Xét nghiệm anti tg là gì

CN Lê Thị Thảo - 

Thyroglobulin [Tg] được tạo ra trong tuyến giáp [tuyến giáp là một tuyến nằm ở cổ, giúp giải phóng hormone nhằm kiểm soát sự trao đổi chất của cơ thể ]và là thành phần chính trong khoang ống của nang tuyến giáp. Thyroglobulin đồng vận với men peroxidase đặc hiệu tuyến giáp [TPO], Tg có chức năng chủ yếu trong iodine hóa L‑tyrosine và trong tạo thành nội tiết tố tuyến giáp T4 và T3.Cả Tg và TPO có tính tự kháng nguyên tiềm tàng.

Khi trong cơ thể có xuất hiện tình trạng tự miễn dịch, nó sẽ phá vỡ sản xuất thyroglobulin và tạo ra kháng thể anti thyroglobulin. Tình trạng tự miễn dịch xảy ra khi hệ thống miễn dịch tạo ra những kháng thể tấn công các tế bào khỏe mạnh của chính cơ thể. Do đó nồng độ tự kháng thể kháng Tg [Tg-autoantibodies] trong huyết thanh tăng cao ở người bị viêm tuyến giáp là do cơ thể tự miễn dịch. Nồng độ kháng thể kháng Tg cùng với kháng thể kháng TPO cao là hiện diện ở hầu hết các bệnh nhân viêm tuyến giáp thâm nhiễm lympho bào mạn tính [bệnh Hashimoto].

Xét nghiệm kháng thể kháng Tg rất hữu ích cho việc theo dõi và chẩn đoán phân biệt bệnh viêm tuyến giáp Hashimoto. Bao gồm các trường hợp nghi ngờ bệnh viêm tuyến giáp do tự miễn không rõ nguyên nhân với kết quả kháng thể kháng TPO âm tính, và để phân biệt bệnh viêm tuyến giáp Hashimoto với bướu hạt độc tuyến giáp hoặc các dạng khác của viêm tuyến giáp.

Kháng thể kháng Tg cũng được báo cáo là một dấu ấn chẩn đoán thay thế hữu ích để phân biệt ung thư tuyến giáp khi Tg huyết thanh âm tính và để loại trừ sự gây nhiễu bởi các tự kháng thể kháng Tg khi sử dụng test Tg đo nồng độ Tg huyết thanh.

Xét nghiệm kháng thể antithyroglobulin được chỉ định khi:

Xét nghiệm kháng thể anti thyroglobulin thường được chỉ định cùng với xét nghiệm thyroglobulin, đối với những trường hợp có xuất hiện triệu chứng rối loạn tuyến giáp ví dụ như:

• Mệt mỏi
• Tăng cân không rõ nguyên nhân
• Da khô
• Táo bón

Ngoài ra, xét nghiệm anti thyroglobulin được chỉ định trong một số trường hợp như:

• Trước phẫu thuật và định kỳ sau phẫu thuật hoặc điều trị I-131 nhằm đánh giá hiệu quả điều trị và phát hiện tái phát hay di căn của khối u ung thư tuyến giáp thể biệt hóa
• Bướu cổ phát triển
• Tuyến giáp bị to
• Có nghi ngờ có bị rối loạn tự miễn.

Nguyên lý xét nghiệm kháng thể kháng Tg :

Nguyên lý cạnh tranh. Tổng thời gian xét nghiệm: 18 phút.

