Trẻ bị ngộ độc thức an nên uống thuốc gì

Ngộc độc thực phẩm diễn ra rất phức tạp và ngày càng gia tăng chủ yếu do vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm như: thực phẩm bẩn, thực phẩm không rõ nguồn gốc, thức ăn thức uống bị ôi thiu. Hiểu được vấn đề ngộ độc thực phẩm uống thuốc gì và có cần uống thuốc không nếu chẳng may bị ngộ độc thực phẩm là điều cần thiết.

Các dấu hiệu ngộ độc thực phẩm

Đau bụng

Người bị ngộ độc thực phẩm thường bị đau bụng do các vi khuẩn trong thức ăn gây ra độc tố kích thích niêm mạc dạ dày và thành ruột. Cơn đau có thể cảm nhận ở vị trí dưới xương sườn nhưng bên trên xương chậu. Nếu cơn đau không nhiều có thể bạn bị ngộ độc thực phẩm nhẹ.

Tiêu chảy

Đây là một triệu chứng điển hình của ngộ độc thực phẩm khi ăn phải thực phẩm “bẩn”. Tiêu chảy là cách cơ thể “tống khứ” những yếu tố gây ngộ độc ra ngoài. Tuy nhiên, nếu tiêu chảy kéo dài hơn 3 ngày hoặc đi ngoài kèm máu đó là biểu hiện tình trạng ngộ độc đang chuyển biến xấu đi, cần gặp bác sĩ sớm.

Nôn ói

Bị ngộ độc thực phẩm nhẹ hay nặng cũng dẫn đến tình trạng nôn ói vì đây là cơ chế bảo vệ của cơ thể khi cố gắng loại bỏ các vi khuẩn hay độc tố nguy hiểm. Thông thường, cơn nôn đầu tiên thường rất dữ dội nhưng sau đó giảm dần. Do vậy, nếu bạn nôn ói kéo dài cần bổ sung nước cho cơ thể hoặc đến gặp bác sĩ để được điều trị.

Sốt

Sốt là cách cơ thể chống lại sự nhiễm trùng gây ra bởi các vi khuẩn, chẳng hạn ngộ độc thực phẩm. Nếu sốt do ngộ độc thực phẩm cao hơn 38 độ C đó là dấu hiệu nguy hiểm không nên chủ quan.

Sốt sau khi bị ngộ độc thực phẩm do cơ thể đã bị nhiễm trùng

Xử lý khi bị ngộ độc thực phẩm

Trước hết, nếu đang ăn, phải ngừng ăn.

Nếu bệnh nhân còn trong tình trạng tỉnh táo, cần nhanh chóng gây nôn để loại bỏ hết thức ăn độc ra ngoài. Cách gây nôn đơn giản nhất mà hiệu quả là uống một hơi hết 1 cốc nước pha muối [0,9%] rồi dùng tay móc họng, ngoáy vào họng để gây nôn.

Nếu không kịp pha nước muối như tỉ lệ thì có thể uống nước lọc rồi dùng ngón tay trỏ đè vào gốc lưỡi, ép cơ thể nôn được càng nhiều các thức ăn trong dạ dày ra càng tốt.

Sau khi gây nôn, nếu người bệnh đã nôn ra được hết thì nên nằm nghỉ ngơi, nhưng phải theo dõi sát và nếu có bất cứ triệu chứng gì khác lạ cần đưa bệnh nhân đến bệnh viện càng sớm càng tốt.

Ngộ độc thực phẩm uống thuốc gì?

Ngộ độc thực phẩm uống thuốc gì? Để tình trạng ngộ độc thực phẩm nhẹ không chuyển biến xấu cũng như rút ngắn thời gian bệnh, bạn nên:

• Cố gắng uống thật nhiều nước. Khi bị ngộ độc thức ăn cơ thể bị mất nước trầm trọng, vì vậy hãy bổ sung nước, đặc biệt nếu tiêu chảy và nôn ói nhiều. Nên uống nước lọc, nước có điện giải và uống từng ngụm nhỏ.
• Có thể bạn uống thêm men tiêu hóa, hoặc uống Orezol [Oresol là loại thuốc giúp bù nước rất hiệu quả, được khuyến cáo cho những trường hợp bị mất nước và chất điện giải do tiêu chảy, sốt cao]… Lưu ý: Hãy cẩn thận tìm hiểu và biết cách pha và uống hợp lý khi sử dụng Oresol.

