Vật dẫn nhiệt và vật cách nhiệt là gì

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS
A, Bài cũ: [ 3phút]

-Gọi 3 HS lên bảng kiểm tra bài cũ.

+Nêu ví dụ về vật nóng lên do thu nhiệt, lạnh
đi do toả nhiệt.

+ nước và các chất lỏng khác nở ra và co lại
khi nào?

-Nhận xét câu trả lời và cho điểm HS.
B.Bài mới: [ 35 phút]

1. Giới thiệu bài:

Các em đã tìm hiểu về sự thu nhiệt, truyền
nhiệt của một số vật. Trong q trình truyền
nhiệt có những vật dẫn nhiệt. Chẳng hạn, khi
rót nước nóng vào cốc áp hai tay vào cốc ta
thấy tay ấm lên. Điều đó chứng tỏ cốc là vật
dẫn nhiệt từ nước nóng đến tay ta. Trong thực
tế có những vật dẫn nhiệt tốt, vật dẫn nhiệt
kém. Đó là những vật nào, chúng có ích lợi gì
cho cuộc sống của chúng ta ? Các em sẽ tìm
thấy câu trả lời qua những thí nghiệm thú vị
của bài học hôm nay.

2, Các hoạt động

1. Vật dẫn nhiệt và vật cách nhiệt

Trong thực tế có những vật dẫn nhiệt tốt, vật
dẫn nhiệt kém. Vậy những vật xung quanh em
vật nào dẫn nhiệt tốt, vật nào dẫn nhiệt kém?
Hãy ghi dự đoán của em vào vở thí nghiệm.
- Báo cáo dự đốn các nhân.

- Thảo luận nhóm 6 để đưa ra dự đoán về
những vật dẫn nhiệt tốt, vật dẫn nhiệt kém.
Theo dự đoán của các em vật dẫn nhiệt tốt
thường bằng chất liệu gì?

Vật dẫn nhiệt kém thường bằng chất liệu gì?
Theo các em làm thế nào để biết dự đốn của
chúng ta có đúng hay khơng?

Các nhóm lấy dụng cụ thí nghiệm đã chuẩn bị.
Chúng ta chọn 2 cái thìa một cái bằng nhựa và
một cái bằng kim loại để thí nghiệm. Theo dự
đốn của ác em thì thìa nào dẫn nhiệt tốt, thìa
nào dẫn nhiệt kém?

Thí nghiệm:

- HS đọc cách tiến hành thí nghiệm trong PHT,
GV hướng dẫn thêm: cơ sẽ rót nước nóng
cho từng nhóm các em đặt thìa vào cốc sau

-HS trả lời, lớp nhận xét, bổ sung.

-Lắng nghe.

- HS làm việc cá nhân.

- Các nhóm làm việc và báo cáo KQ thảo
luận.

- Kim loại: đồng, nhơm, sắt…
- gỗ, nhựa, len, vải, rơm rạ..
- …làm thí nghiệm.

- 1cốc thủy tinh, nước nóng

khoảng 2-3 phút lần lượt từng em trong
nhóm cầm vào cán thìa và nói cho các bạn
trong nhóm biết cảm nhận của mình. Cả
nhóm thống nhất kết quả và ghi vào phiếu
học tập của nhóm.

-Tổ chức cho HS làm thí nghiệm trong nhóm.
GV đi rót nước vào cốc cho HS tiến hành làm
thí nghiệm.

Lưu ý: Nhắc các em cẩn thận với nước nóng để
bảo đảm an tồn.

-Gọi HS trình bày kết quả thí nghiệm. GV ghi
kết quả song song với dự đốn để HS so sánh.

+Tại sao thìa kim loại lại nóng lên ?
Kết luận:

- Các kim loại: đồng, nhôm, sắt, … dẫn nhiệt
tốt còn gọi đơn giản là vật dẫn điện;

- Gỗ, nhựa, len, bông, … dẫn nhiệt kém còn
gọi là vật cách điện.