• Thời kỳ ủ đầu tiên: 6 µL mẫu thử được ủ với Tg đánh dấu biotin và kháng thể của mẫu gắn kết với kháng nguyên.
• Thời kỳ ủ thứ hai: Sau khi thêm kháng thể kháng Tg đánh dấu phức hợp rutheniuma] và các vi hạt phủ streptavidin, phức hợp miễn dịch tạo thành trở nên gắn kết với pha rắn thông qua sự tương tác giữa biotin và streptavidin.
• Hỗn hợp phản ứng được chuyển tới buồng đo, ở đó các vi hạt đối từ được bắt giữ trên bề mặt của điện cực. Những thành phần không gắn kết sẽ bị thải ra ngoài buồng đo bởi dung dịch ProCell II M. Cho điện áp vào điện cực sẽ tạo nên sự phát quang hóa học được đo bằng bộ khuếch đại quang tử.
• Các kết quả được xác định thông qua một đường chuẩn xét nghiệm trên máy được tạo nên bởi xét nghiệm 2‑điểm chuẩn và thông tin đường chuẩn chính qua mã vạch trên hộp thuốc thử hoặc mã vạch điện tử.

Điều kiện khi lấy mẫu bệnh phẩm xét nghiệm kháng thể kháng Tg

• Huyết thanh được lấy bằng cách sử dụng các ống chuẩn lấy mẫu hoặc các ống chứa gel tách.
• Huyết tương chống đông bằng K2 và K3‑EDTA. Không sử dụng huyết tương chống đông bằng Li‑heparin hoặc natri citrate.
• Ly tâm các mẫu có kết tủa trước khi thực hiện xét nghiệm.
• Không sử dụng các mẫu bị bất hoạt bởi nhiệt.
• Không sử dụng mẫu thử và mẫu chứng được ổn định bằng azide.
• Đảm bảo nhiệt độ của các mẫu bệnh phẩm, mẫu chuẩn và mẫu chứng ở 20‑25 °C trước khi tiến hành đo.
• Do có khả năng xảy ra các hiệu ứng bay hơi, các mẫu bệnh phẩm, mẫu chuẩn và mẫu chứng trên các thiết bị phân tích phải được đo trong vòng 2 giờ.

Diễn giải và báo cáo kết quả

• Trị số bình thường: < 115 IU/mL
• Anti-Tg máu tăng trong: Một số bệnh về tuyến giáp như: viêm tuyến giáp Hasimoto, ung thư giáp, Basedow.
• Anti-Tg máu giảm trong: Sự giảm nồng độ Anti-Tg cũng có giá trị theo dõi hiệu quả của phương pháp điều trị của những bệnh trên

Những yếu tố có thể gây nhiễu cho kết quả xét nghiệm không?

Kết quả xét nghiệm không bị ảnh hưởng khi:

• Huyết thanh vàng: Bilirubin < 1129 µmol/L hoặc < 66 mg/dL .
• Tán huyết: Hemoglobin < 1.05 mmol/L hoặc 5 mg/ngày cần lấy máu xét nghiệm ít nhất 8h sau khi sử dụng Biotin lần cuối.
• RF 2000 ng/mL có thể dẫn tới sự tăng giả Anti-Tg, trường hợp này kết quả Anti-Tg không nên ghi nhận.

Tài liệu tham khảo

1. Các xét nghiệm thường quy áp dụng trong thực hành lâm sàng, PGS.TS. Nguyễn Đạt Anh, DS CKII Nguyễn Thị Hương, NXB Y học, 2013
2. Quyết định 320/QĐ-BYT, 2014 về việc ban hành tài liệu “Hướng dẫn quy trình kỹ thuật chuyên ngành Hóa sinh”
3. Tài liệu hướng dẫn sử dụng hóa chất Anti-Tg của hãng Roche
4. //www.vinmec.com/vi/ung-buou-xa-tri/thong-tin-suc-khoe/xet-nghiem-khang-anti-thyroglobulin-chi-dinh-trong-truong-hop-nao/?link_type=related_posts
5. //www.healthline.com/health/antithyroglobulin-antibody
6. //www.myupchar.com/en/test/anti-thyroglobulin-antibody-anti-tg

Tin mới hơn:

Tin cũ hơn:

>

Lần cập nhật cuối lúc Thứ bảy, 24 Tháng 4 2021 09:43

Xét nghiệm Anti Tg là xét nghiệm thường được bác sĩ chỉ định kết hợp với phương pháp xét nghiệm Tg để theo dõi và điều trị bệnh ung thư tuyến giáp. Mặc dù nồng độ Anti Tg không có giá trị đánh giá nhưng sẽ giúp loại bỏ trường hợp Tg âm tính giả, hỗ trợ phát hiện tình trạng ung thư tái phát và di căn.