Ngộ độc thực phẩm uống thuốc gì cung cấp điện giải như Oresol

• Uống một ít trà gừng với mật ong: Trà gừng và mật ong là một loại đồ uống dân gian lâu đời có tác dụng cải thiện hệ tiêu hóa, trị các chứng đầy hơi và khó tiêu. Uống trà gừng và mật ong giúp sơ cứu tình trạng ngộ độc thức ăn mà nhiều người chưa biết.
• Uống một ít chanh hoặc giấm táo + muối loãng: Sơ cứu ngộ độc thức ăn nhanh và có sẵn trong mọi gia đình, hãy dùng một ít chanh và muối pha loãng, nên pha nước ấm. Acid trong chanh hoặc giấm táo sẽ hạn chế và đẩy lùi quá trình sản sinh vi khuẩn, vi trùng do thức ăn ôi thiu gây ra.

Không uống các loại thuốc cầm tiêu chảy và các loại thuốc đau bụng khi chưa rõ nguyên nhân

Không uống các loại thuốc cầm tiêu chảy và các loại thuốc đau bụng. Khi chưa rõ nguyên nhân cũng như nếu không biết ngộ độc thực phẩm uống thuốc gì thì bạn đừng vội vàng uống các loại thuốc trị đau bụng, vì đau bụng rất nhiều nguyên nhân nên bạn cần biết rõ mình bị nguyên nhân nào, hãy uống thuốc khi bạn đã đến bệnh viện và được khám, kê đơn từ bác sĩ. Đặc biệt đối với tình trạng ngộ độc thực phẩm nhẹ, bạn nên để cơ thể tự tuân theo phản ứng tự nhiên làm sạch và thanh lọc đường tiêu hóa bằng cách loại bỏ vi khuẩn có hại qua các đường nôn ói, tiêu chảy... Điều này vô cùng quan trọng. Đồng thời, đó cũng là lý do vì sao những trường hợp ngộ độc thực phẩm nhẹ chưa cần dùng thuốc.

Đối với những trường hợp có biểu hiện co giật cơ thể, rối loạn ý thức thì không gây nôn vì có thể nguy hiểm đến tính mạng. Các trường hợp này cũng như các trường hợp phát hiện các triệu chứng khác lạ hay nặng cần chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất càng sớm càng tốt. Không cho bệnh nhân ngộ độc thực phẩm uống thuốc gì theo lời mách bảo. Các chất độc có tự nhiên trong thực phẩm có khá nhiều loại mà đôi khi chúng ta vô tình gặp phải như các loại cá độc, nấm độc, thức ăn bị ôi thiu… Vì vậy, cần đưa ngay bệnh nhân đến bệnh viện hoặc trạm y tế gần nhất với các dịch nôn hoặc thức ăn đang dùng để xét nghiệm tìm ra nguyên nhân gây ngộ độc.

Nhân Tâm

24/09/2019

Trong cuộc sống hàng ngày, có rất nhiều nguyên nhân gây ngộ độc ở trẻ em. Những nguyên nhân phổ biến có thể kể đến là: do người lớn thiếu kiến thức, ngộ độc không cố ý, ngộ độc do tự tự, ngộ độc do thầy thuốc gây ra. Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách xử trí trong trường hợp gia đình có trẻ ngộ độc cùng tiến sĩ, bác sĩ Lê Ngọc Duy-Phụ trách trung tâm cấp cứu và chống độc.

– Do sự thiếu kiến thức và vô ý của người lớn: Các bà mẹ theo thói quen tự đi mua thuốc điều trị theo kinh nghiệm của mình khi trẻ bị bệnh hoặc nghe theo lời mách bảo của những người xung quanh… đã dẫn tới tình trạng lạm dụng thuốc hoặc dùng không đúng thuốc, không đúng liều hoặc đúng thuốc nhưng dùng quá liều mà không biết rằng thuốc có thể gây hại cho trẻ. Hơn nữa, tình trạng các bà mẹ tự ý bỏ hay tăng liều thuốc hoặc sử dụng lại đơn thuốc cũ, lấy thuốc của trẻ này cho trẻ khác dùng, thậm chí có người còn lấy thuốc của người lớn rồi tự phân liều cho trẻ uống… dẫn đến nguy cơ ngộ độc thuốc.

-Ngộ độc không cố ý: Ngộ độc xảy ra do trẻ tự ăn, uống thuốc, thực phẩm do cha mẹ để không cẩn thận, thường xảy ra chủ yếu ở trẻ nhỏ chập chững biết đi [tuổi trung bình là 2,5 tuổi]

-Ngộ độc do tự tử: Thường xảy ra ở tuổi tiền dậy thì [trên 10 tuổi]. Những trẻ này cần phải được khám và tư vấn về mặt tâm lý và xã hội học.

-Ngộ độc do thầy thuốc gây ra: Một số trường hợp bị ngộ độc có thể do chỉ định sử dụng thuốc, liều lượng, đường dùng, phối hợp thuốc… chưa hợp lý. Tuy vậy, cũng có những trường hợp ngộ độc xảy ra ngay cả khi dùng đúng liều, đúng chỉ định do cơ thể quá nhạy cảm đối với thuốc. Một số thuốc có thể gây ngộ độc nguy hiểm như: Digoxin….