-Cho HS quan sát xoong, nồi và hỏi:

+Xoong và quai xoong được làm bằng chất
liệu gì ? Chất liệu đó dẫn nhiệt tốt hay dẫn
nhiệt kém ? Vì sao lại dùng những chất liệu
đó ?

+ Hãy giải thích tại sao vào những hôm trời
rét, chạm tay vào ghế sắt tay ta có cảm giác
lạnh ?

+ Tại sao khi ta chạm vào ghế gỗ, tay ta khơng
có cảm giác lạnh bằng khi chạm vào ghế sắt ?
2: Tính cách nhiệt của khơng khí

+ Để giữ nước được nóng lâu người ta thường
để ấm nước vào đâu?

- Cho HS quan sát giỏ ấm hoặc dựa vào kinh
nghiệm của các em và hỏi:

+Bên trong giỏ ấm đựng thường được làm

-Tiến hành làm thí nghiệm trong nhóm. Một
lúc sau khi GV rót nước vào cốc, từng thành
viên trong nhóm lần lượt cầm vào từng cán
thìa và nói kết quả mà tay mình cảm nhận
được.

-Đại diện của 2 nhóm trình bày kết quả: Khi
cầm vào từng cán thìa, em thấy cán thìa
bằng kim loại nóng hơn cán thìa bằng nhựa.
Điều này cho thấy kim loại dẫn nhiệt tốt hơn
nhựa.

+Thìa bằng kim loại nóng lên là do nhiệt độ
từ nước nóng đã truyền sang thìa.

-Lắng nghe.

- Quan sát trao đổi và trả lời câu hỏi:

+ Xoong được làm bằng nhôm, gang, inốc
đây là những chất dẫn nhiệt tốt để nấu
nhanh. Quai xoong được làm bằng nhựa, đây
là vật cách nhiệt để khi ta cầm khơng bị
nóng.

+ Vào những hơm trời rét, chạm tay vào ghế
sắt ta có cảm giác lạnh là do sắt dẫn nhiệt tốt
nên tay ta ấm đã truyền nhiệt cho ghế sắt.

+ Khi chạm vào ghế gỗ, tay ta khơng có cảm
giác lạnh bằng khi chạm vào ghế sắt vì gỗ là
vật dẫn nhiệt kém nên tay ta không bị mất
nhiệt nhanh như khi chạm vào ghế sắt.

- Để giữ nước được nóng lâu người ta
thường để ấm nước vào ấm ủ hay còn gọi
giỏ ấm.

- Quan sát hoặc dựa vào trí nhớ của bản thân
khi đã quan sát giỏ ấm ở gia đình, trao đổi và
trả lời:

bằng gì ? Sử dụng vật liệu đó có ích lợi gì ?
+ Giữa các chất liệu như xốp, bơng, len, dạ, …
có nhiều chỗ rỗng không ?

+ Trong các chỗ rỗng của vật có chứa gì ?
+ Vậy khơng khí là chất dẫn nhiệt tốt hay dẫn
nhiệt kém ?

- Để khẳng định rằng khơng khí là chất dẫn
nhiệt tốt hay chất dẫn nhiệt kém, các em hãy
cùng cơ làm thí nghiệm để chứng minh.

- Yêu cầu HS đọc kĩ thí nghiệm trang 105
SGK..

Cả lớp cùng quan sát cơ thí nghiệm. Cơ mời
bạn A, B, ..lên thí nghiệm cùng cơ.

+ Quấn giấy trước khi rót nước. Với cốc quấn
chặt HS dùng dây chun buộc từng tờ báo lại
cho chặt. Với cốc quấn lỏng thì vo từng tờ giấy
thật nhăn và quấn lỏng, sao cho khơng khí có
thể tràn vào các khe hở mà vẫn đảm bảo các
lớp giấy vẫn sát vào nhau.