1. Xét nghiệm AntiTg và những điều cần biết

1.1. Phân biệt Tg và Anti Tg

Tg là viết tắt của Thyroglobulin [một loại protein], chúng được tổng hợp bởi tế bào nang của tuyến giáp và chúng được giải phóng cùng các hormone tuyến giáp đi vào máu. Vì thế, Tg được xem là dấu ấn của bệnh ung thư tuyến giáp thể biệt hóa chưa điều trị hoặc đã có sự di căn ung thư tuyến giáp thể nhú, thể nang. Ngoài ra, Tg còn có sự tăng trưởng trong một số căn bệnh lành tính như: bướu giáp đơn thuần, suy giáp bẩm sinh, basedow, u hạch lành tính,…

Như đã biết, cơ thể con người chống lại các tác nhân gây bệnh và bảo vệ sức khỏe bằng cách tiết ra các kháng thể đặc hiệu. Kháng thể là đặc hiệu với một kháng nguyên, khi kháng thể đã gắn trên mục tiêu, hệ miễn dịch sẽ biết để có thể tiến hành tiêu diệt chúng. Và Anti Tg chính là các kháng thể của Tg.

Theo thống kê, 15 – 20% số bệnh nhân ung thư tuyến giáp có hệ miễn dịch tự sản xuất kháng thể kháng Tg, còn gọi là Anti Tg. Kháng thể Anti Tg gây sai lệch giá trị thật của Tg. Vì thế, xét nghiệm Anti Tg thường được chỉ định thực hiện cùng xét nghiệm Tg để tìm ra giá trị thật sự của Tg.

Ngoài ra, ở bệnh nhân có kết quả Anti Tg dương tính thì mức độ Tg thường khá nhỏ. Bởi vậy, việc đánh giá Tg thường nhờ kích thích Tg bằng rhTSH để phát hiện ra khối u tái phát.

Phương pháp xét nghiệm Anti-Tg thường được tiến hành cùng xét nghiệm Tg

1.2. Mối liên quan giữa bệnh ung thư tuyến giáp với các chỉ số Tg – Anti Tg

Tế bào tuyến giáp sản xuất Tg nhiều hay ít sẽ tùy thuộc vào TSH trong máu. TSH tăng cao sẽ kích thích cơ thể sản xuất nhiều Tg, TSH giảm thấp sẽ ức chế việc sản xuất Tg.

Ung thư tuyến giáp biệt hóa tốt được xem là loại ung thư tuyến giáp thường gặp nhất. Trong đó, tế bào ung thư tuyến giáp lúc này vẫn còn giữ được một số tính năng như của tế bào tuyến giáp bình thường, cụ thể là có khả năng sản xuất Tg. Vì lý do đó nên Tg, Anti Tg được xem là một chỉ số quan trọng dùng để theo dõi sau khi điều trị cho bệnh nhân ung thư tuyến giáp.

2. Khi nào được chỉ định xét nghiệm Anti Tg?

Thông thường, xét nghiệm Tg và Anti Tg liên quan thường được chỉ định trong trường hợp như:

2.1. Xét nghiệm Anti Tg, Tg với bệnh nhân nghi ngờ rối loạn tuyến giáp và suy giáp

Ở bệnh nhân không mắc ung thư tuyến giáp, xét nghiệm này dùng để chỉ định, đánh giá triệu chứng cường giáp, phì đại tuyến giáp, hoặc nghi ngờ bệnh nhân có sự rối loạn tuyến giáp như bệnh viêm tuyến giáp, Basedow.