Các loại ngộ độc thường gặp là ngộ đôc thuốc và ngộ độc thực phẩm với một số biểu hiện như sau:

• Về tiêu hóa: đau bụng, buồn nôn, nôn ói, tiêu chảy.
• Về hô hấp: ho sặc, thở nhanh, tím môi, khó thở.
• Về thần kinh: hôn mê hoặc co giật, run tay chân, run giật cơ [ở mặt, ngực, đùi, cánh tay], yếu cơ sau đó là liệt cơ. Nặng hơn có liệt hô hấp, rối loạn nhịp tim.
• Dấu hiệu tăng tiết: đàm nhớt, dịch tiêu hóa, mồ hôi, nước bọt.

Khi nghi ngờ trẻ bị ngộ độc, cha mẹ phải quan sát kỹ xung quanh để tìm những vật nghi ngờ gây độc và liên hệ điện thoại đến bệnh viện để được hướng dẫn cách sơ cứu thích hợp. Khi đưa trẻ đến bệnh viện, phải đem theo những vật nghi ngờ gây độc.

• Nên gọị cấp cứu hoặc nhanh chóng vận chuyển BN đến cơ sở y tế gần nhất.
• Gây nôn cho trẻ, cần khích thích cho trẻ càng ói nhiều càng tốt để tống hết thức ăn, thuốc ngộ độc ra ngoài, và có thể kích thích bằng cách ngoái nhẹ họng, hoặc cho uống nước muối loãng, nước muối loãng pha 2 muỗng canh muối trong 1 cái ly. Không áp dụng gây nôn trong ngộ độc axit, kiềm, xăng dầu.
• Để cho trẻ nằm nghỉ và theo dõi tình trạng mất nước của trẻ do ói mửa, tiêu chảy để đảm bảo bù nước cho đầy đủ.
• Cho trẻ uống dung dich Oresol theo nhu cầu để đảm bao cân bằng nước và điện giải.
• Nếu thấy trẻ sốt thì sử dụng kháng sinh nhẹ và cho uống than hoạt tính từ 5-10g để hấp thụ chất độc.
• Ngưng việc sử dụng thức ăn, thuốc nghi ngờ gây ngộ độc, giữ lại toàn bộ thức ăn thừa, phân, chất nôn, thuốc đã dùng để đi xét nghiệm, báo ngay cho cơ quan y tế gần.
• Tắm, gội bằng xà phòng, nước sạch nếu nhiễm độc qua da, niêm mạc.

• Không tự ý mua thuốc cho con uống. Phải dùng thuốc theo đúng đơn của bác sĩ cho mỗi lần khám. Không dùng đơn thuốc trong lần khám trước hay đơn thuốc của trẻ khác hay của người lớn cho trẻ.
• Thuốc nên được bảo quản cẩn thận trong lọ kín, có nhãn ghi tên thuốc, hạn sử dụng rõ ràng.
• Để thuốc ngoài tầm nhìn và tầm tay với của trẻ, tốt nhất là để thuốc trong tủ có khóa an toàn.
• Định kỳ làm vệ sinh tủ thuốc gia đình, loại bỏ thuốc quá hạn dùng, thuốc bị hỏng.
• Không nên uống thuốc trước mặt trẻ vì trẻ rất dễ bắt chước.
• Các bà mẹ đang cho con bú khi dùng thuốc phải có sự tư vấn của bác sĩ vì có một số thuốc có thể truyền qua sữa mẹ gây ngộ độc cho trẻ.
• Chắc chắn rằng bạn biết rõ liều lượng và số lượng dùng thuốc và theo sự hướng dẫn của bác sĩ, dược sĩ hay trên tờ hướng dẫn sử dụng thuốc.
• Không nên cho trẻ uống thuốc không rõ loại, không rõ nguồn gốc xuất xứ.
• Rửa tay sạch với xà phòng trước khi sử dụng đồ ăn uống.
• Bảo quản đồ ăn thừa và các loại thực phảm khác trong tủ lạnh nếu chưa cần dùng đến.
• Nấu thức ăn chín với nhiệt độ thích hợp và lưu trữ trong hộp sạch.
• Không để trẻ ăn uống mà không có sự giám sát của người lớn.
• Không sử dụng lại đồ ăn cũ có dấu hiệu bị hỏng. Kiểm tra kĩ thời hạn sử dụng của các thực phẩm đóng gói trước khi sử dụng.

Tiến sĩ, bác sĩ Lê Ngọc Duy

Trung tâm cấp cứu và chống độc