+Đo nhiệt độ của mỗi cốc 2 lần, mỗi lần cách
nhau 5 phút [thời gian đợi kết quả là 10 phút].
-Trong khi đợi đủ thời gian để đo kết quả, cơ
trị mình cùng chơi trị chơ nhé! Trị chơi có
tên là “Hái hoa dân chủ” Trên cây có nhiều
bơng hoa. Mỗi bông hoa là một câu hỏi. Bạn
nào hái được bông hoa nào sẽ phải trả lời câu
hỏi có trong bơng hoa ấy. Nếu trả lời đúng
bạn sẽ có phần thưởng [bí mật] Nếu sai bạn sẽ
bị phạt và cơ hội thuộc về khán giả.

Câu 1: Tôi giúp mọi người được ấm trong khi
ngủ. Đố bạn tơi là gì và được làm bằng gì?
Câu 2 : Cịn tơi là vật dùng để che lớp dây đồng
dẫn điện cho bạn thắp đèn, nấu cơm, chiếu sáng.
Tôi là cái gì, tơi được làm bằng gì?

Câu 3: Tơi giữ cho nước ở các bình trà nóng
lâu hơn? Tơi được làm bằng gì?

Câu 4: Tơi giúp mẹ không bị bỏng khi bê
xoong nồi từ trên bếp xuống. Đố bạn biết tôi là
cái gì?

-GV đo nhiệt độ ở hai cốc nước gọi HS đọc kết
quả và cho cả lớp biết nước ở cốc nào cịn
nóng hơn?

xốp, bơng len, dạ, … đó là những vật dẫn
nhiệt kém nên giữ cho nước trong bình nóng
lâu hơn.

+ Giữa các chất liệu như xốp, bơng, len, dạ,
… có rất nhiều chỗ rỗng.

+ Trong các chỗ rỗng của vật có chứa khơng
khí.

+ HS trả lời theo suy nghĩ.
- Lắng nghe.

- 2 HS đọc thành tiếng thí nghiệm.

+Đo và ghi lại nhiệt độ của từng cốc sau mỗi
làn đo.

+ Tại sao chúng ta phải đổ nước nóng như
nhau với một lượng bằng nhau ?

+ Tại sao phải đo nhiệt độ của 2 cốc gần như
là cùng một lúc ?

+ Giữa các khe nhăn của tờ báo có chứa gì ?
+ Vậy tại sao nước trong cốc quấn giấy báo
nhăn, quấn lỏng cịn nóng lâu hơn.

+ Khơng khí là vật cách nhiệt hay vật dẫn
nhiệt

4.Củng cố -Dặn dò:[ 2 phút]
-Hỏi:

+Tại sao chúng ta không nên nhảy lên chăn
bông ?

+Tại sao khi mở vung xoong, nồi bằng nhơm,
gang ta phải dùng lót tay ?

-Nhận xét tiết học, khen ngợi HS hiểu bài, biết
ứng dụng những kiến thức khoa học vào đời
sống.

-Dặn Hs về nhà học bài và chuẩn bị bài sau.

+ Để đảm bảo nhiệt độ ở 2 cốc là bằng nhau.
Nếu nước cùng có nhiệt độ bằng nhau nhưng
cốc nào có lượng nước nhiều hơn sẽ nóng

+ Vì nước bốc hơi nhanh sẽ làm cho nhiệt độ
của nước giảm đi. Nếu không đo cùng một
lúc thì nước trong cốc đo sau sẽ nguội nhanh
hơn trong cốc đo trước.

+ Giữa các khe nhăn của tờ báo có chứa
khơng khí.

+ Nước trong cốc quấn giấy báo nhăn quấn
lỏng cịn nóng hơn vì giữa các lớp báo quấn
lỏng có chứa rất nhiều khơng khí nên nhiệt
độ của nước truyền qua cốc, lớp giấy báo và
truyền ra ngồi mơi trường ít hơn, chậm hơn
nên nó cịn nóng lâu hơn.

Video liên quan