Việc thực hiện xét nghiệm Tg sẽ được chỉ định cùng xét nghiệm Anti – Tg và kháng thể Anti – TPO để tìm hiểu nguyên nhân gây suy giáp có phải do sự tự kháng thể tuyến giáp hay không.

2.2. Xét nghiệm Anti Tg và Tg trong chẩn đoán – điều trị ung thư tuyến giáp

Ở người mắc bệnh ung thư tuyến giáp thể biệt hóa, Tg là một dấu ấn khối u ung thư đặc hiệu sau khi tuyến giáp bị cắt bỏ, có thể bằng phương pháp phẫu thuật hay điều trị I131. Do đó, việc tiến hành xét nghiệm Tg, Anti Tg giúp hỗ trợ đánh giá hiệu quả việc điều trị bệnh cũng như theo dõi, ngăn ngừa tái phát ung thư tuyến giáp thể biệt hóa. Cụ thể, khi tuyến giáp bị cắt bỏ hoàn toàn thì mức Tg giảm xuống gần bằng không. Nhưng nếu lượng Tg vẫn tăng lên thì đây là dấu hiệu bẹnh ung thư đã tái phát hoặc di căn.

Phương pháp xét nghiệm Anti-Tg thường được áp dụng trong chẩn đoán ung thư tuyến giáp

Với loại ung thư tuyến giáp biệt hóa, cơ thể bệnh nhân ung thư cũng có thể tự sản xuất kháng thể kháng Tg là Anti Tg. Như vậy có một lượng Tg kết hợp với Anti Tg, do đó xét nghiệm không định lượng được dẫn tới làm sai khác kết quả. Vì vậy, để có thể định lượng chính xác Tg mà tuyến giáp tiết ra thì bạn cần thực hiện xét nghiệm kết hợp Tg với Anti Tg.

Trên thực tế, giá trị Tg và Anti Tg là không tuyệt đối, mà nồng độ của chúng cơ sự dao động phụ thuộc vào nhiều yếu tố cũng như kỹ thuật định lượng tại mỗi cơ sở y tế. Giá trị Tg ở người bình thường dao động trong mức khoảng 3,5 – 77 ng/mL, thay đổi theo từng phương pháp và giới hạn tham chiếu. Ngoài ra, khoảng 8% người bình thường sẽ có nồng độ Tg thấp dưới 10 ng/mL. Còn ở trẻ sơ sinh sau 48h, mức độ Tg có thể đạt mức đến 36 – 38 ng/mL. Còn nồng độ Anti Tg bình thường đều < 4,11 IU/ml với mọi lứa tuổi.

Đừng đợi đến khi cơ thế có dấu hiệu mới đi thăm khám

Như vậy, xét nghiệm Anti – Tg kết hợp với giá trị Tg có ý nghĩa lớn trong việc hỗ trợ chẩn đoán sớm và theo dõi điều trị căn bệnh ung thư tuyến giáp. Kết quả xét nghiệm định lượng sẽ cho bác sĩ biết giai đoạn tiếp theo bệnh nhân cần được điều trị như thế nào. Bên cạnh đó, bạn nên kết hợp với các phương pháp thăm khám chuyên sâu khác nhằm đảm bảo kết quả chính xác. Hiện nay, nhiều bệnh viện đã triển khai xây dựng các gói khám tầm soát ung thư tuyến giáp để giúp người dân kịp thời phát hiện sớm dấu hiệu ung thư và tiến hành điều trị ngay nhằm gia tăng tỷ lệ sống. Do đó, hãy lựa chọn gói khám này tại các cơ sở y tế uy tín, có trang thiết bị hiện đại, đội ngũ bác sĩ giỏi nhằm đảm bảo việc thăm khám được diễn ra an toàn – nhanh chóng – chính xác.