Bao thuốc lá là bìa gì

Rất nhiều người đồng ý rằng không thể kêu gọi một cách chung chung “hãy bỏ thuốc lá một cách tự nguyện”, mà phải có những hành động, chế tài cụ thể, bởi khi đã nghiện thì rất khó bỏ thuốc. Đã có rất nhiều người theo lời khuyên của bác sĩ, người thân bỏ thuốc nhưng một thời gian sau họ hút lại và thậm chí hút nhiều hơn trước.

Trong khi không thể buộc các công ty thuốc lá ngưng sản xuất thì Tổ chức Y tế thế giới [WHO] đã kêu gọi chính phủ các nước sử dụng hình ảnh cảnh báo trên các sản phẩm thuốc lá, để nhắc nhở người hút thuốc về những tổn hại sức khỏe do thuốc lá gây ra. Tuy nhiên, trên bao thuốc lá do VN sản xuất hiện chỉ ghi dòng chữ nhỏ: “Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe” hoặc “Hút thuốc lá có thể bị ung thư”… Những câu cảnh báo này mang tính hình thức và chủ yếu để đối phó quy định buộc phải cảnh báo, chứ hiệu quả không cao. Chưa kể, không ít người nghiện thuốc nhưng lại không biết chữ, vì thế những dòng cảnh báo có cũng như không.

Trong khi đó, một số quốc gia láng giềng đã cho in hình ảnh có tính cảnh báo cao như các khối u trong phổi, tắc nghẽn mạch máu trong não hoặc ung thư vòm họng… do hút thuốc lên trên bao thuốc. Những hình ảnh này tăng khả năng thuyết phục người hút thuốc bỏ hoặc giảm hút thuốc. Một người bạn Thái Lan nói với tôi rằng những cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh trên bao thuốc đã làm anh ta quyết tâm bỏ thuốc lá. Khi đi Thái Lan, tôi cũng mua vài bao thuốc lá đem về tặng bạn, nhiều người trong số họ nhận xong rồi để trên bàn chứ không hút vì “nhìn ghê quá”. Theo WHO, cảnh báo tác hại bằng hình ảnh trên bao thuốc lá là một chiến lược đơn giản, ít tốn kém và rất hiệu quả. Nó có thể giảm đáng kể việc hút thuốc và cứu sống nhiều người.

Ngoài hình ảnh cảnh báo, một số nước trên thế giới áp dụng cách xử phạt khá cứng rắn hành vi hút thuốc lá nơi công cộng. Có lần, tôi ngồi trong một quán ăn bình dân ở Hồng Kông, vừa lấy gói thuốc ra định hút thì chủ quán đến ngăn cản. Hỏi thăm mới biết nếu để khách hút thuốc trong quán ăn, nhà hàng mà cảnh sát phát hiện, quán sẽ bị phạt 5.000 đô la Hồng Kông [khoảng 13 triệu đồng]. Tìm hiểu thêm, tôi được biết mức phạt này tại Thái Lan là 5.000 baht [khoảng 3,6 triệu đồng]. Còn ở Mỹ, người hút thuốc phải cách xa mặt tiền quán khoảng 1,5 m, nếu không quán cũng sẽ bị phạt...

Thiết nghĩ, VN cũng phải cùng lúc thực hiện nhiều biện pháp mạnh tay khác nhau thì luật Phòng, chống tác hại thuốc lá mới dần đi vào cuộc sống.

Từ Minh

>> Vô tư hút thuốc lá trong bệnh viện !
>> Hút thuốc lá dễ bị yếu xương
>> Cấm bán thuốc lá cho người dưới 18 tuổi
>> Thuốc lá lậu trên xe khách

Cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh là kênh giáo dục có hiệu quả và chi phí thấp bởi vì tất cả những người hút thuốc đều sẽ nhìn thấy thông điệp này mỗi khi họ mở bao thuốc.

Nghiên cứu của WHO [Tổ chức Y tế thế giới] năm 2006 cho thấy việc in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh sẽ giúp tránh được khoảng 300-700 ca tử vong sớm mỗi năm trong nhiều thập kỷ. Theo nghiên cứu về chi phí - hiệu quả của Viện Chiến lược Chính sách Y tế thì việc in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh tại Việt Nam có chi phí thấp nhất trong các biện pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá và hiệu quả lại rất cao.

Một vấn đề quan trọng hơn là hiện nay độ tuổi bắt đầu hút thuốc của thanh thiếu niên Việt Nam rất trẻ [từ 13-15 tuổi]. Ở độ tuổi này, các em không ý thức được tính độc hại của thuốc lá, hút thuốc chủ yếu do bắt chước bạn bè và người lớn. Việc áp dụng cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh sẽ giúp các em có nhận thức tốt hơn về tác hại của việc hút thuốc và các yếu tố độc hại có trong khói thuốc và không bắt đầu hút thuốc. Như vậy sẽ bảo vệ thế hệ trẻ khỏi sự tàn phá bởi các căn bệnh do thuốc lá gây ra trong tương lai.

Cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh là kênh giáo dục có hiệu quả và chi phí thấp vì tất cả những người hút thuốc đều sẽ nhìn thấy thông điệp này mỗi khi họ mở bao thuốc. Cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh dễ gây ấn tượng khiến người hút thuốc dễ hiểu và dễ nhớ hơn về hậu quả của việc hút thuốc đối với sức khỏe. Những cảnh báo này cũng có thể hiểu được với cả những người không biết đọc. Việc ban hành và thực thi quy định in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh trên các sản phẩm thuốc lá được công chúng ủng hộ rộng rãi.

In cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh còn giúp các cơ quan chức năng dễ dàng phân biệt thuốc lá lậu thường là các sản phẩm không in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh, vì vậy in càng to, càng rõ ràng càng dễ phân biệt. Bên cạnh đó, bản thân các công ty thuốc lá cũng thường xuyên thay đổi mẫu mã bao bì với nhiều màu sắc khác nhau, vì vậy sẽ không gặp khó khăn gì khi in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh. Một số công ty thuốc lá của Việt Nam cũng sản xuất thuốc lá xuất sang Singapore từ nhiều năm và đã in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh.

Thanh Bình