sao có thể nói ông Giang Văn Minh là người trí dũng song toàn ?
Phương pháp giải:
Người trí dũng song toàn là người hội tụ đủ cả hai phẩm chất: trí tuệ và dũng cảm. Con hãy nhớ lại xem trong truyện chi tiết nào cho thấy ông Giang Văn Minh là người có trí tuệ, chi tiết nào cho thấy ông là người dũng cảm?
Lời giải chi tiết:
Có thể nói ông Giang Văn Minh là người trí dũng song toàn vì ông vừa mưu trí vừa bất khuất. Giữa triều đình nhà Minh, Giang Văn Minh biết dùng mưu để vua nhà Minh buộc phải bỏ lệ góp giỗ Liễu Thăng cho nước Việt, để giữ thể diện và danh dự đất nước, ông dũng cảm dám đối lại bằng một vế đối tràn đầy lòng tự hào dân tộc.
Câu 1
Nghe – viết: Trí dũng song toàn [Từ Thấy sứ thần Việt Nam … đến hết]
Thấy sứ thần Việt Nam dám lấy việc quân đội cả ba triều đại Nam Hán, Tống và Nguyên đều thảm bại trên sông Bạch Đằng để đối lại, vua Minh giận quá sai người ám hại ông.
Thi hài Giang Văn Minh được đưa về nước. Vua Lê Thần Tông đến tận linh cữu ông, khóc rằng:
– Sứ thần không làm nhục mệnh vua, xứng đáng là anh hùng thiên cổ.
Điếu văn của vua Lê còn có câu: “Ai cũng sống, sống như ông, thật đáng sống. Ai cũng chết, chết như ông, chết như sống”
Câu 2
Tìm và viết các từ:
a] Chứa tiếng bắt đầu bằng r, d hoặc gi, có nghĩa như sau :
– Giữ lại để dùng về sau.
– Biết rõ, thành thạo.
– Đồ đựng đan bằng tre nứa, đáy phẳng, thành cao.
b] Chứa tiếng có thanh hỏi hoặc thanh ngã, có nghĩa như sau :
– Dám đương đầu với khó khăn, nguy hiểm.
– Lớp mỏng bọc bên ngoài của cây, quà.
– Đồng nghĩa với giữ gìn.
Phương pháp giải:
a] Con phải tìm các từ thoả mãn hai yêu cầu sau:
– Chứa các tiếng bắt đầu bằng r, d, gi
– Đúng với ý nghĩa mà đề bài đưa ra.
b] Con phải tìm các từ thoả mãn hai yêu cầu sau:
– Chứa các tiếng có thanh hỏi hoặc thanh ngã
– Đúng với ý nghĩa mà đề bài đưa ra.
Lời giải chi tiết:
a] Các từ chứa tiếng bắt đầu bằng r, d hoặc gi
– Giữ lại để dùng sau: dành dụm, để dành
– Biết rõ, thành thạo: rành, rành rẽ.
– Đồ đựng đan bằng tre nứa đáy phẳng, thành cao: cái giành
b] Các từ chứa tiếng có thanh hỏi hoặc thanh ngã.
– Dám đương đầu với khó khăn nguy hiểm: dũng cảm
– Lớp mỏng bọc bên ngoài của cây, quả: vỏ
– Đồng nghĩa với giữ gìn: bảo vệ
Câu 3
a] Có thể điền r, d hay gi vào chỗ trống nào trong bài thơ sau ?
Dáng hình ngọn gió
Bầu trời rộng thênh thang
Là căn nhà của gió
Chân trời như cửa ngõ
Thả sức gió đi về
Nghe cây lá …ầm …ì
Ấy là khi gió hát
Mặt biển sóng lao xao
Là gió đang …ạo nhạc
Những ngày hè oi bức
Cứ tưởng gió đi đâu
Gió nép vào vành nón
Quạt …ịu trưa ve sầu
Gió còn lượn lên cao
Vượt sông dài biển rộng
Cõng nước làm mưa …ào
Cho xanh tươi đồng ruộng
Gió khô ô muối trắng
Gió đẩy cánh buồm đi
Gió chẳng bao …ờ mệt !
Nhưng đố ai biết được
Hình …áng gió thế nào.
Theo ĐOÀN THỊ LAM LUYẾN
b] Có thể đặt dấu hỏi hay dấu ngã vào chữ in đậm nào trong mẩu chuyện vui sau ?
Sợ mèo không biết
Một người bị bệnh hoang tương, suốt ngày ngỡ mình là chuột, cuối cùng được ra viện nhưng anh ta cứ đứng tần ngần mai ở cổng viện mà không đi. Một bác sĩ thấy lạ bèn đến hỏi. Bệnh nhân sợ hai giai thích :
– Bên công có một con mèo.
Bác sĩ bảo :
– Nhưng anh đã biết mình không phai là chuột kia mà.
Anh chàng trả lời :
– Tôi biết như vậy hỏi có ăn thua gì. Nhơ con mèo nó không biết điều ấy thì sao?
Theo BÍ QUYẾT SỐNG LÂU
Phương pháp giải:
a] Con đọc thật kĩ để điền r, d hoặc gi sao cho phù hợp.
b] Con đọc thật kĩ rồi đặt dấu hỏi hoặc ngã vào tiếng được in đậm sao cho phù hợp.
Lời giải chi tiết:
a]
… Nghe lá cây rầm rì
… Lá gió đang dạo nhạc
… Quạt dịu trưa ve sầu
… Cõng nước làm mưa rào
… Gió chẳng bao giờ mệt!
… Hình dáng gió thế nào.
b] Một người bị bệnh hoang tưởng, suốt ngày ngỡ mình là chuột, cuối cùng được ra viện nhưng anh ta cứ đứng tần ngần mãi ở cổng viện mà không đi… Bệnh nhân sợ hãi giải thích:
– Bên cổng có một con mèo.
– Nhưng anh đã biết mình không phải là chuột kia mà.
– Tôi biết như vậy hỏi có ăn thua gì. Nhỡ con mèo nó không biết điều ấy thì sao?
Câu 1: Giang Văn Minh đỗ tới cấp nào trong kì thi tuyển chọn người tài?
A. Tiến sĩ
B. Thám hoa
C. Bảng nhãn
D. Trạng nguyên
Câu 2: Mùa đông năm 1637, thám hoa Giang Văn Minh được vua Lê Thần Tông giao cho trọng trách gì?
A. Cải trang hành vi, tìm hiểu đời sống của nhân dân
B. Viết cho ông một cuốn sách nói về những phong tục trong dân gian
C. Cử đi sứ Trung Quốc
D. Đấu trí với sứ thần nhà Trung Quốc đang có mặt ở nước ta
Câu 3: Vẽ đối “Trụ đồng đến giờ rêu vẫn mọc” của đại thần nhà Minh là muốn ám chỉ sự kiện gì?
A. Hai Bà Trưng khởi nghĩa, đánh đuổi thái thú Tô Định phải ôm cột đồng trở về nước.
B. Quân dân nhà Minh dựng cột đồng ở nhiều khu vực sầm uất trên đất nước ta thời bấy giờ.
C. Mã Viện dẹp cuộc nổi dậy của Hai Bà Trưng, cột đồng là do Mã Viện dựng ở biên giới sau khi đàn áp cuộc khởi nghĩa thành công.
D. Quân dân Đại Việt đánh đuổi giặc Nguyên Mông ra khỏi đất nước, Thoát Hoan phải chui vào ống đồng mới về nước được.